ลมพิษ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ลมพิษ (อังกฤษ: hives, urticaria) เป็นผื่นผิวหนังนูนสีแดงและคัน[4] มักเกิดขึ้นหลังการติดเชื้อหรือเป็นผลมาจากการตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ ได้แก่ ยา (เช่น โคดีอีน แอสไพริน ไอบิวพรอเฟน และเพนิซิลลิน) อาหาร (เช่น สัตว์น้ำมีเปลือกแข็ง ถั่วเปลือกแข็ง ไข่ และข้าวสาลี) และแมลงกัดต่อย รวมถึงความเครียด แสงแดด และอากาศหนาว[2]
ลมพิษ | |
---|---|
ชื่ออื่น | urticaria |
ลมพิษที่แขน | |
สาขาวิชา | ตัจวิทยา |
อาการ | ผื่นนูนคันสีแดง[1] |
ระยะดำเนินโรค | ไม่กี่วัน[1] |
สาเหตุ | เกิดจากภูมิแพ้หลังการติดเชื้อ[2] |
ปัจจัยเสี่ยง | เยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้, โรคหืด[3] |
วิธีวินิจฉัย | จากอาการ, การตรวจ patch test[2] |
การรักษา | สารต้านฮิสตามีน, คอร์ติโคสเตอรอยด์, สารต้านลิวโคไทรอีน[2] |
ความชุก | ~20%[2] |
โดยทั่วไปลมพิษมีสาเหตุมาจากการหลั่งฮิสตามีนของร่างกายเพื่อตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ ซึ่งฮิสตามีนก่อให้เกิดการอักเสบเพื่อเตือนให้ร่างกายขจัดสารก่อภูมิแพ้และซ่อมแซมตัวเอง[5] ลมพิษสามารถแบ่งได้เป็น 2 ชนิดตามระยะเวลา ได้แก่ ลมพิษเฉียบพลัน (เกิดขึ้นและหายไปเองภายใน 48 ชั่วโมง แต่ไม่นานเกิน 6 สัปดาห์) และลมพิษเรื้อรัง (เป็นนานเกิน 6 สัปดาห์)[6] ลมพิษเป็นโรคที่กลับมาเกิดซ้ำได้[2] และไม่ทิ้งร่องรอยบนผิวหนังในระยะยาว[7]
ปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดลมพิษได้แก่ เยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ และโรคหืด[3] การวินิจฉัยโรคจะใช้การซักประวัติตรวจร่างกาย และตรวจ patch testing เพื่อหาสารก่อภูมิแพ้[2] การป้องกันทำได้ด้วยการหลีกเลี่ยงสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดโรค การรักษาทั่วไปมักให้สารต้านฮิสตามีน เช่น ไดเฟนไฮดรามีน และแรนิทิดีน ในรายที่อาการร้ายแรงมักให้คอร์ติโคสเตอรอยด์หรือสารต้านลิวโคไทรอีน ในรายที่มีอาการเกิน 6 สัปดาห์มักให้ยากดภูมิคุ้มกัน เช่น ไซโคลสปอริน[2]
ประชากรประมาณ 20% ได้รับผลกระทบจากลมพิษ อัตราส่วนระหว่างผู้ชายและผู้หญิงในรายที่มีอาการระยะสั้นมีเท่ากัน แต่พบในผู้หญิงมากกว่าในรายที่มีอาการระยะยาว[8] อาการระยะสั้นพบได้ทั่วไปในเด็ก ขณะที่อาการระยายาวพบได้ทั่วไปในวัยกลางคน[8] ลมพิษเป็นโรคที่มีบันทึกมาตั้งแต่สมัยกรีกโบราณ โดยฮิปพอคราทีส แพทย์ชาวกรีกกล่าวถึงโรคนี้ในชื่อ knidosis ซึ่งมาจากคำว่า knido แปลว่า ต้นตำแย ซึ่งเป็นพืชที่มีขนก่อให้เกิดอาการคัน[9] คำว่า urticaria เริ่มใช้ครั้งแรกโดยวิลเลียม คัลเลน แพทย์ชาวสกอตในปี ค.ศ. 1769[10] โดยมีรากศัพท์มาจากภาษาละติน urtica ที่แปลว่าต้นตำแยเช่นกัน[11]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png)