Виталий Гинзбург

Вита́лий Ла́заревич Ги́нзбург (21 сентябр (4 октябр) 1916 (1916-10-04), Маскав — 8 ноябри 2009, ҳамон ҷо^[13]) — физикдони назарии шӯравиву рус, академики АИ ИҶШС (1966), сарвари мактаби илмӣ.

Виталий Гинзбург
русӣ: Вита́лий Ла́заревич Ги́нзбург
Таърихи таваллуд	4 октябр 1916(1916-10-04)[1]
Зодгоҳ	Маскав, Русияи подшоҳӣ[2][3][4][…]
Таърихи даргузашт	8 ноябр 2009(2009-11-08)[5][6][7][…] (93 сол)
Маҳалли даргузашт	Маскав, Русия[3][8][1]
Кишвар	ИҶШС  Русия[9][10][11]
Фазои илмӣ	физики назарӣ[d], физик ва ахтарфизик
Ҷойҳои кор	Институтитути физикаи ба номи П. Н. Лебедев[d]
Дараҷаи илмӣ:	доктори илмҳои физика ва метематика[d] (1942)
Алма-матер	факултети физикаи ДДМ[d] Донишгоҳи давлатии Маскав[12]
Роҳбари илмӣ	Игор Тамм ва Ландау, Лев Давидович
Шогирдон	Leonid Keldysh[d], David Abramovich Kirzhnits[d] ва Vladimir Zheleznyakov[d]
Ҷоизаҳо	UNESCO Niels Bohr Medal[d] (1998) Нишони зарини Ломоносов[d] (1995) Wolf Prize in Physics[d] (1995) узви Ҷамъияти физикии Амрико[d] (2003) Humboldt Prize[d] Foreign Member of the Royal Society[d] (25 июн 1987) Dwight Nicholson Medal for Outreach[d] (1998)
Парвандаҳо дар Викианбор

Зиндагинома

Хатмкардаи Донишгоҳи давлатии Маскав ба номи М. В. Ломоносов (1938). Аз соли 1940 корманди Институти физикаи ба номи П. Н. Лебедеви АИ ИҶШС, аз 1971 мудири шуъбаи назариявии ҳамин институт; ҳамзамон профессори Донишгоҳи шаҳри Горкий, мудири кафедраи проблемаҳои физика ва астрофизикаи Институти физикаю техникаи Маскав. Асарҳои илмии Виталий Гинзбург ба соҳаҳои радиоастрономия, густариши мавҷҳои радио, физикаи плазма, пайдоиши нурҳои кайҳонӣ, оптикаи кристаллҳо, фавқунноқилият бахшида шудаанд. Виталий Гинзбург назарияи квантии эффекти Черенков-Вавилов ва назарияи афканишоти черенковиро дар кристаллҳо таҳия ва афканишоти гузарандаро (ҳамроҳи И. М. Франк) пешгӯӣ намудааст. Виталий Гинзбург солҳои 1950—1951 бо муаммоҳои реаксияҳои гармоҳастаӣ (термоядроӣ), аз 1958 бо таҳқиқи назарияи экситонҳо ва оптикаи кристаллӣ машғул шуда, назарияи полуфеноменологии фавқунноқилият (ҳамроҳи Л. Д. Ландау) ва назарияи полуфеноменологии фавқуссайёлиятро (якҷо бо Л. П. Питаевский) таҳия намудааст. Ӯ меъёри истифодаи назарияи майдони мобайниро дар назарияи гузаришҳои фазавии навъи II (меъёри Гинзбург) дарёфт кардааст.

Ҷоизаҳо

Дорандаи Мукофоти сталинӣ (1953), Мукофоти ленинӣ (1966), ҷоизаи Нобел (2003, ҳамроҳи А. А. Абрикосов ва Э. Леггет).

Осор

• О науке, о себе и других (мақола ва баромадҳо). М., 2001;
• Сверхпроводимости и сверхтекучести. Автобиография. М., 2006.

Эзоҳ

1. Большая российская энциклопедия (рус.) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
2. Гинзбург Виталий Лазаревич // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
3. Ginzburg V. L. On the theory of superconductivity(бис.) // Nuovo Cimento — (untranslated), 1955. — Ҷ. 2, нашри 6. — С. 1234—1250. — ISSN 0029-6341; 1827-6121 — doi:10.1007/BF02731579
4. Nobel-winning Russian physicist dies at 93 (ингл.) // Dawn — 2009. — ISSN 1563-9444
5. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
6. Week ending Saturday, November 14, 2009
7. Encyclopædia Britannica (ингл.)
8. Vitaly Ginzburg (ингл.) // The Daily Telegraph / C. Evans — London: 2009. — ISSN 0307-1235; 1477-3805
9. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/416856/Nobel-Prize/93434/The-prizes
10. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/928354/Alexey-A-Abrikosov
11. http://www.theguardian.com/science/2009/nov/15/physics-russia
12. Математическая генеалогия (ингл.) — 1997.
13. Умер академик Виталий Гинзбург

Сарчашма

• Гинзбург Виталий Лазаревич / Н. Қозиҷонова // Вичлас — Гӯянда. — Д. : СИЭМТ, 2015. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 4). — ISBN 978-99947-33-77-4.