เอพิเนฟรีน

เอพิเนฟรีน (Epinephrine) หรือ อะดรีนาลีน (Adrenaline) หรือศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสภาว่า ฮอร์โมนเนื้อในต่อมหมวกไต เป็นฮอร์โมนและสารสื่อประสาทชนิดหนึ่ง^[1] เอพิเนฟรีนและนอร์เอพิเนฟรีนเป็นฮอร์โมนต่างชนิดแต่คล้ายกัน ซึ่งทั้งคู่หลั่งออกมาจากส่วนในของต่อมหมวกไต นอกจากนี้ ทั้งสองยังผลิตที่ปลายเส้นใยประสาทซิมพาเทติก โดยทำหน้าที่เป็นตัวกลางเคมีสำหรับถ่ายทอดพลักผลักดันประสาทไปยังอวัยวะปฏิบัติงาน (effector organ)^[2] การสืบค้นทางเภสัชวิทยาของเอพิเนฟรีนมีส่วนสำคัญทำให้เกิดความเข้าใจระบบประสาทอิสระและหน้าที่ของระบบซิมพาเทติก เอพิเนฟรีนยังเป็นยาที่มีประโยชน์สำหรับข้อบ่งใช้ฉุกเฉินหลายประการ แม้มีฤทธิ์ไม่จำเพาะต่อตัวรับอะดรีเนอจิก (adrenergic receptor) และมีการพัฒนายาจำเพาะหลายชนิดซึ่งออกฤทธิ์ต่อแบบชนิดย่อยของตัวรับอะดรีเนอจิกในเวลาต่อมา ในสำนวนพูดทั่วไป คำว่า "อะดรีนาลีน" ใช้หมายความถึง การปลุกฤทธิ์ระบบซิมพาเทติกซึ่งสัมพันธ์กับพลังงานและการเร้าการสนองสู้หรือหนี^[3][4] อิทธิพลของอะดรีนาลีนจำกัดอยู่ในผลทางเมแทบอลิซึมและการขยายหลอดลมต่ออวัยวะซึ่งไม่มีประสาทซิมพาเทติกไปเลี้ยงโดยตรง^[5][6]

เอพิเนฟรีน

ข้อมูลทางคลินิก
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์	US: C (ยังไม่ชี้ขาด)
ช่องทางการรับยา	IV, IM, คาท่อลม, IC, จมูก ตา
รหัส ATC	A01AD01 (WHO) B02BC09 C01CA24 R01AA14 R03AA01 S01EA01
กฏหมาย
สถานะตามกฏหมาย	AU: S4 (ต้องใช้ใบสั่งยา) UK: POM (Prescription only) US: OTC
ข้อมูลเภสัชจลนศาสตร์
การเปลี่ยนแปลงยา	adrenergic synapse (MAO และ COMT)
ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ	2 นาที
การขับออก	ปัสสาวะ
ตัวบ่งชี้
ชื่อตามระบบ IUPAC (R)-4-(1-Hydroxy-2-(methylamino)ethyl)benzene-1,2-diol
เลขทะเบียน CAS	51-43-4 Y
PubChem CID	5816
IUPHAR/BPS	479
DrugBank	DB00668 Y
ChemSpider	5611 Y
UNII	YKH834O4BH
KEGG	D00095 Y
ChEBI	CHEBI:28918 Y
ChEMBL	CHEMBL679 Y
PDB ligand	ALE (PDBe, RCSB PDB)
ECHA InfoCard	100.000.090
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี
สูตร	C9H13NO3
มวลต่อโมล	183.204 g/mol g·mol−1
แบบจำลอง 3D (JSmol)	Interactive image
SMILES Oc1ccc(cc1O)[C@@H](O)CNC
InChI InChI=1S/C9H13NO3/c1-10-5-9(13)6-2-3-7(11)8(12)4-6/h2-4,9-13H,5H2,1H3/t9-/m0/s1 Y Key:UCTWMZQNUQWSLP-VIFPVBQESA-N Y
(verify)
สารานุกรมเภสัชกรรม

ในทางเคมี เอพิเนฟรีนเป็นโมโนเอมีนกลุ่มหนึ่ง เรียก แคทีโคลามีน (catecholamine) ผลิตในบางเซลล์ประสาทของระบบประสาทส่วนกลาง และในเซลล์โครมัฟฟิน (chromaffin cell) ของต่อมหมวกไตส่วนในจากกรดอะมิโน ฟีนิลอะลานีนและไทโรซีน^[7]

อ้างอิง

1. PMID 6278965 (PMID 6278965)
   Citation will be completed automatically in a few minutes. Jump the queue or expand by hand
2. epinephrine and norepinephrine. (2009). Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica 2009 Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
3. Editorial (1982). "Stress, hypertension, and the heart: the adrenaline trilogy". Lancet. 2: 1440–1441.
4. Pearce., JMS (2009). "Links between nerves and glands: the story of adrenaline". Advances in Clinical Neuroscience & Rehabilitation. 9: 22–28.
5. Celander, O (1954). "Celander O. The range of control exercised by the "sympathico-adrenal system"". Acta Physiol Scand. 32: uppl 16.
6. Warren, JB (1986). "The adrenal medulla and the airway". Br J Dis Chest. 80 (1): 1–6. doi:10.1016/0007-0971(86)90002-1. PMID 3004549.
7. von Bohlen und Halbach, O; Dermietzel, R (2006). Neurotransmitters and neuromodulators: handbook of receptors and biological effects. Wiley-VCH. p. 125. ISBN 978-3-527-31307-5.