กฎประตูทีมเยือน

กฎประตูทีมเยือน (อังกฤษ: Away goals rule) เป็นวิธีการตัดสินเสมอในฟุตบอล และกีฬาอื่น ๆ เมื่อทีมแข่งขันกันสองครั้ง ครั้งหนึ่งที่สนามเหย้าของแต่ละทีม ภายใต้กฎประตูทีมเยือน หากจำนวนประตูรวมที่ทำได้ของแต่ละทีมเท่ากัน ทีมที่ทำประตูใน "นัดเยือน" ได้มากกว่า จะชนะการตัดสินเสมอ บางครั้งอาจแสดงออกโดยการบอกว่าประตูทีมเยือน "นับสองเท่า" ในกรณีที่เสมอกัน^[1] แม้ว่าในทางปฏิบัติ ทีมที่มีประตูในนัดเยือนมากกว่าจะถูกบันทึกว่าเป็นผู้ชนะเท่านั้น แทนที่จะมีประตูเพิ่มเติมหรือ 'สองเท่า' เพิ่มเข้าไปในผลประตูรวมของพวกเขา

กฎประตูทีมเยือนมักถูกนำมาใช้บ่อยที่สุดในการแข่งขันแบบสองนัด เมื่อผลการแข่งขันถูกกำหนดโดยผลประตูรวม เช่น ผลประตูทั้งสองนัดนำมารวมกัน ในการแข่งขันหลายรายการ กฎประตูทีมเยือนจะเป็นตัวตัดสินเสมอครั้งแรกในกรณีดังกล่าว โดยมีการดวลลูกโทษเป็นตัวตัดสินเสมอที่สอง หากแต่ละทีมทำประตูทีมเยือนได้เท่ากัน กฎประตูทีมเยือนนั้นใช้ได้เฉพาะในช่วงท้ายของเวลาปกติของนัดที่สองเท่านั้น หรือใช้ได้ในช่วงต่อเวลาพิเศษด้วย กฎนี้ถูกนำมาใช้ครั้งแรกโดยยูฟ่าในยูโรเปียนคัพวินเนอร์สคัพ ฤดูกาล 1965–66

นับตั้งแต่ช่วงต้นทศวรรษ 2020 การใช้กฎประตูทีมเยือนถูกตรวจสอบอย่างถี่ถ้วนและในที่สุดก็ถูกยกเลิกในการแข่งขันหลายรายการ มีหลักฐานเชิงประจักษ์ที่บ่งชี้ว่า กฎประตูทีมเยือนจะลดจำนวนประตูทั้งหมดที่ทำได้ในระหว่างการแข่งขัน และเป็นประโยชน์ต่อทีมเยือนในนัดที่สอง เนื่องจากมีการรับรู้ความเสี่ยงที่แตกต่างกันในนัดแรกและนัดที่สอง^[2] มีอีกสองเหตุผลที่มักถูกอ้างถึงสำหรับการยกเลิกกฎนี้ เหตุผลหนึ่งคือความจริงที่ว่าประตูทีมเยือนถือเป็นสิ่งที่ล้าสมัยสำหรับฟุตบอลในยุค 1960 เมื่อการจัดสรรความจุของสนามกีฬาสำหรับแฟนบอลที่เดินทางมาเชียร์ทีมเยือนโดยเฉพาะไม่มีอยู่จริง ซึ่งไม่ใช่กรณีอีกต่อไปเมื่อมีรูปแบบการขนส่งที่กว้างขวางขึ้นและความสะดวกในการเดินทางของแฟนบอล^[3] เหตุผลที่ไม่มีน้ำใจนักกีฬาอีกประการหนึ่งก็คือ ในกรณีที่ต่อเวลาพิเศษในช่วงท้ายของนัดที่สอง ทีมเยือนจะได้รับประโยชน์อย่างไม่ยุติธรรมจากการต่อเวลาพิเศษเพื่อทำประตูทีมเยือนที่มีค่ามากกว่า^[3] กฎประตูทีมเยือนถูกยกเลิกในรายการแข่งขันสโมสรของยูฟ่าทั้งหมดตั้งแต่ฤดูกาล 2021–22,^[4][5] รายการแข่งขันสโมสรของคอนเมบอลทั้งหมดตั้งแต่ฤดูกาล 2022,^[6] และรายการแข่งขันสโมสรของเอเอฟซีทั้งหมดตั้งแต่ฤดูกาล 2023–24^[7]

คำอธิบาย

ตัวอย่าง ก

• ในนัดแรกผลประตูคือ ทีม ก (เหย้า) 1–0 ทีม ข (เยือน)
• ในนัดที่สองผลประตูคือ ทีม ข (เหย้า) 1–0 ทีม ก (เยือน)

ในตัวอย่างนี้ ผลประตูรวมคือ 1–1 แต่เนื่องจากไม่มีทีมใดทำประตูทีมเยือนได้ การแข่งขันจะใช้การตัดสินเสมอลำดับต่อไปก็คือการต่อเวลาพิเศษ

ตัวอย่าง ข

• ในนัดแรกผลประตูคือ ทีม ก (เหย้า) 1–0 ทีม ข (เยือน)
• ในนัดที่สองผลประตูคือ ทีม ข (เหย้า) 2–1 ทีม ก (เยือน)

ในตัวอย่างนี้ ผลประตูรวมคือ 2–2 แต่เนื่องจากทีม ก สามารถทำประตูทีมเยือนได้ในนัดที่สอง ในขณะที่ทีม ข ในนัดแรกไม่ได้ทำประตู ทีม ก จึงจะผ่านเข้าสู่รอบต่อไปของการแข่งขันเนื่องจากสามารถทำประตูทีมเยือนได้มากกว่าทีม ข

ตัวอย่าง ค

ในนัดแรกผลประตูคือ:

• นัดแรก: ทีม ก (เหย้า) 1–0 ทีม ข (เยือน)

ในนัดที่สองผลประตูคือ:

• นัดที่สอง, หลัง 90 นาที: ทีม ข (เหย้า) 1–0 ทีม ก (เยือน)
• นัดที่สอง, หลังต่อเวลาพิเศษ: ทีม ข (เหย้า) 2–1 ทีม ก (เยือน)

ในตัวอย่างนี้ ผลประตูรวมคือ 1–1 หลัง 90 นาที ในนัดที่สอง และไม่มีทีมใดทำประตูทีมเยือนได้ การแข่งขันจะต้องไปต่อเวลาพิเศษ ผลประตูรวม 2–2 หลังจากต่อเวลาพิเศษ แต่ทีม ก ได้ทำประตูทีมเยือนไปแล้ว และกฎการแข่งขันจะนับประตูทีมเยือนหลังจากต่อเวลาพิเศษ ดังนั้น ทีม ก จะได้ผ่านเข้าสู่รอบต่อไปของการแข่งขัน เนื่องจากพวกเขาทำประตูทีมเยือนได้มากกว่าทีม ข

ตัวอย่าง ง

ในนัดแรกผลประตูคือ:

• นัดแรก: ทีม ก (เหย้า) 1–0 ทีม ข (เยือน)

ในนัดที่สองผลประตูคือ:

• นัดที่สอง, หลัง 90 นาที: ทีม ข (เหย้า) 1–0 ทีม ก (เยือน)
• นัดที่สอง, หลังต่อเวลาพิเศษ: ทีม ข (เหย้า) 2–1 ทีม ก (เยือน)

ในตัวอย่างนี้ ผลประตูรวมคือ 1–1 หลัง 90 นาที ในนัดที่สอง และไม่มีทีมใดทำประตูทีมเยือนได้ การแข่งขันจะต้องไปต่อเวลาพิเศษ ผลประตูรวม 2–2 หลังจากต่อเวลาพิเศษ แต่ทีม ก ได้ทำประตูทีมเยือนไปแล้ว แต่ไม่เหมือนกับ ตัวอย่าง ค กฎการแข่งขันจะไม่นับประตูทีมเยือนในช่วงต่อเวลาพิเศษ และการแข่งขันจะดำเนินต่อไปจนถึงการดวลลูกโทษ

ตัวอย่าง จ

ในนัดแรกผลประตูคือ:

• นัดแรก: ทีม ก (เหย้า) 1–0 ทีม ข (เยือน)

ในนัดที่สองผลประตูคือ:

• นัดที่สอง, หลัง 90 นาที: ทีม ข (เหย้า) 1–0 ทีม ก (เยือน)
• นัดที่สอง, หลังต่อเวลาพิเศษ: ทีม ข (เหย้า) 1–0 ทีม ก (เยือน)

ในตัวอย่างนี้ ผลประตูรวมคือ 1–1 และไม่มีทีมใดทำประตูทีมเยือนได้ การแข่งขันจะใช้การตัดสินเสมอลำดับต่อไปก็คือการต่อเวลาพิเศษ เนื่องจากไม่มีการทำประตูเพิ่มเติมอีก การแข่งขันจะต้องดำเนินต่อไปจนถึงการดวลลูกโทษ

ตัวอย่าง ฉ

• นัดแรก: ทีม ก (เหย้า) 0–1 ทีม ข (เยือน)
• นัดที่สอง: ทีม ข (เหย้า) 1–2 ทีม ก (เยือน)

ในตัวอย่างนี้ ผลประตูรวมคือ 2–2 แต่เนื่องจากทีม ก ทำประตูทีมเยือนได้ได้มากกว่าทีม ข ทีม ก จึงจะผ่านเข้าสู่รอบต่อไปของการแข่งขัน

สรุป

ด้านล่างนี้คือสรุปของกฎต่าง ๆ และตัวอย่างการแข่งขันในปัจจุบันที่ใช้กฎประตูทีมเยือนสำหรับการแข่งขันแบบพบกันสองนัด ในตัวอย่างส่วนใหญ่ในตารางด้านล่าง จะใช้การการดวลจุดโทษ เพื่อตัดสินผู้ชนะหากเกณฑ์ที่ใช้ทั้งหมดยังคงเสมอกัน

การใช้กฎประตูทีมเยือนเมื่อผลประตูรวมเสมอกันหลังจบการแข่งขันในนัดที่สอง (90 นาที)

ใช้กฎประตูทีมเยือนหลังหมดเวลาแข่งขันปกติหรือไม่?	เล่นช่วงต่อเวลาพิเศษหรือไม่?	ใช้กฎประตูทีมเยือนหลังช่วงต่อเวลาพิเศษหรือไม่?	ตัวอย่างการใช้งาน
ใช่	ใช่	ใช่	ฟุตบอลโลกรอบคัดเลือก
ใช่	ใช่	ไม่	คอนคาแคฟเนชันส์ลีก
ใช่	ไม่	—	ซีเอเอฟแชมเปียนส์ลีก และซีเอเอฟคอนเฟเดเรชันคัพ คอนคาแคฟแชมเปียนส์คัพ
ไม่	ใช่	ใช่	อีเอฟแอลคัพ