Константин Кауфман

Константин Петрович фон Кауфман (19 феврал [3 март] 1818, Dęblin^[d], Lublin Voivodeship^[d] — 4 [16] май 1882, Тошканд, генерал-губернатории Туркистон^[1]) — пешвои ҳарбии Русия, муҳандис-генерал (1874), генерал-адютант (1864), ки ҳукумати мустамликадории Русияро дар минтақаҳои Осиёи Миёна роҳбарӣ мекард. Дар солҳои 1865—1867 генерал-губернатори қаламрави Шимолу Ғарб. (он ҷо алифбои лотинии Литваро мамнӯъ эълон кард). Аз соли 1867 — Генерал-губернатори Туркистон, фармондеҳи округи ҳарбии Туркистон. Дар давоми ин солҳо, империяи Русияро аз ҳисоби заминҳои Хонии Қӯқанд васеъ кард ва бар Хонии Хива ва Бухоро Аморати ҳукуматдории империяи Русияро насб кард.

Константин Кауфман
Зодрӯз	19 феврал (3 март) 1818
Таърихи даргузашт	4 (16) май 1882 (64 сол)
Мансубият	Тошканд, генерал-губернатории Туркистон, Русияи подшоҳӣ[1]
Солҳои хидмат	Артиши Русияи подшоҳӣ[d]
Қисм	Engineer-General[d]
Равобит
Парвандаҳо дар Викианбор

Зиндагинома

Константин Петрович Кауфман намояндаи қавми русии австриягии Кауфман, писари генерал Петр Федорович Кауфман аст. Бародари хурдӣ Петр Федорович Кауфман — Михаил Кауфман генерали нерӯҳои муҳандисӣ буд.

Коллеҷи муҳандисиро хатм кардааст. Аз соли 1844 ӯ дар Қафқоз хидмат кардааст. Дар ҷанги Қрим, фармондеҳии баталони Қафқоз, ва дар ҳамлаи қалъаи Карс иштирок карда, бо супориши генерал Муравёв бо Комиссари инглис Вилямс созишнома дар бораи супоридани ин қалъа ба имзо расонидааст.

Соли 1861 ӯ директори Канселярияи вазорати ҷанг таъйин карда шуд. Дар ин ҷо Кауфман кори зиёдеро ба уҳда гирифт, зеро дар он вақт масъалаи ҷорӣ кардани сохтори ноҳиявии низомӣ дар Империяи Русия таҳия шуда буд; ҳамзамон вай дар кумитаҳои мухталиф оид ба тағйири кулли созмони низомӣ, ки он замон баргузор шуда буд, ширкат кардааст.

Дар соли 1865 Кауфман генерал-губернатори қаламрави Шимолу ғарб ва фармондеҳи округи ҳарбии Вилна таъйин карда шуд, ки дар он ҷо пас аз саркӯбии шӯриши миллӣ- озодихоҳӣ соли 1863, алифбои лотиниро дар доираи сиёсати давлатии русикунонии минтақа манъ кард.

Дар моҳи июли соли 1867 ӯ фармондеҳи округи ҳарбии Туркистон таъйин шуд. Барои амалҳои худ ӯ бо ордени дараҷаи 2 -и Сент-Георгро сарфароз гардидааст ва дар соли 1874 ба рутбаи низомии муҳандис-генерал сарфароз гардидааст. Ӯ узви фахрии Донишгоҳи Маскав (1870)^[2] ва Академияи илмҳои Санкт-Петербург (1873) интихоб шудааст.

Дар соли 1875, Русия Хонии Қӯқандро забт кард, ки онҷо минтақаи Фарғона ташкил карда шуд.

Дар давраи Генерал-губернатори Туркистон будани Кауфман дар Тошканд, ӯ Думаи шаҳрро таъсис дод^[3] ва Китобхонаи ҷамъиятиро ташкил кард (ҳоло Китобхонаи миллии Ӯзбекистон ба номи Алишер Навоӣ)^[4].

Константин Петрович Кауфман 4 майи (16) соли 1882 вафот кардааст. Ӯро дар майдони Тошканд дафн карданд, ки баъдтар ҳамчун боғи майдони Кауфман ном гирифта мешуд^[5]. Баъдтар, пас аз бунёди Ибодатгоҳҳои ҳарбӣ дар Тошканд дар соли 1889, дар солгарди ҳафтуми марг, боқимондаҳои Кауфман дар девори тарафи рости девори ҷанубии Ибодатгоҳ дубора дафн карда шудааст.

Оила

Ёдгории К. П. Кауфман дар Тошканд (1913)

Вай бо духтари адмирал М. Берх, Юлия Морицовна издивоҷ кард.

Тибқи анъанаҳои оилавӣ, нависанда Всеволод Иванов аз писари ғайриқонунии генерал Кауфман ба дунё омадааст^[6].

Ҷоизаҳо

• Ордени Сент-Анн дараҷаи 3-юм. бо камон (1845);
• Ордени Сент-Ҷорҷ дараҷаи 4 (1848);
• Ордени Сент-Анн II. (1849);
• Собири тилоӣ «Барои далерӣ» (1853);
• Нишони сарисинагии «Барои хидматҳои беандоза дар тӯли XV» (1856);
• Ордени Сент-Владимир дараҷаи III. бо шамшерҳо (1856);
• Нишони «Барои хидмати беинсофии ХХ» (1860);
• Ордени дараҷаи 1-уми Станислав (1860);
• Ордени Сент. бо шамшерҳо бар фармоиш (1861);
• Ордени Сент Владимир II бо шамшерҳо аз фармоиш (1866);
• Ордени Сент Ҷорҷ 3-юм. (1868);
• Ордени Уқёнуси сафед бо шамшерҳо (1868);
• Ордени Санкт Невский (1870);
• Аломатҳои алмос ба фармони Александр Невский (1872);
• Фармони Сент Ҷорҷ, дар. 2-юм (1873);
• Шамшери тилоӣ «Барои далерӣ» бо алмос ва навиштаҷот «Барои мағлуб кардани Қӯқанд 22 августи 1875» (1875);
• Ордени Санкт Владимир, дараҷаи 1 (1878);
• Фармоиши ҳаввориёни муқаддас Андриёс Аввалин даъватшуда.

Хориҷӣ:

• Ордени Пруссии Сурхи Иҷлосияи 1-ум бо шамшерҳо (1874)^[7].

Хотира

Акс:Ташкент могила Фон Кауфмана.jpg

Аввалин дафни Константин Петрович фон Кауфман

• Соли 1878 Думаи шаҳр ба Кауфман унвони «шаҳрванди аввалини шаҳри Тошканд»-ро дод.
• Дар соли 1868 аз тарафи мусофирони Русия Ифтитоҳи Алексей Федченко дар Помир баландии қуллаи кӯҳ аз 7134 метр аз он ки дар соли 1871 ба муносибати қуллаи Константин фон Kауфман номгузорӣ шуд. Соли 1928 он Қуллаи Ленин номгузорӣ шуд ва дар моҳи июли соли 2006 он дар Тоҷикистон номи нав — қуллаи ба номи Абӯ Алӣ ибни Сино ба худ гирифт.
• Як қатор намудҳои рустанӣ ба номи Константин Петрович Кауфман дода шудаанд^[8] :
  • Gentiana kaufmanniana Regel&Schmalh. — Горечавка Кауфмана - Gentian Kaufman
  • Eremostachys kaufmanniana Regel — Пустынноколосник Кауфмана
  • Tulipa kaufmanniana Regel — Тюльпан Кауфмана
  • Statice kaufmanniana Regel — Статице Кауфмана
  • Primula kaufmanniana Regel — Первоцвет Кауфмана
• Дар соли 1910, маҷмӯаи асарҳои журналистӣ ва таърихӣ, Маҷмӯаи Кауфман ба хотираи 25 сол аз рӯзи даргузашти Кауфман ба табъ расид.

Эзоҳ

1. Кауфман Константин Петрович (рус.) / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
2. Летопись Московского университета
3. Ташкентская городская дума была к началу века прошлого (XX) века единственная на всю империю городская дума, которая была сформировалась и действовала на основании либерального «городового положения» 1870, в то время как другие местные органы самоуправления опирались на «городовое положение» 1890.
4. Михаил Книжник. «Ташкент. Сквер».
5. В книге И. Добросмыслова «Ташкент в прошлом и настоящем» (Ташкент, 1912 год), с.192, написано следующее: «Первая могила К. П. фон — Кауфмана была между четырёх крестообразно расположенных карагачей (вязов) и кустов роз и жасмина. В 1889 по окончании постройки военного собора, 4 мая останки Константина Петровича были торжественно перенесены в собор, а на месте временной могилы предложено было поставить ему памятник в виде его бюста, но это предложение не приведено в исполнение. Место бывшей могилы украшено и приведено в полный порядок, для чего по подписке собрано 5300 руб. из которых 312 руб. в 1893 передано городскому самоуправлению. Место это обнесено железной решеткой на высоком цоколе с тройными фонарями по углам. В середине загородки имеется четырёхугольное возвышение из орудийных снарядов, на котором поставлены дулами вниз три перекрещивающихся вверху орудия, на котором лежит крупный орудийный снаряд увенчанный крестом, а в промежутках между орудиями водружены два георгиевских знамени и прикреплены щиты с подобающими надписями.»
6. Журнал «Новое время» № 16 (244) от 14 мая 2012 года//Евгения Альбац «Если они испугаются, то начнут делать необратимые вещи» (интервью с Вячеславом Ивáновым)
7. Список генералам по старшинству на 1 марта 1882, СПб 1882.
8. Список растений на сайте IPNI

Адабиёт

• Константин Петрович фон Кауфман // Солномаи савдо ва саноат дар Сибир 1913. Нашри D. R. Юнг. Типография «Асри мо.» Санкт-Петербург. Соли 1912
• Фон-Кауфман 1. Константин Петрович // Список генералам по старшинству. Исправлен по 1-е ноября 1881 года. — СПб.: Военная типография, 1881. — С. 90—91.
• Маккензи Д. Кауфман аз Туркистон: Арзёбии маъмурияти он // Шарҳи славянӣ. 1967. № 26.

Пайвандҳо

• Шошана Келлер ба Маскав, на Макка: Маъракаи Шӯравӣ бар зидди Ислом дар Осиёи Марказӣ, 1917—1941 Гурӯҳи Нашри Гринвуд, 2001 ISBN 0-27-597238-0(англ.) )