ยุทธนาวีที่ซาลามิส

ยุทธนาวีที่ซาลามิส (กรีกโบราณ: Ναυμαχία τῆς Σαλαμῖνος, อักษรโรมัน: Naumachía tês Salamînos, เนามาเคีย แตส ซาลามินอส) เป็นยุทธนาวีระหว่างฝ่ายพันธมิตรนครรัฐกรีก ภายใต้การนำของเธมิสโตคลีส กับจักรวรรดิเปอร์เซีย ภายใต้จักรพรรดิเซอร์ซีสมหาราช เมื่อ ปีที่ 480 ก่อนคริสต์ศักราช โดยฝ่ายกรีกที่จำนวนเรือรบน้อยกว่าได้รับชัยชนะแบบเด็ดขาด ยุทธนาวีนี้เกิดขึ้นที่ช่องแคบระหว่างดินแดนใหญ่ของกรีซ กับเกาะซาลามิสในอ่าวซาโรนิค ใกล้กรุงเอเธนส์ และถือเป็นจุดสูงสุดของการบุกครองกรีซครั้งที่สองของเปอร์เซีย

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ ยุทธนาวีที่ซาลามิส (แก้ความกำกวม)

ยุทธนาวีที่ซาลามิส
ส่วนหนึ่งของ การบุกครองกรีซครั้งที่สองของเปอร์เซีย
ภาพวาดการสู้รบแนวโรแมนติกโดย วิลเฮิล์ม ฟ็อน เคาล์บัช
วันที่ 26 หรือ 27 กันยายน 480 ปีก่อนคริสต์ศักราช[1] สถานที่ ช่องแคบซาลามิส 37°57′5″N 23°34′0″E ผล กรีกชนะ ดินแดน เปลี่ยนแปลง เปอร์เซียล้มเหลวในการบุกยึดครองเพโลพอนนีส
คู่สงคราม
นครรัฐกรีก	จักรวรรดิอะคีเมนิด
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
ยูรีไบอาดีส เธมิสโตคลีส	เซอร์ซีสที่ 1 แห่งเปอร์เซีย เตตรัมเนสตอส อาร์เตมิเซียที่ 1 แห่งคาร์เรีย อะคีเมนีส อาเรียบิกเนส † Damasithymos †
กำลัง
เรือ 371–378 ลำ[lower-roman 1]	เรือประมาณ 900–1207 ลำ[lower-roman 2] เรือ 600–800 ลำ[lower-roman 3] เรือ 400–700 ลำ[lower-roman 4]
ความสูญเสีย
เรือ 40 ลำ	เรือ 200–300? ลำ
เฮอรอโดทัสระบุจำนวนเรือฝ่ายพันธมิตรที่ 378 ลำ แต่จำนวนนั้นสามารถเพิ่มได้สูงถึง 371 ลำ[2] จากข้อมูลสมัยโบราณบางส่วน ประมาณการในปัจจุบัน[3][4][5] ประมาณการในปัจจุบัน[6]
ที่ตั้งสมรภูมิซาลามิส ตามแผนที่ปัจจุบัน

ในการทัพรุกรานกรีกครั้งที่ 2 ของเปอร์เซีย กองกำลังเล็ก ๆ ของกรีก นำโดยทหารสปาร์ตา เข้าขวางทางเดินทัพของเปอร์เซียที่ช่องเขาเทอร์มอพิลี (Thermopylae) ในขณะที่กองกำลังพันธมิตรทางนาวี ประกอบด้วยกองเรือของเอเธนส์เป็นหลัก เข้าปะทะกองเรือเปอร์เซียน ที่ช่องแคบอาร์เตมีเซียม (Artemisium) ห่างออกไปไม่ไกล กองกำลังระวังหลังของกรีกถูกสังหารหมดสิ้นในยุทธการที่เทอร์มอพิลี ในขณะที่ฝ่ายพันธมิตรกรีกในยุทธนาวีที่อาร์เตมีเซียม ก็ได้รับความเสียหายหนัก และต้องถอยกลับไปเมื่อช่องเขาเทอร์มอพิลีเสียให้แก่ข้าศึก ทัพเปอร์เซียจึงสามารถเข้ายึดครองบีโอเชีย (อังกฤษ: Boeotia, กรีก: Βοιωτία, บอยยอเทีย) และแอตทิกาได้ เมืองเอเธนส์ถูกกองทัพเปอร์เชียเผาราบ ประชาชนต้องอพยพทิ้งเมือง แต่กำลังฝ่ายพันธมิตรกรีกสามารถเข้าป้องกันคอคอดคอรินท์ ซึ่งเชื่อมแอตทิกากับเพโลพอนนีสไว้ได้ ระหว่างนั้นทัพเรือของกรีกถูกถอยไปใช้เกาะซาลามิสเป็นฐานปฏิบัติการ

แม้ว่ากำลังทางนาวีของกรีกจะน้อยกว่าเปอร์เซียมาก แต่เธมิสโตคลีสแม่ทัพชาวเอเธนส์ สามารถล่อให้กองกำลังพันธมิตรเข้าทำศึกกับทัพเรือเปอร์เซียอีกครั้ง โดยหวังว่าชัยชนะจะป้องกันคาบสมุทรเพโลพอนนีสอันเป็นแผ่นดินใหญของกรีกไว้ได้ พระเจ้าเซอร์ซีสกษัตริย์เปอร์เซีย ทรงกระหายจะได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาดเช่นกัน ทำให้ติดกับแผนลวงพรางของเธมิสโตคลีส ซึ่งล่อทัพเรือของเปอร์เซียให้ออกมาปิดกั้นทางเข้า-ออกของช่องแคบซาลามิส แต่ด้วยสภาพที่คับแคบของพื้นที่ ทัพเรือใหญ่ของเปอร์เซียไม่อาจแปรขบวนได้และตกอยู่ในสภาพขาดระเบียบ กองเรือพันธมิตรกรีกฉวยโอกาสจัดแถวเป็นแนวประจัญบานเข้าโจมตีและได้รับชัยชนะแบบพลิกความคาดหมาย

ยุทธนาวีที่ซาลามิสกลายเป็นการรบที่มีความสำคัญต่ออารยธรรมกรีกในระดับเดียวกับ ยุทธการที่มาราธอน และยุทธการที่เทอร์มอพิลี โดยเป็นจุดเปลี่ยนของสงครามกรีก-เปอร์เซีย ^[7] หลังยุทธการซาลามิส คาบสมุทรเพโลพอนนีสและอารยธรรมกรีก ก็ปลอดภัยจากการรุกรานของเปอร์เซีย ในขณะที่อาณาจักรเปอร์เซียต้องสูญเสียทรัพยากรมหาศาล ขวัญกำลังใจตกต่ำ และเสียความน่าเกรงขาม ^[8] หลังการศึกในยุทธการที่พลาตีอา (กรีก: Πλάταια) และยุทธการที่มิกาลี (กรีก: Μυκάλη) ทัพของเปอร์เซียก็ไม่เป็นภัยคุกคามอีกต่อไป ฝ่ายพันธมิตรกรีกจึงรุกกลับได้ และยังส่งผลให้อาณาจักรมาเซดอนลุกฮือเพื่อปลดแอกตนเองจากการปกครองของเปอร์เซีย โดยเธรซ หมู่เกาะในทะเลอีเจียน และไอโอเนีย จะทยอยหลุดจากความควบคุมของเปอร์เซียในอีกสามสิบปีต่อมา เนื่องจากการเกิดขึ้นของสันนิบาตดีเลียนภายใต้การนำโดยเอเธนส์

ยุทธนาวีที่ซาลามิสจึงนับว่าเป็นการเปลี่ยนสมการของอำนาจให้มาอยู่ที่ฝ่ายกรีก โดยลดอำนาจของจักรวรรดิเปอร์เซียในทะเลอีเจียนลงอย่างเฉียบพลัน พร้อม ๆ กับเป็นจุดเริ่มต้นของยุคแห่งความมั่งคั่ง และความเป็นมหาอำนาจทางทะเลของจักรวรรดิเอเธนส์

ภูมิหลัง

กำลังรบ

ฝ่ายกรีก

โอลิมเปียอัส, เรือที่สร้างขึ้นตามแบบของเรือสามแถวพาย (เรือไตรรีม) ของชาวเอเธนส์โบราณ

โมเดลเรือไตรรีม Trireme ของกรีก

เมือง	จำนวนเรือ	เมือง	จำนวนเรือ	เมือง	จำนวนเรือ
เอเธนส์[9]	180	โครินธ์[10][11]	40	Aegina[12]	30
คัลซีส[12][10]	20	เมการา[10][13]	20	Sparta[11]	16
Sicyon[11]	15	Epidaurus[11]	10	Eretria[12]	7
Ambracia[13]	7	Troezen[11]	5	Naxos[12]	4
Leucas[13]	3	Hermione[11]	3	Styra[12]	2
Cythnus[12]	1 (1)	Ceos[12]	2	Melos[2][12]	(2)
Siphnus[2][12]	(1)	Serifos[2][12]	(1)	Croton[14]	1
รวม	371 หรือ 378 ลำ[2] (5)

^{จำนวนเหล่านี้เป็นเรือ trireme; จำนวนในวงเล็บเป็นเรือ penteconter (fifty-oared galleys)}

ฝ่ายจักรวรรดิอะคีเมนิด

จำนวนที่เฮอรอโดทัสระบุไว้มีดังนี้:^[15]

เชื้อชาติ	จำนวนเรือ	เชื้อชาติ	จำนวนเรือ	เชื้อชาติ	จำนวนเรือ
ฟินิเชีย	300	อียิปต์	200	ไซปรัส	150
Cilicia	100	ไอโอเนีย	100	Hellespontine Phrygia	100
Caria	70	Aeolia	60	Lycia	50
Pamphylia	30	Doria	30	Cyclades	17
รวม	1207

ความเป็นไปของการรบ

อ้างอิง

1. Gongaki (2021) ,
2. Herodotus VIII, 48
3. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους 1971
4. Demetrius, 1998
5. Lazenby p.174
6. Roisman, Joseph (2011). Yardley, J.C. (บ.ก.). Ancient Greece from Homer to Alexander: The Evidence. Wiley-Blackwell. p. 235. ISBN 978-1405127769. Herodotus (7.89.1) estimates that the Persians altogether had 1,207 ships, which modern historians cut to between 400 and 700 ships.
7. Lazenby 1993, p. 197. sfn error: no target: CITEREFLazenby1993 (help)
8. Holland 2005, pp. 333–335. sfn error: no target: CITEREFHolland2005 (help)
9. Herodotus VIII, 44
10. Herodotus VIII, 1
11. Herodotus VIII, 43
12. Herodotus VIII, 46
13. Herodotus VIII, 45
14. Herodotus VIII, 47
15. Romm, James (2014). Histories (ภาษาอังกฤษ). Hackett Publishing. p. 381. ISBN 9781624661150.

ข้อมูล

สมัยโบราณ

• Herodotus, The Histories Perseus online version
• Aeschylus, extract from The Persians เก็บถาวร 2013-01-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Ctesias, Persica (excerpt in Photius's epitome)
• Diodorus Siculus, Bibliotheca Historica
• Thucydides, History of the Peloponnesian War
• Ephorus, Universal History
• Plutarch, Themistocles
• Cicero, On the Laws

สมัยใหม่

• Blakesley, J. W. (1853) "On the Position and Tactics of the Contending Fleets in the Battle of Salamis (With a Map.)" in the Proceedings of the Philological Society.
• Burn, A. R. (1985). "Persia and the Greeks" in The Cambridge History of Iran, Volume 2: The Median and Achaemenid Periods, Ilya Gershevitch, ed. Cambridge University Press.
• Fehling, D. (1989). Herodotus and His "Sources": Citation, Invention, and Narrative Art. Translated by J.G. Howie. Leeds: Francis Cairns.
• Finley, Moses (1972). "Introduction". Thucydides – History of the Peloponnesian War (translated by Rex Warner). Penguin. ISBN 0-14-044039-9.
• Green, Peter (1970). The Year of Salamis, 480–479 BC. London: Weidenfeld and Nicolson (ISBN 0-297-00146-9).
• Green, Peter (1998). The Greco-Persian Wars. Berkeley: University of California Press (hardcover, ISBN 0-520-20573-1) (paperback, ISBN 0-520-20313-5).
• Hale, John R. (2009) Lords of the Sea. Viking Press. ISBN 978-0-670-02080-5
• Hanson, Victor Davis (2001). Carnage and Culture: Landmark Battles in the Rise of Western Power. New York: DoubleDay, 2001 (hardcover, ISBN 0-385-50052-1); New York: Anchor Books (paperback, ISBN 0-385-72038-6).
• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (History of the Greek nation) vol Β, Εκδοτική Αθηνών (Editorial Athens) 1971.
• Holland, Tom (2005). Persian Fire. London: Abacus (ISBN 978-0-349-11717-1).
• Köster, A. J. (1934). Studien zur Geschichte des Antikes Seewesens. Klio Beiheft 32.
• Lazenby, J. F. (1993). The Defence of Greece 490–479 BC. Aris & Phillips Ltd. (ISBN 0-85668-591-7).
• Lee, Felicia R. (2006). A Layered Look Reveals Ancient Greek Texts The New York Times, 27 November 2006.
• Morrison, John S., Coates, J.F. & Rankov, B.R. (2000) The Athenian Trireme: The History and Reconstruction of an Ancient Greek Warship Second Edition. Cambridge: CUP (ISBN 978-0521564564)
• Pipes, David (1998). "Herodotus: Father of History, Father of Lies". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 27, 2008. สืบค้นเมื่อ 2008-01-18.
• Smith, Jeffrey A. (2021). Themistocles: The Powerbroker of Athens. Pen & Sword Military. ISBN 978-1526790453.
• Strauss, Barry (2004). The Battle of Salamis: The Naval Encounter That Saved Greece—and Western Civilization. New York: Simon and Schuster (hardcover, ISBN 0-7432-4450-8; paperback, ISBN 0-7432-4451-6).

แหล่งข้อมูลอื่น

• Salamis at the Ancient History Encyclopedia