ดาราจักรแคระ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ดาราจักรแคระ (อังกฤษ: Dwarf Galaxy) คือดาราจักรขนาดเล็กที่มีดาวฤกษ์อยู่เพียงไม่กี่พันล้านดวง ซึ่งนับว่าเป็นจำนวนน้อยหากเทียบกับกาแล็กซีทางช้างเผือกของเราที่มีดาวฤกษ์อยู่ราว 2-4 แสนล้านดวง ในบางครั้งเมฆแมเจลแลนใหญ่ซึ่งมีดาวฤกษ์อยู่ราว 3 หมื่นล้านดวง ก็ถูกนับว่าเป็นดาราจักรแคระด้วย ในกลุ่มท้องถิ่นของเรามีดาราจักรแคระอยู่หลายแห่ง ซึ่งมักโคจรไปรอบๆ ดาราจักรที่ใหญ่กว่า เช่น ทางช้างเผือก ดาราจักรแอนดรอเมดา และดาราจักรไทรแองกูลัม รายงานการวิจัยเมื่อไม่นานมานี้[1] แสดงให้ทราบว่าดาราจักรแคระเหล่านี้อาจเกิดขึ้นจากแรงไทดัลในระหว่างวิวัฒนาการช่วงแรกๆ ของทางช้างเผือกกับดาราจักรแอนดรอเมดา ดาราจักรแคระที่ได้รับผลกระทบจากแรงไทดัลทำให้ดาราจักรแตกตัวและเกิดปฏิกิริยาแรงโน้มถ่วงระหว่างกัน สายธารของสสารในดาราจักรถูกดึงออกจากดาราจักรต้นกำเนิดของมัน รวมถึงกลดของสสารมืดที่อยู่รอบๆ[2]
ดาราจักรทางช้างเผือกมีดาราจักรแคระโคจรอยู่รอบๆ จำนวน 14 ดาราจักร จากการค้นพบเมื่อเร็วๆ นี้ทำให้นักดาราศาสตร์เชื่อว่า กระจุกดาวทรงกลมที่ใหญ่ที่สุดในทางช้างเผือก คือ โอเมกาคนครึ่งม้า ที่จริงเป็นแกนกลางของดาราจักรแคระแห่งหนึ่งที่มีหลุมดำอยู่ที่ใจกลาง[3] (ดูรายละเอียดเพิ่มที่ ทางช้างเผือก)
ดาราจักรแคระสามารถมีรูปร่างได้หลายแบบ ได้แก่
- ดาราจักรชนิดรี : ดาราจักรแคระชนิดรี ใช้ชื่อรหัสว่า dE ส่วนดาราจักรแคระทรงไข่ใช้รหัสว่า dSph
- ดาราจักรไร้รูปร่าง : ดาราจักรแคระแบบไร้รูปร่างใช้รหัสว่า dI
- ดาราจักรชนิดก้นหอย : ดูที่ ดาราจักรแคระชนิดก้นหอย
นอกจากนี้ ยังมีชื่อเรียกล่าสุดที่ใช้เรียกดาราจักรที่เล็กกว่าและจางกว่าดาราจักรแคระ ว่า ดาราจักรฮอบบิท (Hobbit Galaxy)[4][5]