รถรางไฟฟ้า

รถรางไฟฟ้า (อังกฤษ: Electric Mutiple Unit: EMU) เป็นรถไฟที่สามารถขับเคลื่อนได้ด้วยตนเองโดยใช้พลังงานไฟฟ้า รถรางไฟฟ้าไม่ต้องการหัวรถจักรในการขับเคลื่อน ส่วนใหญ่รถรางไฟฟ้ามักใช้ในการขนส่งผู้โดยสาร แต่ก็มีบางส่วนที่ถูกดัดแปลงเป็นรถขนส่งสิ่งของ เช่น จดหมาย หรือกระเป๋าเดินทาง

รถรางไฟฟ้าเป็นที่นิยมในการขนส่งทั้งในเมืองและชานเมืองทั่วโลก เนื่องจากรถรางไฟฟ้ามีความเร็วสูง และไม่มีการปล่อยมลภาวะ เงียบกว่ารถรางดีเซล นอกจากนี้ รถรางไฟฟ้ายังสามารถใช้ปฏิบัติงานในยามค่ำคืนได้บ่อยกว่ารถรางดีเซล เพราะรถรางไฟฟ้าไม่ส่งเสียงรบกวนผู้อยู่อาศัยตามรางรถไฟ การสร้างอุโมงค์สำหรับรถรางไฟฟ้าก็ง่ายกว่ารถรางดีเซล เพราะไม่ต้องสร้างรองรับการปล่อยมลภาวะ แต่การปรับปรุงอุโมงค์เก่าของรถรางดีเซลให้ใช้กับรถรางไฟฟ้านั้นมีค่าก่อสร้างสูง เพราะต้องวางรางเพื่อส่งไฟฟ้าให้กับรถรางไฟฟ้า และหากอุโมงค์แคบก็ยิ่งวางรางยาก

โดยในส่วนของประเทศไทยนั้น ด้านพล.อ.อ. ประจิน จั่นตอง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม กล่าวว่า กระทรวงคมนาคมกำลังศึกษาปรับระบบรถไฟสายใต้จากปัจจุบันใช้รถจักรดีเซลเป็นรถไฟฟ้าภายในปี 2562 เพื่อเชื่อมกับรถรางไฟฟ้าของมาเลเซีย

ประวัติ

ประเภท

ตู้ของรถรางไฟฟ้าที่มาเชื่อมต่อกันเป็นรถรางไฟฟ้า 1 ขบวนจะสามารถแยกได้ตามหน้าที่ ดังนี้

• ตู้ส่งกำลัง ประกอบด้วยอุปกรณ์สำคัญที่จะสร้างพลังงานจากไฟฟ้า เช่น ปลอกรับกระแสไฟฟ้า สำหรับรถรางไฟฟ้าที่ใช้รางไฟฟ้าเป็นรางที่สาม และอุปกรณ์เชื่อมต่อกระแสไฟฟ้า สำหรับรถรางไฟฟ้าที่ส่งไฟฟ้ามาจากด้านบน
• ตู้มอเตอร์ ประกอบด้วยอุปกรณ์ในการขับเคลื่อนรถรางไฟฟ้า ส่วนมากมักจะติดกับรถส่งกำลัง
• ตู้คนขับ เป็นส่วนของผู้ควบคุมรถรางไฟฟ้า โดยรถรางไฟฟ้ามักจะมีส่วนคนขับอยู่ทั้งสองฝั่งของขบวน
• ตู้ขนส่ง มักจะมีอุปกรณ์ขับเคลื่อนหรือส่งกำลังอยู่น้อยมากหรือไม่มีเลย โดยรถรางไฟฟ้าแบบรางที่สาม มักจะมีปลอกรับกระแสไฟฟ้าอยู่ที่ตู้ขนส่งด้วย

รูปภาพ

German ICE 3 EMU (Deutsche Bahn) German ICE 3 EMU (Deutsche Bahn)  OSCAR (H-set) bilevel EMU operate in New South Wales, Australia OSCAR (H-set) bilevel EMU operate in New South Wales, Australia  Spanish Civia EMU operate on commuter lines Spanish Civia EMU operate on commuter lines  Hyderabad MMTS in India Hyderabad MMTS in India  Mumbai Suburban Railway EMU (Indian Railway) Mumbai Suburban Railway EMU (Indian Railway)  EMU on the Chennai MRTS in India EMU on the Chennai MRTS in India  KRL Jabotabek ex-Japanese Toei 6000 series(6121F) (Indonesia) KRL Jabotabek ex-Japanese Toei 6000 series(6121F) (Indonesia)  A Malaysian KTM Komuter KTM Class 83 EMU at a Train station A Malaysian KTM Komuter KTM Class 83 EMU at a Train station  A First ScotRail Class 380 EMU at Haymarket A First ScotRail Class 380 EMU at Haymarket  Indonesian EMU KL3 / Rheostatik 3 doors , services economy class for KRL Jabotabek Indonesian EMU KL3 / Rheostatik 3 doors , services economy class for KRL Jabotabek  Belgian EMU AM80 "Break" unit Belgian EMU AM80 "Break" unit  Transperth B Series EMUs operate in Perth, Australia Transperth B Series EMUs operate in Perth, Australia  New Delhi Metro EMU in India New Delhi Metro EMU in India  TSR double-decker train operate in Italy. LeNORD TSR double-decker train operate in Italy. LeNORD  Russian ED4MKM-aero EMU Russian ED4MKM-aero EMU  Iarnród Éireann 8520 Class EMU, operated on the DART line Iarnród Éireann 8520 Class EMU, operated on the DART line  Swedish Railways EMU Swedish Railways EMU  Japanese JR East Type E233-1000 EMU test run Omiya, Japan Japanese JR East Type E233-1000 EMU test run Omiya, Japan  Japanese JR West Shinkansen Type 500 EMU Japanese JR West Shinkansen Type 500 EMU  Russian ER2K EMU (No. 604) Russian ER2K EMU (No. 604)  Chinese CRH3 Chinese CRH3  New high-speed Gautrain of South Africa New high-speed Gautrain of South Africa  Polish PESA ED59 Polish PESA ED59  Polish 14WE in Warszawa Śródmieście station Polish 14WE in Warszawa Śródmieście station  Metro-North Railroad M8 in Port Chester, New York Metro-North Railroad M8 in Port Chester, New York  Z 20500, used on Paris's RER and Transilien, France Z 20500, used on Paris's RER and Transilien, France  Swiss Stadler FLIRT RABe 523 Swiss Stadler FLIRT RABe 523  Greek Siemens Desiro used for commuter service Greek Siemens Desiro used for commuter service  Swiss BLS Line NINA Swiss BLS Line NINA  An NSB Class 73 (left) and a NSB Class 69 train at Nelaug Station. An NSB Class 73 (left) and a NSB Class 69 train at Nelaug Station.  A South West Trains Class 450 at London Waterloo A South West Trains Class 450 at London Waterloo  An elektriraudtee ER2 electric trainset from Balti jaam to Aegviidu. An elektriraudtee ER2 electric trainset from Balti jaam to Aegviidu.  Sydney Trains Waratah Set A34 approaching Strathfield Train Station in Sydney. Sydney Trains Waratah Set A34 approaching Strathfield Train Station in Sydney.  An ET245 consist of Milan Metro in the original M2 livery. An ET245 consist of Milan Metro in the original M2 livery.  The Italian ETR 232 (former 212) high-speed trainset which set a 203 km/h speed record in 1939. The Italian ETR 232 (former 212) high-speed trainset which set a 203 km/h speed record in 1939.  An Italian ETR 450 high-speed, tilting EMU. An Italian ETR 450 high-speed, tilting EMU.  An ETR 470 high-speed, tilting EMU negotiating the sharp curves of the Gotthardbahn. An ETR 470 high-speed, tilting EMU negotiating the sharp curves of the Gotthardbahn.

แหล่งข้อมูลอื่น

• N. K. De (2004). Electric Drives. PHI Learning Pvt. Ltd. 8.4 "Electric traction", p.84.
• พิพิธภัณฑ์เมืองลิเวอร์พูล