อำเภอดอนตูม

ดอนตูม เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครปฐม

อำเภอดอนตูม
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Don Tum
คำขวัญ:  บารมีหลวงพ่อเต๋ เสน่ห์ไทยทรงดำ ตำนานเมืองโบราณ ธงสงกรานต์ประเพณี หลามยอรสดี เกษตรอินทรีย์กสิกรรม
แผนที่จังหวัดนครปฐม เน้นอำเภอดอนตูม
พิกัด: 13°57′38″N 100°4′53″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครปฐม
พื้นที่
• ทั้งหมด	171.354 ตร.กม. (66.160 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	49,133 คน
• ความหนาแน่น	286.73 คน/ตร.กม. (742.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	73150
รหัสภูมิศาสตร์	7304
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอดอนตูม หมู่ที่ 1 ถนนเศรษฐวิถี ตำบลสามง่าม อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม 73150
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอดอนตูมตั้งอยู่ทางตอนกลาง ค่อนไปทางเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบางเลน
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบางเลน
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอนครชัยศรีและอำเภอเมืองนครปฐม
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอกำแพงแสน

ประวัติศาสตร์

เดิมขึ้นกับอำเภอกำแพงแสน ต่อมาได้รับการแยกออกมาเป็นกิ่งอำเภอดอนตูม และตั้งเป็นอำเภอดอนตูมในปัจจุบัน คำว่า "ดอน" มาจากทำเลที่ตั้งมีพื้นที่อยู่ในที่สูงไม่เคยมีประวัติถูกน้ำท่วมใหญ่เลย ซึ่งอดีตเรียกบริเวณนี้ว่า "เมืองตูม" สันนิษฐานว่าเป็นชื่อเมืองเก่าแก่ในสมัยโบราณ ต่อมาทางราชการจึงจัดตั้งอำเภอชื่อแรก คือ อำเภอสามแก้ว ต่อมาเปลี่ยนเป็นอำเภอกำแพงแสน ทำให้ในสมัยนั้นอำเภอดอนตูมขึ้นกับอำเภอกำแพงแสน

ส่วนนี้เริ่มตั้งแต่ตั้งอำเภอดอนตูมถึงปัจจุบัน (รายปี)

• วันที่ 1 มกราคม 2509 จัดตั้ง กิ่งอำเภอดอนตูม โดยแยกพื้นที่ตำบลสามง่าม ตำบลห้วยพระ ตำบลลำเหย ตำบลดอนพุทรา ตำบลบ้านหลวง ตำบลดอนรวก และตำบลห้วยด้วนจากอำเภอกำแพงแสน^[1]
• วันที่ 1 มีนาคม 2510 จัดตั้งสุขาภิบาลสามง่าม ในท้องที่ตำบลสามง่าม^[2]
• วันที่ 1 มีนาคม 2512 ยกฐานะเป็น อำเภอดอนตูม^[3]
• วันที่ 15 เมษายน 2525 ตั้งตำบลลำลูกบัว แยกออกจากตำบลสามง่าม^[4]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลสามง่ามเป็นเทศบาลตำบลสามง่าม

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอดอนตูมแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 8 ตำบล 69 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[5]
1.	สามง่าม	Sam Ngam	12	10,830
2.	ห้วยพระ	Huai Phra	9	8,159
3.	ลำเหย	Lam Hoei	15	9,751
4.	ดอนพุทรา	Don Phutsa	10	5,103
5.	บ้านหลวง	Ban Luang	5	4,539
6.	ดอนรวก	Don Ruak	5	4,043
7.	ห้วยด้วน	Huai Duan	7	3,763
8.	ลำลูกบัว	Lam Luk Bua	6	3,002

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอดอนตูมประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลสามง่าม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามง่ามและตำบลลำลูกบัวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยพระทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลลำเหย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลำเหยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนพุทรา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนพุทราทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านหลวงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนรวก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนรวกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยด้วน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยด้วนทั้งตำบล

วัด

• วัดดอนตูม
• วัดตะโกสูง
• วัดสามง่าม
• วัดแหลมมะเกลือ
• วัดทุ่งพิชัย
• วัดเล่าเต่า
• วัดห้วยพระ
• วัดทุ่งสีหลง
• วัดลำเหย
• วัดดอนพุทรา
• วัดหัวถนน
• วัดบ้านหลวง
• วัดหนองกระพี้
• วัดสระสี่เหลี่ยม
• วัดสุขวราราม
• วัดกงลาด
• วัดทุ่งผักกูด
• วัดลำลูกบัว

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 83 (1 ง): (ฉบับพิเศษ) 9. 1 มกราคม 2509.
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสามง่าม กิ่งอำเภอดอนตูม อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (25 ง): 919–920. 14 มีนาคม 2510.
3. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอสมเด็จ อำเภอสีชมพู อำเภอหนองบัวแดง อำเภอบ้านแท่น อำเภอดอนตูม อำเภอนากลาง อำเภอศรีบุญเรือง และอำเภอป่าติ้ว พ.ศ. ๒๕๑๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (10 ก): 225–228. 25 กุมภาพันธ์ 2512. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-24. สืบค้นเมื่อ 2013-08-19.
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (69 ง): 1666–1670. 18 พฤษภาคม 2525.
5. "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.