ปล่อยให้ทำไป

ปล่อยให้ทำไป^[1] หรือ แลเซ-แฟร์ (ฝรั่งเศส: laissez-faire) เป็นแนวคิดและระบบเศรษฐกิจที่สนับสนุนการค้าเสรี โดยปราศจากการแทรกแซงจากรัฐบาลหรือองค์กรใด ๆ คำนี้มาจากภาษาฝรั่งเศส แปลตรงตัวว่า "ปล่อยให้เป็นไป" สะท้อนแนวคิดที่ว่าเศรษฐกิจจะดำเนินไปได้ดีที่สุดเมื่อรัฐบาลไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยว

ประวัติความเป็นมา

แนวคิดเลสเซแฟร์เริ่มเป็นที่รู้จักในช่วงกลางศตวรรษที่ 18 ในฝรั่งเศส โดยกลุ่มนักคิดที่เรียกว่า "ฟิซิโอแครต" (Physiocrats) ซึ่งต่อต้านระบบเศรษฐกิจแบบควบคุมที่มีอยู่ในขณะนั้น

ฟิซิโอแครตเสนอให้มีการเก็บภาษีที่ดินเพียงประเภทเดียว แทนระบบภาษีที่ซับซ้อนในฝรั่งเศสช่วงศตวรรษที่ 17 พวกเขาเชื่อว่าที่ดินเป็นแหล่งความมั่งคั่งที่แท้จริงเพียงอย่างเดียว และการเก็บภาษีจากที่ดินจะไม่ส่งผลกระทบต่อการผลิตเหมือนภาษีประเภทอื่น

แนวคิดนี้ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางหลังจากอดัม สมิธ (Adam Smith) นักเศรษฐศาสตร์ชาวสกอตแลนด์ เขียนหนังสือ "ความมั่งคั่งของประชาชาติ" (The Wealth of Nations) ในปี ค.ศ. 1776 สมิธเสนอแนวคิดเรื่อง "มือที่มองไม่เห็น" (invisible hand) ซึ่งอธิบายว่าการแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวของแต่ละคนจะนำไปสู่ประโยชน์ของสังคมโดยรวม

หลักการพื้นฐาน

1. ปัจเจกบุคคลเป็นหน่วยพื้นฐานของสังคม: แนวคิดนี้ให้ความสำคัญกับสิทธิและเสรีภาพของแต่ละบุคคล
2. เสรีภาพตามธรรมชาติ: เชื่อว่ามนุษย์ทุกคนมีสิทธิและเสรีภาพโดยกำเนิด
3. ระบบธรรมชาติควบคุมตัวเอง: เชื่อว่าเศรษฐกิจและสังคมสามารถปรับสมดุลได้เองโดยธรรมชาติ
4. การแข่งขันเสรี: ตลาดควรมีการแข่งขันอย่างเสรี โดยไม่มีการควบคุมจากภายนอก

การนำไปใช้และข้อวิจารณ์

แม้ว่าแนวคิดเลสเซแฟร์จะไม่เคยถูกนำไปใช้อย่างเต็มรูปแบบในประเทศใด แต่มีอิทธิพลอย่างมากต่อนโยบายเศรษฐกิจในหลายประเทศ โดยเฉพาะในช่วงศตวรรษที่ 19 และต้นศตวรรษที่ 20 อย่างไรก็ตาม แนวคิดนี้ก็ได้รับการวิพากษ์วิจารณ์อย่างมาก โดยเฉพาะในประเด็นต่อไปนี้:

1. อาจนำไปสู่ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ
2. ขาดการคุ้มครองแรงงานและผู้บริโภค
3. อาจเกิดการผูกขาดทางธุรกิจ
4. ไม่สามารถแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจมหภาคได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ในปัจจุบัน แม้ว่าแนวคิดเลสเซแฟร์แบบสุดโต่งจะไม่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง แต่หลักการบางอย่าง เช่น การสนับสนุนการค้าเสรีและการลดการแทรกแซงของรัฐบาล ยังคงมีอิทธิพลต่อนโยบายเศรษฐกิจในหลายประเทศ

อ้างอิง

1. "ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน (ศัพท์รัฐศาสตร์)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-15. สืบค้นเมื่อ 2013-01-26. {{cite web}}: ระบุ |accessdate= และ |access-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archivedate= และ |archive-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archiveurl= และ |archive-url= มากกว่าหนึ่งรายการ (help)

• Brebner, John Bartlet (1948). "Laissez Faire and State Intervention in Nineteenth-Century Britain". Journal of Economic History. 8: 59–73.
• Fisher, Irving (January 1907). "Why has the Doctrine of Laissez Faire been Abandoned?". Science. 25 (627): 18–27. doi:10.1126/science.25.627.18. PMID 17739703.
• Taussig, Frank W. (1904). "The Present Position of the Doctrine of Free Trade". Publications of the American Economic Association. 6 (1): 29–65.
• Gaspard, Toufick. A Political Economy of Lebanon 1948–2002: The Limits of Laissez-faire. Boston: Brill, 2004. ISBN 978-90-04-13259-7.
• Ellen Judy Wilson; Peter Hanns Reill (1 August 2004). Encyclopedia Of The Enlightenment. Infobase Publishing. p. 241. ISBN 978-0-8160-5335-3. Archived from the original on 23 July 2023. Retrieved 21 July 2012.
• Rothbard, Murray (1995). An Austrian Perspective on the History of Economic Thought. Edward Elgar Publishing. p. 371. ISBN 0-945466-48-X.
• Gaffney, Mason. "The Taxable Surplus of Land: Measuring, Guarding and Gathering It". Archived from the original on 10 May 2015. Retrieved 9 December 2014.
• Edward H. Litchfield. "Quick Reference Handbook Set, Basic Knowledge and Modern Technology" (revised ed.).
• "Laissez-faire" Archived 2015-09-27 at the Wayback Machine, Business Dictionary.
• "Adam Smith". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 12 April 2020. Retrieved 12 April 2020.