สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

ระวังสับสนกับ สภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ หรือ สศช. (อังกฤษ: Office of the National Economic and Social Development Council) เดิมชื่อ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ และ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เป็นหน่วยงานราชการไทย ส่วนสังกัดของสำนักนายกรัฐมนตรี มีหน้าที่จัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เพื่อใช้เป็นกรอบและแนวทางในการพัฒนาประเทศในแต่ละช่วงระยะเวลา 5 ปี และวิเคราะห์ ประเมินแผนงานและโครงการพัฒนาของส่วนราชการและรัฐวิสาหกิจ พิจารณางบลงทุนประจำปี ความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของโครงการต่าง ๆ ของรัฐวิสาหกิจเพื่อเสนอความเห็นต่อคณะรัฐมนตรี และกระทรวงต้นสังกัดของรัฐวิสาหกิจ ตามระเบียบว่าด้วยงบลงทุนของรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. 2522 กำกับดูแล และติดตามผลการดำเนินงาน ของบริษัทเอกชนในโครงการที่มีการลงทุนหรือมีทรัพย์สินตั้งแต่หนึ่งพันล้านบาทขึ้นไป ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการให้เอกชนเข้าร่วมงานหรือดำเนินงานในกิจการของรัฐ พ.ศ. 2535 หน้าที่อื่น ๆ ที่ได้รับมอบหมาย จากคณะรัฐมนตรีหรือนายกรัฐมนตรีโดยเฉพาะ เช่น เป็นฝ่ายเลขานุการของคณะกรรมการพิเศษ เช่น คณะกรรมการพัฒนาพื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเลตะวันออก คณะกรรมการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคใต้ คณะกรรมการร่วมภาครัฐบาลและเอกชนเพื่อแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจ ผู้ช่วยเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ คณะกรรมการเหล่านี้มีนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

Office of the National Economic and Social Development Council
เครื่องหมายราชการ ตราพระตรีมูรติ
ภาพรวมสำนักงาน
ก่อตั้ง	15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2493; 74 ปีก่อน (2493-02-15)
สำนักงานก่อนหน้า	สำนักงานสภาเศรษฐกิจแห่งชาติ (2493) สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ (2502) สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (2515)
ประเภท	ส่วนราชการ
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่	962 ถนนกรุงเกษม แขวงวัดโสมนัส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร 10100
งบประมาณต่อปี	738,599,200 บาท (พ.ศ. 2568)[1]
ฝ่ายบริหารสำนักงาน	ศุภวุฒิ สายเชื้อ, ประธาน ดนุชา พิชยนันท์, เลขาธิการ วิชญายุทธ บุญชิต, รองเลขาธิการ วันฉัตร สุวรรณกิตติ, รองเลขาธิการ วรวรรณ ผลิคามิน, รองเลขาธิการ ว่าง, รองเลขาธิการ ว่าง, รองเลขาธิการ ว่าง, รองเลขาธิการ
ต้นสังกัดสำนักงาน	สำนักนายกรัฐมนตรี
เว็บไซต์	เว็บไซต์ของสำนักงานสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

ประวัติ

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ^[2] ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2493 โดยใช้ชื่อว่า สภาเศรษฐกิจแห่งชาติ มีหน้าที่เสนอความเห็น คำแนะนำ ต่อรัฐบาลในเรื่องเกี่ยวกับเศรษฐกิจของประเทศ ต่อมาใน พ.ศ. 2502 มีการเพิ่มบทบาทหน้าที่ให้เป็นหน่วยงานกลางเพื่อทำหน้าที่วางแผนพัฒนาประเทศเป็นการเฉพาะ และเปลี่ยนชื่อเป็น สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ ตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญจากธนาคารโลก

ต่อมาในปี พ.ศ. 2515 มีการนำแผนพัฒนาสังคมมาใช้ควบคู่กับแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และเปลี่ยนชื่อของหน่วยงานใหม่เป็น สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เป็นหน่วยงานในสังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี ตามประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 216^[3]

กระทั่งวันอังคารที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2561 ระหว่างการประชุมคณะรัฐมนตรีสัญจรที่ จังหวัดนครสวรรค์ ที่ประชุมได้มีมติเห็นชอบ ร่างพระราชบัญญัติสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ พ.ศ. ... ฉบับใหม่ที่คณะกรรมการกฤษฎีกาพิจารณาเสร็จแล้วก่อนส่งต่อให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณาต่อไปสาระสำคัญคือให้ยุบเลิกสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติพร้อมกับตั้งสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติขึ้นมาแทนทำนองเดียวกับ พระราชบัญญัติสภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ พ.ศ. 2502 ซึ่งร่าง พ.ร.บ. ฉบับนี้ได้เข้าสู่การประชุม สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่ 47/2561 วันพฤหัสบดีที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 ในวาระที่ 1 ชั้นรับหลักการ^[4] ซึ่งที่ประชุมมีมติรับหลักการด้วยคะแนนเห็นด้วย 180 เสียง ไม่เห็นด้วย ไม่มี งดออกเสียง 4 เสียง

โดยมีกำหนดพิจารณาในวาระที่ 2 และวาระที่ 3 ในการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่ 68/2561 วันศุกร์ที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2561 ซึ่งที่ประชุมเห็นชอบให้ ร่าง พ.ร.บ. สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ประกาศใช้เป็นกฎหมาย^[5] ด้วยคะแนน เห็นด้วย 186 เสียง ไม่เห็นด้วย ไม่มี งดออกเสียง 4 เสียง ไม่ลงคะแนน 1 เสียง โดยส่งร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้พร้อมกับข้อเสนอแนะกลับไปยังคณะรัฐมนตรีเพื่อให้นายกรัฐมนตรีนำขึ้นทูลเกล้า ฯ เพื่อให้ทรงลงพระปรมาภิไธย และประกาศลงราชกิจจานุเบกษาต่อไป

กระทั่งวันศุกร์ที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2561 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ พ.ศ. 2561 ซึ่งมีผลใช้บังคับในวันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาคือในวันเสาร์ที่ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2561^[6]

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ตั้งอยู่ที่อาคารสุริยานุวัตร ถนนกรุงเกษม ริมคลองผดุงกรุงเกษม ซึ่งเดิมเป็นบ้านของมหาอำมาตย์เอก พระยาสุริยานุวัตร (เกิด บุนนาค) ก่อสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2448 ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่ง สศช. ได้ซื้ออาคารและที่ดินนี้ในปี พ.ศ. 2493 และบูรณะปรับปรุงเมื่อ พ.ศ. 2534^{[ต้องการอ้างอิง]}

สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมในภูมิภาค

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ มีสำนักงานซึ่งมีฐานะเป็นราชการส่วนกลางตั้งอยู่ในภูมิภาค จำนวน 4 แห่ง ได้แก่

• สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคเหนือ ตั้งอยู่ที่จังหวัดเชียงใหม่
• สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตั้งอยู่ที่จังหวัดขอนแก่น
• สำนกงานพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคกลาง ตั้งอยู่ที่จังหวัดนนทบุรี
• สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจแสะสังคมภาคใต้ ตั้งอยู่ที่จังหวัดสงขลา

สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (National Economics and Social Development Council - NESDC) เป็นสภาที่ตั้งขึ้นตาม พระราชบัญญัติสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ พ.ศ. 2561 มีหน้าที่เสนอแนะและให้ความเห็นเกี่ยวกับการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมของประเทศต่อคณะรัฐมนตรี และนายกรัฐมนตรี พิจารณาแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ประสานงานระหว่าง สศช.กับส่วนราชการและรัฐวิสาหกิจที่เกี่ยวข้อง ทั้งในด้านการจัดทำแผนงาน และในด้านการปฏิบัติงาน

สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติตามมาตรา 6 มี 23 คน ประกอบด้วย

• ประธานกรรมการ (ดร. ศุภวุฒิ สายเชื้อ)
• กรรมการ 8 คน โดยตำแหน่ง ประกอบด้วย
  • ปลัดกระทรวงการคลัง
  • เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา
  • เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน
  • เลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ
  • เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ
  • ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณ
  • ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย
  • นาย ดนุชา พิชยนันท์ เลขาธิการสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ทำหน้าที่กรรมการสภาและเลขานุการของสภาชุดนี้
• กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ แต่งตั้งจากบุคคลซึ่งมีความรู้ความเชี่ยวชาญหรือมีประสบการณ์ในทางเศรษฐกิจและสังคมตามที่คณะรัฐมนตรีเสนอ อีก 15 คนดำรงตำแหน่งครั้งละ 4 ปี

ปัจจุบัน กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ได้แก่

• • ดร. ศุภวุฒิ สายเชื้อ เป็น ประธานสภา
  • นาย กงกฤช หิรัญกิจ เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • ดร. กฤษณะ วจีไกรลาศ เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • คุณหญิง กษมา วรวรรณ ณ อยุธยา เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • ศาสตราจารย์ นายแพทย์ ปิยะมิตร ศรีธรา เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • รองศาสตราจารย์ ดร. วิษณุ อรรถวานิช เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • ดร.รัสรินทร์ ชินโชติธีรนันท์ เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • รองศาสตราจารย์ ดร.สมประวิณ มันประเสริฐ เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • ศาสตราจารย์ ดร.สุพจน์ เตชวรสินสกุล เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • นายอารีย์ ชวลิตชีวินกุล เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ
  • นายเอ็นนู ชื่อสุวรรณ เป็น กรรมการสภาผู้ทรงคุณวุฒิ^[7]

เลขาธิการ

เลขาธิการสภาพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติและเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

รายนามเลขาธิการสภาพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติและเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

ลำดับ	ชื่อ	วาระการดำรงตำแหน่ง
1	นายสุนทร หงส์ลดารมภ์	พ.ศ. 2493-2499
2	นายฉลอง ปึงตระกูล	พ.ศ. 2499-2506
3	นายประหยัด บุรณศิริ	พ.ศ. 2506-2513
4	นายเรณู สุวรรณสิทธิ์	พ.ศ. 2513-2516
5	ดร.เสนาะ อูนากูล	พ.ศ. 2516-2518 (สมัยที่ 1)
6	นายกฤช สมบัติสิริ	พ.ศ. 2518-2523
5	ดร.เสนาะ อูนากูล	พ.ศ. 2523-2532 (สมัยที่ 2)
7	นายพิสิฏฐ ภัคเกษม	พ.ศ. 2532-2537
8	ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล	พ.ศ. 2537-2539
9	นายวิรัตน์ วัฒนศิริธรรม	พ.ศ. 2539-2542
10	นายสรรเสริญ วงศ์ชะอุ่ม	พ.ศ. 2542-2545
11	นายจักรมณฑ์ ผาสุกวนิช	พ.ศ. 2545[8] - 2547
12	ดร.อำพน กิตติอำพน	พ.ศ. 2547 - 2553
13	นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ	พ.ศ. 2553[9] - 30 กันยายน 2558[10]
14	ดร.ปรเมธี วิมลศิริ	1 ตุลาคม พ.ศ. 2558[11] - 10 เมษายน พ.ศ. 2561[12]
15	ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.ทศพร ศิริสัมพันธ์	29 มิถุนายน พ.ศ. 2561 - 28 ธันวาคม พ.ศ. 2561[13]

เลขาธิการสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

ลำดับที่	ชื่อ	ระยะเวลา
15	ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.ทศพร ศิริสัมพันธ์	29 ธันวาคม พ.ศ. 2561 - 30 กันยายน พ.ศ. 2563
16	นายดนุชา พิชยนันท์	1 ตุลาคม พ.ศ. 2563 - ปัจจุบัน

อ้างอิง

1. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๘, เล่ม ๑๔๑ ตอนที่ ๕๙ ก หน้า ๖, ๓๐ กันยายน ๒๕๖๗
2. อภิชาติ คุณวัฒน์บัณฑิต.“ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติของประเทศไทย.” วิทยานิพนธ์ศิลปศาตรมหาบัณฑิต สาขาวิชากฎหมายมหาชน คณะนิติศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2561.^{[ลิงก์เสีย]}
3. ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 216 (มีสถานะเทียบเท่าพระราชบัญญัติ ยกเลิกพระราชบัญญัติจัดระเบียบราชการสำนักนายกรัฐมนตรี พ.ศ. 2505 และที่แก้ไขเพิ่มเติม พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2506 และที่แก้ไขเพิ่มเติม จัดระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีและกระทรวง ทบวง กรม เสียใหม่) ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 89 ตอน 145 ก พิเศษ หน้า 1 29 กันยายน พ.ศ. 2515
4. บันทึกการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่ 47/2561 วันพฤหัสบดีที่ 26 กรกฎาคม 2561 ณ ตึกรัฐสภา
5. บันทึกการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่ 68/2561 วันศุกร์ที่ 12 ตุลาคม 2561 ณ ตึกรัฐสภา
6. พระราชบัญญัติสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ พ.ศ. 2561
7. โปรดเกล้ากรรมการสภาพัฒน์
8. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือน (นายจักรมณฑ์ ผาสุกวนิช)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-11-25. สืบค้นเมื่อ 2014-09-25.
9. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือน (นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ)
10. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้ข้าราชการพลเรือนพ้นจากตำแหน่ง (นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ)
11. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือน (นายปรเมธี วิมลศิริ)
12. ตั้ง"ปรเมธี วิมลศิริ"ข้ามห้วยนั่งปลัดพม.แทน"พุฒิพัฒน์
13. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ (นายทศพร ศิริสัมพันธ์)

ดูเพิ่ม

• แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
• สภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เก็บถาวร 2020-03-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน