ท่าวังผา (ไทยถิ่นเหนือ: ) เป็นอำเภอที่ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของจังหวัดน่าน เป็นอำเภอที่รองรับการขยายตัวเศรษฐกิจแห่งที่ 1 ของจังหวัดน่านตอนเหนือ
ข้อมูลเบื้องต้น อำเภอท่าวังผา, การถอดเสียงอักษรโรมัน ...
อำเภอท่าวังผา |
---|
|
การถอดเสียงอักษรโรมัน |
---|
• อักษรโรมัน | Amphoe Tha Wang Pha |
---|
|
คำขวัญ: ธรรมชาติงดงาม ข้าวหลามชวนลอง ส้มสีทองเลิศล้ำ จิตรกรรมสูงค่า ผ้าลายน้ำไหล ยิ่งใหญ่แข่งเรือ |
แผนที่จังหวัดน่าน เน้นอำเภอท่าวังผา |
พิกัด: 19°7′11″N 100°48′35″E |
ประเทศ | ไทย |
---|
จังหวัด | น่าน |
---|
พื้นที่ |
---|
• ทั้งหมด | 702.204 ตร.กม. (271.122 ตร.ไมล์) |
---|
ประชากร (2566) |
---|
• ทั้งหมด | 50,111 คน |
---|
• ความหนาแน่น | 71.36 คน/ตร.กม. (184.8 คน/ตร.ไมล์) |
---|
รหัสไปรษณีย์ | 55140 |
---|
รหัสภูมิศาสตร์ | 5506 |
---|
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอท่าวังผา หมู่ที่ 4 ถนนน่าน-ทุ่งช้าง ตำบลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน 55140 |
---|
|
ปิด
อำเภอท่าวังผามีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้
ความเป็นมาของนามท่าวังผานั้นคือ ลักษณะของเกาะแก่งในแม่น้ำน่าน ซึ่งมีแต่หินผาและเป็นวังน้ำอยู่มากมาย ซึ่งเป็นเส้นทางคมนาคมระหว่างเมืองปัวกับเมืองน่านในอดีต หากมุมมองด้านโบราณคดีแล้ว พบชุมชนโบราณต้นกำเนิดเมืองน่านซึ่งมีอายุกว่า 800 ปี สร้างในสมัยพญาภูคา ปฐมกษัตริย์น่านแห่งราชวงค์ภูคา อยู่ในท้องที่ตำบลยม (รวมจอมพระด้วย) ซึ่งในปัจจุบันยังคงสภาพสมบูรณ์อยู่ในท้องที่บ้านเสี้ยว บ้านลอมกลาง บ้านทุ่งฆ้อง บ้านนานิคม บ้านถ่อน จากสภาพชุมชนนั้นเป็นชุมชนเมืองขนาดใหญ่ เพราะมีการค้นพบกำแพงเมือง วัดร้าง และพระพุทธรูปเป็นจำนวนมากในบริเวณลุ่มแม่น้ำย่าง ฉะนั้นท่าวังผาในอดีตเป็นส่วนหนึ่งของเมืองปัว จึงเป็นเมืองเก่าแก่ ยุคเดียวกับสุโขทัย
ท้องที่อำเภอท่าวังผาเดิมอยู่ในเขตการปกครองของอำเภอปัว ต่อมาเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2505 ได้มีประกาศกระทรวงมหาไทยให้แบ่งตำบลริม ตำบลป่าคา ตำบลตาลชุม และตำบลยม ออกจากการปกครองของอำเภอปัวรวมตั้งเป็น กิ่งอำเภอท่าวังผา[1] และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาฯ ยกฐานะเป็น อำเภอท่าวังผา เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2508[2] ตั้งที่ว่าการอำเภอ ณ บ้านสบยาว หมู่ที่ 4 ตำบลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา
- วันที่ 27 มีนาคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 9 (ในตอนนั้น) จากตำบลตาลชุม อำเภอเมืองน่าน ไปขึ้นกับตำบลบ่อ อำเภอเมืองน่าน และโอนพื้นที่ตำบลดอนมูล ตำบลตาลชุม อำเภอเมืองน่าน มาขึ้นกับอำเภอปัว[3]
- วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลตาลชุม แยกออกจากตำบลป่าคา ตั้งตำบลศิลาเพชร แยกออกจากตำบลยม[4]
- วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลริม ในท้องที่บางส่วนของตำบลริม[5]
- วันที่ 2 ตุลาคม 2505 แยกพื้นที่ตำบลริม ตำบลป่าคา ตำบลตาลชุม และตำบลยม อำเภอปัว มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอท่าวังผา และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอปัว[1]
- วันที่ 18 มิถุนายน 2506 ตั้งตำบลผาตอ แยกออกจากตำบลริม[6]
- วันที่ 27 กรกฎาคม 2508 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอท่าวังผา อำเภอปัว เป็น อำเภอท่าวังผา[2]
- วันที่ 2 พฤษภาคม 2515 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดเชียงรายกับจังหวัดน่าน โดยโอนพื้นที่หมู่ 10 (ในขณะนั้น) ของตำบลควร อำเภอปง จังหวัดเชียงราย มาขึ้นกับตำบลป่าคา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน[7]
- วันที่ 16 เมษายน 2517 ตั้งตำบลศรีภูมิ แยกออกจากตำบลตาลชุม[8]
- วันที่ 24 กรกฎาคม 2522 ตั้งตำบลแสนทอง แยกออกจากตำบลผาตอ ตั้งตำบลจอมพระ แยกออกจากตำบลยม[9]
- วันที่ 23 กันยายน 2523 ตั้งตำบลท่าวังผา แยกออกจากตำบลริม[10]
- วันที่ 28 เมษายน 2524 เปลี่ยนแปลงชื่อสุขาภิบาลริม อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน เป็นสุขาภิบาลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน[11]
- วันที่ 29 กรกฎาคม 2534 ตั้งตำบลผาทอง แยกออกจากตำบลผาตอ[12]
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลท่าวังผา เป็นเทศบาลตำบลท่าวังผา[13] ด้วยผลของกฎหมาย
- วันที่ 3 เมษายน 2551 เปลี่ยนแปลงชื่อหมู่ที่ 5 บ้านนาไฮ ตำบลศรีภูมิ เป็น หมู่ที่ 5 บ้านนาอุดม[14]
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอท่าวังผา แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 10 ตำบล 91 หมู่บ้าน 18,011 หลังคาเรือน ดังนี้
ข้อมูลเพิ่มเติม ลำดับที่, ชื่อตำบล ...
ลำดับที่ |
ชื่อตำบล |
หน่วยการปกครอง |
ประชากร (คน) (ธันวาคม 2566)[15] |
พื้นที่ทั้งหมด (ตร.กม.) |
ห่างจากตัวอำเภอ (กม.) |
ภาษาไทย |
ภาษาล้านนา |
ภาษาอังกฤษ |
หมู่บ้าน |
ครัวเรือน |
1. | ริม | | Rim | 7 |
1,506 | 3,921 | 10.7 | 4 |
2. | ป่าคา | | Pa Kha | 7 | 1,907 | 4,764 | 135.42 | 5 |
3. | ผาตอ | | Pha To | 7 | 1,594 | 5,544 | 53.985 | 7 |
4. | ยม | | Yom | 10 |
1,616 | 4,480 | 48.42 | 11 |
5. | ตาลชุม | | Tan Chum | 14 | 2,166 | 6,304 | 104.48 | 8 |
6. | ศรีภูมิ | | Si Phum | 12 | 2,126 | 6,621 | 83 | 8 |
7. | จอมพระ | | Chom Phra | 11 | 1,765 | 5,198 | 74 | 5 |
8. | แสนทอง | | Saen Thong | 8 | 1,322 | 3,772 | 44 | 3 |
9. | ท่าวังผา | | Tha Wang Pha | 7 | 2,840 | 5,164 | 30.50 | 3 |
10. | ผาทอง | | Pha Thong | 8 | 1,169 | 4,164 | 162 | 10 |
รวมทั้งหมด |
91 |
18,011 |
49,932 |
746.505 |
|
ปิด
- สถานที่ท่องเที่ยว
- อุทยานแห่งชาตินันทบุรี
- วัดหนองบัว ตำบลป่าคา
- วัดดอนมูล ตำบลศรีภูมิ
- วัดศรีมงคล (วัดบ้านก๋ง) ตำบลยม
- พระมหาเจดีย์พระพุทธเจ้า 5 พระองค์
- บ่อน้ำร้อนโป่งกิ
- น้ำออกรู
- ดอยสวนยาหลวง
- ไร่กาแฟสวนยาหลวง บ้านสันเจริญ
- สถานีพัฒนาการเกษตรที่สูง บ้านสบขุ่น
- น้ำตกสันติสุข
- น้ำตกห้วยม่วง
- น้ำตกน้ำไคร้
- น้ำตกน้ำแป่ง
- น้ำตกห้วยหินขาว
- น้ำตกตาดฟ้าร้อง
- น้ำตกภูสันเจริญ
- น้ำตกนันทบุรี
- น้ำตกห้วยมืด
วัดในอำเภอท่าวังผา
วัดราษฎร์มหานิกาย
- ตำบลริม อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดสุวรรณาวาส บ้านท่าค้ำ หมู่ที่ 1
- วัดป่าไคร้ บ้านป่าไคร้ หมู่ที่ 2
- วัดศิริธาดา บ้านนาเตา หมู่ที่ 3
- วัดเชียงแล บ้านเชียงแล หมู่ที่ 4
- วัดปูคา บ้านปูคา หมู่ที่ 5
- ตำบลป่าคา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดฝายมูล บ้านฝายมูล หมู่ที่ 1
- วัดนิโครธาราม บ้านต้นฮ่าง หมู่ที่ 2
- วัดสบย่าง บ้านสบย่าง หมู่ที่ 3
- วัดหนองม่วง บ้านหนองม่วง หมู่ที่ 4
- วัดหนองบัว บ้านหนองบัว หมู่ที่ 5
- วัดดอนแก้ว บ้านดอนแก้ว หมู่ที่ 6
- ตำบลผาตอ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดวังทอง บ้านวังทอง หมู่ที่ 1
- วัดราษฎร์อุดม บ้านนาหนุน 2 หมู่ที่ 2
- วัดแหน บ้านแหน 2 หมู่ที่ 3
- วัดชลแสงธรรม บ้านน้ำโมง หมู่ที่ 5
- ตำบลตาลชุม อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดสบหนอง บ้านสบหนอง หมู่ที่ 1 - 12
- วัดจักรวรรณ บ้านป่าเมี่ยง หมู่ที่ 2
- วัดตาลชุม บ้านตาลชุม 1 หมู่ที่ 3
- วัดดอนชัย บ้านสบสาย หมู่ที่ 4
- วัดสุคันธาราม บ้านปง 1 หมู่ที่ 5
- วัดดอนแก่ง บ้านดอนแก่ง หมู่ที่ 6
- วัดห้วยแขม บ้านห้วยแขม หมู่ที่ 10
- ตำบลศรีภูมิ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดอัมพวัน บ้านม่วง หมู่ที่ 1
- วัดดอนมูล บ้านดอนมูล หมู่ที่ 2
- วัดอุทุมพร บ้านห้วยเดื่อ หมู่ที่ 3
- วัดดอนตัน บ้านดอนตัน หมู่ที่ 4
- วัดโพธิวราราม บ้านนาอุดม หมู่ที่ 5
- วัดคัวะดอนทอง บ้านคัวะ หมู่ที่ 6
- วัดห้วยม่วงชัยมงคล บ้านห้วยม่วง หมู่ที่ 8
- ตำบลจอมพระ อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดพิกุลทอง บ้านถ่อน 1 หมู่ที่ 1
- วัดนาฝ่า บ้านนาฝ่า หมู่ที่ 2
- วัดใหม่ บ้านใหม่ หมู่ที่ 3
- วัดนาเผือก บ้านนาเผือก หมู่ที่ 4
- วัดยู้ บ้านยู้ หมู่ที่ 5
- วัดสลีพุทธาราม บ้านสลี หมู่ที่ 6
- วัดน้ำฮาว บ้านน้ำฮาว หมู่ที่ 7
- ตำบลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดศิลามงคล บ้านท่าวังผา 2 หมู่ที่ 2
- วัดสุทธาราม บ้านอาฮาม หมู่ที่ 3
- วัดอุทัยราษฎร์ บ้านสบยาว หมู่ที่ 4
- วัดมังคลาราม บ้านวังว้า หมู่ที่ 5
- ตำบลแสนทอง อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
- วัดนาหนุน บ้านนาหนุน 1 หมู่ที่ 1
- วัดนาทราย บ้านนาทราย หมู่ที่ 2
- วัดปิตุราษฎร์ บ้านพ่อ หมู่ที่ 3
- วัดไพรสณฑ์ บ้านฮวก หมู่ที่ 4
- วัดชนะไพรี บ้านแฮะ หมู่ที่ 8
วัดราษฎร์ธรรมยุตนิกาย
แม่น้ำสำคัญของอำเภอท่าวังผา
"พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2020-12-09 – โดยทาง ให้บรรดาสุขาภิบาลตามกฎหมายว่าด้วยสุขาภิบาลที่มีอยู่ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา มีฐานะเป็นเทศบาลตำบลตามกฎหมายว่าด้วยเทศบาลในพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ. วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542