ยุทธนาวีอ่าวเลย์เต (ฟิลิปปินส์: Labanan sa Look ng Leyte; ญี่ปุ่น: レイテ沖海戦, อักษรโรมัน: Reite oki Kaisen) หรือในอดีตรู้จักกันในชื่อ ยุทธนาวีทะเลฟิลิปปินครั้งที่สอง เป็นยุทธนาวีครั้งใหญ่ที่สุดในสงครามโลกครั้งที่สองและในบางกรณีถือเป็นยุทธนาวีใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ โดยมีทหารเรือที่เกี่ยวข้องมากกว่า 200,000 นาย[ต้องการเลขหน้า][6]
ข้อมูลเบื้องต้น ยุทธนาวีอ่าวเลย์เต, วันที่ ...
ปิด
สมรภูมิอยู่ในทะเลบริเวณใกล้กับเกาะเลย์เต ซามาร์ และลูซอนของประเทศฟิลิปปินส์ ในวันที่ 23-26 ตุลาคม ค.ศ. 1944 ระหว่างฝ่ายสัมพันธมิตรซึ่งประกอบไปด้วยสหรัฐอเมริกาและออสเตรเลียกับจักรวรรดิญี่ปุ่น เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม กองกำลังสหรัฐอเมริกาได้เข้าบุกจู่โจมเกาะเลย์เตซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกลยุทธ์ที่มีวัตถุประสงค์ที่จะโดดเดี่ยวญี่ปุ่นออกจากบรรดาประเทศที่ญี่ปุ่นทำการยึดครองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และยึดครองแหล่งน้ำมันซึ่งเป็นสิ่งสำคัญยิ่งในกองทัพและอุตสาหกรรม กองทัพเรือจักรวรรดิญี่ปุ่น (IJN) ได้ระดมเรือรบที่เหลือทั้งหมดในบริเวณนั้นเข้าต่อสู้เพื่อยับยั้งการบุกของฝ่ายสัมพันธมิตร แต่ถูกขับให้ล่าถอยโดยกองเรือที่ 3 และกองเรือที่ 7 ของกองทัพเรือสหรัฐ กองทัพเรือจักรวรรดิญี่ปุ่นประสบความล้มเหลวและสูญเสียอย่างใหญ่หลวงจนไม่สามารถฟื้นตัวได้อีกในภายหลัง เรือรบขนาดใหญ่ที่เหลือรอดก็ปราศจากน้ำมันเชื้อเพลิงต้องจอดทิ้งอยู่ในฐานทัพจนสงครามมหาสมุทรแปซิฟิกสงบลง[7][8]
นี่เป็นยุทธการแรกที่อากาศญี่ปุ่นใช้วิธีโจมตีแบบคามิกาเซะ และเป็นยุทธนาวีระหว่างเรือประจัญบานครั้งสุดท้ายในประวัติศาสตร์[ต้องการเลขหน้า] กองทัพเรือญี่ปุ่นประสบความสูญเสียอย่างหนักและไม่แล่นเรือในกำลังที่เทียบเคียงได้นับตั้งแต่นั้นมา เนื่องจากขาดเชื้อเพลิงในฐานทัพในช่วงที่เหลือของสงคราม
ยุทธนาวีที่อ่าวเลย์เตประกอบไปด้วยยุทธนาวีหลัก ๆ 4 ยุทธนาวี: ยุทธนาวีที่ทะเลซิบูยัน, ยุทธนาวีที่ช่องแคบซูริกาโอ, ยุทธนาวีแหลมเอ็นกาโน และยุทธนาวีที่ซามาร์ นอกจากนี้ยุทธนาวีที่อ่าวเลย์เตยังถือว่าเป็นการรบครั้งแรกที่เรือบรรทุกเครื่องบินของญี่ปุ่นจัดให้มีการใช้การโจมตีแบบคะมิกะเซะ[7][8]
Fuller, John F. C. (1956). The Decisive Battles of the Western World. Vol. III. London: Eyre & Spottiswoode.
Morison, Samuel E. (1956). "Leyte, June 1944 – January 1945". History of United States Naval Operations in World War II. Vol. XII. Boston: Little & Brown.
บรรณานุกรม
- Bates, R. W. (1958). Battle of Surigao Strait, October 24th–25th. The Battle for Leyte Gulf, October 1944: Strategical and Tactical Analysis. Vol. V. Washington, DC: U.S. Naval War College. p. 103.
- Brown, R. William (October 2001). "They Called Her 'Carole Baby'". Proceedings. U.S. Naval Institute. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 September 2021. สืบค้นเมื่อ 14 September 2021.
- Cassells, Vic (2000). The Capital Ships: Their Battles and their Badges. East Roseville, NSW: Simon & Schuster. p. 24. ISBN 0-7318-0941-6.
- Coleman, Kent S., LCDR, USN (16 June 2006). Halsey at Leyte Gulf: Command Decision and Disunity of Effort (PDF) (วิทยานิพนธ์ M.M.A.S.). U.S. Army Command and General Staff College. p. iii. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 22 June 2021. สืบค้นเมื่อ 17 January 2021 – โดยทาง Defense Technical Information Center.
- Cox, Samuel J. (11 October 2019a). "H-Gram H-036: Special Edition: No Higher Honor – The Battle off Samar, 25 October 1944". Director's Corner: H-Grams. Naval History and Heritage Command. สืบค้นเมื่อ 14 September 2021.
- Cox, Samuel J. (25 November 2019b). "H-Gram H-038-2: The Battle of Leyte Gulf in Detail". Director's Corner: H-Grams. Naval History and Heritage Command. Halsey’s Response to Taffy 3’s Plight. สืบค้นเมื่อ 29 November 2020.
- Cutler, Thomas (1994). The Battle of Leyte Gulf: 23–26 October 1944. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-243-9.
- แม่แบบ:Cite DANFS
- Fuller, J. F. C. (1956a). The Decisive Battles of the Western World. Vol. III. London: Eyre & Spottiswoode. ISBN 1-135-31790-9.
- Fuller, J. F. C. (1956b). A Military History of the Western World. Vol. III. New York: Funk & Wagnalls. LCCN 54-9733. สืบค้นเมื่อ 25 July 2021.
- Halsey, William F. (May 1952). "The Battle for Leyte Gulf". Proceedings. Vol. 78 no. 5. Annapolis, Maryland: U.S. Naval Institute. pp. 487–495. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 November 2020. สืบค้นเมื่อ 10 July 2021.
- Holloway, James L., III (October 2010). "Second Salvo at Surigao Strait". Naval History Magazine. U.S. Naval Institute. สืบค้นเมื่อ 21 July 2021.
- Hornfischer, James D. (2004). The Last Stand of the Tin Can Sailors: The Extraordinary World War II Story of the U.S. Navy's Finest Hour. New York: Bantam. ISBN 0-553-80257-7. สืบค้นเมื่อ 2 December 2020.
- Kinkaid, Thomas C. (18 November 1944). Preliminary Action Report of Engagements in Leyte Gulf and off Samar Island on 25 October, 1944 (Report). สืบค้นเมื่อ 17 January 2014 – โดยทาง HyperWar Foundation.
- Lee, W. A. (14 December 1944). Report of Operations of Task Force Thirty-Four During the Period 6 October 1944 to 3 November 1944 (Report). สืบค้นเมื่อ 10 July 2021 – โดยทาง HyperWar Foundation.
- Morison, Samuel E. (1958). Leyte, June 1944 – January 1945. History of United States Naval Operations in World War II. Vol. XII. Boston: Little & Brown. LCCN 47-1571. OCLC 1035611842. OL 24388559M. สืบค้นเมื่อ 2 December 2020.
- Naval Historical Center (29 May 2003). "Battle of Leyte Gulf, October 1944 – Loss of USS Princeton (CVL-23), 24 October 1944". Online Library of Selected Images: World War II in the Pacific. Department of the Navy. สืบค้นเมื่อ 13 September 2021 – โดยทาง HyperWar Foundation.
- Naval History and Heritage Command (n.d.). "USS Princeton (CVL-23)". Exhibits: Photography, U.S. Navy Ships. สืบค้นเมื่อ 13 September 2021.
- "Navy and Marine Corps Awards Manual [Rev. 1953]; Memo – Changes". Naval History and Heritage Command. U.S. Navy. 19 August 1954. Enclosure (2): Ships at San Bernadino Strait on 24 and 26 October 1944, p. 1. สืบค้นเมื่อ 29 November 2020.
- Nishida, Hiroshi (2002). "Imperial Japanese Navy". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 4 January 2013.
- Preliminary Design Section, Bureau of Ships (30 October 1947). U.S.S. Princeton (CVL23), Loss In Action; Battle for Leyte Gulf, 24 October 1944 (Report). Navy Department. War Damage Report No. 62. สืบค้นเมื่อ 13 September 2021 – โดยทาง Naval History and Heritage Command.
- Rems, Alan (October 2017). "Seven Decades of Debate". Naval History. Vol. 31 no. 5. Annapolis, Maryland: U.S. Naval Institute. สืบค้นเมื่อ 29 November 2020.
- Sauer, Howard (1999). The Last Big-Gun Naval Battle: The Battle of Surigao Strait. Glencannon Press. ISBN 1-889901-08-3.
- Smith, Robert Ross (2000) [1960]. "Chapter 21: Luzon Versus Formosa". Command Decisions. United States Army Center of Military History. CMH Pub 70-7. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 30 December 2007. สืบค้นเมื่อ 8 December 2007.
- St. John, Philip A. (2004) [First published 1999]. USS Hancock CV/CVA-19: Fighting Hannah (2nd ed.). Turner Publishing Co. สืบค้นเมื่อ 14 September 2021.
- Thomas, Evan (2006). Sea of Thunder: Four Commanders and the Last Great Naval Campaign 1941–1945. Simon & Schuster. ISBN 978-0-7432-5221-8. สืบค้นเมื่อ 2 December 2020.
- Tully, Anthony P. (2009). Battle of Surigao Strait. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-35242-2.
- "USN Overseas Aircraft Loss List October 1944". Aviation Archaeological Investigation and Research. 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-08-20. สืบค้นเมื่อ 15 September 2021.
- U.S. Strategic Bombing Survey (Pacific) (13–14 November 1945). "Interrogation Nav No. 75 (USSBS NO. 378): Japanese War Plans and Peace Moves". Interrogations of Japanese Officials (Report). Naval Analysis Division. OPNAV-P-03-100. สืบค้นเมื่อ 21 July 2021.
- Vego, Milan N. (2006). Battle for Leyte, 1944: Allied And Japanese Plans, Preparations, And Execution. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-885-2.
- Woodward, C. Vann (2007) [1947]. The Battle for Leyte Gulf: The Incredible Story of World War II's Largest Naval Battle. Skyhorse Publishing. ISBN 978-1-60239-194-9.
- "The Battle That Won the Pacific". Popular Mechanics. Vol. 83 no. 2. Hearst Magazines. February 1945. pp. 17–25, 150. ISSN 0032-4558.
- D'Albas, Andrieu (1965). Death of a Navy: Japanese Naval Action in World War II. Devin-Adair Pub. ISBN 0-8159-5302-X.
- Drea, Edward J. (1998). "Leyte: Unanswered Questions". In the Service of the Emperor: Essays on the Imperial Japanese Army. Nebraska: University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-1708-0.
- Dull, Paul S. (1978). A Battle History of the Imperial Japanese Navy, 1941–1945. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-097-1. สืบค้นเมื่อ 2 December 2020.
- Field, James A. (1947). The Japanese at Leyte Gulf: The Sho Operation. Princeton University Press.
- Friedman, Kenneth (2001). Afternoon of the Rising Sun: The Battle of Leyte Gulf. Presidio Press. ISBN 0-89141-756-7.
- Hoyt, Edwin P. (2003). The Men of the Gambier Bay: The Amazing True Story of the Battle of Leyte Gulf. The Lyons Press. ISBN 1-58574-643-6.
- Lacroix, Eric; Linton Wells (1997). Japanese Cruisers of the Pacific War. Naval Institute Press. ISBN 0-87021-311-3.
- Huggins, Mark (May–June 1999). "Setting Sun: Japanese Air Defence of the Philippines 1944–1945". Air Enthusiast (81): 28–35. ISSN 0143-5450.
- Office of Strategic Services (1944). Brought to Action!. U.S. Navy.
- Potter, E. B. (2005). Admiral Arleigh Burke. Naval Institute Press. ISBN 1-59114-692-5.
- Potter, E. B. (2003). Bull Halsey. Naval Institute Press. ISBN 1-59114-691-7. สืบค้นเมื่อ 2 December 2020.
- Reynolds, Quentin; Jones, George E.; Teatsorth, Ralph; Morris, Frank D. (13 January 1945). "America's Greatest Naval Battle: Report on the Second Battle of the Philippines (First of three parts)". Collier's. pp. 11–13, 64–65.
- Reynolds, Quentin; Jones, George E.; Teatsorth, Ralph; Morris, Frank D. (20 January 1945). "America's Greatest Naval Battle: Report on the Second Battle of the Philippines (Second of three parts)". Collier's. pp. 18–19, 67–69.
- Reynolds, Quentin; Jones, George E.; Teatsorth, Ralph; Morris, Frank D. (27 January 1945). "America's Greatest Naval Battle: Report on the Second Battle of the Philippines (Third of three parts)". Collier's. pp. 18, 69–72.
- แม่แบบ:Cite serial
- Stewart, Adrian (1979). The Battle of Leyte Gulf. Hale. ISBN 0-7091-7544-2.
- Toll, Ian W. (2020). Twilight of the Gods: War in the Western Pacific, 1944–1945. New York: W. W. Norton.
- Willmott, H. P. (2005). The Battle of Leyte Gulf: The Last Fleet Action. Indiana University Press. ISBN 0-253-34528-6.