Плутон
From Wikipedia, the free encyclopedia
Плутон (аломатҳо: [12] ва [13]) — сайёраи нуҳуми (аз рӯи масофааш) системаи Офтоб.
Плутон | ||||
---|---|---|---|---|
Иктишоф | ||||
Кашшоф | Клайд Томбо | |||
Маҳалли кашф | Флагстафф, США | |||
Таърихи кашф | 18 февраля 1930 | |||
Равиши ошкорсозӣ | фотографический | |||
Мушаххасоти мадорӣ | ||||
Эпоха: J2000.0 | ||||
Перигелий | 29,667 а.е.[1] | |||
Афелий | 49,31 а.е.[1] | |||
Нимқутри бузург (a) | 39,482117 а.е.[1] | |||
Хуруҷ аз маркази мадорӣ (e) | 0,2488273[1] | |||
Давраи тановуби мадорӣ | 90 553,02 земного дня (247,92065 земного года)[1] | |||
Давраи тановуби ҳилолӣ | 366,73 земного дня[2] | |||
Суръати миёнгини мадорӣ | 4,6691 км/с[1] | |||
Аносири мадории Кеплерӣ (i) | 17°,14[1] | |||
Долгота восходящего узла (Ω) | 110°,30347[2] | |||
Аргумент перицентра (ω) | 113°,76329[комм. 1] | |||
Радифи | Офтоб | |||
Радифҳо | Charon[d], Nix[d], Hydra[d], Kerberos[d] ва Styx[d] | |||
Мушаххасоти физикӣ | ||||
Андозаҳо | 2376,6 ± 3,2 км[3][4] | |||
Фишурдагии қутбӣ | 1[5] | |||
Радиуси миёна | 1188,3 ± 1,6 км[3][4] | |||
Сатҳи болоӣ (S) | 17,7 млн км²[комм. 2] | |||
Ҳаҷм (V) | 7,0×109 км³[комм. 2] | |||
Масса (m) | (1,303 ± 0,003)×1022 кг[6] | |||
Зичии миёна (ρ) | 1,860 ± 0,013 г/см3[6] | |||
Ускорение свободного падения на экваторе (g) | 0,617 м/с² (0,063 g)[комм. 3] | |||
Первая космическая скорость (v1) | 0,855 км/c[комм. 3] | |||
Вторая космическая скорость (v2) | 1,210 км/c[комм. 3] | |||
Экваториальная скорость вращения | 48,7 км/ч[комм. 4] | |||
Период вращения (T) | −6,387 земного дня[1] | |||
Наклон оси | 119,591 ± 0,014°[7][комм. 5]. | |||
Прямое восхождение северного полюса (α) | 132°,993[8] | |||
Склонение северного полюса (δ) | −6°,163[8] | |||
Альбедо |
0,4–0,6 (Бонда), 0,5–0,7 (геом.)[2] |
|||
Видимая звёздная величина | >13,65[2] | |||
Угловой диаметр | 0,065–0,11″[9] | |||
Дамо | ||||
|
||||
Поверхности |
|
|||
Атмосфера | ||||
Атмосферное давление | 1,0 Па (2015)[6] | |||
Шкала высоты | около 60 км[2] | |||
|
||||
Иттилоот дар Викидода |
Аз Офтоб ба ҳисоби миёна дар масофаи 5929 млн км (39,75 в. а.) воқеъ аст. Эксцептриситети мадори Плутон 0,253 буда, ҳамвории мадораш ба ҳамвории эклиптика ба андозаи 17°8 моил аст. Плутон аз рӯи мадори гелиочентрӣ бо суръати андаряк 4,7 км/сон ҳаракат карда, атрофи Офтобро дар давоми 250,6 сол як маротиба пурра давр мезанад. Аз соли 1979 то охири садаи XX Плутон ба Офтоб назар ба Нептун наздиктар воқеъ мегардад. Плутон дар осмон ҳамчун ситораи зардтоби қадри ситоравиаш 14—15 намудор мешавад. Ҳарорати дар сатҳи Плутон аз —230°С пасттар аст. Аз рӯи тахминҳо диаметрӣ Плутон ба 6000 км (тақрибан баробари диаметри Замин) ва массааш ба 5,7 • •Ю23 — 1,1 -2024 кг (0,11—0,18 ҳиссаи массаи Замин) баробар аст. Даври гардиши сайёра дар атрофи меҳвари худ 6 шаборӯзу 9 соату 17 дақиқа мебошад. Радиф доштан ё падоштани Плутонро соли 1930 астрономи ҳаваскори америкоӣ К. Тамбо дар асоси элементҳои мадор, ки П. Ловелл соли 1915 пешакӣ ҳисоб карда буд, кашф кардааст (ба шарафи Персивал Ловелл дар аломати астрономии сайёра сарҳарфи ном ва фамилияи ӯ акс ёфтаанд).