ภาษายิดดิช
From Wikipedia, the free encyclopedia
ภาษายิดดิช (ยิดดิช: ייִדיש, יידיש หรือ אידיש, yidish หรือ idish, ออกเสียง [ˈ(j)ɪdɪʃ], แปลว่า ชาวยิว; ייִדיש-טײַטש, Yidish-Taytsh, แปลว่า ยิว-เยอรมัน)[8] เป็นภาษากลุ่มเจอร์แมนิกตะวันตกที่เป็นภาษาในอดีตของชาวยิวอัชเคนาซิ โดยมีต้นกำเนิดในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 9[9] ที่ยุโรปกลาง ในชุมชนอัชเคนาซิช่วงเริ่มแรก ภาษานี้เป็นภาษาพื้นเมืองที่มีฐานจากภาษาเยอรมันสูงผสมกับองค์ประกอบหลายอย่างจากภาษาฮีบรู (โดยเฉพาะ Mishnaic) และบางส่วนจากภาษาแอราเมอิก สำเนียงส่วนใหญ่ได้อิทธิพลจากภาษากลุ่มสลาวิก และคำศัพท์สืบต้นตอไปถึงอิทธิพลจากภาษากลุ่มโรมานซ์[10][11][12] ภาษายิดดิชใช้อักษรฮีบรู ใน ค.ศ. 2012[update] ทาง Center for Applied Linguistics ประมาณการว่ามีผู้พูดภาษานี้ทั่วโลกสูงสุด 11 ล้านคน (ก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง) โดยมีจำนวนผู้พูดในสหรัฐและแคนาดาในเวลานั้นรวม 150,000 คน[13] ส่วนมหาวิทยาลัยรัตเกอส์ประมาณการว่ามีผู้พูดชาวอเมริกัน 250,000 คน อิสราเอล 250,000 คน และส่วนอื่นของโลก 100,000 คน (จากทั้งหมด 600,000 คน)[14]
ภาษายิดดิช | |
---|---|
ייִדיש, יידיש หรือ אידיש, yidish/idish | |
ออกเสียง | [ˈ(j)ɪdɪʃ] |
ประเทศที่มีการพูด | ยุโรปกลาง, ตะวันออก และตะวันตก |
ภูมิภาค | ยุโรป, อิสราเอล, อเมริกาเหนือ, อเมริกาใต้, ภูมิภาคอื่นที่มีประชากรยิว[1] |
ชาติพันธุ์ | ชาวยิวอัชเคนาซิ |
จำนวนผู้พูด | ไม่ทราบ (1.5 ล้านคน อ้างถึง1986–1991 + ครึ่งหนึ่งไม่ทราบวันที่)[1] |
ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
รูปแบบก่อนหน้า | |
ระบบการเขียน | อักษรฮีบรู (อักขรวิธีภาษายิดดิช) บางครั้งใช้อักษรละติน[4] |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | รัสเซีย |
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | |
ผู้วางระเบียบ | ไม่มี YIVO โดยพฤตินัย |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | yi |
ISO 639-2 | yid |
ISO 639-3 | yid – รหัสรวม รหัสเอกเทศ: ydd – ยิดดิชตะวันออกyih – ยิดดิชตะวันตก |
Linguasphere | 52-ACB-g = 52-ACB-ga (ตะวันตก) + 52-ACB-gb (ตะวันออก); รวม 11 สำเนียง |
ก่อนเหตุการณ์ฮอโลคอสต์ มีผู้พูดภาษายิดดิช 11–13 ล้านคนจากชาวยิว 17 ล้านคนทั่วโลก[15] จากชาวยิวที่ถูกฆ่าในฮอโลคอสต์ 6,000,000 คน 85% เป็นผู้พูดภาษายิดดิช[16] ทำให้ผู้ใช้ภาษานี้ลดลงอย่างมาก การกลืนกลายทางวัฒนธรรมหลังสงครามโลกครั้งที่สองและ aliyah การอพยพไปยังอิสราเอล ทำให้จำนวนผู้รอดชีวิตและผู้พูดภาษายิดดิชจากประเทศอื่น ๆ (เช่นในทวีปอเมริกา) ลดลงอีก อย่างไรก็ตาม จำนวนผู้พูดภาษายิดดิชในชุมชน Hasidic ยังคงเพิ่มขึ้น