ปลาตูหนา

ปลาตูหนา หรือ ปลาไหลหูดำ (อังกฤษ: Shortfin eel, Level-finned eel; ชื่อวิทยาศาสตร์: Anguilla bicolor) เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งในวงศ์ปลาตูหนา (Anguilidae) มีรูปร่างอ้วนป้อม ลักษณะโดยทั่วไปเหมือนปลาสะแงะ (A. bengalensis) ซึ่งอยู่ในวงศ์และสกุลเดียวกัน แต่ปลาตูหนามีรูปร่างที่เล็กกว่า ครีบอกของปลาตูหนามีสีคล้ำ ในปลาโตเต็มวัยครีบหลังและครีบก้นมีสีคล้ำด้วยเช่นกัน จึงเป็นที่มาของชื่อว่า "ปลาไหลหูดำ" ลำตัวสีน้ำตาลอ่อนไม่มีลวดลาย ใต้ท้องสีขาว ขนาดโตเต็มที่ได้ 1.5 เมตร

ปลาตูหนา
Anguilla bicolor pacifica
สถานะการอนุรักษ์
ใกล้ถูกคุกคาม  (IUCN 3.1)[1]
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอต Eukaryota
อาณาจักร:	สัตว์ Animalia
ไฟลัม:	สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata
ชั้น:	ปลาที่มีก้านครีบ Actinopterygii
อันดับ:	Anguilliformes Anguilliformes
วงศ์:	วงศ์ปลาตูหนา Anguillidae
สกุล:	Anguilla Anguilla McClelland, 1844
สปีชีส์:	Anguilla bicolor
ชื่อทวินาม
Anguilla bicolor McClelland, 1844
ชนิดย่อย
A. b. bicolor A. b. pacifica
ชื่อพ้อง
Anguilla amblodon Günther, 1867 Anguilla bleekeri Kaup, 1856 Anguilla cantori Kaup, 1856 Anguilla dussumieri Kaup, 1856 Anguilla foochowensis Chu & Yin, 1984 Anguilla malabarica Kaup, 1856 Anguilla moa Bleeker, 1849 Anguilla mowa Bleeker, 1853 Anguilla sidat Bleeker, 1853 Anguilla spengeli Weber, 1912 Muraena halmaherensis Bleeker, 1856 Muraena virescens Peters, 1852

ในประเทศไทยพบได้ตั้งแต่ภาคใต้ฝั่งตะวันตกแถบริมชายฝั่งอันดามัน เรื่อยไปจนถึงประเทศมาเลเซียและอินโดนีเซีย และในภาคตะวันตกในชายแดนที่ติดกับประเทศพม่า เช่น จังหวัดตาก แม่ฮ่องสอน เป็นต้น โดยชาวกะเหรี่ยงเรียกปลาชนิดนี้ว่า "หย่าที" ในภูมิภาคเอเชียตะวันตกพบได้ตั้งแต่พม่า บังกลาเทศ จนถึงอินเดีย โดยปลาที่พบในประเทศแถบนี้จะเป็นสายพันธุ์ย่อยที่เรียกว่า A. b. pacifica ส่วนปลาที่พบในแถบเอเชียตะวันออกมีชื่อเรียกว่า A. b. bicolor

ปลาตูหนามีพฤติกรรมจะกลับไปผสมพันธุ์และวางไข่แถบป่าชายเลนหรือปากแม่น้ำ ลูกปลาแรกเกิดมีลำตัวใสเหมือนวุ้นเส้น มีสีแดงเรื่อ จากนั้นเมื่อโตขึ้นจะค่อยอพยพว่ายทวนน้ำมาสู่แหล่งน้ำจืด ซึ่งบางครั้งอาจพบได้ไกลถึงลำธารน้ำตกบนภูเขา

ปลาชนิดนี้เป็นที่นิยมอย่างมากโดยเฉพาะชาวไทยเชื้อสายจีนในแถบจังหวัดระนองหรือตรัง ถือเป็นเมนูราคาแพง สามารถนำไปปรุงได้หลากหลาย เช่น ต้มยำ ย่าง หรือทำน้ำแดง ในต่างประเทศที่นิยมบริโภคได้แก่จีนและญี่ปุ่น โดยหน่วยงานประมงของประเทศเหล่านี้ได้มีการส่งเสริมให้เป็นปลาเศรษฐกิจ มีการทำฟาร์มเพาะขยายพันธุ์ แต่ว่าเนื้อมีกลิ่นคาวมาก จึงนิยมปลาตูหนาญี่ปุ่น (A. japonica) มากกว่า

อ้างอิง

1. Jacoby, D.; Harrison, I.J. & Gollock, M. (2014). "Anguilla bicolor". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2014: e.T166894A67015710. doi:10.2305/IUCN.UK.2014-1.RLTS.T166894A67015710.en. สืบค้นเมื่อ 4 January 2018.

แหล่งข้อมูลอื่น