ตะละแม่ท้าว

ตะละแม่ท้าว (พม่า: တလမည်ဒေါ, ออกเสียง: [təla̰ mì dɔ́]; หรือ တလမေဒေါ; ประมาณ 1368 – ประมาณ 1390) พระอัครมเหสีองค์แรกใน พระเจ้าราชาธิราช กษัตริย์องค์ที่ 9 แห่ง อาณาจักรหงสาวดี พระองค์เป็นพระขนิษฐาต่างพระมารดาของพระเจ้าราชาธิราชและเป็นพระราชธิดาของ พระยาอู่ กษัตริย์องค์ที่ 8 ที่ประสูติแต่ นางมหาจันทเทวี^[1]

ตะละแม่ท้าว တလမည်ဒေါ
พระมเหสีวังเหนือแห่งหงสาวดี
ครองราชย์	5 มกราคม ค.ศ. 1384 – ป. มีนาคม ค.ศ. 1390
ก่อนหน้า	นางมหาจันทเทวี
ต่อไป	Lawka Dewi
ประสูติ	ป. ค.ศ. 1368 พุกาม?
สวรรคต	ป. มีนาคม ค.ศ. 1390 พุกาม
คู่อภิเษก	พระเจ้าราชาธิราช
พระราชบุตร	พ่อลาวแก่นท้าว
พระราชบิดา	พระยาอู่
พระราชมารดา	นางมหาจันทเทวี
ศาสนา	พุทธเถรวาท

ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1383 ตะละแม่ท้าวหนีไปกับพระยาน้อย ใน ร่างกุ้ง และได้เข้าร่วมกับพระยาน้อยในการกบฏต่อพระราชบิดาซึ่งพระยาอู่ได้สวรรคตระหว่างเกิดกบฏ

ตะละแม่ท้าวขึ้นเป็นพระอัครมเหสีเมื่อพระยาน้อยได้ขึ้นสืบราชบัลลังก์เป็นพระเจ้าราชาธิราช โดยทั้งสองพระองค์มีพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียวพระนามว่า พ่อลาวแก่นท้าว ต่อมาเมื่อพระเจ้าราชาธิราชได้สถาปนานางเม้ยมะนิกแม่ค้าขายดอกไม้ขึ้นเป็น พระนางปิยราชเทวี พระอัครมเหสี ทำให้ตะละแม่ท้าวเสียใจจนนำไปสู่การปลงพระชนม์ชีพพระองค์เอง^[2]

หลังจากการเสียชีวิตของตะละแม่ท้าว ใน ค.ศ. 1390 พระเจ้าราชาธิราชได้สั่งให้ประหารชีวิตพระโอรสของพระองค์ในปีเดียวกันกับที่พระมารดาของพระองค์ปลงพระชนม์ชีพ เพราะกลัวว่าพระโอรสจะหาทางแก้แค้นแทนพระมารดาเมื่ออายุมากขึ้น พ่อลาวแก่นท้าวได้มีการกล่าวคำสัตย์สาบานก่อนที่จะถูกประหารชีวิต^[3][4] คำสาบานที่ตามรบกวนพระทัยพระเจ้าราชาธิราชพระบิดาของพระองค์

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. Pan Hla 2005: 161
2. Harvey 1925: 114
3. Harvey 1925: 111–116
4. Htin Aung 1967: 88–93

บรรณานุกรม

• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
• Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
• Kala, U (1724). Maha Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
• Pan Hla, Nai (1968). Razadarit Ayedawbon (ภาษาพม่า) (8th printing, 2005 ed.). Yangon: Armanthit Sarpay.
• Royal Historical Commission of Burma (1832). Hmannan Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.