ҳизби ҳукмрони Кореяи Шимолӣ From Wikipedia, the free encyclopedia
Ҳизби коргарони Корея (ҲКК ; кур. 조선로동당?, 朝鮮勞動黨?) — ҳизби ҳукмрони Ҷумҳурии Халқии Демократии Корея. ҲМК аз рӯзи таъсисёбӣ ҳизби ҳоким дар ҶХДК мебошад. Онро Ким Ду Бон, Ким Ир Сен (1949 —1994), Ким Чен Ир (1994 — 2011) сарварӣ карданд. Дар айни замон онро Ким Чен Ин (2012 — то ҳол) сарварӣ мекунад. ҲМК ҳизби ҳоким дар кишвар аст (Ҳизби Сотсиал-Демократии Корея ва Ҳизби дӯстони ҷавони роҳи осмонии Чхондогё-Чхонудан низ дар кишвар фаъол ҳастанд ва нақши роҳбарии ҲМК-ро эътироф мекунанд). Идеологияи ҳизб ба мафҳуми чучхе мувофиқат мекунад.
| Ҳизби коргарони Корея | |
|---|---|
| куриёӣ: 조선로동당 | |
  | |
| Пешво: | Ким Чен Ин |
| Асосгузор: | Ким Ир Сен |
| Санаи асосгузорӣ: | 30 июн 1949 ва 28 август 1946 |
| Қароргоҳ: |
 ҶХДК, Пхенян, майдони ба номи Ким Ир Сен |
| Маром: |
|
| Байналмилал: | Вохӯрии байналмилалии ҳизбҳои коммунистӣ ва меҳнатӣ |
| Чиноҳи мусаллаҳ: |
Артиши миллии Корея Гвардияи Сурхи Коргарии Деҳқон |
| Иттифоқчиён ва блокҳо: | ҲСДК, ҲДҶРО, ФЯДВ, ҲКФР[1] |
| Созмони ҷавонон: |
Иттифоқи кимирсен-кимченирии ҷавонон Иттифоқи кӯдакони Корея |
| Шумораи аъзо: | 3-4 млн.[2] |
| Ҷой дар ММО: |
607 / 687 |
| Суруд: | «Зинда бод ҲМК» |
| Матбуоти ҳизб: |
рӯзномаи «Нодон синмун» («Рӯзномаи коргарӣ»), маҷаллаи «Киннодҷа» («Коргар») |
| Сайт: | www.kcna.kp |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Санаи таъсиси Ҳизби коргарии Корея 10 октябри соли 1945 мебошад. Дар ин рӯз, коммунистони Корея Ҳизби коммунистии Кореяро барқарор карданд. Ин рӯз ҷашни расмии ҶХДК — Рӯзи таъсисёбии Ҳизби коргарии Корея мебошад.
Нишони ҳизб дос, болға ва хасу бо дастакҳо буридашуда мебошад, ки мутаносибан ягонагии синфҳои эҷодии ҷомеаи Кореяи Шимолӣ — деҳқонон, синфи коргар ва зиёиёнро нишон медиҳад.
Бо тавсияи Ким Ир Сен ба гурз ва доси анъанавӣ дар байни ҳизбҳои коргарии ҷаҳонӣ як хасу илова карда шуд. Вай хориҷ кардани зиёиёнро иштибоҳ донист ва қайд кард, ки ба ақидаи ӯ, табиати ҳизби ягонаи мардуми меҳнатӣ, аз ҷумла ҳар се намояндаи пешқадами синфи коргарро танҳо бо ин роҳ нишон додан мумкин аст. Ким Ир Сен усулҳои афзалиятноки тасвирро тавсиф кард: синфи коргарро бояд гурз, деҳқононро дос, ва интеллигенсияро қалам ё хасу (ин бештар ба анъанаи Корея мувофиқат мекунад) таъйин карда шавад.
Рассомон лоиҳаи эмблемаро кашиданд, ки дар он болға, дос ва хасу нӯгҳои дастакҳо дар шакли вентилятори васеъ пайваст карда мешуданд. Тибқи иттилои сафорати ҶХДК, Ким Ир Сен дар эҷоди нишона саҳми шахсӣ гузоштааст: ӯ пешниҳод кардааст, ки асбобҳоро убур карда, тартиби онҳоро муқаррар кунад [3].
29 июли соли 1946 дар пленуми муштараки Кумитаи Марказии Ҳизби Халқии Нав ва Ҳизби коммунистии Кореяи Шимолӣ муттаҳидшавии онҳо расман эълон карда шуд ва изҳороти дахлдор қабул карда шуд. Дар давоми як моҳи оянда ташкилотҳои ҳизбии вилоятӣ, ноҳиявӣ ва шаҳрӣ муттаҳид карда шуданд. 28-30 августи соли 1946 дар Пхенян нахустин анҷумани ҳизби муттаҳид баргузор шуд, ки онро Ҳизби коргарони Кореяи Шимолӣ (ҲМКШ) номиданд. Ким Ду Бон ҳамчун раҳбари ҳизб интихоб шуд. 1 январи соли 1947 ҳизб 562 ҳазор аъзо дошт [4]. Ҳизб босуръат рушд кард — то 1 июли соли 1948 вай 738.913 аъзо дошт [5].
Ҳизби коргарии Кореяи Ҷанубӣ (남조선로동당) 23 ноябри соли 1946 пас аз ҳамроҳ шудани Ҳизби коммунистӣ, Ҳизби нави халқии Кореяи Ҷанубӣ (1 марти 1946 дар Сеул аз ҷониби коммунисти Янг Ҳан Бин ҳамчун қисми Ҳизби Халқии Нав таъсис ёфтааст) ва як қисми Ҳизби Халқии Кореяи Ҷанубӣ таъсис дода шудааст [6]. Пак Ҳон Ён раҳбари ҳизб шуд. Ҳизб ғайриқонунӣ фаъолият мекард, аммо тавонист шабакаи ташкилотҳояшро дар саросари ҷануби Корея таъсис диҳад. Шумораи ҳизб ба 360 000 нафар расид [7].
Пас аз он ки мақомоти низомии Амрико дар бораи ҳабси пешвоёни ҳизб дар 7 сентябри 1946 амр доданд, аксари роҳбарияти ҳизб дар солҳои 1946-1947 ба Шимол кӯчиданд. Солҳои 1946-1949 шабакаи ташкилотҳои ҳизбии Кореяи Ҷанубӣ дар Кореяи Шимолӣ дар баробари Кореяи Шимолӣ амал карда, нақши пойгоҳи пушти зеризаминии Кореяи Ҷанубиро мебурд [8].
Ҳизб ба нақшаҳои ташкили як давлати алоҳидаи Кореяи Ҷанубӣ муқобил баромад [9]. Дар моҳҳои феврал-марти 1948, ҲМКҶ бар зидди ҷудошавии Кореяи Ҷанубӣ корпартоии умумӣ ташкил кард. 3 апрел ин ҳизб дар ҷазираи Чедҷудо шӯриши мардумиро бар зидди эълони таъсиси Ҷумҳурии Корея ташкил кард. Дар вақти саркӯб кардани шӯриш беш аз 14,000 ҳазор нафар сокинони ҷазира кушта шуданд [10].
ҲМКҶ иттифоқи касабаи пинҳонии Умумикореягиро роҳбарӣ мекард.
Дар моҳи июни соли 1949, бо қарори пленуми якҷояи Кумитаи Марказии ҳарду ҷониб, ҲМКШ бо номи Ҳизби коргарони Корея (ҲМК) бо Ҳизби коргарони Кореяи Ҷанубӣ ҳамроҳ шуд. Бюрои Сиёсии ҲМК дар соли 1949 10 нафар аъзо дошт: Ким Ир Сен — Раиси Ҳизб, Хо Ҳон, Ким Сам Рён, Ким Чхэк, Пак Хон Ён, Ли Син Ёп, Ким Ду Бон, Хо Га И (А. И. Ҳегай), Пак Ир У, Пак Чон Э.
Дар давоми ҷанги Кореяи солҳои 1950-1953, ташкилотҳои Ҳизби коргарии Корея дар Ҷануб шикаст хӯрданд ва фаъолияти худро қатъ карданд [11].
Съезди III ҲМК (апрели 1956) роҳи ҳизбро дар самти бунёди асосҳои сотсиализм, ба итмом расонидани ҳамкориҳои хоҷагии қишлоқ ва дигаргунсозии сотсиалистии саноати хусусӣ ва савдо тасдиқ кард [12].
Съезди IV ҲМК (сентябри соли 1961) рақамҳои контролии нақшаи ҳафтсолаи тараққиёти хоҷагии халқи ҶХДК-ро барои солҳои 1961—1967 тасдиқ карда, вазифаи асосии он — ба вуҷуд овардани базаи моддию техникии сосиализмро муайян кард.[13]
Съезди V ҲМК (ноябри 1970) рушди иқтисодии ҷумҳурӣ ва ба давлати саноатии сотсиалистӣ табдил ёфтани онро ҷамъбаст кард, директиваҳоро оид ба нақшаи шашсолаи рушди хоҷагии халқи кишвар барои солҳои 1971-1976 тасдиқ кард [14]
Съезди VI ҲМК (октябри 1980) натиҷаҳои рушди иқтисодӣ ва иҷтимоии кишварро ҷамъбаст кард, вазифаҳои мустаҳкам намудани заминаи моддию техникии сотсиализм ва нақшаи дуюми ҳафтсолаи рушди миллии ҶХДК-ро ба миён гузошт, иқтисодиёт (1978-1984) дар ин роҳ марҳилаи муҳим эълон карда шуд [15]. Пас ба мардум аввал ҳамчун вориси Ким Ир Сен, писари ӯ Ким Чен Ир муаррифӣ шуд, гарчанде ки қарор дар бораи ворис ҳанӯз соли 1972 қабул шуда буд. Дар съезд 3000 нафар ширкат варзиданд, бино ба иттилои расонаҳои Кореяи Ҷанубӣ, 180 намояндаи хориҷӣ аз қариб 120 кишвар.
Тибқи меъёре, ки то соли 2010 амал мекард, бояд съездҳои Ҳизби коргарони Корея ҳар панҷ сол баргузор мешуданд, аммо съезди ҳафтум танҳо 30 октябри соли 2015 эълон шуда буд, он бояд моҳи майи соли 2016 баргузор мешуд[16]. Дар арафаи ин чорабинӣ "маъракаи 70-рӯзаи садоқат" баргузор шуд, ки қарор шуд паси дарҳои баста бидуни меҳмонони хориҷӣ баргузор шавад.
Съезди VII ҲМК 6 майи соли 2016 кушода шуд. Дар 36 соли аввал аввалин съезд шуд[17]. Форуми ҳизбӣ тақрибан 3467 вакилро бо овози ҳалкунанда, 200 вакилро бо овози машваратӣ муттаҳид кард [18], он дар режими барои матбуоти хориҷӣ пӯшида баргузор шуд [19]. Съезд ба номи мақомоти олии ҳизб баъзе тағиротҳо ворид кард: ба ҷои котиб раиси ҳизб пайдо шуд (ӯ Ким Чен Ин) ва нуҳ муовини ӯро интихою шуд[20].
Съезди VIII ҲМК (аз 5 то 12 январи соли 2021 баргузор шуд[21][22]). Дар съезд 5000 нафар иштирок карданд, ки аз онҳо 4750 нафар бо овози ҳалкунанда ва 250 нафар бо овози машваратӣ ширкат варзиданд. Дар съезд инчунин 2000 нафар ба ҳайси нозир ширкат варзиданд [23]. Съезд ба оинномаи ҳизб як қатор тағйирот ворид кард, ки мувофиқи он, аз ҷумла, съездҳои минбаъда дар ҳар панҷ сол даъват карда мешаванд [24]. Ғайр аз ин, бо қарори съезд Шӯрои Иҷроияи КМ ҲМК Котибот номида шуд ва Ким Чен Ин Котиби Генералӣ интихоб шуд [25].
Конфронси I ҳизб 3-6 марти 1958 баргузор шуда буд.
Конфронси II ҳизб 5—12 октябри соли 1966 баргузор шуд.
Конфронси III ҳизб 28 сентябри соли 2010 баргузор гардид.
Конфронси IV ҳизб 11 апрели соли 2012 баргузор гардид.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
