พระอารามนาม (ประเทศจีน)
From Wikipedia, the free encyclopedia
พระอารามนาม หรือ เมี่ยวเฮ่า (จีน: 庙号; พินอิน: Miàohào)
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
"พระอารามนาม" หมายถึง พระปรมาภิไธยที่จารึกไว้บนป้ายดวงพระวิญญาณบนแท่นบูชาใน ศาลบรรพชน หรือ พระวิหารประจำตระกูล เพื่อเป็นที่เคารพสักการะของอนุชนรุ่นหลัง ซึ่งพระอารามนามเป็นพระนามแต่งตั้ง ที่จะมอบให้ภายหลังจากที่สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์นั้นสวรรคตแล้ว เพื่อเป็นการยกย่องเชิดชู ต้นกำเนิดของธรรมเนียมนี้ยังไม่เป็นที่ยุติ บ้างว่ามีมาแต่สมัยราชวงศ์ซาง ถูกยกเลิกในสมัยราชวงศ์โจวเพราะมีการใช้พระสมัญญานามแทน แล้วกลับมาใช้ใหม่ในสมัยราชวงศ์ฮั่น หรือบางแห่งว่าเกิดขึ้นหลังมีการใช้พระสมัญญานามราว 800 ปี คือเริ่มใช้ในสมัยราชวงศ์ฮั่น แต่เป็นการใช้แบบประปรายสำหรับสมเด็จพระจักรพรรดิบางพระองค์เท่านั้น อย่างไรก็ตาม ธรรมเนียมนี้ได้รับการปฏิบัติต่อมาอย่างเป็นระบบและต่อเนื่องตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถังเป็นต้นมา จึงเป็นเหตุให้นักประวัติศาสตร์นิยมใช้ พระอารามนาม เมื่อกล่าวอ้างถึงจักรพรรดิในราชวงศ์นี้จวบจนถึงจักรพรรดิในราชวงศ์หมิง[1]
แม้ว่า พระอารามนาม จะมีส่วนคล้าย พระสมัญญานาม ตรงที่เป็นพระนามที่ตั้งให้สมเด็จพระจักรพรรดิที่เสด็จสรรคตไปแล้ว แต่ก็มีความแตกต่างกันอยู่ตรงที่ พระอารามนาม มีความหมายไปในทางยกย่องเชิดชูเป็นหลัก มีกฎเกณฑ์ในการตั้งชื่อรัดกุม และประกอบด้วยคำเพียง 2 คำเท่านั้น คำแรกเป็นคำคุณศัพท์ที่สะท้อนพระปรีชาสามารถของจักรพรรดิ ซึ่งโดยมากคำคุณศัพท์นี้จะไม่ซ้ำกับคำที่ใช้ใน พระสมัญญานาม และหากสมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์นั้นเป็นต้นวงศ์มักจะใช้คำว่า “เกา” (高) แปลว่า สูง หรือ “ไท่” (太) แปลว่า ยิ่งใหญ่ ส่วนคำที่ 2 นั้นจะใช้คำว่า “จู่” (祖) หรือ “จง” (宗) คำใดคำหนึ่งเท่านั้น ซึ่งทั้งคู่มีความหมายว่า บรรพชน และหากสมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์นั้นเป็นต้นวงศ์-ไม่ว่าจะเป็นต้นสกุล ผู้สถาปนาราชวงศ์ใหม่ หรือต้นสายใหม่ในราชวงศ์เดิม-จะใช้คำว่า “จู่” และหากเป็นจักรพรรดิในลำดับถัดมาจะใช้คำว่า “จง”[2]