![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Robert_Clive%252C_1st_Baron_Clive_by_Nathaniel_Dance%252C_%2528later_Sir_Nathaniel_Dance-Holland%252C_Bt%2529.jpg/640px-Robert_Clive%252C_1st_Baron_Clive_by_Nathaniel_Dance%252C_%2528later_Sir_Nathaniel_Dance-Holland%252C_Bt%2529.jpg&w=640&q=50)
రాబర్టు క్లైవు
From Wikipedia, the free encyclopedia
సా.శ. 1599 లో ఇంగ్లండులో ఈస్టిండియా కంపెనీగా స్ధాపింపబడి 1600 సంవత్సరంలో పట్టాపుచ్చుకుని వ్యాపారంచేసుకోటానికి భారతదేశానికి వచ్చిన బ్రిటిష్ ఈస్టుఇండియా వర్తక కంపెనీనుబ్రిటిష్ ఇండియాగా జేయుటకు పునాదులు వేసిన రాజ్యతంత్రజ్ఞుడు రాబర్టు క్లైవు. ఈ దేశ భాగబోగ్యములను ఇంగ్లండుకు తరలించుటకు మార్గము చూపినదీ నితడే. భారతదేశములోని వంగరాష్ట్రము అతని కర్మభూమిగా చెప్పవచ్చును. రాబర్టు క్లైవు జీవిత కాలం 1725-1774. అధికార కార్యకాలం 1743-1767. కీలుబొమ్మలుగా నుండేవారిని నవాబుగా సింహాసనాధిష్ఠానంచేసి నాటకమాడి రాజ ఖజానాలలోని ధన సంపత్తిని ఇంగ్లండుకు పంపిచే మార్గం, బ్రిటిష్ రాజ్యస్థాపనకు క్లైవు చూపినదారి. వంగరాష్ట్ర స్వాధీనంచేసుకోటంలో అవలంబించిన రాజ్యతంత్రమూ, తదుపరి 3 సంవత్సరములు పరిపాలనలో,కార్యాచరణలో క్లైవు దొర అవలంబించిన రాజనీతి వల్ల వంగరాష్ట్రములో అవినీతి,దుష్టపరిపాలన ప్రజాపీడనలతోకూడిన విషమస్థితికి దారితీసినదని ఇంగ్లండులో నెలకొల్పిన రెండు పార్లమెంటు కమిటీలు విచారణ జరిపి తేల్చిన వాస్తవం. ఆనాటి వంగరాష్ట్రం లోకలిగిన ప్రజల దుస్థితికి కారణమైన లంచగోండితనం, ప్రజా పీఢనము,కంపెనీ ఉద్యోగుల స్వంత వ్యాపారాలు లంచ గొండి తనమేననీను, కంపెనీఉద్యోగుల జీతములు చాలకపోబట్టి లంచగొండితనమునకు పాల్పడుచున్నారనియూ క్లైవు దొరగారే వారి కంపెనీ డైరక్టర్లకు 1765 సెప్టెంబరు 30తేది వ్రాసిన లేఖలో వాపోయినా అనేక సంస్కరణ చర్యలు చేపట్టినా చివరకు క్లైవు దొర వ్యక్తిగతముగాను, ఆయన కార్యకాలమునూ బాధ్యులగా గుర్తించి 1773లో బ్రిటిష్ కామన్సు సభలో విశ్వాసరాహిత్య తీర్మానము నేరారోపణ తీవ్రచర్చ జరిగింది.[1].[2]. రాబర్టు క్లైవు, అతని కుమారుడు ఎడ్వర్డు క్లైవు భారతదేశములో బ్రిటిష్ ఈస్టు ఇండియా కంపెనీ ఉద్యోగ పదవులు నిర్వహించిన కార్యకాలంలో వారు అక్రమంగా కూడబెట్టుకుని ఇంగ్లండుకు చేరవేసుకున్న అనేక భారతీయ అమూల్యవస్తువులు ఇప్పటికీ వేల్సు పొవిస్ కోట (POWIS CASTLE IN WALES) లో క్లైవు చిత్రవస్తు ప్రదర్శన శాల (The Clive Museum)లో నున్నటుల తెలియుచున్నది.[3]
Major-General the Right Honourable రాబర్టు క్లైవు The Lord Clive | |
---|---|
![]() Lord Clive in military uniform. The Battle of Plassey is shown behind him. Portrait by Nathaniel Dance | |
Governor of the Presidency of Fort William | |
In office 1757–1760 | |
అంతకు ముందు వారు | Roger Drake as President |
తరువాత వారు | Henry Vansittart |
In office 1765–1766 | |
అంతకు ముందు వారు | Henry Vansittart |
తరువాత వారు | Harry Verelst |
వ్యక్తిగత వివరాలు | |
జననం | (1725-09-29)1725 సెప్టెంబరు 29 Styche Hall, Market Drayton, Shropshire, ఇంగ్లండు |
మరణం | 1774 నవంబరు 22(1774-11-22) (వయసు 49) Berkeley Square, Westminster, లండన్ |
జాతీయత | బ్రిటిష్ |
కళాశాల | Merchant Taylors' School |
పురస్కారాలు | KB |
మారుపేరు | Clive of India |
Military service | |
Allegiance | ![]() |
Branch/service | ![]() |
Years of service | 1746–1774 |
Rank | మేజర్-జనరల్ |
Unit | బ్రిటిష్ ఈస్టిండియా కంపెనీ |
Commands | Commander-in-Chief of India |
Battles/wars | War of the Austrian Succession Battle of Madras కర్ణాటక యుద్ధాలు Siege of Arcot Battle of Arnee Battle of Chingleput Seven Years' War Battle of Chandannagar Battle of Plassey |