อาร์ม็อง-แอมานุแอล ดูว์ แปลซี เดอ รีเชอลีเยอ

อาร์ม็อง-แอมานุแอล ดูว์ แปลซี เดอ รีเชอลีเยอ (ฝรั่งเศส: Armand-Emmanuel du Plessis de Richelieu) เป็นรัฐบุรุษและนักการเมืองชาวฝรั่งเศสในช่วงการฟื้นฟูราชวงศ์บูร์บง เขาสืบบรรดาศักดิ์ดยุกแห่งรีเชอลีเยอต่อจากบิดาใน ค.ศ. 1791

ดยุกแห่งรีเชอลีเยอ Duc de Richelieu
นายกรัฐมนตรีฝรั่งเศส คนที่ 2
ดำรงตำแหน่ง 20 กุมภาพันธ์ 1820 – 14 ธันวาคม 1821
กษัตริย์	พระเจ้าหลุยส์ที่ 18
ก่อนหน้า	เอลี เดอกาซ
ถัดไป	ฌ็อง-บาติสต์ เดอ วีแลล
ดำรงตำแหน่ง 26 กันยายน 1815 – 29 ธันวาคม 1818
กษัตริย์	พระเจ้าหลุยส์ที่ 18
ก่อนหน้า	ชาร์ล มอริส เดอ ตาแลร็อง-เปรีกอร์
ถัดไป	ฌ็อง-โฌแซ็ฟ เดซอล
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	Armand Emmanuel Sophie-Septimanie Vignerot du Plessis 25 กันยายน ค.ศ. 1766(1766-09-25) ปารีส ประเทศฝรั่งเศส
เสียชีวิต	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1822(1822-05-17) (55 ปี) ปารีส ประเทศฝรั่งเศส
คู่สมรส	รอซาลี เดอ รอชัวร์
วิชาชีพ	นักการทูต, นายทหาร
ลายมือชื่อ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ฝรั่งเศส  รัสเซีย
ประจำการ	1785–1814
ยศ	ร้อยเอก (ฝรั่งเศส) พลตรี (รัสเซีย)
ผ่านศึก	สงครามปฏิวัติฝรั่งเศส สงครามรัสเซีย–ตุรกี สงครามนโปเลียน

ประวัติ

เขาเกิดในกรุงปารีสในตระกูลรีเชอลีเยอ ซึ่งเป็นตระกูลขุนนางผู้ใกล้ชิดกับสถาบันกษัตริย์มากที่สุด ด้วยเหตุนี้ทำให้เป็นมีหัวคิดนิยมเจ้า ด้วยความที่เป็นบุตรชายคนโตของดยุก ทำให้เขาถูกเรียกตามมารยาทว่า เคานต์แห่งชีนง แม้ว่าไม่ไช่บรรดาศักดิ์อย่างเป็นทางการก็ตาม

ค.ศ. 1790 เขาได้รับมอบหมายจากพระนางมารี อ็องตัวแน็ต ให้เดินทางไปเป็นทูตที่กรุงเวียนนา จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ เพื่อหารือเกี่ยวกับเหตุการณ์ปฏิวัติฝรั่งเศสกับจักรพรรดิโยเซ็ฟที่ 2 พระเชษฐาของพระนาง แต่ก่อนที่เขาจะเดินทางถึง จักรพรรดิโยเซ็ฟที่ 2 เสด็จสวรรคต เขาจึงได้เข้าร่วมพิธีราชาภิเษกของจักรพรรดิเลโอพ็อลท์ที่ 2 ที่นครฟรังค์ฟวร์ท แล้วจึงตามเสด็จไปยังกรุงเวียนนา ต่อมาเมื่อบิดาของเขาถึงแก่กรรมใน ค.ศ. 1791 พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ทรงเรียกตัวเขากลับกรุงปารีสเพื่อรับตำแหน่งและทำงานต่อจากบิดาที่พระราชวังตุยเลอรี

เขารู้สึกว่าตัวเองไม่มีบทบาทในราชสำนักที่จะช่วยกอบกู้สถานการณ์ของฝ่ายเจ้า จึงขออนุญาตสภาร่างรัฐธรรมนูญแห่งชาติเดินทางกลับไปเป็นทูตที่กรุงเวียนนา เมื่ออาศัยอยู่เวียนนาได้สักพัก เขาเข้าร่วมกับกองทัพของเจ้าชายแห่งกงเด (ลูกพี่ลูกน้องของพระเจ้าหลุยส์ที่ 16) ซึ่งตั้งทัพอยู่บริเวณเมืองโคเบล็นทซ์นอกชายแดนฝรั่งเศส เพื่อต่อต้านฝ่ายปฏิวัติ แต่เมื่อกองทัพของกงเดประสบความพ่ายแพ้หลายครั้ง เขาจึงเดินทางไปรับราชการทหารในรัสเซียตามคำชวนของพระนางเจ้าเยกาเจรีนา และได้รับยศพลตรีในกองทัพจักรวรรดิรัสเซีย เขาลาออกเมื่อเกิดการผลัดแผ่นดินในรัสเซีย เนื่องจากจักรพรรดิพอลที่ 1 แห่งรัสเซีย ไม่ทรงโปรดปรานเขา ต่อมาเมื่อจักรพรรดิพอลถูกปลงพระชนม์ใน ค.ศ. 1801 อเล็กซานเดอร์ที่ 1 แห่งรัสเซีย จักรพรรดิพระองค์ใหม่ซึ่งทรงคุ้นเคยกับเขา ทรงชวนเขากลับมารับราชการรัสเซียอีกครั้ง

เขารับราชการรัสเซียจนถึง ค.ศ. 1814 แล้วจึงเดินทางกลับฝรั่งเศส แต่เมื่อนโปเลียนหนีจากเกาะเอลบาและกลับมาทวงคืนบัลลังก์ รีเชอลีเยอเดินทางไปกรุงเวียนนาเพื่อเข้าร่วมกับกองทัพรัสเซีย และเมื่อสามารถขับไล่นโปเลียนแบบราบคาบ เขากลายเป็นบุคคลที่อิทธิพลในฐานะคนสนิทของจักรพรรดิรัสเซีย แต่เขาก็ยังปฏิเสธตำแหน่งในรัฐบาลฝรั่งเศส ท้ายที่สุด เมื่อนายกรัฐมนตรีตาแลร็องลาออกก่อนหน้าการเปิดประชุมสภาฐานันดรชุดใหม่ที่มีแต่พวกคลั่งเจ้า เขาตัดสินใจรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อจากตาแลร็อง บันทึกของเขาระบุว่าเขาไม่รู้จักใครสักคนในคณะรัฐมนตรี^[1]

บรรดาศักดิ์

• ค.ศ. 1766–1791: เคานต์แห่งชีนง (Comte de Chinon)
• ค.ศ. 1791–1822: ดยุกแห่งฟรงซัก (Duc de Fronsac)
• ค.ศ. 1791–1822: ดยุกแห่งรีเชอลีเยอ (Duc de Richelieu)

อ้างอิง

1. Chisholm 1911, p. 302. sfn error: no target: CITEREFChisholm1911 (help)