มุมทิศ

มุมทิศ^[1] ภาคทิศ^[2] หรือ แอซิมัท^[2] (อังกฤษ: azimuth) เป็นการวัดมุมในพิกัดทรงกลม เวกเตอร์จากผู้สังเกต (จุดกำเนิด) ไปยังจุดที่สนใจจะถูกฉายโดยตรง (ตั้งฉาก) ลงบนระนาบอ้างอิง มุมระหว่างเวกเตอร์จากการฉายและเวกเตอร์อ้างอิงบนระนาบอ้างอิงเรียกว่ามุมทิศ

มุมทิศ (สีน้ำเงิน) ที่ได้จากผู้สังเกต และดาวเหนือศีรษะ

ตัวอย่างของมุมทิศคือการวัดตำแหน่งของดวงดาวบนท้องฟ้า ดาวเป็นจุดที่สนใจ ระนาบอ้างอิงคือขอบฟ้าหรือผิวน้ำ และอ้างอิงเวกเตอร์จากจุดทางทิศเหนือ มุมทิศคือมุมระหว่างจุดทิศเหนือและการฉายตั้งตรงของดาวลงสู่ขอบฟ้า^[3]

โดยทั่วไปมุมทิศมีหน่วยเป็นองศา (°) แนวคิดของมุมทิศนำไปประยุกต์ใช้ได้หลากหลาย ทั้งในการเดินเรือ, การวัดตำแหน่งดาว, การทำแผนที่, การทำเหมือง และ การใช้ปืนใหญ่ คำว่า azimuth กลายมาจาก คำในภาษาอาหรับ: السمت as-simt แปลว่า ทิศทาง ซึ่งหมายถึงเส้นทางหรือทิศทางของบุคคลที่หันหน้าออกไป

มุมทิศที่อ้างอิงทิศเหนือ

จากทิศเหนือวนตามเข็มนาฬิกา
ทิศเหนือ	0° หรือ 360°	ทิศใต้	180°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือกึ่งเหนือ	22.5°	ทิศตะวันตกเฉียงใต้กึ่งใต้	202.5°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ	45°	ทิศตะวันตกเฉียงใต้	225°
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือกึ่งตะวันออก	67.5°	ทิศตะวันตกเฉียงใต้กึ่งตะวันตก	247.5°
ทิศตะวันออก	90°	ทิศตะวันตก	270°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้กึ่งตะวันออก	112.5°	ทิศตะวันตกเฉียงเหนือกึ่งตะวันตก	292.5°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้	135°	ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ	315°
ทิศตะวันออกเฉียงใต้กึ่งใต้	157.5°	ทิศตะวันตกเฉียงเหนือกึ่งเหนือ	337.5°