แฮมิด คาร์ไซ

แฮมิด คาร์ไซ (อังกฤษ: Hamid Karzai, ปาทาน: حامد کرزی; เกิด 24 ธันวาคม ค.ศ. 1957) เป็นอดีตประธานาธิบดีอัฟกานิสถาน เกิดที่จังหวัดกันดะฮาร์ ราชอาณาจักรอัฟกานิสถาน^[1] การ์ไซมีพี่น้อง 6 คน ครอบครัวของเขาอยู่ในแวดวงการเมือง โดยบิดา อับดุล อะฮัด การ์ไซ เคยเป็นรองโฆษกประจำรัฐสภาอัฟกานิสถานช่วงทศวรรษที่ 1960 ลุง ฮาบิบุลเลาะห์ การ์ไซ เป็นผู้แทนอัฟกานิสถานในการประชุมสหประชาชาติ^[2] ส่วนปู่ ไคร์ โมฮัมหมัด ข่าน เคยรับราชการในช่วงสงครามอังกฤษ–อัฟกานิสถานครั้งที่สามและเป็นรองโฆษกประจำวุฒิสภาอัฟกานิสถาน นอกจากนี้ครอบครัวของการ์ไซยังเป็นผู้สนับสนุนพระเจ้าโมฮัมเหม็ด ซาฮีร์ ชาห์ กษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งราชอาณาจักรอัฟกานิสถาน

แฮมิด คาร์ไซ حامد کرزی
การ์ไซในปี ค.ศ. 2009
ประธานาธิบดีอัฟกานิสถาน
ดำรงตำแหน่ง 22 ธันวาคม ค.ศ. 2001 – 29 กันยายน ค.ศ. 2014 รักษาการ: 22 ธันวาคม ค.ศ. 2001 – 7 ธันวาคม ค.ศ. 2004
รองประธานาธิบดี	คาริม คาลิลี โมฮัมเหม็ด ฟาฮิม ยุนูส ควานูนี
ก่อนหน้า	บูร์ฮานุดดีน รับบานี
ถัดไป	อัชราฟ ฆานี
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	(1957-12-24) 24 ธันวาคม ค.ศ. 1957 (67 ปี) การ์ซ จังหวัดกันดะฮาร์ ราชอาณาจักรอัฟกานิสถาน
เชื้อชาติ	อัฟกานิสถาน
ศาสนา	อิสลาม
พรรคการเมือง	อิสระ
คู่สมรส	ซีนัต การ์ไซ (ค.ศ. 1999–ปัจจุบัน)
บุตร	มีร์ไวซ์ มาลาไล เฮาซี
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยหิมาจัลประเทศ

การ์ไซเรียนที่โรงเรียนในเมืองกันดะฮาร์และคาบูล และเรียนจบจากโรงเรียนมัธยมฮาบิเบียในปี ค.ศ. 1976^[3] ก่อนจะเป็นนักเรียนแลกเปลี่ยนไปเรียนต่อที่อินเดีย เขาเรียนต่อปริญญาโทสาขาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศและรัฐศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยหิมาจัลประเทศ การ์ไซเรียนจบปริญญาโทในปี ค.ศ. 1983 หลังเกิดสงครามโซเวียต–อัฟกานิสถานไม่นาน^[4] เขาย้ายไปอยู่ที่ปากีสถานเพื่อสนับสนุนฝ่ายมุญาฮิดีนในสงคราม^[5] ในปี ค.ศ. 1988 หลังโซเวียตถอนทหารออกไป การ์ไซเดินทางกลับอัฟกานิสถานและสนับสนุนฝ่ายมุญาฮิดีนต่อไป เมื่อรัฐบาลฝ่ายนิยมโซเวียตล่มสลายในปี ค.ศ. 1992 มีการลงนามในข้อตกลงเปศวาร์เพื่อจัดตั้งรัฐอิสลามอัฟกานิสถานและให้มีรัฐบาลเฉพาะกาล การ์ไซดำรงตำแหน่งรองรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ แต่ถูกโมฮัมเหม็ด ฟาฮิมจับตัวในข้อหาจารกรรม การ์ไซจึงหนีออกจากกรุงคาบูลด้วยความช่วยเหลือจากกัลบุดดีน เฮกมัตยาร์ หนึ่งในนักการเมืองและผู้นำทหารชาวอัฟกานิสถาน

เมื่อรัฐบาลตอลิบานขึ้นสู่อำนาจช่วงทศวรรษที่ 1990 การ์ไซเชื่อว่ารัฐบาลนี้จะสามารถหยุดความรุนแรงและปัญหาต่าง ๆ ภายในประเทศได้^[6] แต่หลังจากบิดาของเขาถูกลอบยิงโดยฝีมือของตอลิบาน การ์ไซก็ทำงานกับแนวร่วมอิสลามเพื่อการปลดปล่อยอัฟกานิสถาน ที่นำโดยอาหมัด ชาห์ มาซูด^[7] ช่วงปี ค.ศ. 2000-2001 การ์ไซเดินทางไปยังทวีปยุโรปและอเมริกาเพื่อรณรงค์ต่อต้านกลุ่มตอลิบาน การ์ไซและมาซูดเคยเตือนว่ากลุ่มตอลิบานเกี่ยวข้องกับกลุ่มอัลกออิดะฮ์ จนเมื่อวันที่ 9 กันยายน ค.ศ. 2001 มาซูดถูกระเบิดฆ่าตัวตายโดยฝีมือของอัลกออิดะฮ์^[8] ต่อมาเมื่อกองทัพสหรัฐวางแผนบุกอัฟกานิสถานหลังเหตุวินาศกรรม 11 กันยายน การ์ไซเป็นผู้หนึ่งที่แนะนำให้กำจัดกลุ่มอัลกออิดะฮ์ให้หมดสิ้น^[7]

หลังรัฐบาลตอลิบานถูกโค่นล้มในปี ค.ศ. 2001 มีการจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาล โดยการ์ไซได้รับเลือกให้เป็นประธานคณะกรรมการปกครอง ปีต่อมาการ์ไซได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของรัฐบาลเปลี่ยนผ่าน^[9] ต่อมาเมื่อมีการเลือกตั้งประธานาธิบดีอัฟกานิสถานในปี ค.ศ. 2004 การ์ไซชนะการเลือกตั้งและเข้าพิธีสาบานตนเพื่อรับตำแหน่งประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐอิสลามอัฟกานิสถานเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม ค.ศ. 2004 โดยมีพระเจ้าโมฮัมเหม็ด ซาฮีร์ ชาห์เข้าร่วมพิธีด้วย การ์ไซเป็นประธานาธิบดีคนแรกของอัฟกานิสถานที่ได้รับเลือกตามระบอบประชาธิปไตย^[10] เขาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยที่สองหลังชนะการเลือกตั้งในปี ค.ศ. 2009 และสิ้นสุดวาระในปี ค.ศ. 2014^[11] อัชราฟ ฆานีดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีต่อจากเขา

ด้านชีวิตส่วนตัว การ์ไซแต่งงานกับซีนัต การ์ไซในปี ค.ศ. 1999^[12] ทั้งคู่มีบุตรด้วยกัน 4 คน^[13]