สมมติฐาน

สมมติฐาน หรือสะกดว่า สมมุติฐาน (อังกฤษ: hypothesis) คือการอธิบายปรากฏการณ์ที่สามารถสังเกตได้ที่ถูกเสนอขึ้น ในทางวิทยาศาสตร์สมมติฐานจะเป็นสมมติฐานทางวิทยาศาสตร์ก็ต่อเมื่อสามารถทำการทดลองเพื่อพิสูจน์ได้ มักใช้เป็นมูลฐานแห่งการหาเหตุผล การทดลอง หรือการวิจัย สำหรับในความหมายอื่น สมมติฐานอาจเป็นบรรพบทหรือญัตติที่จัดตั้งขึ้น เพื่อใช้ในการสรุปคำตอบของปัญหาประเภท ถ้าเป็นเช่นนี้ แล้วจะเป็นเช่นไร

สมมติฐานทางวิทยาศาสตร์

คนทั่วไปมักจะถือว่าการลองเดาคำตอบของปัญหาเป็นสมมติฐานอย่างหนึ่ง ซึ่งนั่นเรียกว่า การคาดเดาอย่างมีหลักการ ^[1] เพราะมันเป็นคำตอบอันเป็นที่แนะนำซึ่งมีพื้นฐานอยู่บนหลักฐาน ในขณะที่ผู้ทำการทดลองอาจทดสอบและปฏิเสธสมมติฐานหลายอย่างก่อนที่จะนำไปสู่การแก้ปัญหา สมมติฐานที่ดีอันควรจะนำไปพิจารณาควรมีลักษณะดังนี้ ^[2]

• สามารถปฏิบัติทดลองได้ (testability)
• เข้าใจง่าย (simplicity)
• มีขอบเขตชัดเจน (scope)
• สามารถอธิบายปรากฏการณ์อื่นได้ในอนาคต (fruitfulness)
• ยังคงองค์ความรู้เดิมอันเป็นที่ยอมรับ (conservatism)

อ้างอิง

1. "When it is not clear under which law of nature an effect or class of effect belongs, we try to fill this gap by means of a guess. Such guesses have been given the name conjectures or hypothesis."--Hans Christian Ørsted (1811) "First Introduction to General Physics" ¶18. Selected Scientific Works of Hans Christian Ørsted, ISBN 0-691-04334-5 p.297
2. Schick, Theodore; Vaughn, Lewis (2002). How to think about weird things: critical thinking for a New Age. Boston: McGraw-Hill Higher Education. ISBN 0-7674-2048-9.