พระมหาเทวีแห่งหงสาวดี
From Wikipedia, the free encyclopedia
มหาเทวี (พม่า: မဟာဒေဝီ, ออกเสียง: [məhà dèwì]; อักษรโรมัน: Maha Dewi; ราว ค.ศ. 1322 – ราว ค.ศ. 1392) เป็นเจ้าหญิงผู้สำเร็จราชการแห่งอาณาจักรหงสาวดีในช่วงราวสิบสัปดาห์สุดท้ายของรัชกาลพระยาอู่ (Binnya U) ผู้เป็นพระอนุชา พระนางยังทรงเป็นเจ้าเมืองตะเกิง (Dagon) ตั้งแต่ ค.ศ. 1364 ถึงราว ค.ศ. 1392
พระมหาเทวีแห่งหงสาวดี မဟာဒေဝီ | |
---|---|
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งหงสาวดี | |
ระหว่าง | ในวันที่ 28 ตุลาคม ค.ศ. 1383 – 4 มกราคม ค.ศ. 1384 |
ก่อนหน้า | พระยาอู่ (ในฐานะกษัตริย์) |
ต่อไป | พระเจ้าราชาธิราช (ในฐานะกษัตริย์) |
กษัตริย์ | พระยาอู่ |
เจ้าเมืองตะเกิง | |
ครองราชย์ | ค.ศ. 1364 – ป. ค.ศ. 1392 |
ก่อนหน้า | พระตะเบิด |
ต่อไป | ? |
พระราชสมภพ | ในหรือก่อน ค.ศ. 1322 เมาะตะมะ, อาณาจักรเมาะตะมะ |
สวรรคต | ป. ค.ศ. 1392 ป. 754 มรันมาศักราช ตะเกิง, อาณาจักรหงสาวดี |
คู่อภิเษก | พระตะเบิด (สมรส 1348; 1363) ไชยสุระ (สมรส 1363; 1364) |
พระราชบุตร | ไม่มีบุตร พระเจ้าราชาธิราช (บุตรบุญธรรม) |
ราชวงศ์ | ฟ้ารั่ว |
พระราชบิดา | พระเจ้ารามมะไตย |
พระราชมารดา | นางจันทะมังคะละ |
ศาสนา | พุทธเถรวาท |
ก่อนดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดินนั้น พระนางทรงเป็นที่ปรึกษาใกล้ชิดของพระอนุชามาตั้งแต่ ค.ศ. 1369 และทรงปกครองแผ่นดินโดยพฤตินัยมาตั้งแต่ต้นคริสต์ทศวรรษที่ 1380 แต่ราชสำนักไม่สนับสนุนพระนาง กลุ่มอำนาจในราชสำนักมักยกเอาข้อกล่าวหาที่ว่า พระนางมีความสัมพันธ์ฉันชู้สาวมายาวนานกับสมิงมะราหู (Smim Maru) หลานเขยผู้อ่อนวัยกว่าพระนางเป็นอันมาก มาบ่อนทำลายอิทธิพลของพระนาง ครั้นเมื่อพระยาน้อย (Binnya Nwe) พระนัดดาและพระโอรสบุญธรรมของพระนาง ก่อกบฏใน ค.ศ. 1383 สมิงชีพราย (Zeik-Bye) อัครมหาเสนาบดี ก็ลักลอบเข้าด้วยพระยาน้อย
ในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1383 พระยาอู่ประชวรและมอบราชการให้แก่พระนางอย่างเป็นทางการ แต่พระนางมิอาจปราบกบฏพระยาน้อยลงได้ สองเดือนให้หลัง พระยาอู่สวรรคต ราชสำนักเลือกพระยาน้อยขึ้นสืบสันตติวงศ์ ทรงพระนาม พระเจ้าราชาธิราช (Razadarit) พระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ทรงตั้งพระนางซึ่งเป็นพระมารดาบุญธรรมกลับไปดำรงตำแหน่งเจ้าเมืองตะเกิงดังเดิม แต่สถานะของพระนางในครั้งนี้เป็นไปในทางพิธีการเท่านั้น