చెక్ గణతంత్రం

చెక్ గణతంత్రం (Czech: Česká republika [ˈtʃɛskaː ˈrɛpublɪka] చెస్క రెపూబ్లిక),^[3] చెహియా అని కూడా అంటారు.^[4] ఇది మధ్య ఐరోపా లోని ఒక భూపరివేష్టిత దేశం. దీని ఈశాన్య సరిహద్దులో పోలండ్, పశ్చిమ సరిహద్దులో జర్మనీ, దక్షిణ సరిహద్దులో ఆస్ట్రియా, తూర్పు సరిహద్దులో స్లొవేకియా దేశాలు సరిహద్దుగా ఉన్నాయి.^[5] దీని రాజధాని, పెద్దనగరంగా ప్రాగ్ ఉంది. దేశవైశాల్యం 78,866 చ.కి.మీ. దేశంలో ఖండాంతర వాతావరణం నెలకొని ఉంటుంది. చెక్ గణతంత్రం‌లో ప్రాచీన బొహీమియ, మొరెవియ భూభాగాలు, సైలీసియ కొంత భూభాగం ఉంది.^[6] ఇది యూనిటరీ పార్లమెంటు రిపబ్లిక్కును కలిగి ఉంటుంది.దేశం మొత్తం జనసంఖ్య 10.6 మిలియన్లు. రాజధాని ప్రాగ్ నగరం జనసంఖ్య సుమారు 12 లక్షలు.^[7]

Česká republika చెక్ గణతంత్రం
నినాదం ["Pravda vítězí"] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)  (Czech) "Truth prevails"
జాతీయగీతం
చెకియా యొక్క స్థానం Location of  చెక్ గణతంత్రం  (dark green) – on the European continent  (light green & dark grey) – in the European Union  (light green)  —  [Legend]
రాజధాని అతి పెద్ద నగరం		Prague 50°05′N 14°28′E
అధికార భాషలు		Czech
ప్రజానామము		చెక్
ప్రభుత్వం		Parliamentary republic
-	President	Václav Klaus
-	Prime Minister	Petr Nečas
స్వాతంత్ర్యం		(ఏర్పాటు 870)
-	from Austria–Hungary	అక్టోబరు 28, 1918
-	from Czechoslovakia	జనవరి 1, 1993
Accession to the European Union		మే 1, 2004
-	జలాలు (%)	2
జనాభా
-	20081 అంచనా	10,467,542 (78వది)
-	2001 జన గణన	10,230,060
జీడీపీ (PPP)		2008 అంచనా
-	మొత్తం	$265.880 billion[1] (39వది²)
-	తలసరి	$25,754[1] (33వది)
జీడీపీ (nominal)		2008 అంచనా
-	మొత్తం	$217.215 బిలియన్లు[1] (36వది)
-	తలసరి	$21,040[1] (36వది)
జినీ? (1996)		25.4 (low) (5వది)
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2006)		0.897 (high) (35వది)
కరెన్సీ		చెక్ కొరూన (CZK)
కాలాంశం		CET (UTC+1)
-	వేసవి (DST)	CEST (UTC+2)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్		.cz³
కాలింగ్ కోడ్		++4204
1	డిసెంబరు 31, 2008 (See Population changes).
2	Rank based on 2005 IMF data.
3	Also .eu, shared with other European Union member states.
4	Shared code 42 with స్లొవేకియా until 1997.

Karlštejn Castle in the Central Bohemian Region, founded in 1348 by Charles IV.

Tábor, a town in the South Bohemian Region, founded in 1420 by the Hussites.

Charles IV, eleventh king of Bohemia. Charles IV was elected the Největší Čech (Greatest Czech) of all time.^[2]

9 వ శతాబ్దం చివరలో గ్రేట్ మోరావియన్ సామ్రాజ్యంలో డచీ ఆఫ్ బోహెమియాగా చెక్ రాజ్యం ఏర్పడింది. 907 లో ఎంపైర్ పతనం తరువాత అధికార కేంద్రాన్ని మొరావియా నుండి పోహ్మిస్లిడ్ రాజవంశం బహేమియాకు బదిలీ చేశారు. 1002 లో డచీ పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం భాగంగా ఉంది ^[8][9] 1198 లో బోహెమియా రాజ్యంగా మారింది. 14 వ శతాబ్దంలో పెద్దభూభాగ స్థాయికి చేరి బోహెమియా రాజు పాలనలో ఉంది.బొహీమియా రాకుమారుడు పవిత్ర రోమన్ చక్రవర్తి ఎన్నికలో ఓటు వేశాడు. 14 - 17 వ శతాబ్దాల మధ్య కాలంలో ప్రేగ్ ఇంపీరియల్ సీటు హోదాను కలిగి ఉంది. ప్రొటెస్టంట్ బోహేమియన్ సంస్కరణలచే నడుపబడిన 15 వ శతాబ్దపు హుస్సైట్ యుద్ధాల్లో పాల్గొని రాజ్యం ఆర్థిక ఆంక్షలు ఎదుర్కొంది. రోమన్ కాథలిక్ చర్చి నాయకులతో ఐదు వరుస క్రూసేడ్లను ఓడించింది.

1526 లో మోహాక్స్ యుద్ధం తరువాత మొత్తం క్రౌన్ ఆఫ్ బోహెమియా క్రమంగా హహబ్స్‌బర్గ్ రాచరికంలో ఆస్ట్రియా ఆర్చ్యుచి, హంగేరి రాజ్యంతో కలిసిపోయింది. కాథలిక్ హాబ్స్‌బర్గలకు వ్యతిరేకంగా ప్రొటెస్టంట్ బోహేమియన్ తిరుగుబాటు (1618-20) ముప్పై సంవత్సరాల యుద్ధానికి దారితీసింది. వైట్ మౌంటైన్ యుద్ధం తరువాత హాబ్స్‌బర్గర్లు తమ పాలనను ఏకీకృతం చేశారు. ప్రొటెస్టెంటిజాన్ని నిర్మూలించి రోమన్ క్యాథోలిజాన్ని పునఃస్థాపించారు. క్రమంగా జర్మనీకరణ విధానాన్ని అనుసరించారు. 1806 లో పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం రద్దుతో బోహేమియన్ సామ్రాజ్యం ఆస్ట్రియా సామ్రాజ్యంలో భాగం అయ్యింది. చెక్ భాష ఈప్రాంతం అంతటా విస్తరించిన రోమనిటిక్ జాతీయవాద ఫలితంగా ఒక పునరుద్ధరణను చవిచూసింది. 19 వ శతాబ్దంలో చెక్ భూములు రాజరిక పారిశ్రామిక వేదికగా మారాయి. తదనంతరం చెకొస్లోవేకియా రిపబ్లిక్ ప్రధాన కేంద్రంగా ఉన్నాయి. చెక్ గణతంత్రం 1918 లో మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత ఆస్ట్రో-హంగేరియన్ సామ్రాజ్యం కూలిపోయిన తరువాత స్థాపించబడింది.

చెకోస్లోవేకియా అంతర్యుద్ధ కాలంలో యూరప్ లోని ఈ ప్రాంతంలో మాత్రమే ప్రజాస్వామ్యం ఉంది.^[10] అయినప్పటికీ చెకొస్లోవేకియా చెక్ భూభాగాన్ని రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జర్మనీ ఆక్రమించింది. 1945 లో సోవియట్ యూనియన్, యునైటెడ్ స్టేట్స్ సైన్యాలు చెక్ భూభాగానికి విముక్తిని కలిగించాయి.యుద్ధం తరువాత జర్మనీ మాట్లాడే ప్రజలలో చాలామంది యుద్ధాన్ని బహిష్కరించిన తరువాత జర్మనీ ప్రజలు ఈప్రాంతం వదిలి పోయారు. చెకోస్లోవేకియా కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ 1946 ఎన్నికలలో గెలిచింది. 1948 లో జరిగిన తిరుగుబాటు తరువాత చెకొస్లోవేకియా సోవియట్ ప్రభావంతో ఏకపార్టీ కమ్యూనిస్టు రాజ్యంగా మారింది. 1968 లో పాలనతో అసంతృప్తి అధికరించింది. ఇది సాగించిన సంస్కరణ ఉద్యమం " ప్రాగ్ స్ప్రింగ్ " అని పిలువబడింది. ఇది సోవియట్ నేతృత్వంలోని దాడితో ముగిసింది. కమ్యూనిస్ట్ పాలన కూలిపోయిన తరువాత మార్కెట్ ఆర్థిక వ్యవస్థ తిరిగి ప్రవేశపెట్టబడింది. 1989 వెల్వెట్ విప్లవం వరకు చెకోస్లోవేకియా ఆక్రమణకు గురైంది. 1993 జనవరి 1 న చెకోస్లోవేకియా శాంతియుతంగా రద్దు చేయబడింది. దాని స్వతంత్ర రాజ్యాలు చెక్ గణతంత్రం, స్లొవేకియా స్వతంత్ర రాజ్యాలుగా మారాయి.

1999 లో చెక్ గణతంత్రం నాటోలో చేరింది, 2004 లో యూరోపియన్ యూనియన్ (ఇ.యు.); ఇది ఐక్యరాజ్యసమితి, ఒ.ఇ.సి.డి, ఒ.ఎస్.సి.ఇ, కౌన్సిల్ ఆఫ్ యూరప్ లలో సభ్యదేశంగా ఉంది.ఇది ఒక అభివృద్ధి చెందిన దేశం.^[11] అభివృద్ధి చెందిన ఆర్థికవ్యవస్థను కలిగి ఉంది.^[12] అధిక ఆదాయం కలిగిన ఆర్థికవ్యవస్థ,^[13] ఉన్నత జీవన ప్రమాణాలు కలిగిన అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా ఉంది.^[14][15][16] " యునైటెడ్ నేషన్స్ డెవెలెప్మెంటు ప్రోగ్రాం " వర్గీకరణలో దేశం మానవ అభివృద్ధిలో 14 వ స్థానంలో ఉంది.^[17] చెక్ గణతంత్రం ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థ, ఉచిత ట్యూషన్ అందించే విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడిన సంక్షేమ స్థితిలో ఉంది. అది కూడా 6 వ అత్యంత ప్రశాంతమైన దేశంగా గుర్తించబడుతుంది. అదేసమయంలో బలమైన ప్రజాస్వామ్య పరిపాలన పనితీరును సాధించింది.

పేరు వెనుక చరిత్ర

Historical affiliations

• Samo's Empire 631–658
• Great Moravia 830s–907
• Duchy of Bohemia 880s–1198
• Lands of Bohemian Crown 1198–1918

• మూస:Country data Holy Roman Empire part of the Holy Roman Empire 1002–1806
• part of the Austrian Empire 1804–1867
• part of the Austro-Hungarian Empire 1867–1918

•  Czechoslovakia 1918–1939
• Protectorate of Bohemia and Moravia (protectorate of  Nazi Germany) 1939–1945
•  Czechoslovakia 1945–1992
•  Czech Republic 1993–present

సాంప్రదాయ ఆంగ్ల పేరు "బోహెమియా" లాటిన్ నుండి "బోయోహేమియం" నుండి వచ్చింది. అంటే "హోమ్ ఆఫ్ ది బోయ్". ప్రస్తుత పేరు సెకా నుండి వచ్చింది. 1842 లో ఆర్తోగ్రాఫిక్ సంస్కరణ వరకు "చెక్ " అని పిలువబడింది. ^{[ఆధారం యివ్వలేదు] [18][19]} ఈ పేరు స్లావిక్ తెగ (చెక్ లు, లాంగ్- సి.ఎస్.),పురాణాల ఆధారంగా వచ్చింది. వారి నాయకుడు సెక్ వారిని రిప్ప్ పర్వతంపై స్థిరపడటానికి బోహెమియాకు తీసుకువచ్చారు. సెక్ అనే పదం శబ్దవ్యుత్పత్తి ప్రోటో-స్లావిక్ రూట్ సెల్‌గా గుర్తించవచ్చు. దీని అర్ధం "ఒకే ఒక ప్రజల బంధువు" దీని వలన చెక్ పదం క్లొవెక్ (ఒక వ్యక్తి)గా ఇది గుర్తించబడింది.^[20] పశ్చిమాన బొహెమియా (సెక్రీ), తూర్పున మొరవియా (మోరవ) చెక్ సిలెసియా (స్లేజ్స్కో; చారిత్రాత్మక సిలేసియా చిన్న ఆగ్నేయ భాగం మూడు దేశాల్లో సాంప్రదాయంగా విభజించబడింది. 14 వ శతాబ్దం నుంచి బోహేమియన్ క్రౌన్ భూములుగా పిలవబడే చెక్ (బోహెమియన్ భూములు) బోహెమియన్ క్రౌన్, సెయింట్ వేన్సేస్లాస్ క్రౌన్ భూములతో సహా దేశంలోని అనేక ఇతర పేర్లను ఉపయోగించారు. 1918 లో ఆస్ట్రో-హంగేరియన్ సామ్రాజ్యం రద్దు తరువాత దేశం స్వతంత్రాన్ని తిరిగి పొందంది.చెకొస్లోవేకియా క్రొత్త పేరు దేశం లోపల చెక్ - స్లోవాక్ దేశాల యూనియన్ను ప్రతిబింబించేలా రూపొందించబడింది.

1992 చివరిలో చెకోస్లోవేకియా రద్దు తరువాత మాజీ దేశంలోని చెక్ భూభాగం ఆంగ్లంలో ఒకే ఒక్క పదాన్ని భౌగోళిక పేరుగా గుర్తించింది. చెక్ గణతంత్రం విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వశాఖ (మంత్రి జోసెఫ్ జిలెనియెక్) చెచియా అనే పేరును ప్రతిపాదించింది. 1993 లో అన్ని చెక్ రాయబార కార్యాలయాలు, దౌత్య కార్యక్రమాల నివేదికలో "చెక్ గణతంత్రం" అనే పూర్తిపేరును అధికారిక పత్రాలు, అధికారిక సంస్థల పేర్లలో మాత్రమే ఉపయోగించాలని సిఫార్సు చేయబడింది.^[21] భౌగోళిక పేరు సాధారణ గుర్తింపుకు చేరనప్పటికీ దాని వాడుక అధికరిస్తోది. చెక్ అధ్యక్షుడు మిలోస్ జెమాన్ తన అధికారిక ఉపన్యాసాలలో చెక్యా అనే పేరును ఉపయోగించాడు.^[22]

చెక్యా 2016 మే 2 న చెక్ ప్రభుత్వం చేత ఆమోదించబడింది. 2016 మేలో చెక్ గణతంత్రం అధికారిక చిన్న పేరు^[23] 2016 జూలై 5 న ఐక్యరాజ్యసమితి అంటర్మ్‌లో ^[24] అన్‌బెజన్‌లో ప్రచురించబడింది.^[25]

2016 జూలై 5 న దేశీయ డేటాబేస్లలో ప్రచురించబడింది.యు.ఎస్. వెబ్ పేజీలలో " చెక్ గణతంత్రం‌ "తో చెక్యా ^[26][27][28] అన్‌జెజన్ కనిపిస్తుంది. చెసియా ఐ.ఎస్.ఒ. 3166 దేశ సంకేతాలు జాబితాలో చేర్చబడ్డాయి.^[29] జర్మనీ (చెక్చీయన్), డానిష్ (టికేక్ఇయెట్), నార్వేజియన్ (త్జెక్కియా) , స్వీడిష్ (టిజెకిఎన్) వంటి భాషలలో చిన్నపేరు అనేక సంవత్సరాలు సాధారణ వాడుకలో ఉంది.^[30][31] జనవరి 2017 లో చెక్ గణతంత్రం గూగుల్ మ్యాపులో చెక్ గణతంత్రం‌గా ప్రదర్శించబడింది. మ్యాప్స్.మి. ఓపెన్ స్ట్రీట్ మ్యాప్ ఇంగ్లీష్ వెర్షన్ చెసియాగా కూడా ప్రదర్శిస్తాయి.^[32] బింగ్ మ్యాప్స్ వంటి కొన్ని ఇతర మ్యాప్ ప్రొవైడర్లు ఇప్పటికీ చెక్ గణతంత్రం‌ను ఉపయోగిస్తున్నారు. చెక్యా అనే స్వల్ప పేరు స్వీకరించాలన్న నిర్ణయం కొంతమంది విమర్శించారు.^[33] మార్పు గురించి ప్రజలతో తగినంత సంప్రదింపులు లేవని వాదిస్తున్నారు.^[34]

చరిత్ర

చరిత్రకు పూర్వం

Left: డోనిని వెస్టన్సిస్ వీనస్ అనేది ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతన సిరామిక్ వ్యాసం. ఇది కామన్ ఎరా క్రీ.పూ 29,000-25,000.

Right:సెల్టిక్ ప్రజల పంపిణీ, చెక్ భూములలో ప్రధాన భూభాగ విస్తరణను ప్రదర్శిస్తుంది, ఇవి బోయి యొక్క గల్లిక్ తెగ నివసించేవారు.

  500 బి.సి. ముందు కోర్ హల్స్టాట్ భూభాగం BCE

  270 BC ద్వారా గరిష్ట సెల్టిక్ విస్తరణ 270s BCE

   సెల్టిక్-మాట్లాడే నేటి వరకు ఉండే ప్రాంతాలు

ఈ ప్రాంతంలోని పూర్వ చరిత్ర సంబంధిత పురావస్తు శాస్త్రవేత్తల పరిశోధనలో పాలియోలిథిక్ కాలంనాటి మానవ నివాసాలకు సంబంధించిన ఆధారాలను కనుగొన్నారు. ఈ ప్రాంతం సమీపంలోని ప్రాంతాలలో ఉన్న " దోల్ని వెస్టోనైస్ వీనస్ శిల్పం ", మరికొన్ని ఇతర వస్తువులతో కలిసి ఇక్కడ ప్రపంచంలో అత్యంత పురాతనమైన సిరామిక్ వస్తువులను కనుగొన్నారు.

క్రీ.పూ. 3 వ శతాబ్దనుండి సెల్టిక్ వలసలు, 1 వ శతాబ్దంలో బోయి వలసలు, జర్మనీ తెగలు మార్కోమనీ, క్వాడీలు ఇక్కడ స్థిరపడ్డాయి. వారి రాజు మార్బోడోయుస్ బొహేమియా మొదటి నమోదు చేయబడిన పాలకుడుగా భావిస్తున్నారు. 5 వ శతాబ్దం వలసల కాలంలో అనేక జర్మనిక్ జాతులు పశ్చిమ ఐరోపా నుండి పశ్చిమానికి , దక్షిణానికి వెళ్లిపోయాయి.(సైబీరియా , తూర్పు ఐరోపా నుండి హూన్స్, అవార్స్, బల్గర్లు , మగ్యార్లు) ప్రజల దాడి ద్వారా ప్రేరేపించబడిన ఒక ఉద్యమం కారణంగా నల్ల సముద్రం-కార్పాతియన్ ప్రాంతం నుండి స్లావిక్ ప్రజలు ఈ ప్రాంతంలో స్థిరపడ్డారు. ఆరవ శతాబ్దంలో వారు పశ్చిమాన బోహెమియా, మొరవియా, ప్రస్తుత ఆస్ట్రియా, జర్మనీలకు తరలిపోయారు.

7 వ శతాబ్దంలో ఫ్రాంకిష్ వర్తకుడు సమో సమీపంలోని స్థిరపడిన అవర్సుకు వ్యతిరేకంగా పోరాడుతున్న స్లావులకు మద్దతుగా నిలిచి సెంట్రల్ యూరప్‌లోని సామో సామ్రాజ్యంలో మొట్టమొదటి సామో రాజ్యపాలకుడు అయ్యాడు. 8 వ శతాబ్దంలో గ్రేట్ మోరవియాగా ఉద్భవించిన ప్రిన్సిపాలిటీని మొయ్యర్ రాజవంశం నియంత్రించింది. 9 వ శతాబ్దంలో ఫ్రాంక్ల ప్రభావాన్ని నిలిపివేసిన మొరావియా పాలకుడు మొదటి స్వోటోప్లుక్ పాలనలో ఇది అత్యున్నత స్థాయికి చేరుకుంది. గ్రేట్ మోరవియాను క్రైస్తవమత ప్రాధాన్యత కలిగిన దేశంగా మార్చడంలో సిరిల్ మెథోడియస్ బైజాంటైన్ మిషన్ కీలక పాత్ర పోషించింది. వారు " కృత్రిమ భాషగా ఓల్డ్ చర్చ్ స్లావోనిక్‌ " సృష్టించారు. గ్లోగోలిటిక్ ఆల్ఫాబెట్ స్లావ్స్ మొట్టమొదటి సాహిత్య , ప్రార్థనా భాషకు ఉపయోగించబడింది.

బొహిమియా

ది డచీ ఆఫ్ బోహెమియా అండ్ పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం 11 వ శతాబ్దంలో

9 వ శతాబ్దం చివరిలో "డచీ ఆఫ్ బోహెమియా " ఉద్భవించింది. ఇది పెర్మిస్లిడ్ రాజవంశంచే సమైక్యపరచబడింది. 10 వ శతాబ్దంలో డ్యూక్ మొరవియా మొదటి బొలెలాస్ బోహీమియా సిలెసియాను జయించి తూర్పున భూభాగం విస్తరించింది. బొహీమియా సామ్రాజ్యం పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యంలో ఏకైక రాజ్యంగా మధ్య యుగాలలో ముఖ్యమైన ప్రాంతీయ శక్తిగా ఉంది. ఇది 1440-1526 సంవత్సరాల మినహా 1002 నుండి 1806 వరకు సామ్రాజ్యంలో భాగంగా ఉంది.^{[ఆధారం చూపాలి]}

Wenceslaus I, King of Bohemia (1230–1253) of the Přemyslid dynasty, Gelnhausen Codex

1212 లో చక్రవర్తికి చెందిన గోల్డెన్ బుల్ ఆఫ్ సిసిలీ (అధికారిక శాసనం) ఓట్టోకర్ అతని వారసుల రాజ్య హోదాని నిర్ధారిస్తూ (కింగ్ మొదటి పెర్మెల్ ఒట్టోకర్ (1198 నుండి "రాజు" అనే శీర్షికను కలిగి ఉన్నాడు.) డచీ ఆఫ్ బోహెమియానికి రాజ్యం హోదా ఇచ్చాడు. బోహెమియా రాజు సామ్రాజ్య కౌన్సిల్స్‌లో పాల్గొనడం తప్ప పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యానికి చెందిన భవిష్యత్ బాధ్యతల నుండి మినహాయింపు పొందాడు. జర్మన్ వలసదారులు 13 వ శతాబ్దంలో బోహేమియన్ అంచున స్థిరపడ్డారు. జర్మన్లు ​​పట్టణాలు, మైనింగ్ జిల్లాలను కలిగి ఉన్నారు. కొన్ని సందర్భాల్లో, బోహేమియా అంతర్భాగంలో జర్మన్ కాలనీలు ఏర్పడ్డాయి. 1235 లో మంగోలులు యూరప్ పై దాడి చేసారు. పోలాండ్లోని లెగ్నికా యుద్ధం తరువాత మంగోలు మోరవియాలో తమ దాడులను నిర్వహించారు. కాని రక్షణాత్మక పట్టణమైన ఓలోమోక్ వద్ద రక్షణాత్మకంగా ఓడించారు.^[35] మంగోలు తరువాత హంగరీని ఓడించారు.^[36]

కింగ్ రెండవ ప్రింస్ ఓటకర్ తన సైనిక శక్తి, సంపద కారణంగా ఐరన్, గోల్డెన్ కింగ్ మారుపేరు సంపాదించాడు. అతను ఆస్ట్రియా, స్టేరియా, కారింథియా, కార్నియోలాను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తద్వారా బోహేమియన్ భూభాగాన్ని అడ్రియాటిక్ సముద్రం వరకు విస్తరించాడు. 1278 లో తన ప్రత్యర్థి అయిన కింగ్ మొదటి రుడాల్ఫ్‌తో జర్మనీకి చెందిన యుద్ధంలో మార్చి‌ఫీల్డ్ యుద్ధంలో అతను మరణించాడు.^[37] ఒట్టోకర్ కుమారుడు రెండవ వెన్సెలస్ తన 1300 లో తనకొరకు పోలిష్ కిరీటాన్ని తన కుమారుడి కోసం హంగేరియన్ కిరీటం కొరకు కొనుగోలు చేసాడు. అతను డానుబే నది నుండి బాల్టిక్ సముద్రం వరకు విస్తరించి ఉన్న ఒక గొప్ప సామ్రాజ్యాన్ని నిర్మించాడు. 1306 లో ప్రెమిస్లిడ్ వంశానికి చెందిన మూడవ వెన్సెలస్ చివరి రాజు విశ్రాంతి సమయంలో ఓలోమోక్‌లో అనుమానాస్పద పరిస్థితులలో హత్య చేయబడ్డాడు. వంశావళి యుద్ధాల వరుస తరువాత హౌస్ ఆఫ్ లక్సెంబర్గ్ బోహేమియన్ సింహాసనాన్ని పొందింది.^[38]

14 వ శతాబ్దం ముఖ్యంగా బోహేమియన్ రాజు నాలుగవ చార్లెస్ (1316-1378) 1346 లో రోమన్ల రాజు అయ్యాడు. 1354 లో ఇటలీ రాజు, పవిత్ర రోమన్ చక్రవర్తి చెక్ చరిత్రలో స్వర్ణ యుగంగా భావించారు. 1348 లో చార్లెస్ బ్రిడ్జ్, చార్లెస్ స్క్వేర్, ప్రేగ్‌లోని చార్లెస్ యూనివర్సిటీ స్థాపనకు ప్రత్యేక ప్రాముఖ్యత ఉంది. అతని పాలనలో ప్రేగ్ కాజిల్, గోతిక్ శైలిలో సెయింట్ విటస్ కేథడ్రాల్ చాలా వరకు పూర్తయ్యాయి. ఆయన బ్రాండెన్బర్గ్ (1415 వరకు), లూసటియా (1635 వరకు), సిలేసియా (1742 వరకు) బోహేమియన్ కిరీటం క్రింద సమైక్య పరిచాడు. 1347 నుండి 1352 వరకు ఐరోపాలో చోటుచేసుకున్న బ్లాక్ డెత్ 1380 లో బొహేమియా రాజ్యాన్ని నాశనం చేసింది.^[39] ఇది జనాభాలో 10% మందిని చంపింది.^[40]

The Crown of Bohemia within the Holy Roman Empire (1600). The Czech lands were part of the Empire in 1002–1806, and Prague was the imperial seat in 1346–1437 and 1583–1611.

1402 సమీపంలో జాన్ హాస్‌చే బోహేమియన్ సంస్కరణ ప్రారంభించబడింది. 1415 లో హస్‌ను మతకర్మగా, కాంస్టాంజ్ కాల్చినప్పటికీ అతని అనుచరులు కాథలిక్ చర్చి నుంచి విడిపోయారు. హుస్సైట్ యుద్ధాలు (1419-1434) నుండి పరాజయం పాలైన ఐదు క్రూసేడులు రోమన్ చక్రవర్తి సిగ్జిజమండ్ నిర్వహణలో వారికి వ్యతిరేకంగా నిలిచారు. పెత్ర్ చెల్కిక్కీ హుస్సైట్ ఉద్యమాన్ని కొనసాగించాడు. తరువాతి రెండు శతాబ్దాలలో బోహేమియన్, మొరవియన్ భూములలోని 90% జనాభా హుస్సిటస్‌గా పరిగణించబడ్డారు. పోడేబ్రడి హస్సైట్ జార్జ్ కూడా ఒక రాజు. తరువాత లూథరనిజంలో హస్ ఆలోచనలు ప్రధాన ప్రభావాన్ని చూపాయి. మార్టిన్ లూథర్ స్వయంగా "మేము అందరం హుస్సేట్‌లుగా ఉన్నాము. దాని గురించి తెలియకుండానే తనను తాను హస్ ప్రత్యక్ష వారసుడిగా భావిస్తారు" అని చెప్పాడు. ^[41]

Battle between Protestant Hussites and Catholic crusaders during the Hussite Wars; Jena Codex, 15th century

1526లో బొహిమియా పూర్తిగా హాబ్స్‌బర్గ్ నియంత్రణ లోకి వచ్చింది. మొదట ఎన్నికైన పాలకులు 1627లో బొహిమియా వంశపారంపర్యం 16 వ శతాబ్దంలో ఆస్ట్రియన్ హాబ్స్‌బర్గ్ ప్రేగ్‌ భూస్థాపితం అయింది. 1583-1611 మద్య ప్రేగ్ " పవిత్ర రోమన్ చక్రవర్తి రోడాల్ఫ్ " ఆయన రాజసభ అధికారిక స్థానంగా ఉంది.

1618 లో హబ్స్‌బర్గర్లకు వ్యతిరేకంగా ప్రేగ్ ప్రతిధ్వని తరువాత జరిగిన తిరుగుబాటు తరువాత ముప్పై సంవత్సరాల యుద్ధం ప్రారంభమైంది. ఇది త్వరగా మధ్య ఐరోపా అంతటా విస్తరించింది. 1620 లో బోహెమియాలో తిరుగుబాటు వైట్ మౌంటైన్ యుద్ధంలో నలిగిపోయింది. ఆస్ట్రియాలో బొహేమియా, హబ్స్బర్గ్ వంశానుగత భూముల మధ్య సంబంధాలు బలోపేతం అయ్యాయి. బోహేమియన్ తిరుగుబాటు నాయకులు 1621 లో ఉరితీయబడ్డారు. ప్రఖ్యాత మధ్యతరగతి ప్రొటెస్టంటులు కాథలిక్కులుగా మారడం లేదా దేశం విడిచివెళ్ళాలి.^[42] 1620 నుండి 18 వ శతాబ్దం వరకు తరువాతి కాలంలో తరచుగా "డార్క్ ఏజ్" అని పిలవబడుతుంది. చెక్ ప్రొటెస్టంట్లు బహిష్కరణ అలాగే యుధ్ధం, వ్యాధి, కరువు కారణంగా చెక్ ల్యాండ్ జనాభా మూడో వంతు క్షీణించింది.^[43] రోమన్ కాథలిక్కుల కంటే ఇతర క్రైస్తవ కన్ఫెషన్లను హబ్స్‌బర్గర్లు నిషేధించారు.^[44] బారోక్ సంస్కృతి ఈ చారిత్రిక కాలపు అస్పష్టతను చూపుతుంది. 1663 లో ఒట్టోమన్ టర్కులు, తతార్స్ మోవేవియాపై దాడి చేశారు.^[45] 1679-1680లో చెక్ ల్యాండ్స్ వినాశకరమైన ప్లేగు, సెషన్ల తిరుగుబాటు ఎదుర్కొంది. ^[46]

The 1618 Defenestration of Prague marked the beginning of the Bohemian Revolt against the Habsburgs and therefore the first phase of the Thirty Years' War.

ఆస్ట్రియాకు చెందిన మరియా తెరెసా ఆమె కొడుకు రెండవ జోసెఫ్ పవిత్ర రోమన్ చక్రవర్తి 1765 నుండి పాలన ప్రబలమైన పరిపూర్ణతవాదంగా వర్గీకరించబడింది.1740 లో సిలైసియాలో అధికభాగం (దక్షిణ ప్రాంతం మినహా) సైలెసియన్ యుద్ధాల్లో ప్రుస్సియా రాజు రెండవ ఫ్రెడరిక్ స్వాధీనం చేసుకున్నారు. 1757 లో ప్రషియన్లు బోహెమియాపై దాడి చేశారు. ప్రేగ్ (1757) యుద్ధం తరువాత ఈ నగరం ఆక్రమించబడింది. ప్రేగ్‌లో ఒకటిన్నర పాళ్ళు నాశనమయ్యాయి. సెయింట్ విటస్ కేథడ్రల్ కూడా భారీ నష్టాన్ని ఎదుర్కొంది. ఫ్రాండ్రిక్ కొలీన్ యుద్ధంలో వెంటనే ఓడిపోయి ప్రేగ్‌ను విడిచిపెట్టి, బొహేమియా నుండి తిరిగొచ్చాడు. 1770 - 1771 లలో గొప్ప కరువు ప్రభావంతో చెక్ జనాభాలో పదవ వంతు మందిని లేదా 2,50,000 నివాసులు హతులయ్యారు. రైతుల తిరుగుబాటు గ్రామీణ ప్రాంతాలను ఉత్తేజపరిచింది.^[47] 1781 - 1848 మధ్యకాలంలో (రెండు దశల్లో) అడ్డంకి రద్దు చేయబడింది.ప్రస్తుత చెక్ గణతంత్రం భూభాగంలో నెపోలియన్ యుద్ధాలలో అనేక పెద్ద యుద్ధాలు - ఆస్టెరిల్ట్జ్ యుద్ధం, కుల్మ్ యుద్ధం - జరిగాయి. జోసెఫ్ రడెట్జ్కీ వాన్ రాడెట్జ్, ఒక గొప్ప చెక్ కుటుంబంలో జన్మించాడు. ఆస్ట్రియా సామ్రాజ్య సైన్యం సాధారణ సిబ్బంది, చీఫ్ ఈ యుద్ధాల్లో ఒక ఫీల్డ్ మార్షల్‌గా ఉన్నాడు.

1806 లో పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం ముగింపు బోహేమియా రాజ్యం రాజకీయ హోదాను తగ్గించటానికి దారితీసింది. బొహేమియా పవిత్ర రోమన్ సామ్రాజ్యం ఒక నియోజకవర్గంగా అలాగే ఇంపీరియల్ డైట్లో తన స్వంత రాజకీయ ప్రాతినిధ్యాన్ని కోల్పోయింది.^[48] తరువాత బోహేమియన్ భూములు, ఆస్ట్రియన్ సామ్రాజ్యం ఆస్ట్రియా-హంగరీలో భాగమయ్యాయి. 18 వ - 19 వ శతాబ్దాలలో చెక్ జాతీయ పునరుజ్జీవనం, జాతీయ గుర్తింపును పునరుద్ధరించడానికి చెక్ రివైవల్ దాని పెరుగుదలను ప్రారంభించింది. ఆస్ట్రియా సామ్రాజ్యంలో బోహేమియన్ క్రౌన్ స్వతంత్ర సంస్కరణలు, స్వయంప్రతిపత్తి కోసం ప్రయత్నించింది. ప్రేగ్‌లో 1848 విప్లవం అణిచివేయబడింది.^[49]

Ceremonial laying of the foundation stone of the National Theatre during the Czech National Revival, 1868

1866 ఆస్ట్రియా-ప్రుస్సియన్ యుద్ధంలో ఆస్ట్రియా ప్రుస్సియా చేతిలో ఓడిపోయింది (ఇది కూడా చూడండి కోనిగ్గాట్స్ యుద్ధం, ప్రేగ్ ఆఫ్ పీస్). జాతీయవాదం నేపథ్యంలో ఐక్యతను కాపాడుకోవడానికి ఆస్ట్రియా సామ్రాజ్యం తనను తాను పునర్నిర్వచించాల్సిన అవసరం ఉంది. మొదట బోహేమియాకు కొన్ని రాయితీలు కూడా చేయవచ్చని అనిపించింది కానీ చివరకు చక్రవర్తి ఫ్రాంజ్ జోసెఫ్ హంగేరీతో మాత్రమే రాజీ పడింది. 1867 నాటి ఆస్ట్రో-హంగేరియన్ రాజీ, బొహేమియా రాజుగా ఫ్రాంజ్ జోసెఫ్ పట్టాభిషేకం చెక్ రాజకీయవేత్తలను భారీగా నిరాశ పరిచింది.^[49] బోస్మియన్ క్రౌన్ భూములు సిస్లితానియాలో (అధికారికంగా "ఇంపీరియల్ కౌన్సిల్లో ప్రాతినిధ్యం వహించే రాజ్యాలు , భూములు") భాగంగా మారింది.

ప్రేగ్ శాంతి స్థాపకుడు బెర్తా వాన్ సూట్నర్ 1905 లో నోబెల్ శాంతి బహుమతిని అందుకున్నారు. అదే సంవత్సరంలో చెక్ సోషల్ డెమోక్రాటిక్, ప్రగతిశీల రాజకీయ నాయకులు (టోమాస్ గార్రిగ్ మరస్లిక్ సహా) సార్వత్రిక ఓటు హక్కు కోసం పోరాటం ప్రారంభించారు. సార్వత్రిక మగ ఓటుహక్కు కింద మొదటి ఎన్నికలు 1907 లో నిర్వహించబడ్డాయి.ఆస్ట్రియాకు చెందిన బ్లెస్డ్ చార్లెస్ బోహెమియా 1916-1918లో పాలించిన చివరి రాజుగా గుర్తించబడుతున్నాడు.

చెకొస్లొవేకియా

Rally in Prague on Wenceslas Square for the Czechoslovak declaration of independence from the Habsburg Austro-Hungarian Empire, 28 October 1918

మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో దాదాపు 1.4 మిలియన్ చెక్ సైనికులు పోరాడారు. వీరిలో 1,50,000 మంది మరణించారు. ఆస్ట్రియా-హంగేరియన్ సామ్రాజ్యంలో ఎక్కువ మంది చెక్ సైనికులు పోరాడినప్పటికీ 90,000 చెక్ వాలంటీర్లు ఫ్రాన్స్, ఇటలీ, రష్యా లలో చేకోస్లోవాక్ లెజియన్లను స్థాపించారు. అక్కడ వారు సెంట్రల్ పవర్స్ తరువాత బోల్షెవిక్ దళాలకు వ్యతిరేకంగా పోరాడారు.^[50]

1918 లో మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం చివరినాటికి హబ్స్‌బర్గ్ సామ్రాజ్యం పతనమైన సమయంలో చెకొస్లోవేకియా స్వతంత్ర గణతంత్ర రాజ్యంలో చేరింది. ఇది మిత్రరాజ్యాల శక్తులలో చేరింది. తమోస్ గార్రిగు మసారిక్ నాయకత్వంలో ఈ కొత్త దేశం బోహేమియన్ క్రౌన్ (బోహెమియా, మొరవియా, సిలెసియా), హంగేరి రాజ్యంలోని భాగాలను (స్లొవేకియా, కార్పతియన్ రుథేనియా) ముఖ్యంగా జర్మన్, హంగేరియన్, పోలిష్, రుథేనియన్ మాట్లాడే మైనారిటీలతో కలిపింది.^[51] చెకోస్లోవేకియా రొమేనియా, యుగోస్లేవియా (లిటిల్ ఎంటెండ్ అని పిలవబడేది). ముఖ్యంగా ఇది ఫ్రాన్సుతో సంధి ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.మొదటి చెకోస్లోవాక్ రిపబ్లిక్లో ఆస్ట్రియా-హంగరీ జనాభా 27% మంది మాత్రమే ఉన్నారు. విజయవంతంగా పాశ్చాత్య పారిశ్రామిక దేశాలతో పోటీ పడటానికి వీలుగా పరిశ్రమలో 80% పనిచేయడానికి వీలుకల్పించారు.^[52] 1913 తో పోలిస్తే 1929లో స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తి 52% అధికరించింది. పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి 41% మేర పెరిగింది. 1938 లో చెకొస్లోవేకియా ప్రపంచ పారిశ్రామిక ఉత్పత్తిలో 10 వ స్థానాన్ని పొందింది.^[53]

మొట్టమొదటి చెకోస్లోవాక్ రిపబ్లిక్ ఒక ఏకీకృత రాష్ట్రంగా ఉన్నప్పటికీ మైనార్టీలకు విస్తృతమైన హక్కులను అందించింది. ఐరోపాలోని అంతర్యుద్ధ కాలంలో ఈ ప్రాంతంలో మాత్రమే ప్రజాస్వామ్యం ఉంది. నాజీ జర్మనీ నుండి అధిక నిరుద్యోగం కారణంగా భారీ ప్రభావం చూపిన గ్రేట్ డిప్రెషన్ ప్రభావాలు చెకొస్లోవేకియా నుండి విడిపోవడానికి సంప్రదాయ జర్మన్ల అసంతృప్తికి బలమైన మద్దతుగా మారింది.

The First Czechoslovak Republic comprised only 27% of the population of the former Austria-Hungary, but nearly 80% of the industry.^[52]

అడాల్ఫ్ హిట్లర్ ఈ అవకాశాన్ని ఉపయోగించుకున్నాడు. కొన్రాడ్ హెన్లీన్ వేర్పాటువాద సుదేటీన్ జర్మన్ పార్టీని ఉపయోగించి 1938 మ్యూనిచ్ ఒప్పందం (నాజి జర్మనీ, ఫ్రాన్సు, బ్రిటన్,, ఇటలీ సంతకం చేసాయి) ఎక్కువగా జర్మన్ మాట్లాడే సుదేనేన్లాండ్ (, దాని గణనీయమైన మాజినాట్ లైన్-లాంటి సరిహద్దు కోటలను పొందింది) చెకోస్లోవేకియా సమావేశానికి ఆహ్వానించబడలేదు. చెక్లు, స్లోవాక్లు మ్యూనిచ్ ఒప్పందాన్ని మ్యూనిచ్ బెట్రాయల్ అని పిలిచారు. ఎందుకంటే ఫ్రాన్స్ (చెకోస్లోవేకియాతో కూటమిని కలిగి ఉంది), బ్రిటన్ చెకొస్లొవేకియా హిట్లర్‌ను ఎదుర్కోవటానికి బదులుగా విడిచిపెట్టాయి. తరువాత ఇది అనివార్యమైనది.

1.2 మిలియన్ల బలమైన చెక్ చేకోస్లావాక్ సైన్యం, ఫ్రాంకో-చెక్ సైనిక కూటమిని సమీకరించింది. పోలాండ్ చెసాకి టాసీన్ జొలోజీ ప్రాంతాన్ని కలుపుకుంది. నవంబరు 1938 లో మొట్టమొదటి వియన్నా అవార్డు కారణంగా హంగేరి స్లొవేకియా, సబ్కార్పతిన్ రస్ భాగాలను సంపాదించింది. స్లొవేకియా, సబ్‌కార్పతిన్ రస్ లలో మిగిలి ఉన్నవారు స్వతంత్రతను స్వీకరించారు. ఈ రాజ్యానికి "చెక్-స్లొవేకియా" అని పేరు మార్చారు. స్లొవేకియాలో భాగంగా మిగిలిన ప్రాంతాలను విడిచిపెట్టమని నాజి జర్మనీ బెదిరించింది. హంగరీ, పోలాండ్ నుండి మిగిలిన ప్రాంతాలను విభజించటానికి స్లొవేకియా మార్చి 1939 లో చెకో-స్లొవేకియాను విడిచిపెట్టి హిట్లర్ సంకీర్ణాలతో తన జాతీయ, ప్రాదేశిక సమగ్రతను కొనసాగించడానికి ఎంచుకుంది.^[54]

Left: Tomáš Garrigue Masaryk, first president of Czechoslovakia
Right: Edvard Beneš, president before and after World War II.

మిగిలిన చెక్ భూభాగాన్ని జర్మనీ ఆక్రమించింది. దీనిని బోహెమియా - మొరవియా ప్రొటెక్టరేట్ అని పిలుస్తారు. ఈ ప్రొటెక్టరేట్ థర్డ్ రీచ్లో భాగంగా ప్రకటించబడింది.ప్రెసిడెంట్, ప్రధాన మంత్రి నాజీ జర్మనీ రీచ్‌ప్రొటెక్టర్ విధేయులుగా ఉన్నారు. 1939 మార్చి 15 న కార్పటో-యుక్రెయిన్ రిపబ్లిక్గా సబ్‌కార్పతిన్ రస్ స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించిన రోజు హంగరీ చేత ఆక్రమించబడి మరుసటి రోజు అధికారికంగా కలపబడింది. ఆక్రమణ సమయంలో సుమారుగా 3,45,000 చెకొస్లావాక్ పౌరులు, 2,77,000 మంది యూదులు చంపబడ్డారు లేదా ఉరితీయబడ్డారు. వేలాదిమంది ఇతరులు జైళ్ల బంధించబడ్డరు. మరి కొందరు నాజీ నిర్బంధ శిబిరాలకు పంపబడ్డారు లేదా బలవంతంగా పనిచేసేవారు. సమూహాలలో మూడింట రెండు వంతుల మంది బహిష్కరణ లేదా మరణం కోసం నాజీలు లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు. ^[55] చెక్ భూభాగంలో ప్రేగ్‌లోని ఉత్తరాన టెరెజిన్‌లో ఒక కాన్సంట్రేషన్ శిబిరం ఉంది. నాజీ జనరల్ ప్లన్ ఓస్ట్ జర్మనీ ప్రజల కోసం మరింత నివాస స్థలాలను అందించటానికి ఉద్దేశించినందుకు నిర్మూలన, బహిష్కరణ, జర్మనీకరణ లేదా బానిసత్వం కోసం పిలుపునిచ్చారు.^[56]

1942 మే 27 న ప్రేగ్ శివార్లలో చెకోస్లోవేకియన్ సైనికులు జోయెఫ్ గబ్చిక్, జాన్ కుబిస్స్ నాజీ జర్మనీ నేత రెయిన్హార్డ్ హేడ్రిచ్ హత్య చేసిన తరువాత నాజీల ఆక్రమణను చెక్ నిరోధించింది.1942 జూన్ 9 న నాజీ ప్రతిఘటనకు ప్రతిస్పందనగా చెక్‌లకు వ్యతిరేకంగా హిట్లర్ క్రూరమైన ఆదేశాలను జారీ చేసాడు.ఎడ్వర్డ్ బెనెస్ చెకోస్లోవాక్ ప్రభుత్వం దేశం వదిలి పోయినప్పటికీ దాని సైన్యం జర్మన్లకు వ్యతిరేకంగా పోరాడి, మిత్రరాజ్యాలు చేత గుర్తించబడ్డాయి. చెక్ / చెకోస్లావాక్ దళాలు పోలాండ్, ఫ్రాన్స్, యుకె, ఉత్తర ఆఫ్రికా, మధ్యప్రాచ్యం, సోవియట్ యూనియన్ (నేను చేకోస్లోవేకియన్ కార్ప్స్ చూడండి) యుద్ధంలో ప్రారంభం నుండి పోరాడాయి. జర్మన్ ఆక్రమణ 1945 మే 9 న ముగిసింది. సోవియట్, అమెరికన్ సైన్యాల రాకతో ప్రేగ్ తిరుగుబాటు చేసింది. చెకొస్లోవేకియాను జర్మనీ పాలన నుండి విడుదల చేయటానికి జరిగిన పోరాటంలో 1,40,000 సోవియట్ సైనికులు మరణించారు.^[57]

Following the German occupation of Czechoslovakia and formation of the Protectorate of Bohemia and Moravia within Nazi Germany, exiled Czechs fought alongside Allies of World War II, such as No. 310 Squadron RAF.

1945-1946లో జెకోస్లోవేకియాలో దాదాపు మొత్తం జర్మన్-మాట్లాడే మైనారిటీ ప్రజలు 3 మిలియన్ల మంది జర్మనీ, ఆస్ట్రియాకు బహిష్కరించబడ్డారు (బెనెస్ ఉత్తర్వులు చూడండి). ఈ సమయంలో వేలాదిమంది జర్మన్లు ​​జైళ్లలో, నిర్బంధ శిబిరాల్లో నిర్బంధ కార్మికులుగా ఉపయోగించబడ్డారు. 1945 వేసవికాలంలో పోస్టోలోప్రిటీ ఊచకోత వంటి పలు మారణకాండలు జరిగాయి.1995 లో ఒక ఉమ్మడి జర్మన్, చెక్ కమిషన్‌కు చెందిన చరిత్రకారులు నిర్వహించిన పరిశోధనలు బహిష్కరణల మరణాల కారణంగా కనీసం 15,000 నుండి 30,000 మంది మరణించినట్లు గుర్తించారు.^[58] బహిష్కరించబడని జర్మన్లు 2,50,000 మంది నాజీ జర్మన్లకు వ్యతిరేకంగా పోరాడారు. సోవియట్-వ్యవస్థీకృత ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ తరువాత సబ్‌కార్పతియన్ రస్ చెకోస్లోవాక్ పాలనలో తిరిగి రాలేదు. కానీ 1946 లో జకార్పట్టి ఒబ్లాస్ట్‌గా ఉక్రేనియన్ సోవియట్ సోషలిస్ట్ రిపబ్లిక్‌ భాగంగా మారింది.

చెకోస్లోవేకియా పశ్చిమ - తూర్పు మధ్య ఒక "వంతెన" పాత్రను ప్రయత్నించలేదు. ఏదేమైనా చెకోస్లోవేకియా కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ వేగంగా అభివృద్ధి చెందింది. యుద్ధానికి ముందు మునిచ్ ఒప్పందం మోసపూరితంగా సోవియట్ యూనియన్‌కు అనుకూలమైన వైఖరి ప్రదర్శించింది. జర్మనీ నుండి చెకోస్లోవాకియాకు స్వేచ్ఛను కలిగించడంలో సోవియట్ ప్రధానపాత్ర వహించింది. 1946 ఎన్నికలలో కమ్యూనిస్టులు 38% ఓట్లు పొంది చెకొస్లావాక్ పార్లమెంట్లో అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించారు.^[59] వారు జాతీయ ఫ్రంట్‌కు చెందిన ఇతర పార్టీలతో సంకీర్ణ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసి గణనీయమైన అధికారశక్తిగా మారారు. 1948 లో తిరుగుబాటు ద్వారా ఒక ముఖ్యమైన మార్పు వచ్చింది. కమ్యూనిస్ట్ పీపుల్స్ మిలిటియా ప్రాగ్లో కీలక స్థానాల నియంత్రణను సాధించింది. ఒకే పార్టీ ప్రభుత్వం ఏర్పడింది.

కమ్యూనిస్ట్ పాలన ప్రేగ్ స్ప్రింగ్ రాజకీయ సరళీకరణ 1968 సోవియట్ నేతృత్వంలోని దండయాత్రను ఆపివేసింది.

తదుపరి 41 సంవత్సరాలుగా చెకోస్లోవకియా ఈస్ట్రన్ బ్లాక్‌లో కమ్యూనిస్ట్ రాజ్యంగా ఉంది. ఈ కాలం సాంఘిక, ఆర్థిక అభివృద్ధి ప్రతి అంశానికి పశ్చిమ దేశాలకంటే వెనకబడి ఉంటుంది. 1980 వ దశకంలో గ్రీస్ లేదా పోర్చుగల్ కంటే పొరుగునున్న ఆస్ట్రియా స్థాయి నుండి తలసరి జిడిపి పడిపోయింది. కమ్యూనిస్ట్ ప్రభుత్వం ఉత్పాదక సాధనాలను పూర్తిగా జాతీయం చేసి కమాండ్ ఆర్థిక వ్యవస్థను స్థాపించింది. 1950 వ దశకంలో ఆర్థిక వ్యవస్థ వేగంగా వృద్ధి చెందింది. అయితే అభివృద్ధి 1960 - 1970 లలో నెమ్మదించింది. 1980 వ దశకంలో నిలిచిపోయింది.

1950 వ దశాబ్దంలో రాజకీయ ప్రదర్శనలలో అనేకమంది నిరసన ప్రదర్శన (అత్యంత ప్రసిద్ధ బాధితులు: మిలాడా హొరాకోవా, రుడాల్ఫ్ స్లాంస్కీ) లక్షల మంది రాజకీయ ఖైదీలతో సహా రాజకీయ వాతావరణం చాలా అణచివేతకు గురైంది. అయితే 1960 ల చివరలో మరింత బహిరంగ అసహనంగా మారింది. అలెగ్జాండర్ డబ్చెక్ నాయకత్వంలో 1968 లో ప్రేగ్ స్ప్రింగ్ లో "సోషలిజం"ను రూపొందించడానికి ప్రయత్నించారు. బహుశా బహుళ పార్టీ రాజకీయాలు ప్రవేశపెట్టడానిక్ ప్రయత్నించారు.1968 ఆగస్టు 21 న రొమేనియా, అల్బేనియా మినహా అన్ని వార్సా ప్యాక్ట్ సభ్య దేశాల ఆక్రమణ ద్వారా పరిస్థితి బలవంతంగా ముగింపుకు వచ్చింది. ఆక్రమణు వ్యతిరేరికిస్తూ విద్యార్థి " జాన్ పలాచ్ " నాయకత్వంలో నిర్వహించబడిన నిరసన ఒక రాజకీయ నిరసనగా చిహ్నంగా మారింది.

1960 ల చివర నుండి 1970 లలో "ఫార్మలైజేషన్ " పేరుతో సాగించిన కఠినమైన దండయాత్ర కార్యక్రమం జరిగింది. 1989 వరకు రాజకీయ వ్యవస్థ ప్రతిపక్షం సెన్సార్షిప్ మీద ఆధారపడింది. 1977 లో చార్టర్ 77 ను ప్రచురించింది. 1988 లో నూతన నిరసనలు మొదలయ్యాయి. 1948 - 1989 మధ్యకాలంలో 2,50,000 చెక్‌లు - స్లోవాక్లు రాజకీయ కారణాల వల్ల జైలుకు పంపబడ్డాయి. 4,00,000 మందికి పైగా వలస వెళ్ళారు.^[60]

వెల్వెట్ రివల్యూషన్ , యురేపియన్ యూనియన్

Václav Havel, first President of the Czech Republic

నవంబరు 1989 లో చెకోస్లోవేకియా శాంతియుత "వెల్వెట్ విప్లవం" (వాస్కావ్ హావెల్, అతని సివిక్ ఫోరం నేతృత్వంలో) ద్వారా ​​ప్రజాస్వామ్యానికి తిరిగి వచ్చింది. ఏదేమైనా స్లోవాక్ జాతీయ ఆకాంక్షలు బలోపేతం అయ్యాయి. (హైఫన్ వార్ చూడండి)1993 జనవరి 1న దేశం స్వతంత్ర చెక్ గణతంత్రం, స్లోవేకియాగా విడిపోయింది.మార్కెట్ ఆర్థిక వ్యవస్థ సృష్టించే ఉద్దేశంతో రెండు దేశాలు ప్రవేశపెట్టిన ఆర్థిక సంస్కరణలు ప్రైవేటీకరణలను సాధించాయి. ఈ ప్రక్రియ విజయవంతమైంది; 2006 లో చెక్ గణతంత్రం ప్రపంచ బ్యాంకుచే "అభివృద్ధి చెందిన దేశం"గా గుర్తింపు పొందింది.^[11] 2009 లో మానవ అభివృద్ధి సూచిక "చాలా ఉన్నత మానవ అభివృద్ధికి" చెందిన దేశంగా పేర్కొంది.^[61] 1991 నుండి చెక్ గణతంత్రం చెకొస్లోవేకియాలో భాగంగా, 1993 నుండి స్వయంప్రతిపత్తితో విసెగాడ్ గ్రూప్ సభ్యదేశంగా, 1995 నుండి ఒ.ఇ.సి.డి. సభ్యదేశంగా ఉంది. చెక్ గణతంత్రం నాటోలో 1999 మార్చి 12 న, ఐరోపా సమాఖ్య 2004 మే 1 న చేరింది. 2007 డిసెంబరు 21 న చెక్ గణతంత్రం స్కెంజెన్‌ ఏరియాలో చేరింది. 2017 వరకు సోషల్ డెమొక్రాట్స్ (మిలోస్ జెమాన్, వ్లాదిమిర్ స్పిడ్లా, స్టానిస్లవ్ గ్రాస్, జిరి పర్యుబెక్, బోహస్లావ్ సోబోట్కా) లేదా లిబరల్-కన్సర్వేటివ్స్ (వ్లాక్ క్లాస్, మైరేక్ టోపోలానేక్, పీటర్ నెకాస్) ఇంకా చెక్ గణతంత్రం ప్రభుత్వానికి నాయకత్వం వహించారు.

భౌగోళికం

Topographic map

చెక్ గణతంత్రం ఎక్కువగా అక్షాంశాల 48 ° నుండి 51 ° ఉ (చిన్న ప్రాంతం 51 ° ఉత్తర అక్షాంశం ఉంటుంది) మధ్య, 12 ° నుండి 19 ° తూర్పు రేఖాంశంలో ఉంటుంది.

చెక్ నైసర్గికరూపం చాలా వైవిధ్యంగా ఉంది. దేశానికి పశ్చిమంలో బొహెమియా ఎల్బే (ఎల్బే), వ్లతవా నదులు (సుదేయేస్ క్రకనోయిస్ శ్రేణి) వంటి దిగువ పర్వతాలు చుట్టూ విస్తరించిన ఒక నదీముఖద్వారం కలిగి ఉంటుంది. దేశంలో ఎత్తైన ప్రదేశం స్నెజ్కా 1,603 మీ (5,259 అడుగులు) ఇక్కడ ఉంది. దేశంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మొరావియా అధికమైన పర్వతప్రాంతం కలిగి ఉంటుంది. ఇది ప్రధానంగా మొరవా నది ప్రవహితప్రాంతంగా ఉంటుంది.ఇది ఒడెర్ నది జన్మస్థానంగా కూడా ఉంటుంది.

చెక్ గణతంత్రం నుండి నీరు మూడు వేర్వేరు సముద్రాల వరకు ప్రవహిస్తుంది: నార్త్ సీ, బాల్టిక్ సముద్రం, నల్ల సముద్రం. చెక్ గణతంత్రం కూడా హాంబర్గ్ డాక్స్ మధ్యలో 30,000 చదరపు మీటర్ (7.4 ఎకరాల) లో మోల్యుహౌఫెన్ను అద్దెకు తీసుకుంటుంది. ఇది చెకొస్లోవాకియాకు ఆర్గనైజేషన్ 363 ఆర్టికల్ ద్వారా ఇవ్వబడింది. ఈ భూభాగం నుండి నదీ ప్రవాహం ద్వారా రవాణా చేయబడే వస్తువులను సముద్రపు ఓడలకి బదిలీ చేయవచ్చు. ఈ భూభాగం 2028 లో తిరిగి జర్మనీ స్వాధీనం చేయబడుతుంది.

భౌగోళికంగా చెక్ గణతంత్రం బొరియల్ సామ్రాజ్యం లోని సర్క్యూం బొరియల్‌కు చెందిన సెంట్రల్ యూరోపియన్ ప్రావిన్స్‌కు చెందినది." వరల్డ్ వైడ్ ఫండ్ ఫర్ నేచుర్ " ఆధారంగా చెక్ గణతంత్రం భూభాగాన్ని నాలుగు పర్యావరణ ప్రాంతాలుగా విభజించవచ్చు: వెస్ట్రన్ యూరోపియన్ విశాలమైన అడవులు, సెంట్రల్ యూరోపియన్ మిశ్రమ అడవులు, పన్నోనియన్ మిశ్రమ అడవులు, కార్పాతియన్ మోంటన్ కానఫెర్ అడవులు.

చెక్ గణతంత్రం‌లో నాలుగు జాతీయ పార్కులు ఉన్నాయి. వీటిలో పురాతనమైనది క్రికోనేస్ నేషనల్ పార్క్ (బయోస్పియర్ రిజర్వ్), సుమవా నేషనల్ పార్క్ (బయోస్పియర్ రిజర్వ్), పోడిజి నేషనల్ పార్క్, బొహేమియన్ స్విట్జర్లాండ్.

చెక్ గణతంత్రం‌లో మూడు చారిత్రక భూములు (మునుపు బోహేమియన్ క్రౌన్ ప్రధాన దేశాలు) ఎల్బే నది ఒడ్డున (బహెమియా,మొరావ, వ్లతవా బేసిన్) చెక్ సిలేసియా (చెక్ భూభాగం పరంగా) నదీ పరీవాహక ప్రాంతం ఉన్నాయి.

Temperate deciduous forest in Křivoklátsko Protected Landscape Area

Rolling hills of Králický Sněžník in northern Czech Republic

Bohemian Forest foothills and Kašperk castle, southern Bohemia

Berounka river valley in western Bohemia

Beskids mountains in eastern Moravia

వాతావరణం

Köppen climate classification types of the Czech Republic

  Humid continental climate

  Oceanic climate

  Subarctic climate

చెక్ గణతంత్రం వెచ్చని వేసవికాలం, చల్లని, మేఘావృత, మంచు శీతాకాలం కలిగిన సమశీతోష్ణ ఖండాంతర వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంది. భూగర్భ భౌగోళిక స్థితి కారణంగా వేసవి, శీతాకాల మధ్య ఉష్ణోగ్రత వ్యత్యాసం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది.^[62]

చెక్ గణతంత్రం‌లో ఉష్ణోగ్రతలు చాలా అధికంగా ఎత్తుపై ఆధారపడి వైవిధ్యంగా ఉంటాయి. సాధారణంగా అధిక ఎత్తైన ప్రాంతాలలో ఉష్ణోగ్రతలు తగ్గుతాయి, వర్షపాతం పెరుగుతుంది. జిజెరా పర్వతాలలో బిలి పోటోక్ పరిసర ప్రాంతం, ప్రేగ్ వాయువ్య దిశగా ఉన్న లాంటి జిల్లా చెక్ గణతంత్రం‌లో అతి తేమగా ఉన్న ప్రాంతంగా గుర్తించబడుతుంది. మరో ప్రధాన అంశం పర్వతాల పంపిణీ కారణంగా వాతావరణం చాలా భిన్నంగా ఉంటుంది.

అత్యధిక ఎత్తైన శిఖరం స్నెజ్కా (1,603 మీ లేదా 5,259 అడుగులు), సగటు ఉష్ణోగ్రత -0.4 ° సెంటీగ్రేడ్ (31 ° ఫారెన్‌హీట్) మాత్రమే ఉంటుంది. దక్షిణ మోరవియన్ ప్రాంతం లోతట్టు ప్రాంతాలలో సగటు ఉష్ణోగ్రత 10 ° సెంటీగ్రేడ్ 50 ° ఫారెన్‌హీట్). నగర రాజధాని అయిన ప్రేగ్లో ఇదే విధమైన సగటు ఉష్ణోగ్రత ఉంటుంది. అయితే పట్టణ పరిస్థితుల కారణంగా ఇది ప్రభావితమవుతుంది.

సాధారణంగా చలికాలం జనవరి డిసెంబరు తరువాత ఉంటుంది.సాధారణంగా ఈ నెలలలో ప్రధాన నగరాలు, లోతట్టు ప్రాంతాలలో పర్వతాలలో మంచు కొన్నిసార్లు ఉంటుంది. మార్చి, ఏప్రిల్, మే నెలలలో ఉష్ణోగ్రత సాధారణంగా వేగంగా పెరుగుతుంది. ముఖ్యంగా ఏప్రిల్‌లలో ఉష్ణోగ్రత వాతావరణం రోజులో అధికంగా మారుతుంటాయి. మంచు కరిగే కారణంగా వసంతకాలంలో నదులలో అధిక నీటి మట్టం కలిగి అప్పుడప్పుడు వరదలు ఉంటాయి.

సంవత్సరం వెచ్చని నెల జూలై, ఆగస్టు. జూన్ తరువాత సగటున వేసవి ఉష్ణోగ్రతలు 20 ° సెంటీగ్రేడ్ (36 ° ఫారెన్‌హీట్) - శీతాకాలంలో కంటే 30 ° సెంటీగ్రేడ్ (54 ° ఫారెన్‌హీట్) అధికం. వేసవి కూడా వర్షం, తుఫానులు కలిగి ఉంటుంది.

Moravian-Silesian Beskids

శరదృతువు సాధారణంగా సెప్టెంబరులో ప్రారంభమవుతుంది. ఇది ఇప్పటికీ వెచ్చగా పొడిగా ఉంటుంది. అక్టోబరులో ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణంగా 15 ° సెంటీగ్రేడ్ (59 ° ఫారెన్‌హీట్) లేదా 10 ° సెంటీగ్రేడ్ (50 ° ఫారెన్‌హీట్) కంటే తగ్గిపోతాయి. ఆకురాల్చే చెట్లు మోడువారి పోతాయి. నవంబరు చివరి నాటికి, ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణంగా ఘనీభవన స్థానం చేరుకుంటుంది.

1929 లో České Budejovice సమీపంలో లిట్వినోవిస్లో, ఇప్పటికి -42.2 ° సెంటీగ్రేడ్ (-44.0 ° ఫారెన్‌హీట్) సమీపంలో లిట్విన్నోవిస్లో, అతితక్కువగా కొలవబడినది, 2012 లో Dobřichovice లో 40.4 ° సెంటీగ్రేడ్ (104.7 ° ఫారెన్‌హీట్) ఉంది.^[63]

వర్షపాతం వేసవిలో వస్తుంది.క్రమానుసార రహిత వర్షపాతం ఏడాది పొడవునా స్థిరంగా ఉంటుంది. (ప్రేగ్లో, కనీసం 0.1 మి.మీ. వర్షాన్ని ఎదుర్కొంటున్న నెలలో సగటున సంఖ్య సెప్టెంబరు, అక్టోబరులో 12 నుండి మారుతూ ఉంటుంది) కానీ భారీ వర్షపాతం (రోజుకు 10 మిమీ కంటే ఎక్కువ రోజులు) మే నుండి ఆగస్టు నెలల (నెలకు సగటున రెండు రోజులు సగటున) తరచుగా జరుగుతాయి.^[64]

పర్యావరణం

ఎన్విరాన్మెంటల్ పర్ఫార్మెన్స్ ఇండెక్స్‌లో చెక్ గణతంత్రం ప్రపంచంలో 27 వ పర్యావరణ వైవిధ్యం ఉన్న దేశంగా ఉంది.^[65] చెక్ గణతంత్రంలో నాలుగు జాతీయ ఉద్యానవనాలు ఉన్నాయి. (సుమవా నేషనల్ పార్క్, క్రిక్నోస్ నేషనల్ పార్క్, చెస్కే స్కిస్కార్స్కో నేషనల్ పార్క్, పోడిజ్ నేషనల్ పార్క్), 25 రక్షిత భూములు ఉన్నాయి.

Map of Protected areas of the Czech Republic: National Parks (grey) and Protected Landscape Areas (green).

European eagle-owl, a protected predator

Fire salamander, a common amphibian in humid forests

Red squirrel (Sciurus vulgaris), a protected animal

Summer cep occurs in deciduous oak forests.

ఆర్ధికం

The Czech Republic is part of the European Single Market and the Schengen Area, but uses its own currency, the Czech koruna, instead of the euro.

Škoda Auto is one of the largest car manufacturers in Central Europe. A Škoda Superb is pictured.

చెక్ గణతంత్రం ఒక తలసరి జి.డి.పి. రేటుతో అభివృద్ధి చెందిన ^[66] అధిక-ఆదాయం ^[67] ఆర్థిక వ్యవస్థను కలిగి ఉంది. ఇది ఐరోపా సమాఖ్య సగటులో 87% ఉంది.^[68] ఇటీవలి ప్రపంచ ఆర్థిక సంక్షోభం మొదలయ్యేందుకు ముందటి మూడు సంవత్సరాలలో చెక్-రిపబ్లిక్ సంవత్సరానికి 6% పైగా వృద్ధి చెందింది. ఐరోపా సమాఖ్య, ముఖ్యంగా జర్మనీ, విదేశీ ఎగుమతులు చేయడం ద్వారా అభివృద్ధి చెందుతున్నందున దేశంలో దేశీయ వస్తువులకు డిమాండ్ పెరుగుతోంది.^[69] 2013 లో విదేశీపెట్టుబడిదారులకు డివిడెంట్ వర్త్ 300 సి.జెడ్.కె.^[70] బ్యాంకులు, టెలికమ్యూనికేషంస్‌తో సహా ఆర్థిక వ్యవస్థలో చాలా వరకు ప్రైవేటీకరించబడ్డాయి. చెక్ ఎకనామిక్ అసోసియేషన్ సహకారంతో 2009 లో జరిపిన సర్వే చెక్ ఆర్థికవేత్తలు అధిక భాగం ఆర్థికవ్యవస్థలోని వివిధరంగాల్లో నిరంతర సరళీకరణకు అనుకూలంగా ఉందని పేర్కొన్నారు.

2004 మే 1 నుండి స్కెంజెన్ ప్రాంతం సభ్యదేశంగా 2007 డిసెంబరు 21 న దేశం తన సరిహద్దులను పూర్తిగా తన పొరుగువారితో (జర్మనీ, ఆస్ట్రియా, పోలాండ్, స్లొవేకియాతో) పూర్తిగా సరిహద్దు నియంత్రణలను మూసివేసింది.^[71] చెక్ గణతంత్రం 1995 జనవరి 1 లో ప్రపంచ వాణిజ్య సంస్థలో సభ్యదేశంగా మారింది. 2012 లో చెక్ ఎగుమతుల్లో దాదాపు 80%, చెక్ దిగుమతులపై 65% కంటే ఎక్కువగా ఇతర ఐరోపా సమాఖ్య సభ్య దేశాలతో నిర్వహించబడుతున్నాయి.^[72]

చెక్ జాతీయ బ్యాంకు ద్రవ్య విధానాన్ని నిర్వహిస్తుంది. ద్రవ్యవిధాన స్వతంత్రానికి రాజ్యాంగం ద్వారా హామీ ఇవ్వబడుతుంది. అధికారిక కరెన్సీ చెక్ కోరునా. నవంబరు 2013 లో చెక్ నేషనల్ బ్యాంక్ కరెన్సీ బలహీనపడటం, ద్రవ్యోల్బణంపై పోరాడటం వంటి చర్యలను ప్రారంభించింది.^[73][74] 2016 చివరలో సి.ఎన్.బి. సాంప్రదాయ ద్రవ్య విధానానికి తిరిగి 2017 మధ్యకాలంలో ప్రణాళిక చేయాలని పేర్కొంది.^[75][76] ఇది ఇ.యు.లో చేరినప్పుడు చెక్ గణతంత్రం యూరోను స్వీకరించడానికి తనకు తానుగా బాధ్యత వహించింది. కానీ స్వీకరణ తేదీ నిర్ణయించబడలేదు.

ఒ.ఇ.సి.డి. సమన్వయంతో ఉన్న ఇంటర్నేషనల్ స్టూడెంట్ అసెస్మెంట్ ప్రోగ్రామ్ తరువాత ప్రస్తుతం చెక్ విద్యా వ్యవస్థ ప్రపంచంలోని 15 వ అత్యంత విజయవంతమైనదిగా ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు కంటే ఎక్కువగా ఉంది.^[77] ఎకనామిక్ ఫ్రీడమ్ 2015 ఇండెక్స్ లో చెక్ గణతంత్రం 24 వ స్థానంలో ఉంది.

2016 లో చెక్ జిడిపి వృద్ధి 2.4%. చెక్ ఆర్థికవ్యవస్థ ఐరోపా సమాఖ్య సగటు పెరుగుదల కంటే ఎక్కువ.^[78] 2017 ఆగస్టులో నిరుద్యోగం రేటు 3.5% ఉంది. చెక్ గణతంత్రం యూరోపియన్ యూనియన్‌లో అత్యల్ప నిరుద్యోగం రేటును ఇచ్చింది.^[79]

పరిశ్రమలు

2015 లో చెక్ గణతంత్రంలో అతిపెద్ద కంపెనీలు రెవెన్యూలో ఉన్నాయి: సెంట్రల్ యూరోప్లో స్కొడా ఆటో, యుటిలిటీ కంపెనీ సి.ఇ.జెడ్. గ్రూప్, సమ్మేళన సంస్థ అగ్రోఫెర్త్, ఇంధన వ్యాపార సంస్థ ఆర్.డబల్యూ.ఇ. సప్లై & ట్రేడింగ్ సి.జెడ్., ఎలక్ట్రానిక్స్ తయారీదారు ఫాక్స్కాన్ సి.జెడ్. లలో అతిపెద్ద కార్ల ఆటోమొబైల్ తయారీదారులలో ఒకరు.^[80] ఇతర చెక్ రవాణా సంస్థలు: స్కొడా ట్రాన్స్పోర్టేషన్ (ట్రాంవేస్, ట్రాలీలేస్, మెట్రో), టాట్రా (భారీ ట్రక్కులు, ప్రపంచంలో మూడవ అతిపెద్ద కార్ల తయారీ సంస్థ), అవియా (మీడియం ట్రక్కులు), కరోసా (బస్సులు), ఏరో వడోచోడి (ఆర్మీ ఎయిర్క్రాఫ్ట్), లెట్ కునోవిస్ (పౌర విమానం), జావా మోటో (మోటార్ సైకిల్

విద్యుత్తు

Dukovany Nuclear Power Station

చెక్ విద్యుత్ ఉత్పత్తి సంవత్సరానికి 10 టి.డబల్యూ.హెచ్. వినియోగానికి మించిపోయింది. ఇవి ఎగుమతి చేయబడ్డాయి.ఈ సంస్థ ప్రస్తుత విద్యుత్ శక్తి అవసరాలలో ప్రస్తుతం 30% విద్యుత్ సరఫరా చేయబడుతుండగా దాని వాటా 40% పెంచుతుందని అంచనా వేయబడింది. 2005 లో ఆవిరి, దహన విద్యుత్ ప్లాంట్లు (ఎక్కువగా బొగ్గు) 65.4% విద్యుత్ను ఉత్పత్తి చేసింది; అణువిద్యుత్తు ద్వారా 30% జలవనరులు సహా పునరుత్పాదక వనరుల నుండి 4.6% ఉత్పత్తి చేయబడింది. అతిపెద్ద చెక్ పవర్ రిసోర్స్ టెమెలిన్న్ న్యూక్లియర్ పవర్ స్టేషన్, ఇంకొక అణు విద్యుత్ ప్లాంట్ డుకొవనీలో ఉంది.

చెక్ గణతంత్రం అధికకాలుష్యానికి కారణమౌతున్న తక్కువ-స్థాయి గోధుమ బొగ్గును అధిక శక్తి వనరుగా ఉపయోగించడం తగ్గించింది. సహజ వాయువు రష్యన్ గాజ్ప్రోమ్ నుండి గృహ వినియోగం మూడింట మూడు వంతులు నార్వేజియన్ కంపెనీల నుండి సేకరించబడింది. మిగిలిన ఒక భాగం దేశం ఉత్పత్తి చేస్తుంది. రష్యన్ వాయువు ఉక్రెయిన్ (డ్రుజ్బా పైప్లైన్) ద్వారా దిగుమతి చేయబడుతుంది. నార్వే వాయువు జర్మనీ ద్వారా రవాణా చేయబడుతుంది. గ్యాస్ వినియోగం (2003-2005 లో దాదాపు 100 TWh) దాదాపు విద్యుత్ వినియోగానికి రెండింతలు. దక్షిణ మోరవియాలో చమురు, గ్యాస్ డిపాజిట్లు ఉన్నాయి.

ప్రయాణసౌకర్యం

A Škoda 7Ev electric multiple unit. The Czech railway network is largely electrified and is among the densest in Europe.

ప్రేగ్‌లోని " వాక్వావ్ హావెల్ విమానాశ్రయం " దేశంలోని ప్రధాన అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయంగా ఉంది. 2010 లో ఇది 11.6 మిలియన్ల మంది ప్రయాణీకులను రాకపోకలను నిర్వహించింది. ఇది సెంట్రల్ యూరప్‌లో రెండవ రద్దీగా ఉండే విమానాశ్రయంగా గుర్తించబడుతుంది.^[81] చెక్ గణతంత్రం‌లో మెరుగైన రన్వేలతో 46 విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. వీటిలో ఆరు బ్ర్నో, కార్లోవీ వేరీ, మోస్నోవ్ (ఒస్త్రావా సమీపంలో), పార్డుబిస్, ప్రేగ్, కునోవిస్ (ఉర్‌స్కే హడిటిస్టా సమీపంలో) అంతర్జాతీయ విమాన సేవలను అందిస్తుంది.

చెక్ గణతంత్రంలో చెస్కే డ్రిహీ (చెక్ రైల్వేస్) ప్రధాన రైల్వే ఆపరేటర్గా వ్యవహరిస్తుంది. ఇందులో వార్షికంగా 180 మిలియన్ మంది ప్రయాణికులు ప్రయాణిస్తుంటారు. 9,505 కి.మీ (5,906.13 మై) ట్రాక్స్‌తో చెక్ గణతంత్రం‌లో యూరప్‌లో అత్యధిక రద్దీ అయిన రైల్వే నెట్వర్కులు ఉన్నాయి. ^[82] ఈ సంఖ్యలో 2,926 కి.మీ (1,818.13 మై) విద్యుదీకరణ చేయబడింది. 7,617 కి.మీ. (4,732.98 మైళ్ళు) సింగిల్-లైన్ ట్రాక్స్ పొడవున ఉండగా,1,866 కిమీ (1,159.48 మైళ్ళు) డబుల్ బహుళ-లైన్ ట్రాక్లు ఉన్నాయి.^[83] గరిష్ఠ వేగం గంటకు 160 కి.మీ పరిమితం. 2006 లో ఏడు ఇటాలియన్ టిల్టింగ్ ట్రస్టీలు పెండోలినొ సి.డి. క్లాస్ 680 సేవలోకి ప్రవేశించింది.

రష్యా, ఉక్రెయిన్ పైప్లైన్ల ద్వారా కొంతవరకు నార్వే, జర్మనీ పైప్లైన్స్ ద్వారా, చెక్ గణతంత్రం ద్రవ, సహజ వాయువును సరఫరా చేస్తుంది.

చెక్ గణతంత్రంలో రహదారి నెట్వర్క్ 55,653 కిమీ (34,581.17 మైళ్ళు) పొడవు ఉంది.^[84] 1,247 కిలోమీటర్ల వాహన మార్గాలు ఉన్నాయి.^[85] పట్టణాల వెలుపల గంటకు 50 కి.మీ. వేగ పరిమితులు, పట్టణాలు వెలుపల 90 కిలోమీటర్లు, మోటారు మార్గాల్లో గంటకు 130 కిమీ.^{[86][ఆధారం చూపాలి]}

సమాచార రంగం , ఐ.టి

Avast headquarters in Prague

ప్రపంచంలోని అగ్ర 10 దేశాలలో వేగంగా సగటు ఇంటర్నెట్ వేగాన్ని కలిగి ఉన్నదేశాలో చెక్ గణతంత్రం ఒకటి.^[87] 2008 ప్రారంభంలో దాదాపు 3,50,000 మంది చందాదారులతో 800 పైగా ఎక్కువగా స్థానిక డబల్యూ.ఐ.ఎస్.పిలు ఉన్నాయి.^[88][89]

ఉన్నాయి.జి.పి.ఆర్.ఎస్, ఇ.డి.జి.ఇ, యు.ఎం.టి.ఎస్ లేదా సిడి.ఎం.ఎ. 2000 ల ఆధారంగా ప్రణాళికలు మూడు మొబైల్ ఫోన్ ఆపరేటర్ల (టి- మొబైల్, టెలిఫోనికా O2, వోడాఫోన్), ఇంటర్నెట్ ప్రొవైడర్ యు: ఫోన్. ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని చెస్కి టెలికాం బ్రాడ్‌బ్యాండ్ వ్యాప్తి తగ్గించింది. 2004 ప్రారంభంలో స్థానిక-లూప్ అన్‌బాండింగ్ ప్రారంభమైంది,ప్రత్యామ్నాయ ఆపరేటర్లు ఎ.డిఎస్.ఎల్, ఎస్.డి.ఎస్.ఎల్ లను అందించటం ప్రారంభించాయి. ఇది తరువాత సి.ఇ.ఎస్.కె.వై టెలికాం ప్రైవేటీకరణ ధరలను తగ్గించటానికి సహాయపడింది.

2006 జూలై 1 న చెస్కి టెలికాం గ్లోబలైజ్డ్ కంపెనీ (స్పెయిన్-యాజమాన్యం) టెలిఫోనికా గ్రూప్ సొంతం చేసుకుంది. కొత్త పేరు టెలిఫోనికా O2 చెక్ గణతంత్రం స్వీకరించింది. జూన్ 2014 నాటికి వి.డి.ఎస్.ఎల్, ఎ.డి.ఎస్.ఎల్ 2 + అనేక వైవిధ్యాలలో అందించబడతాయి. 40 మెగాబైట్ వరకు డౌన్లోడ్ వేగంతో 2 మెగాబైట్ వరకు వేగాలను అప్లోడ్ చేసింది. 2 మెగాబైట్ నుండి 1 గిగాబైట్ వరకు దాని అధిక డౌన్లోడ్ వేగంతో కేబుల్ ఇంటర్నెట్ ప్రజాదరణ పొందింది.

చెక్ గణతంత్రంలో రెండు ప్రధాన యాంటీవైరస్ కంపెనీలు, అవాస్ట్, ఎ.వి.జి.లు స్థాపించబడ్డాయి. 2016 లో పావెల్ బాడిస్స్ నేతృత్వంలోని అవాస్ట్ సంయుక్తంగా $ 1.3 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లు కోసం ప్రత్యర్థి ఎ.వి.జి.ను కొనుగోలు చేసాడు. ఈ కంపెనీలు 400 మిలియన్ల మంది వినియోగదారులతో చైనా వెలుపల వినియోగదారుల మార్కెట్లో 40% ఉన్నాయి.^[90][91] అవాస్ట్ యాంటీవైరస్ సాఫ్ట్వేర్ 20.5% మార్కెట్ వాటాతో ప్రాధాన్యత వహిస్తుంది.^[92]

సైంస్ , ఫిలాసఫీ

చెక్ భూములు సుదీర్ఘమైన గొప్ప శాస్త్రీయ సంప్రదాయం కలిగి ఉన్నాయి. విశ్వవిద్యాలయాలు, అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, ప్రత్యేక పరిశోధనా కేంద్రాల మధ్య సహకారంపై ఆధారపడిన పరిశోధన ఈ ప్రాంతంలో నూతన ఆవిష్కరణలు ప్రేరణలను తీసుకువచ్చింది. ముఖ్యమైన ఆవిష్కరణల్లో ఆధునిక కాంటాక్ట్ లెన్స్, ఆధునిక రక్తం విభజన, సెమ్టెక్ ప్లాస్టిక్ పేలుడు ఉత్పత్తి ఉన్నాయి.

మానవత్వవాదులు , విద్యావేత్తలు

Jan Hus (1369 – 1415) is a key figure of the Bohemian Reformation and inspired the pre-Protestant Hussite movement.

9 వ శతాబ్దంలో సిరిల్, మెథోడీయస్ విద్య పునాదులు,చెక్ వేదాంత ఆలోచనలను ప్రతిపాదించారు. మధ్య యుగాలలో ఒరిజినల్ థియోలాజికల్, తాత్విక ప్రవాహం - హుస్సిటిజం - ప్రారంభించబడింది. దీనికి జాన్ హుస్, జెరోమ్ ఆఫ్ ప్రేగ్ లేదా పెటెర్ చెల్కిక్కీ ప్రాతినిధ్యం వహించారు. మధ్య యుగాల చివరిలో జాన్ అమోస్ కొమినయిస్ ఆధునిక బోధన అభివృద్ధికి గణనీయంగా దోహదపడింది. చెక్ భూములలోని యూదుల తత్వశాస్త్రం ప్రధానంగా జుడా లోవ్ బెన్ బెజలెల్ (ప్రేగ్ గోలెమ్ పురాణకు ప్రసిద్ధి చెందింది) ద్వారా ప్రాతినిధ్యం వహించబడింది. చెక్ భూములలో జర్మన్ మాట్లాడే తత్వశాస్త్రం వేత్తగా బెర్నార్డ్ బోల్జానో ప్రసిద్ధి చెందాడు. బోహస్లావ్ బాల్బిన్ కీలక తత్వవేత్త బారోక్ యుగానికి చెందిన చరిత్రకారుడుగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. అతను చెక్ భాషని కాపాడటానికి కూడా పోరాటాన్ని ప్రారంభించాడు. ఇది 19 వ శతాబ్దం మొదటి సగంలో చెక్ జాతీయ పునరుజ్జీవనంతో ముగిసింది. భాషాశాస్త్రం (జోసెఫ్ డబోరోస్కీ, పావెల్ జోజెఫ్ షఫ్రేక్, జోసెఫ్ జంగ్మాన్), ఎథ్నోగ్రఫీ (కరేల్ జారోమిర్ ఎర్బెన్, ఫ్రాంటిసాక్ లాడిస్లావ్ చెలాకోవ్స్కీ), చరిత్ర (ఫ్రాంటిశిక్ పాలాక్కి) పునరుద్ధరణలో పెద్ద పాత్ర పోషించారు. పాలక్కి ప్రముఖ వ్యక్తిత్వం కలిగిన వ్యక్తి. అతను చెక్ దేశం మొదటి సంశ్లేషణ చరిత్రను రాశాడు. అతను కూడా మొదటి చెక్ ఆధునిక రాజకీయవేత్త, భూగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు (ఆస్ట్రో-స్లావిజం కూడా చూడండి)గుర్తించబడ్డాడు. అతడిని తరచుగా "ది నేషన్ ఆఫ్ ఫాదర్" అని పిలుస్తారు. 19 వ శతాబ్దం రెండవ భాగంలో, 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో సామాజిక శాస్త్రాల భారీ అభివృద్ధి జరిగింది (వ్యక్తిత్వాలు చెక్ మాట్లాడే జర్మన్ కూడా). టోమా గార్రిగ్ మసారిక్ చెక్ సోషియాలజీ పునాదులు వేశాడు. కాన్స్టాంటిన్ జైరెక్కేక్ బైజాంటాలజీని స్థాపించారు (జిర్సెక్ లైన్ కూడా చూడండి). అలోయిస్ ముసిల్ ఒక ప్రముఖ ఓరియంటలిస్ట్, ఎమిల్ హోల్బ్ ఇత్నోగ్రాఫర్. లూబోర్ నైదర్లే ఆధునిక చెక్ పురావస్తు శాస్త్రవేత్తల స్థాపకుడు. సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ మానసిక విశ్లేషణను స్థాపించాడు. ఎడ్మండ్ హస్సెర్ల్ ఒక కొత్త తాత్విక సిద్ధాంతం - దృగ్విషయ శాస్త్రాన్ని నిర్వచించాడు. జోసెఫ్ షమ్పెటెర్ పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థ "సృజనాత్మక విధ్వంసం" నిజమైన ఆర్థిక ఆలోచనలను అభివృద్ధి చేసాడు. హన్స్ కెల్సెన్ ముఖ్యమైన న్యాయ సిద్ధాంతకర్త. కార్ల్ కౌట్స్కీ మార్క్సిజం చరిత్రను ప్రభావితం చేశాడు. దీనికి విరుద్ధంగా, ఆర్థికవేత్త యుజెన్ బోహ్వాన్ వాన్ బార్వర్క్ మార్క్సిజంపై ప్రచారం చేసారు. గెస్సల్ట్ మనస్తత్వ శాస్త్రం మూడు వ్యవస్థాపకులలో మాక్స్ వెర్టిమర్ ఒకరు. వియెన్నాలోని శాస్త్రీయ సంగీతం అభివృద్ధిపై సంగీతవేత్తలు ఎడ్వర్డ్ హన్స్లిక్, గైడో అడ్లెర్ చర్చలను ప్రభావితం చేసారు. ఆర్ట్ చరిత్రకారుడు మాక్స్ డ్వోర్రాక్ వియన్నాలో, అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల మానవశాస్త్రజ్ఞుడు అలస్ హర్దిక్చాకు ప్రవేశించారు. న్యూ చెకోస్లోవాక్ రిపబ్లిక్ (1918-1938) శాస్త్రాలను అభివృద్ధి చేయాలని కోరుకున్నారు. ప్రాగ్ భాషా సర్కిల్ (విలెమ్ మాథిసియస్, జాన్ ముకురేవ్స్కీ, రెనే వెల్లేక్), ఇంకా భాషాశాస్త్రవేత్త బెడ్రిచ్ హ్రోజ్ని ప్రాచీన హిట్టిటే భాష, భాషావేత్త జూలియస్ పోకర్ని కెల్టిక్ భాషల గురించిన జ్ఞానాన్ని మరింత బలపరిచారు. తత్వవేత్త హెర్బర్ట్ ఫెయిగ్ల్ వియన్నా సర్కిల్లో సభ్యుడు. లేడిస్లావ్ క్లిమా నీట్సేషన్ తత్వశాస్త్రం ప్రత్యేక సంస్కరణను అభివృద్ధి చేసాడు. 20 వ శతాబ్దం రెండవ భాగంలో తత్వవేత్త ఎర్నెస్ట్ గెల్నర్ గురించి ప్రస్తావించవచ్చు. అతను జాతీయవాద సమస్యపై ప్రముఖ సిద్ధాంతకర్తలలో ఒకరిగా భావిస్తారు. చెక్ చరిత్రకారుడు మిరోస్లావ్ హ్రోచ్ ఆధునిక జాతీయవాదాన్ని విశ్లేషించారు. విల్మ్ ఫ్లస్సర్ సాంకేతిక, తత్వశాస్త్రం తత్వశాస్త్రం అభివృద్ధి చేసారు. మార్క్సిస్ట్ కారెల్ కోసిక్ ప్రేగ్ స్ప్రింగ్ 1968 నేపథ్యంలో ప్రధాన తత్వవేత్తగా ఉండేవాడు. జాన్ పటోక్కా, వాక్వావ్ హావెల్ చార్టర్ 77 ప్రధాన సిద్ధాంతవాదులు. 1970 - 1980 లలో చెక్ భూగర్భ ప్రధాన తాత్విక ప్రతినిధిగా ఎగాన్ బండి ప్రసిద్ధిచెందాడు. చెక్ ఈజిప్టాలజీ కొన్ని విజయాలు సాధించింది. దాని ప్రధాన ప్రతినిధి మిరోస్లావ్ వెర్నర్. చెక్ మనస్తత్వవేత్త స్టానిస్లవ్ గ్రోఫ్ "హోలోట్రోపిక్ బ్రీత్వర్" పద్ధతిని అభివృద్ధి చేశారు. ప్రయోగాత్మక పురావస్తు శాస్త్రవేత్త పావెల్ పలు ప్రయత్నాలను చేసాడు. పురాతన నాగరికతలు భారీ బరువులను ఎలా రవాణా చేస్తాయనే ప్రశ్నకు వారు సమాధానం చెప్పారు.

సైంస్ , సాంకేతికత

Nobel Prize laureate Jaroslav Heyrovský in the lab

Brothers Josef Čapek (left) and Karel Čapek (right), invented and introduced the word robot

Gregor Mendel, founder of genetics

Jan Evangelista Purkyně

ప్రస్తుత చెక్ గణతంత్రం భూభాగంలో జన్మించిన ప్రసిద్ధ శాస్త్రవేత్తలు:

• ఫ్రెడరిక్ వాన్ బెర్చ్టోల్డ్ (1781-1876), వృక్షశాస్త్రజ్ఞుడు, చెక్ జాతీయ పునరుజ్జీవనం కోసం ఆసక్తిగల పనివాడు.
• వేన్సెలాస్ బోజెర్ (1795-1856), ప్రకృతి, వృక్షశాస్త్రజ్ఞుడు.
• ఇగ్నాజ్ వాన్ బోర్న్ (1742-1791), ఖనిజశాస్త్రజ్ఞుడు, మెటలర్జిస్ట్, రాయల్ బోహేమియన్ సొసైటీ ఆఫ్ సైన్సెస్ స్థాపకుల్లో ఒకరు.
• స్టానిస్లవ్ బ్రేబెరా (1925-2012), 1966 లో ప్లాస్టిక్ పేలుడు సేమ్టెక్స్ సృష్టికర్త. [93]
• జోసెఫ్ కాపెక్ (1887-1945), కారెల్ కాపెక్ (1890-1938), సోదరుడు R.U.R.
• ఎడ్వర్డ్ సెక్ (1893-1960), టోపోలాజీలో గణనీయమైన సహకారంతో గణిత శాస్త్రవేత్త.
• వాక్వావ్ ప్రోకోప్ దివిస్ (1698-1765), మొట్టమొదటి గ్రౌండ్ మెరుపు రాడ్ సృష్టికర్త.
• కారెల్ డొమిన్ (1882-1953), వృక్షశాస్త్రజ్ఞుడు, ఆస్ట్రేలియన్ వర్గీకరణలో నిపుణుడు
• భౌతిక శాస్త్రవేత్త, ఇంజనీర్ ఫ్రాంటిసాక్ జోసెఫ్ గెర్స్టెర్ (1756-1832) మొదటి ఇనుప పనులు చెక్ భూములలో మొదటి ఆవిరి యంత్రాన్ని నిర్మించాడు.
• గెర్టీ అండ్ కార్ల్ కోరి - నోఫియెల్ ప్రైజ్ గ్రహీతలలో ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్ 1947.
• కర్ట్ గోడెల్ (1906-1978) తార్కికుడు గణిత శాస్త్రవేత్త, అతను ఇద్దరు అసంపూర్ణ సిద్ధాంతాల్లో ప్రసిద్ధి చెందాడు.
• పీటర్ గ్రున్బెర్గ్ ( 1939) నోబెల్ పురస్కారం గ్రహీత 2007 లో.
• జోరోస్లావ్ హెయోరోవ్స్కీ (1890-1967), ధ్రువణ శాస్త్రం సృష్టికర్త, ఎలెక్ట్రోనలిటికల్ కెమిస్ట్రీ, నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత.

^[93]

• జోసెఫ్ హెల్కా (15 ఫిబ్రవరి 1831 - 1908 మార్చి 11), చెక్ ఆర్కిటెక్ట్, బిల్డర్, పరోపకారి, శాస్త్రాలు, కళలకు పురాతన చెక్ ఫౌండేషన్ స్థాపకుడు.
• ఎయిడ్స్ చికిత్సలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన ఔషధ తయారీలో 2009 లో అంటోన్నే హోల్కీ (1936-2012), శాస్త్రవేత్త రసాయన శాస్త్రవేత్త పాల్గొన్నారు.^[94]
• జాకుబ్ హుస్నిక్ (1837-1916), ఫోటోలిథోగ్రఫీ ప్రక్రియను మెరుగుపరిచారు.
• జాన్ జాంస్కీ (1873-1921), సెరాలజిస్ట్, న్యూరాలజిస్ట్, ఎ.బి.ఒ. రక్త సమూహాలను కనుగొన్నారు.
• జార్జి జోసెఫ్ కమేల్ (1661-1706), చెక్ జెస్యూట్, ఔషధ, ప్రకృతివేత్త ఫిలిప్పైన్ వృక్షజాలం మొదటి సమగ్ర ఖాతాలను * ఉత్పత్తి చేయడానికి ప్రసిద్ధి; పుష్పించే మొక్కలు కామెల్లియాకు అతని గౌరవార్థం పేరు పెట్టారు.
• కారెల్ క్లిక్ (1841-1926), చిత్రకారుడు, ఫోటోగ్రాఫర్, ఫోటోగ్రూజర్ సృష్టికర్త.
• ఫ్రాంటిషెక్ క్రికిక్ (1847-1941), ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీర్, ఆర్క్ లాంప్ సృష్టికర్త.
• జూలియస్ విన్సెంజ్ వాన్ క్రోమ్బోల్జ్ (1782-1843) చెక్ మైకోలజీ గొప్ప సాంప్రదాయం స్థాపకుడు .
• జోహన్ జోసెఫ్ లాస్చ్మిడ్ట్ (1821-1895), రసాయన శాస్త్రవేత్త, క్రిస్టల్ రూపాల్లో సంచలనాత్మక పనిని ప్రదర్శించాడు.
• ఎర్నస్ట్ మాక్ (1838-1916) భౌతిక శాస్త్రవేత్త, న్యూటన్ యొక్క సిద్ధాంతాల స్థలం, సమయం, విమర్శకుడు,
• ఐన్ స్టీన్ సాపేక్ష సిద్ధాంతానికి ముందుగా సూచించాడు.
• జాన్ మేర్క్ మార్చి (1595-1667), గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు, భౌతిక శాస్త్రజ్ఞుడు స్పెక్ట్రోస్కోపీ స్థాపకుల్లో ఒకరైన ఇంపీరియల్ వైద్యుడు.^[95]
• క్రిస్టియన్ మేయర్ (1719-1783), ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు, బైనరీ నక్షత్రాల అధ్యయనంలో మార్గదర్శకుడు.
• గ్రెగర్ మెండెల్ (1822-1884), తరచూ "జన్యుశాస్త్ర పితామహుడు" అని పిలువబడ్డాడు, జన్యు లక్షణాల వారసత్వం గురించి అతని పరిశోధన కోసం ప్రసిద్ధి చెందారు.^[93]
• జోహన్ పాలిసా (1848-1925), ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు 122 గ్రహాలను కనుగొన్నాడు
• ఫెర్డినాండ్ పోర్ష్ (1875-1951), ఆటోమోటివ్ డిజైనర్.
• కార్ల్ బోరివోజ్ ప్రెస్ల్ (1794-1852), జాన్ స్వాటోప్లుక్ ప్రెస్ల్ (1791-1849), బ్రదర్స్, ఇద్దరు ప్రముఖ వృక్షశాస్త్రజ్ఞులు.
• శరీర శాస్త్రవేత్త, శరీరధర్మ శాస్త్రజ్ఞుడు జాన్ ఎవెంజలిస్టా పర్కింజే (1787-1869)పర్కింజే కణాలు,పర్కింజే ఫైబర్స్, స్వేద గ్రంథులు, అలాగే Purkinje చిత్రాలు, పర్కింజే షిఫ్ట్ ఆవిష్కరణ బాధ్యత.
• జకుబ్ క్రిస్టోఫ్ రాడ్ (1799-1871), చక్కెర ఘనాల సృష్టికర్త.
• వ్లాదిమిర్ రిమేక్ సోవియట్ యూనియన్, అమెరికా సంయుక్తరాష్ట్రాల వెలుపల మొదటి వ్యక్తి (మార్చి 1978 లో) వెళ్ళాడు.
• జోసెఫ్ రెస్సెల్ (1793-1857) స్క్రూ ప్రొపెల్లర్, ఆధునిక దిక్సూచి సృష్టికర్త .^[93]
• కార్ల్ వాన్ రోకిటాన్స్కి (1804-1878), జోసెఫ్ స్కోడా (1805-1881), ఫెర్డినాండ్ రిట్టర్ వాన్ హెబ్రా (1816-1880)చెక్ వైద్యులు, ఆధునిక మెడికల్ స్కూల్ ఆఫ్ వియెన్నా వ్యవస్థాపకులు.
• హేయిన్రిచ్ విల్హెల్మ్ స్చోట్ (1794-1865), వృక్షశాస్త్రజ్ఞుడు తన విస్తృతమైన పనుల కోసం బాగా ప్రసిద్ధి చెందినవాడు.
• అలోయిస్ సాన్పెల్డర్ (1771-1834), లితోగ్రఫిక్ ప్రింటింగ్ యొక్క సృష్టికర్త.
• జ్డెంకొ హన్స్ స్కౌప్ (1850-1910), స్క్రౌప్ చర్య కనుగొన్నారు రసాయన శాస్త్రవేత్త, మొదటి క్వినోలిన్ సంశ్లేషణ.
• కాస్పర్ మారియా వాన్ స్టెర్న్బెర్గ్ (1761-1838), ఖనిజశాస్త్రజ్ఞుడు, ప్రేగ్లోని బోహేమియన్ నేషనల్ మ్యూజియం స్థాపకుడు.
• ఫెర్డినాండ్ స్తోలిక్జ్కా (1838-1874), హిమాలయాల అంతటా యాత్రలో అధిక ఎత్తులో అనారోగ్యంతో మరణించిన పాలియోన్టాలజిస్ట్.
• కార్ల్ వాన్ తేర్జాగి (1883-1963), భూగర్భ శాస్త్రవేత్త "మట్టి మెకానిక్స్ యొక్క తండ్రి".
• హన్స్ ట్రోప్చ్ (1889-1935), ఫిషర్-ట్రోప్చ్ ప్రక్రియ అభివృద్ధికి బాధ్యత వహించిన రసాయన శాస్త్రవేత్త.
• ఒట్టో విచ్టెర్లే (1913-1998), డ్రోస్లావ్ లిమ్ (1925-2003), ఆధునిక కాంటాక్ట్ లెన్స్, సిలోన్ (సింథటిక్ ఫైబర్) యొక్క ఆవిష్కరణకు చెక్ రసాయన శాస్త్రవేత్తలు బాధ్యత వహించారు. .^[96]
• జోహన్నెస్ విద్మ్యాన్ (1460-1498), గణిత శాస్త్రవేత్త, సృష్టికర్త +, - చిహ్నాలు

అనేక ఇతర శాస్త్రవేత్తలు కూడా చెక్ భూములతో ఏదో విధంగా అనుసంధానించబడ్డారు. ప్రేగ్ విశ్వవిద్యాలయంలో క్రింది బోధించాడు: భౌతిక శాస్త్రవేత్తలు క్రిస్టియన్ డాప్లర్, నికోలా టెస్లా, ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్, భూగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు జోచిం బరాండే వంటి ఖగోళవేత్తలు జోహాన్నెస్ కెప్లర్, టైకో బ్రాహే.

పర్యాటకం

The Historic Centre of Prague is a UNESCO World Heritage Site since 1992.

చెక్ ఆర్థికవ్యవస్థ పర్యాటక రంగం నుండి గణనీయమైన ఆదాయాన్ని పొందుతుంది. లండన్, పారిస్, ఇస్తాంబుల్, రోమ్ తరువాత ఐరోపాలో ఎక్కువగా సందర్శించే నగరంగా ప్రేగ్ ఉంది.^[97] 2001 లో పర్యాటక రంగం మొత్తం ఆదాయాలు 118 బిలియన్ సి.జెడ్.కె.కి చేరుకున్నాయి. జి.ఎన్.పి. 5.5% ఎగుమతుల నుండి 9% వరకు చేరింది. జనాభాలో 1% కంటే ఎక్కువ మందిని (1,10,000) ఈ పరిశ్రమ ఉద్యోగులుగా నియమించుకుంది.^[98] పరిస్థితి ఇటీవల మెరుగుపడినప్పటికీ, ప్రాగ్లో ప్రధానంగా టాక్సీ డ్రైవర్లు అధికంగా రుసుము వసూలుచేస్తున్నారని, జేబుదొంగతనాలు అధికంగా ఉన్నాయని, గైడ్ పుస్తకాలు దేశప్రతిష్ఠను భంగపరుస్తున్నాయని పర్యాటకులు ఫిర్యాదు చేస్తున్నారు.^[99][100] 2005 నుండి ప్రేగ్ మేయర్ పావెల్ బెమ్ చిన్న నేరాలను నిరోధించడానికి ప్రయత్నిస్తూడు.^[100] దేశ కీర్తిని మెరుగుపరిచేందుకు పనిచేశారు. ఈ సమస్యల నుండి తప్పించుకుని, ప్రేగ్ ఒక సురక్షితమైన నగరంగా మారుతుంది.^[101] అంతేకాకుండా చెక్ గణతంత్రం సాధారణంగా తక్కువ నేర రేటును కలిగి ఉంది.^[102] పర్యాటకులు చెక్ గణతంత్రం సందర్శించడానికి సురక్షితమైన గమ్యంగా భావిస్తారు. తక్కువ నేరాల రేటు ఉన్నందున చాలా నగరాలు, పట్టణాలలో నడవడానికి చాలా సురక్షితం చేస్తుంది.

చెక్ గణతంత్రం‌లో అత్యంత అధికమైన పర్యాటకులు సందర్శించే పర్యాటక ఆకర్షణలలో ^[103] నెదర్లాండ్ జిల్లా ఆస్ట్రివాలో ఉన్న వైటకోవిస్ ఒకటి. ఇది దేశంలోని ఈశాన్య ప్రాంతంలో పారిశ్రామిక నగరంగా ఉంది.ఈ ప్రాంతం గతంలో స్టీల్ ఉత్పత్తి ప్రదేశంగా ఉంది. కానీ ఇప్పుడు అది పర్యాటకులకు అనేక ఇంటరాక్టివ్ ఎక్స్పొజిషన్లతో సాంకేతిక మ్యూజియాన్ని నిర్వహిస్తుంది.

కార్ల్స్టేజ్ వంటి మధ్యయుగ కోటలు తరచూ పర్యాటక ఆకర్షణలు

పర్యాటక కార్యకలాపాల కొరకు అనేక కేంద్రాలు ఉన్నాయి. ప్రత్యేకంగా సెలవు సడలింపు ప్రాంతాలుగా ప్రసిద్ధి చెందిన కార్లోవీ వేరీ, మారిన్‌స్కే లాజ్, ఫ్రాంటిస్కోవి, లాజ్నె, జాచిమోవ్ వంటి స్పా పట్టణాలు సందర్శకులకు ఆసక్తినిచ్చే మరో ఆకర్షణగా ఉన్నాయి. ఇది అనేక చారిత్రక ఇబ్బందుల నుండి రక్షించబడిన అనేక కోటలు, చాటెక్స్‌లను కలిగి ఉంటుంది. కార్స్‌స్టేజ్న్ కోట, చెస్కిక్రుమ్లోవ్, ది లెడ్నిస్-వాల్టిస్ సాంస్కృతిక ప్రాంతాలుగా పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి.

పోప్, ప్రశాంత ఆరామాలు, అనేక ఆధునిక, ప్రాచీన చర్చిలతో బాసిలికా 12 కేథడ్రల్స్, 15 చర్చిలు కలిగి ఉంది. - ఉదాహరణకి నెపోమోక్ సెయింట్ జాన్ పిలిగ్రమేజ్ చర్చి ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో పొందుపరచబడింది. పట్టణాల నుండి బయటికి వెళ్లి చెస్కి రేజ్, సుమవా, క్రిక్నోయిస్ పర్వతాలు వంటి ప్రాంతాలు సందర్శకులను ఆకర్షిస్తాయి.

దేశం వివిధ సంగ్రహాలయాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ప్రదర్శనలు దేశవ్యాప్తంగా అనేక తోలుబొమ్మ పండుగలతో పప్పెట్, మేరియోనేట్ చాలా ప్రసిద్ధి చెందాయి.^[104] ప్రేగ్ సమీపంలో చెస్ట్‌లైస్‌లో ఆక్వాపాలాస్ ప్రాహా యూరప్లోని " వాటర్ పార్క్ " ఉద్యానవనం ఉంది.^[105]

చెక్ గణతంత్రం‌లో అనేక బీర్ పండుగలు ఉన్నాయి: చెక్ బీర్ ఫెస్టివల్ (అతి పెద్ద చెక్ బీరు పండుగ, సాధారణంగా ప్రతి మే మాసంలో 17 రోజులు జరుగుతుంది), పిల్‌స్నర్ ఫెస్ట్ (ఆగస్టులో ప్రతి సంవత్సరం ప్జెన్‌లో), ది ఓలోమోక్కి పివ్ని ఫెస్టివల్ (ఓలోమోకులో) స్లావ్నోస్టి పివ వి సెస్కిచ్ బుడెజొవిసిచ్ (సెస్కే బుడెజొవిస్).

గణాంకాలు

Folk music band from southern Bohemia wearing local folk costumes

సంవత్సరం	జనాభా	±%
1857	70,16,531	—
1869	76,17,230	+8.6%
1880	82,22,013	+7.9%
1890	86,65,421	+5.4%
1900	93,72,214	+8.2%
1910	1,00,78,637	+7.5%
1921	1,00,09,587	−0.7%
1930	1,06,74,386	+6.6%
1950	88,96,133	−16.7%
1961	95,71,531	+7.6%
1970	98,07,697	+2.5%
1980	1,02,91,927	+4.9%
1991	1,03,02,215	+0.1%
2001	1,02,30,060	−0.7%
2011	1,04,36,560	+2.0%
2016	1,05,72,427	+1.3%

2011 జనాభా లెక్కల ప్రాథమిక ఫలితాల ఆధారంగా చెక్ గణతంత్రం నివాసితులలో చెక్‌లు (63.7%), మొరేవియన్లు (4.9%), స్లోవేకిస్ (1.4%), పోల్స్ (0.4%), జర్మన్లు ​​ (0.2%), సైలేషియన్లు (0.1%)ఉన్నారు. 'జాతీయత' అనేది ఒక ఐచ్చిక అంశం వలె గణనీయమైన సంఖ్యలో ప్రజలు ఈ క్షేత్రాన్ని ఖాళీగా వదిలివేశారు (26.0%).^[106] కొన్ని అంచనాల ఆధారంగా చెక్ గణతంత్రం‌లో సుమారు 2,50,000 రోమానీయులు ఉన్నారు.^[107][108] పోలిష్ మైనారిటీ ప్రధానంగా జవోల్జీ ప్రాంతంలో నివసిస్తుంది.^[109] 2016 చెక్ గణాంకాల కార్యాలయం ఆధారంగా దేశంలో 4,96,413 (4.5%) విదేశీయులు నివసిస్తున్నారని అంచనా. వీరిలో ఉక్రేనియన్ (22%), స్లోవాక్ (22%), వియత్నామీస్ (12%), రష్యన్ (7%), రష్యా (7%), %), జర్మన్ (4%), ఇతర దేశాల నుండి (33%) ఉన్నారు. చాలా మంది విదేశీయులు ప్రేగ్ (37.3%), సెంట్రల్ బోహెమియా ప్రాంతం (13.2%) లో నివసిస్తున్నారు.^[110]

బోహేమియా, మొరవియా యూదు జనాభా 1930 జనాభా లెక్కల ఆధారంగా హోలోకాస్ట్ సమయంలో 1,18,000 మంది నాజీ జర్మనీలు వాస్తవంగా నిర్మూలించబడ్డారు.^[111] 2005 లో చెక్ గణతంత్రంలో సుమారు 4,000 మంది యూదులు ఉన్నారు.^[112] మాజీ చెక్ ప్రధాన మంత్రి జాన్ ఫిస్చెర్, యూదు జాతికి చెందిన వాడుగా యూదు విశ్వాసం కలిగి ఉన్నాడు.^[113]

2015 లో మొత్తం సంతానోత్పత్తి రేటు అంచనా వేయబడింది.^[114] 2016 లో 48.6% జననాలు పెళ్ళి కాని మహిళలే ఉన్నారు.^[115] 2013 లో ఆయుఃప్రమాణం 77.56 సంవత్సరాలు (పురుషులకు 74.29 సంవత్సరాలు,స్త్రీలకు 81.01 సంవత్సరాలు) గా అంచనా వేయబడింది.^[116] స్వదేశీయ వలసలు 2007 లో దాదాపు 1% జనాభాను పెంచింది. సుమారుగా 77,000 మంది ప్రతి సంవత్సరం చెక్ గణతంత్రం‌కు వలసవెళ్లారు.^[117] కమ్యునిస్ట్ కాలంలో విదేశాల నుండి చెకొస్లావ్ వలస వచ్చిన వారు చెక్ గణతంత్రంలో స్థిరపడటం ప్రారంభించారు. 2009 లో చెక్ గణతంత్రంలో సుమారు 70,000 మంది వియత్నామీస్లు ఉన్నారు.^[118] చెక్‌లో ప్రవేశించిన విదేశీయులలో అనేకమంది దేశంలో శాశ్వతంగా ఉండాలని నిర్ణయించుకుంటారు.^[119][120]

20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ప్రేగ్, వియన్నా తర్వాత చికాగో మూడవ అతిపెద్ద చెక్ జనాభా కలిగిన నగరంగా ఉంది.^[121][122] 2010 యు.ఎస్. జనాభా లెక్కల ఆధారంగా 15,33,826 అమెరికన్లు పూర్తి లేదా పాక్షిక చెక్ సంతతికి చెందినవారు ఉన్నారు.^[123]

మతం

Religion in the Czech Republic (2011)[124]
Undeclared			44.7%
Irreligion			34.5%
Catholicism			10.5%
Believers, not members of other religions			6.8%
Other Christian churches			1.1%
Protestantism			1%
Believers, members of other religions			0.7%
Other religions / Unknown			0.7%

Catholicism is the major religion at 10% of the population; Saint Wenceslas Cathedral in Olomouc pictured.

చెక్ గణతంత్రం మతపరమైన జనాభాలో 75%^[125] నుండి 79% ^[126] పోల్స్‌లో ఏ మతం లేదా విశ్వాసాన్ని ప్రకటించలేదు. నాస్తికుల శాతం చైనా, జపాన్ వెనుక మూడవ స్థానంలో ఉంది. ^[127] చెక్ ప్రజలు చారిత్రాత్మకంగా "మనుగడకు భిన్నంగా, మర్యాదగా కూడా" ప్రవర్తిస్తారని వర్ణించబడ్డారు.^[128]

9 వ, 10 వ శతాబ్దాలలో క్రైస్తవ మతీకరణ కాథలిక్కులను పరిచయం చేసింది. బోహేమియన్ సంస్కరణ తరువాత చాలా మంది చెక్‌లు జాన్ హుస్, పెటెర్ చెల్కిక్కీ, ఇతర ప్రాంతీయ ప్రొటెస్టంట్ సంస్కర్తల అనుచరులుగా మారారు. టాబర్‌ట్స్, ఉట్రాక్విస్టులు ప్రధాన హుస్సైట్ గ్రూపులుగా ఉన్నారు. హుస్సైట్ యుద్ధాల సమయంలో ఉత్ప్రెకిస్టులు కాథలిక్ చర్చితో పాలుపంచుకున్నారు. ఉమ్మడి ఉట్రాక్స్ట్-కాథలిక్ విజయం తరువాత ఉథ్రాక్సిజం బోహెమియాలో క్రిస్టియానిటీ విభిన్నమైన రూపంగా కాథలిక్ చర్చిలో అభ్యసించడానికి అంగీకరించబడింది. మిగిలిన అన్ని హుస్సైట్ సమూహాలు నిషేధించబడ్డాయి. సంస్కరణ తరువాత కొందరు బోహేమియన్లు మార్టిన్ లూథర్ బోధనలతో ముఖ్యంగా సుదేతెన్ జర్మన్లు సంస్కరణ నేపథ్యంలో ఉత్ప్రిస్ట్ హుస్సేట్స్ నూతనంగా అధికరించిన కాథలిక్ వ్యతిరేక వైఖరిని చేపట్టారు. అయితే కొన్ని హుస్సైట్ వర్గాల (ముఖ్యంగా టాబర్ట్స్) పునరుద్ధరించబడ్డాయి. హబ్స్‌బర్గర్లు బోహెమియాపై నియంత్రణ సాధించిన తరువాత మొత్తం జనాభా బలవంతంగా కాథలిక్కులు-ఉట్రాక్స్ట్ హుస్సేట్లకు కూడా మార్చబడింది. చెక్‌ల మతం మరింత నిరాశావాదంగా మారాయి. తరువాత కాథలిక్ చర్చి వ్యతిరేకత సుదీర్ఘ చరిత్ర అనుసరించింది. ఇది 1920 లో నయా-హుస్సైట్ చెకోస్లోవాక్ హుసైట్ చర్చితో వివాదానికి గురయింది. కమ్యునిస్ట్ యుగంలో దాని అనుచరుల సమూహాన్ని కోల్పోయింది. ఆధునికంగా లౌకికవాదం కొనసాగుతోంది. 1620 లో ఆస్ట్రియన్ హాబ్స్‌బర్గర్లు కౌంటర్-రిఫార్మేషన్ ప్రవేశపెట్టిన తర్వాత ప్రొటెస్టిజం ఎప్పుడూ స్వాధీనం చేసుకోలేదు.

2011 జనాభా లెక్కల ఆధారంగా జనాభాలో 34% మందికి మతం లేదు, 10.3% మంది కాథలిక్, 0.8% ప్రొటెస్టంట్ (0.5% చెక్ బ్రదర్స్, 0.4% హుస్సైట్ ^[129]),9% ఇతర మతాలు (వీటిలో 863 మంది వ్యక్తులు పాగాన్ అని సమాధానం ఇచ్చారు) ఉన్నారు. జనాభాలో 45% మతం గురించి ప్రశ్నకు సమాధానం ఇవ్వలేదు.^[124] 1991 నుండి 2001 నుండి అలాగే 2011 వరకు కాథలిక్కులు 39% నుండి 27%కు తరువాత 10%కి తగ్గింది; ప్రొటెస్టాంటిజం అదేవిధంగా 3.7% నుండి 2% తరువాత 0.8%కు తగ్గింది.^[130]

విద్య

Orbis Pictus, a revolutionary children's textbook with illustrations^[131] published in 1658 by educator John Amos Comenius.

చెక్ గణతంత్రంలో విద్య 9 సంవత్సరాలపాటు తప్పనిసరి. పౌరులకు ట్యూషన్-లేని విశ్వవిద్యాలయ విద్య అందించబడుతుంది.అదేసమయంలో సగటు విద్యా సంవత్సరాలు 13.1.^[132] అదనంగా చెక్ గణతంత్రం ఐరోపాలోని ఇతర దేశాలతో పోలిస్తే సమాన విద్యా వ్యవస్థను కలిగి ఉంది.^[132] 1348 లో స్థాపించబడింది చార్లెస్ విశ్వవిద్యాలయం సెంట్రల్ యూరప్‌లో మొదటి విశ్వవిద్యాలయంగా గుర్తించబడుతుంది. దేశంలోని ఇతర విశ్వవిద్యాలయాలలో మసరిక్ యూనివర్శిటీ, చెక్ టెక్నికల్ యూనివర్సిటీ, పాలక్ యూనివర్శిటీ, అకాడమీ అఫ్ పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్ - ఎకనామిక్స్ విశ్వవిద్యాలయం ఉన్నాయి.

ఇంటర్నేషనల్ స్టూడెంట్ అసెస్మెంట్ ప్రోగ్రాం ఒ.ఇ.సి.డి. సమన్వయపరుస్తుంది. ప్రస్తుతం చెక్ విద్య వ్యవస్థ ప్రపంచంలోని 15 వ అత్యంత విజయవంతమైనదిగా ఉంది. ఇది ఒ.ఇ.సి.డి. సగటు కంటే ఎక్కువగా ఉంది.^[133] 2013 నాటికి ఐక్యరాజ్యసమితి ఇండెక్స్‌లో చెక్ గణతంత్రం పదో స్థానంలో ఉంది. (ఇది డెన్మార్కు, దక్షిణ కొరియాకు ముందు ఉంది).^[134]

ఆరోగ్యసంరక్షణ

చెక్ యూనివర్సల్ హెల్త్ కేర్ సిస్టమ్ అభివృద్ధి చెందిన దేశాలకు సమానంగా ఉంటుంది.చెక్ ఆరోగ్యసంరక్షణా విధానం తప్పనిసరి ఉద్యోగ-సంబంధిత బీమా పథకాలు కలిగి ఉంటుంది.వీటికి నిర్బంధ బీమా నమూనాపై నిధులను అందించే విధానం ఆధారపడి ఉంటుంది.^[135] 2016 యూరో ఆరోగ్యం వినియోగదారుల ఇండెక్స్ ఆధారంగా ఐరోపాలో ఆరోగ్య సంరక్షణలో చెక్ హెల్త్‌కేర్ 13 వ స్థానంలో ఉంది. స్వీడన్ వెనుక యునైటెడ్ కింగ్డానికి రెండు స్థానాలు ముందుగా ఉంది.^[136]

సంస్కృతి

కళలు

Spring, Summer, Autumn and Winter (1896) by Art Nouveau artist Alphonse Mucha

Bohemian glass pitcher, circa 1880

చరిత్ర పూర్వ కళలలు డోనిని వెసినోస్ వీనస్ పెన్నిధిగా ఉంది. గోథిక్ శకంలో ప్రేగ్ థియోడారిక్ ప్రముఖ చెక్ చిత్రకారుడుగా ఉన్నాడు. ఉదాహరణకు అతను కార్ల్‌స్టెజ్న్ కోటను అలంకరించాడు. బారోక్ శకంలో వేన్సేస్లాస్ హోలార్, జాన్ కుపెక్కి, కరేల్ స్క్రెత, అంటోన్ రాఫెల్ మెంగ్సు, పీటర్ బ్రాండల్ ప్రముఖ చిత్రకారులుగానూ, శిల్పులైన మాథియాస్ బ్రౌన్, ఫెర్డినాండ్ బ్రోకోఫ్ ప్రముఖ కళాకారులుగానూ ఉన్నారు. 19 వ శతాబ్దం మొదటి అర్ధ భాగంలో జోసెఫ్ మన్స్ రోమనిక్ ఉద్యమంలో చేరారు. 19 వ శతాబ్దం రెండవ భాగం "నేషనల్ థియేటర్ తరం" అని పిలవబడేది: శిల్పి జోసెఫ్ వాక్వావ్ మిస్ల్‌బెక్, చిత్రకారులు మైకోలాస్ అలస్, వాక్వావ్ బ్రోయిక్, వోజ్టేచ్ హైనాస్ లేదా జూలియస్ మ్రాక్. శతాబ్దం చివరలో ఆర్ట్ నోయువే అల వచ్చింది. దీనికి అల్ఫాన్స్ మచా ప్రధాన ప్రతినిధిగా అయ్యారు. అతను ప్రస్తుతం అత్యంత ప్రసిద్ధ చెక్ చిత్రకారుడుగా గుర్తించబడుతున్నాడు. అతను ప్రధానంగా చిత్రించిన ఆర్ట్ నోయువే పోస్టర్లు, స్లావ్ ఎపిక్ అనే పేరు గల 20 పెద్ద కాన్వాసు చిత్రాలు చెక్స్, ఇతర స్లావ్స్ చరిత్రను వర్ణిస్తుంది.

2012 నాటికి స్లావ్ ఎపిక్ ప్రేగ్లోని నేషనల్ గేలరీ వీలెట్రైన్ ప్యాలెస్లో కనిపిస్తుంది. ఇది చెక్ గణతంత్రంకులో అతిపెద్ద కళా సేకరణను నిర్వహిస్తుంది. మాక్స్ స్వబింస్కై మరొక ముఖ్యమైన కళ నోవేయు చిత్రకారుడు. 20 వ శతాబ్దం అవాంట్-గార్డే విప్లవాన్ని తీసుకువచ్చింది. చెక్ భూభాగంలో వ్యక్తీకరణవాదులు, క్యూబిస్టులు: జోసెఫ్ కాపెక్, ఎమిల్ ఫిల్లా, బోహూయిల్ కుబిస్టా, జాన్ జ్రాజ్వి ఉన్నారు. టొయెన్, జోసెఫ్ స్మిమా, కారెల్ టెయిగే పనితో సర్రియలిజం ఉద్భవించింది. ప్రధానంగా ఫ్రాంటిషెక్ కుప్కా అబ్స్టక్టు పెయింటింగ్ మార్గదర్శకుడిగా ఉన్నాడు. 20 వ శతాబ్దం ప్రథమార్ధంలో ఇలస్ట్రేటర్లు, కార్టూనిస్టులు జోసెఫ్ లాడా, జెండెక్ బురియన్, ఎమిల్ ఒర్లిక్ వంటి కళాకారులు కీర్తిని పొందారు. ఆర్ట్ ఫోటోగ్రఫీ కొత్త క్షేత్రంగా (ఫ్రాంటిషిక్ డాక్టికోల్, జోసెఫ్ సుడెక్, తరువాత జాన్ సౌడేక్ లేదా జోసెఫ్ కౌడెల్కా) మారింది.

చెక్ గణతంత్రం దాని ప్రపంచవ్యాప్తంగా అలంకరించబడిన బోహేమియన్ గాజు తయారీలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రసిద్ధి చెందింది.

నిర్మాణకళ

Water mill log house from a set of folk buildings in an open-air museum in central Czech Republic

18th century farmhouse near Kouřim, central Bohemia

14th century Gothic cathedral in Pilsen

16th century Renaissance château in Litomyšl

18th century Baroque church in Prague

1930 Modernist Villa Müller in Prague designed by Adolf Loos

9 వ, 10 వ శతాబ్దంలో క్రైస్తవీకరణ సమయానికి చెందిన మొట్టమొదటి సంరక్షించబడిన రాతి భవనాలు బోహేమియా, మొరవియాలో ఉన్నాయి. మధ్యయుగ కాలం నుండి చెక్ భూభాగాలు పాశ్చాత్య, మధ్య ఐరోపాలో అత్యధికంగా ఒకే శిల్ప శైలిని ఉపయోగించాయి. రోమన్ల శైలిలో సెయింట్ జార్జ్ బాసిలికా, సెయింట్ ప్రోకోపియస్ బాసిలికా (ట్రెవిక్లో) వంటి పురాతనమైన చర్చిలు నిర్మించబడ్డాయి. 13 వ శతాబ్దంలో గోతిక్ శైలిలో (చార్లెస్ బ్రిడ్జ్, బెత్లెహేం చాపెల్, ఓల్డ్ న్యూ సినగోగ్, సెడెల్క్ ఒస్యురీ, ఓల్డ్ టౌన్ హాల్, ప్రేగ్ ఖగోళ గడియారం, చర్చ్ ఆఫ్ అవర్ లేడీ టునే) నిర్మించబడ్డాయి. 14 వ శతాబ్దంలో చక్రవర్తి నాలుగవ చార్లెస్ జర్మనీ, ఫ్రాంసుల నుండి ప్రతిభావంతులైన వాస్తుశిల్పులైన అర్రాస్, పీటర్ పార్లర్ మాథ్యూస్ (కార్లెస్టీన్, సెయింట్ విటస్ కేథడ్రాల్, కుట్నా హోరాలోని సెయింట్ బార్బరాస్ చర్చ్) లను ప్రేగులోని తన సభకు ఆహ్వానించారు. మధ్య యుగాలలో అనేక బలమైన కోటలు అలాగే అనేక మఠాలు (స్ట్రాహోవ్ మొనాస్టరీ, స్పిల్బర్క్, క్రిరోక్లాట్ కోట, వైస్సి బ్రోడ్ మొనాస్టరీ)రాజులు, కులీనులచే నిర్మించబడ్డాయి. హుస్సైట్ యుద్ధాల సమయంలో వాటిలో చాలావరకు దెబ్బతినడం నాశనమవడం సంభవించింది.

15 వ శతాబ్దం చివరిలో పునరుజ్జీవనోద్యమ శైలి బోహేమియన్ క్తిరీటానికి చొచ్చుకెళ్లింది. పాత గోతిక్ శైలి నెమ్మదిగా (వాస్తుశిల్పులు మాటేజ్ రెజెక్, బెనెడిక్ట్ రజెట్, వారి పౌడర్ టవర్) పునరుజ్జీవనం శైలితో కలిపబడింది. బొహేమియాలో స్వచ్ఛమైన పునరుజ్జీవన నిర్మాణానికి రాయల్ సమ్మర్ ప్యాలెస్ అసాధారణ ఉదాహరణగా ఉంది. ఇది కొత్తగా ఏర్పడిన ప్రేగ్ కాసిల్ తోటలో నిర్మించబడింది. బోహేమియాలో పునరుజ్జీవనోద్యమ సాధారణ ప్రజలు స్వీకరించారనడానికి సాక్ష్యంగా ఇటాలియన్ వాస్తుశిల్పుల భారీ ప్రవాహంలా వచ్చి సొగసైన ఆర్కేడ్ ప్రాంగణాలు, జియోమెట్రికలు రూపాలతో రూపొందించిన పూదోటలు (లిటోమిస్ల్ కాజిల్, హ్బుబాకా కాజిల్)లలో కనిపిస్తుంది.^[137] ఎంఫసిస్ సౌకర్యం రూపొందించబడింది. ఇక్కడ వినోద ప్రయోజనాల కోసం నిర్మించిన భవనాలు కూడా ఉన్నాయి.^[138]

17 వ శతాబ్దంలో, బారోక్యూ శైలి క్రౌన్ ఆఫ్ బోహెమియా అంతటా వ్యాపించింది. 1620 (వాలెన్స్టెయిన్ ప్యాలెస్) నుండి చెక్ నోబుల్, ఇంప్రియల్ జనరల్సిమో ఆల్బెర్చ్ వాన్ వాలెన్‌స్టీన్ నిర్మించిన ప్రాజెక్టులు చాలా అసాధారణమైనవి. ఆయన వాస్తుశిల్పులు ఆండ్రియా స్పెజ్జా, గియోవన్నీ పిరోని శైలి ఇటాలియన్ నిర్మాణసైలిని ప్రతిబింబిస్తూ అదే సమయంలో వినూతన విధానాలను రూపొందించారు. చెక్ బరోక్యుల నిర్మాణం యూరోపియన్ సాంస్కృతిక వారసత్వంలో (క్రోమేర్సిస్ కాజిల్, ఓలోమోకులో హోలీ ట్రినిటీ కాలమ్, మలా స్ట్రానాలోని సెయింట్ నికోలస్ చర్చి, కార్లోవా కొరానా చాటోయు) ఒక ప్రత్యేక భాగంగా పరిగణించబడుతుంది. 18 వ శతాబ్ద తృతీయ భాగంలో బొహీమియా భూభాగం బారోక్ శైలి ప్రముఖ కళా కేంద్రాలలో ఒకటిగా మారింది. బోహెమియాలో ఫ్రాన్సిస్కో బోరోమిని, గురినో గురిని ఇటలీలో రూపొందించిన రాడికల్ బారోక్ శైలిని అదే రీతిలో అభివృద్ధి చేసారు.^[139] బోహేమియన్ బారోక్యూ శైలిలో వాస్తుశిల్పులు జీన్-బాప్టిస్టే మాథేయ్, ఫ్రాంటిస్క్ మాక్స్మిలియన్ కన్కా, క్రిస్టోఫ్ డైంట్జెన్హోఫర్ అతని కుమారుడు కిలియన్ ఇగ్నాజ్ డైడెన్జెన్హోఫెర్ ప్రాముఖ్యత వహించారు.

18 వ శతాబ్దంలో బోహెమియా గోతిక్, బరోక్ శైలులను సమ్మిళితం చేసి బారోక్ గోతిక్ శైలిని ప్రత్యేకమైన నిర్మాణ శిల్పంగా రూపొందించింది. ఇది గోతిక్ కానీ అసలైన బారోక్ రూపాంతరం కాదు. ఈ శైలి ప్రధాన ప్రతినిధి మూలకర్త జాన్ బ్లజేజ్ సంతినీ-అచెల్ ఈ శైలిని మధ్యయుగ సెయింటుల భవనాలను పునర్నిర్మాణాలలో, నెపోమక్ సెయింట్ జాన్ యాత్రీకుల చర్చిలో ఉపయోగించారు.^[137]

19 వ శతాబ్దంలో పునరుజ్జీవ శిల్ప శైలి బోహేమియన్ రాచరికంలో బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. మద్యయుగంలో అనేక చర్చిలు వారు ఊహించిన రీతిలో పునరుద్ధరించబడ్డాయి. రోమనెస్క్, నియో-గోథిక్, నియో-పునరుజ్జీవనం శైలులలో పలు నూతన భవనాలు (నేషనల్ థియేటర్, లెడ్నిస్-వల్టీస్ కల్చరల్ ల్యాండ్ స్కేప్, కేథడ్రాల్ ఆఫ్ సెయింట్ పీటర్, పాల్ ఇన్ బ్ర్నో) నిర్మించబడ్డాయి. 19 వ - 20 వ శతాబ్దాల నాటికి చెక్ భూభాగంలో క్రొత్త కళా శైలి కనిపించింది - ఆర్ట్ నోయువే. ప్రేగ్ మెయిన్ రైల్వే స్టేషన్, జాన్ లేట్జెల్, జోసెఫ్ హోఫ్మన్, జాన్ కోటెర్రా, ప్రేగ్లోని మున్సిపల్ హౌస్ రూపకల్పన చేసిన ఓస్వాల్డ్ పాలివాకా, ఆర్ ఆర్ట్ నౌవేవాకు ప్రతినిధ్యం వహించారు.

చెక్ వాస్తుశిల్పులు పెయింటింగ్, శిల్ప శైలి నిర్మాణకళలోకి (బ్లాక్ మడోన్న హౌస్) మార్చుకునేందుకు ప్రయత్నించినప్పుడు బొహెమియా ప్రపంచ నిర్మాణ వారసత్వానికి ఒక అసాధారణ శైలిని అందించింది. స్వతంత్ర చెకొస్లోవేకియా మొదటి సంవత్సరాల్లో (1918 తర్వాత) ప్రత్యేకంగా చెక్ నిర్మాణ శైలి (రండో-క్యూబిజం అని పిలుస్తారు) ఉనికిలోకి వచ్చింది. యుద్ధ పూర్వ చెక్ క్యూబిస్ట్ వాస్తుకళ ప్రపంచంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలో అసమానమైనదిగా భావించబడింది. మొట్టమొదటి చెకోస్లోవాక్ అధ్యక్షుడు టి. జి. మసారిక్ ప్రఖ్యాత స్లోవేనే ఆర్కిటెక్ట్ జోజే ప్లెక్నిక్ను ప్రేగుకు ఆహ్వానించి అక్కడ కోటను ఆధునీకరించి కొన్ని ఇతర భవనాలను నిర్మించాడు (మా లార్డ్ యొక్క అత్యంత పవిత్ర హృదయం చర్చ్).

మొదటి, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధాలు I - II మధ్య కొత్తగా ఏర్పడిన చెకోస్లేవాక్ రిపబ్లిక్లో ప్రగతిశీల రూపాలతో ఫంక్షనల్ వాదం ప్రధాన నిర్మాణ శైలిగా మారింది. బ్ర్నో నగరంలో అత్యంత ఆకర్షణీయ ఫంక్షనలిస్ట్ శైలి ఒకటి - విల్లా టుగెన్‌లో భద్రపరచబడింది.^[137] ఈ యుగంలో అడాల్ఫ్ లూస్, పావెల్ జనక్, జోసెఫ్ గొసర్ వంటి చెక్ వాస్తు శిల్పులు గణనీయమైన గుర్తింపు పొందారు.

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత 1948 లో కమ్యూనిస్ట్ తిరుగుబాటు తరువాత చెకోస్లోవేకియాలో కళ బలంగా సోవియట్ ప్రభావితమైంది. ప్రేగ్లోని హోటల్ ఇంటర్నేషనల్ సోషలిస్ట్ వాస్తవికతకు అసలైన సాక్ష్యంగా ఉంది. 1950 లో ఇది స్టాలినిస్టిక్ కళాశైలి పిలవబడింది. 1960 లలో చెకోస్లోవేకియా రాజకీయ సరళీకరణ సమయంలో చెకోస్లేవివాక్ అవాంట్-గార్డ్ కళాత్మక ఉద్యమం బ్రసెల్స్ శైలి (బ్రస్సెల్స్ వరల్డ్స్ ఫెయిర్ ఎక్స్‌పో 58 పేరు పెట్టబడినది) పేరుతో ప్రజాదరణ పొందింది. 70 - 80 లలో బ్రూటలిజం (కొట్వా డిపార్ట్మెంట్ స్టోర్) ఆధిపత్యం వహించింది.

ప్రస్తుతం చెక్ గణతంత్రం అంతర్జాతీయ శిల్ప శైలి ఆధునిక ధోరణులకు దూరంగా లేదు. ఈ వాస్తవం ప్రపంచ ప్రఖ్యాత వాస్తుశిల్పుల (ఫ్రాంక్ గెహ్రీ, అతని డ్యాన్స్ హౌస్, జీన్ నౌవేల్, రికార్డో బోఫిల్,, జాన్ పావ్సన్) పలు ప్రాజెక్టుల ద్వారా ధ్రువీకరించబడింది. సమకాలీన చెక్ వాస్తుశిల్పుల నిర్మాణాలన్ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా చూడవచ్చు (వ్లాడో మలునిచ్, ఎవా జిరిజినే, జాన్ కాప్లికీ).^[137]

సాహిత్యం

Franz Kafka

Jaroslav Seifert won the Nobel Prize in Literature

చెక్ భాషలో వ్రాసిన సాహిత్యమే అసలైన చెక్ సాహిత్యంగా భావించబడుతుంది. భాషతో సంబంధం లేకుండా చెక్ భూభాగంలో వ్రాయబడిన ఇతర సాహిత్య రచనలు కాడా ఉంటాయి. నేటి చెక్ గణతంత్రం ప్రాంతం నుండి సాహిత్యం ఎక్కువగా చెక్లో వ్రాయబడింది. కానీ లాటిన్, జర్మన్ లేదా ఓల్డ్ చర్చ్ స్లావోనిక్లో కూడా వ్రాయబడింది. జర్మన్, ఆస్ట్రియన్ పరిపాలన యుగంలో జర్మనీ లేదా ఆస్ట్రియన్ సాహిత్యంలో ప్రాతినిధ్యం వహించే రచనలను (ది ట్రయల్, ది కాసిల్) జర్మనీలో ఉంది.

లాటిన్లో రాసిన ప్రభావవంతమైన చెక్ రచయితలు కాస్మోస్ ఆఫ్ ప్రేగ్ († 1125), మార్టా ఆఫ్ ఒపవా († 1278), పీటర్ ఆఫ్ జిట్టౌ († 1339), జాన్ హుస్ († 1415), బోహస్లావ్ హసిస్జజెంస్కి లాబ్కోవిక్ (1461-1510), జాన్ డురావియస్ (1486-1553), తడేస్ హజెక్ (1525-1600), జోహాన్నెస్ వోడ్నియనస్ కాంపానస్ (1572-1622), జాన్ అమోస్ కొమెనియస్ (1592-1670), బోహస్లావ్ బాల్బిన్ (1621-1688).

13 వ శతాబ్దం రెండవ భాగంలో ప్రేగ్లోని రాజస్థాన్ కోర్టు జర్మన్ సినాంగ్, న్యాయస్థాన సాహిత్య కేంద్రాలలో ఒకటిగా మారింది (రీన్మార్ వాన్ జ్వెటర్, హెన్రిచ్ వోన్ ఫ్రీబెర్గ్, ఉల్రిచ్ వోన్ ఎట్జెన్బాచ్, రెండవ వేన్సేస్లాస్). అత్యంత ప్రసిద్ధ చెక్ మధ్యయుగ జర్మన్ భాషా సాహిత్యాలలో బోహేమియా ప్లోమాన్ (డెర్ అకెర్మాన్ ఆస్ బోహ్మెన్), (ఇది 1401 లో జోహాన్నెస్ వాన్ టేప్ చే వ్రాయబడింది, ఫ్రాంజ్ కాఫ్కా, మాక్స్ బ్రోడ్, ఫ్రాంజ్ వేర్ఫెల్, రైనర్ మారియా రిల్కే, కార్ల్ క్రాస్, ఎగాన్ ఎర్విన్ కిస్చ్, ఇతరాలు ఉన్నాయి.

చెక్ సాహిత్యం, ప్రామాణిక చెక్ భాషాభివృద్ధిలో బైబిల్ అనువాదాలు ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాయి. 13 వ శతాబ్దంలో అనువదించబడిన " ప్సాల్మ్‌స్ " అతిపురాతన చెక్ అనువాదంగా భావించబడుతుంది. 1360 లో మొదటిసారిగా బైబిల్ పూర్తిగా చెక్ భాషలో అనువదించబడింది. 1488 లో మొట్టమొదటి సంపూర్ణ ముద్రిత చెక్ బైబిల్ (ప్రాగ్ బైబిల్) ప్రచురించబడింది. మొట్టమొదటి పూర్తి చెక్ బైబిల్ అనువాదం (క్రాలీస్ యొక్క బైబిల్గా పిలువబడుతుంది) 1579 - 1593 మధ్య ప్రచురించబడింది. 12 వ శతాబ్దానికి చెందిన కోడెక్స్ గిగాస్ ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద మధ్యయుగ రచన.

చెక్-భాష సాహిత్యాన్ని అనేక కాలాలుగా విభజించవచ్చు: మధ్య యుగం (డాలీమిల్ క్రానికల్); హుసైట్ కాలం (టోమాస్ స్టినీ జే స్టినెహొ ​​జాన్ హుస్, పెటెర్ చెల్చిక్కీ); పునరుజ్జీవనోద్యమ మానవతావాదం (పోడెబ్రడి హెన్రీ ది యంగర్, ప్రేగ్ ల్యూక్, వేన్సేస్లాస్ హేజ్క్, జాన్ బ్లాహోస్లావ్, డానియల్ ఆడం వేలేస్లావినా); బారోక్ కాలం (జాన్ అమోస్ కొమేనియస్, ఆడమ్ వాక్లావ్ మిచ్నా ఓట్రాడోవిక్, బెడ్రిచ్ బ్రిడ్డెల్, జాన్ ఫ్రాంటిస్కే బెకావ్‌స్కీ); 19 వ శతాబ్దం ప్రథమార్ధభాగంలో విలావ్ మటేజ్ క్రామెరియస్, కరేల్ హైనక్ మచా, కరేల్ జారోమిర్ ఎర్బెన్, కరేల్ హవ్లిచెక్ బోరోవ్‌స్కీ, బోజెనా నెమేకోవా, జాన్ కల్లర్, జోసెఫ్ కాజెట్టన్ టైల్), 19 వ శతాబ్దం ద్వితీయార్ధంలో ఆధునిక సాహిత్యం (జాన్ నెరుడా, అలోయిస్ జిరాక్, విక్టర్ డైక్, జారొస్లావ్ వ్రిక్లికీ, జులియస్ జీయర్, స్వాటోప్లుక్ సెచ్); ఇంటర్వార్ కాలంలో (కార్ల్ కాపెక్, జారొస్లావ్ హెస్సెక్, విట్జ్జ్స్లావ్ నెజ్వాల్, జరోస్లావ్ సెఫెర్ట్, జిరి వోల్కర్, వ్లాదిమిర్ హోలన్); కమ్యునిజం, ప్రేగ్ స్ప్రింగ్ (జోసెఫ్ స్కౌరెకే, బోహూమిల్ హబల్, మిలన్ కుందేర, ఆర్నోట్ట్ లస్టిగ్, వాక్వావ్ హావెల్, పావెల్ కొహౌట్, ఇవాన్ క్లిమా); కమ్యునిస్ట్ తరువాత రిపబ్లిక్ (ఇవాన్ మార్టిన్ జిరాస్, మిచల్ వ్యూెగ్, జాచిమ్ టోపోల్, పాట్రిక్ ఓరెడ్డిక్, కేటీరీనా టుకుకోవా) సాహిత్యం.

జూలియస్ ఫుసిక్, మిలెనా జేసేన్‌స్కా, ఫెర్డినాండ్ పెరౌత్కా ప్రముఖ జర్నలిస్టుగా ఉన్నారు.

జొరోస్లావ్ సెఫెర్ట్ మాత్రమే చెక్ రచయితగా సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నాడు. జారోస్లావ్ హాసేక్ ప్రసిద్ధ యుద్ధవ్యతిరేక హాస్య నవల " ది గుడ్ సోల్జెర్ స్చేవ్ " అత్యధికంగా అనువదించబడిన చెక్ పుస్తకంగా చెక్ సాహిత్యంలో చరిత్ర సృష్టించింది. ఇది 1956 - 1957 లో వర్ణ చిత్రంగా " ది గుడ్ సోల్జర్ స్చవ్‌స్కీ "గా చిత్రీకరించబడింది. లో కరేల్ స్కెక్లి చేత అలవాటు చేయబడింది. మిలన్ కుందేర " ది అన్బేయర్బుల్ లైట్నెస్ ఆఫ్ బీయింగ్ ", కారెల్ కాపెక్ వార్ న్యూట్‌స్తో వస్తారంగా అనువదించబడిన చెక్ పుస్తకాలలో ఉన్నాయి.

చెక్ గణతంత్రంలో ఫ్రాంజ్ కాఫ్కా ఇంటర్నేషనల్ లిటరరీ అవార్డు ప్రదానం చేయబడింది.^[140]

చెక్ గణతంత్రంలో ఐరోపాలో అత్యధిక గ్రంథాలయాల నెట్వర్క్ ఉంది.^[141] బెర్క్యుక్ కాంప్లెక్స్ (క్లేమేనినం)లో ఉన్న చెక్ గణతంత్రం నేషనల్ లైబ్రరీ దాని కేంద్రంగా ఉంది.

చెక్లు అణచివేతకు గురైనప్పుడు, రాజకీయ కార్యకలాపాలు అణచివేయబడినప్పుడు చెక్ సాహిత్యం, సంస్కృతి ప్రధాన పాత్ర పోషించాయి. ఈ రెండు సందర్భాలలో 19 వ శతాబ్దం ఆరంభంలో, 1960 లలో చెక్ ప్రజలు రాజకీయ స్వేచ్ఛ కోసం పోరాడటానికి వారి సాంస్కృతిక సాహిత్య కృషిని ఉపయోగించుకున్నాయి. ఇది ఒక విశ్వాసపాత్రమైన, రాజకీయ అవగాహనగల దేశం.^{[ఆధారం చూపాలి]}

సంగీతం

Antonín Dvořák

Bedřich Smetana on the painting of František Dvořák

చెక్ భూభాగంలో సంగీత సంప్రదాయం మొదటి చర్చి శ్లోకాలతో ఆరంభం అయింది. దీని మొదటి సాక్ష్యం 10 - 11 వ శతాబ్దంలో సూచించబడింది. వివరణతో కూడినది పురాతనమైనది, అత్యంత విధేయతతో సంరక్షించబడిన ప్రసిద్ధి చెందిన ఆధ్యాత్మిక పాటగా 1050 నుండి "హాస్పొడైన్ పొమిలజ్ నీ " (దేవుడా మామీద దయ చూపించు) పాట గుర్తించబడుతుంది. 1250 నాటి నుండి "శవతి వాక్లేవ్" (సెయింట్ వేన్సేస్లాస్), "సెయింట్ వేన్సేస్లాస్ చోరేల్" అనే పాట పురాతన గీతాలుగా ఉన్నాయి.^[142] దీని మూలాలను 12 వ శతాబ్దంలో కనుగొనవచ్చు. ఇప్పటికీ ఈ రోజు వరకు అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన మతపరమైన పాటలకు చెందినదిగా భావించబడుతుంది. 1918 లో చెకోస్లోవాక్ దేశం ప్రారంభంలో జాతీయ గీతానికి ఎంపికచేయబడిన ఒకటిగా చర్చించబడింది. గీతం ఆథరైడ్ లార్డ్, " దేవుడా మామీద దయ కలిగి ఉండు " ప్రాగ్ సెయింట్ అడాల్బర్ట్స, ప్రేగ్ బిషప్ 956 - 997 మద్య జీవించాడని కొంతమంది చరిత్రకారులు భావిస్తున్నారు.^[143]

చెక్ గణతంత్రంకులో ముఖ్యంగా బరోక్ సంప్రదాయకం, రోమనిక్ ఆధునిక శాస్త్రీయ సంగీతం, బొహేమియా, మొరవియా, సిలెసియాలో సంప్రదాయ జానపద సంగీతంలో సంగీత సంస్కృతి సంపద నిక్షిప్తమై ఉంది. కృత్రిమ సంగీతం ప్రారంభ కాలంలో చెక్ సంగీతకారులు, స్వరకర్తలు తరచుగా ప్రాంతీయ నృత్యాల జానపద సంగీతాన్ని ప్రభావితం చేసారు. (ఉదా. పోల్కా, ఇది బోహెమియాలో ప్రారంభమైంది). బారోక్ యుగంలో ఆడం మిచ్నా, జాన్ డిస్మాస్ జేలెంక, జాన్ వాక్లావ్ అంటోనిన్ స్టామిక్, జిరి అంటోనిన్ బెండా, జాన్ క్రిటిటెల్ వంహాల్, జోసెఫ్ మిస్లివెచెక్, హీన్రిచ్ బైబర్, అంటోనిన్ రెజ్చా, ఫ్రంటిసేక్ జెవెర్ రిచ్టర్, ఫ్రంటిసేక్ బ్రిక్సి, జాన్ లడిస్లేవ్ డుస్సెక్ ఉన్నారు. రొమాంటిసిజంలో స్టుతానా, ఆంటొనిన్ డ్వోర్రాక్, గస్టావ్ మహ్లెర్, జోస్ఫ్ సుక్, లియోస్ జానసిక్, బోహస్లావ్ మార్టియుస్, విటెస్జ్స్లావ్ నోవాక్, జెడెన్క్ ఫిబ్చ్, అలోయిస్ హబా, విక్టర్ ఉల్మాన్, ఎర్విన్ షుల్హోఫ్ఫ్, పావెల్ హాస్, జోసెఫ్ బోహస్లావ్ ఫౌస్టర్ ఉన్నారుఆధునిక శాస్త్రీయ సంగీతంలో మిలోస్లావ్ కబెలాక్, పీటర్ ఉన్నారు. సమకాలీన శాస్త్రీయ సంగీతంలో ఎబెన్ ఉన్నాడు.

ప్రఖ్యాత సంగీత విద్వాంసులు, వ్యాఖ్యాతలు, నిర్వాహకులలో ఫ్రాంటిషిక్ బెండ, రాఫెల్ కుబాలిక్, జాన్ కుబాలిక్, డేవిడ్ పాప్పర్, ఆలిస్ హెర్జ్-సోమ్మెర్, రుడోల్ఫ్ సెర్కిన్, హీన్రిచ్ విల్హెలెమ్ ఎర్నస్ట్, ఒటాకర్ స్విక్విక్, వాక్వావ్ న్యూమాన్, వ్రాక్వ్ టాలిచ్, కారెల్ అన్చెర్ల్, జేరీ బెలోహ్లావేక్, వోజ్సీచ్ జూలియా, ఎమ్మా డిస్టినోవా, మాగ్డాలెనా కొజ్నా, రుడాల్ఫ్ ఫిర్కుస్నీ, జూలియస్ ఫ్యూక్క్ (బ్రాస్ బ్యాండ్), కరేల్ స్వొబొడా, ఎరిచ్ వోల్ఫ్‌గ్యాంగ్ కొర్న్‌గోల్డ్ (చలన చిత్ర సంగీతం), రాల్ఫ్ బెనాట్కి, రుడాల్ఫ్ఫ్ ఫ్రిం, ఆస్కార్ నెద్బల్ (ఒపెరెట్టా), జాన్ హమ్మెర్, కారెల్ గాట్ (పాప్), జారోస్లావ్ జెజీక్, మిరోస్లావ్ విటోస్ (జాజ్), కరేల్ క్రిల్ (జానపద).

చెక్ సంగీతం యూరోపియన్, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రయోజనకరంగా ఉండేవి అని పరిగణించబడుతున్నాయి.^[144] రోమనిక్, ఆధునిక శాస్త్రీయ సంగీతంలో సహజసిద్ధమైన విధానం కొనసాగుతుంది. అత్యంత ప్రసిద్ధ చెక్ సంగీత రచనలు స్మేటన్ రూపొందించిన ది బర్టెర్డ్ బ్రైడ్, ఎం.ఎ. వ్లాస్ట్, డ్వోర్రాక్ న్యూ వరల్డ్ సింఫొనీ, రుసల్క, స్లావోనిక్ నృత్యాలు, జనకెక్ సింఫోనియెట్టా, సంగీత నాటకాలకు, పైన ఉదహరించినవన్నీ ఉన్నాయి.

దేశంలో అత్యంత ప్రసిద్ధ సంగీత ఉత్సవం, ప్రేగ్ స్ప్రింగ్ ఇంటర్నేషనల్ మ్యూజిక్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ క్లాసికల్ మ్యూజిక్, సింఫొనీ ఆర్కెస్ట్రాలు ఉన్నాయి.

ధియేటర్

The National Theatre (left) and the Estates Theatre (right)

చెక్ థియేటర్ మూలాలు మధ్య యుగాలలో ముఖ్యంగా గోతిక్ కాలం సాంస్కృతిక జీవితంలో కనిపిస్తాయి. 19 వ శతాబ్దంలో థియేటర్ జాతీయ మేల్కొలుపు ఉద్యమంలో ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించింది. తరువాత 20 వ శతాబ్దంలో ఇది ఆధునిక యూరోపియన్ థియేటర్ కళలో భాగంగా మారింది. 1950 ల చివరిలో అసలైన చెక్ సాంస్కృతిక దృగ్విషయం వెలుగులోకి వచ్చింది. లాటర్నా మజికా (మ్యాజిక్ లాంతర్న్) అనే పేరు ప్రఖ్యాత చలనచిత్ర, రంగస్థల దర్శకుడు అల్ఫ్రెడ్ రాడోక్ రూపకల్పనగా గౌరవించబడుతుంది. ప్రాజెక్టు ఫలితంగా కచేరీలు, నృత్యాలు, చలనచిత్రం కవితా పద్ధతిలో చిత్రీకరించబడ్డాయి. ఇది అంతర్జాతీయంగా మొట్టమొదటి మల్టీమీడియా ఆర్ట్ ప్రాజెక్టుగా పరిగణించబడింది.

అత్యంత ప్రసిద్ధ చెక్ నాటకం కారెల్ కాపెక్ నాటకం ఆర్.యు.ఆర్. "రోబోట్" అనే పదాన్ని పరిచయం చేసింది.

చలనచిత్రాలు

1890 ల ద్వితీయార్ధంలో చెక్ సినిమాటోగ్రఫీ సంప్రదాయం ప్రారంభమైంది. నిశ్శబ్ద చలన చిత్రాలలో నిర్మించిన చారిత్రక నాటకం ది బిల్డర్ ఆఫ్ ది టెంపుల్, సాంఘిక, శృంగారభరిత చిత్రం (ఆ సమయంలో వివాదాస్పదమైన, వినూత్నమైన) డ్రామా ఎరోటికాన్ చిత్రానికి గుస్తావ్ మచ్చా దర్శకత్వం వహించింది.^[145] మొట్టమొదటి చెక్ సౌండ్ ఫిల్మ్ శకం చాలా నిర్మాణాత్మకమైనది. అన్ని ప్రధాన రంగాల్లో ముఖ్యంగా మార్టిన్ ఫ్రిజ్ లేదా కారెల్ లామాక్ హాస్య దృశ్యాలు ఉండేవి. అయితే అంతర్జాతీయంగా నాటకీయ సినిమాలు మరింత అధికంగా విజయవంతమయ్యాయి. అత్యంత విజయవంతమైన చిత్రాలలో గుస్టావ్ మచాటీ శృంగార నాటకం ఎక్‌స్టసీ, జోస్ఫ్ రోవ్‌న్స్కీ రచించిన శృంగార చిత్రం ది రివర్ చిత్రాలు ఉన్నాయి.

కారెల్ సేమాన్ యొక్క 1958 చిత్రం ఎ డెడ్లీ ఇన్వెన్షన్ అమెరికన్ పోస్టర్

1940 లు - 1950 ల నాటికి నాజీల ఆక్రమణ, ప్రారంభ కమ్యునిస్టు అధికారికంగా వాస్తవిక సోషలిజ భావజాలాలను నాటకీయతగా చలనచిత్రాలలో ప్రవేశపెట్టింది. ఒటకర్ వావ్రా కృకతిత్, ఫ్రాంటిశిక్ కేప్ చిత్రం " మెన్ వితౌట్ వింగ్స్ " కేస్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ లో 1946 లో పాల్మ్‌ డి ఆర్ అవార్డును అందుకున్నాయి. కరేల్ సేమాన్ వంటి ముఖ్యమైన చిత్ర నిర్మాతలచే అత్యుత్తమ యానిమేటడ్ చలనచిత్రాలతో చెక్ ఫిల్మ్ ఒక కొత్త శకం ప్రారంభమైంది. ప్రత్యేక ప్రభావాలతో ఒక మార్గదర్శకుడు (కళాత్మకంగా అసాధారణమైన వినైల్జ్ జ్కజీ ("ఎ డెడ్లీ ఇన్వెన్షన్" )చిత్రీకరించిన ఈ చిత్రం 1958 లో "ది ఫబులస్ వరల్డ్ ఆఫ్ జూల్స్ వెర్నె" అనే పేరుతో ఆంగ్లభాషా దేశాల్లో ప్రదర్శించబడింది. ఇది యానిమేషన్‌తో కలిసి నటులు నటించిన నాటకం. జిరి ట్రెంకా ఆధునిక పప్పెట్ చిత్రాలను స్థాపించాడు.^[146] యానిమేటెడ్ చలన చిత్రాల బలమైన సంప్రదాయానికి ఇది (జ్దెనెక్ మిలర్ చిత్రం మోల్ మొదలైనవి)ఆరంభంగా ఉంది. 1950 ల చివరిలో మరొక చెక్ సాంస్కృతిక దృగ్విషయం వచ్చింది. ఈ ప్రాజెక్ట్ లాంతరెనా మాజికా ("ది మ్యాజిక్ లాంతర్న్") అనే ప్రొడక్షన్ కలిపి థియేటర్, డ్యాన్సు, ఫిల్ము, కవితా పద్ధతిలో, అంతర్జాతీయంగా మొట్టమొదటి మల్టీమీడియా ఆర్ట్ ప్రాజెక్ట్ (పైన పేర్కొన్న థియేటర్ విభాగంలో కూడా పేర్కొనబడింది)గా గుర్తించబడింది.

1960 వ దశకంలో చెక్ న్యూ వేవ్ ( చేకోస్లాక్ న్యూ వేవ్) అంతర్జాతీయ ప్రశంసలను అందుకుంది. ఎల్మార్ క్లోస్, ఇవాల్ద్ షార్మ్, వొజ్టేచ్ జాస్నీ, ఇవాన్ పాసర్, జాన్ స్చ్మిడ్ట్, జురాజ్ హెర్జ్, జురాజ్ జాకుబిస్కో, జాన్ నెమెక్, జరోస్లావ్ పాపౌసేక్ మొదలైనవాటిలో ఇది ముడిపడి ఉంది. ఈ ఉద్యమంలో సినిమాలు పొడవాటి, తరచుగా మెరుగుపర్చిన సంభాషణలతో, నలుపు తెలుపులో, అసంబద్ధ హాస్యం, నటుల ప్రవృత్తిని కలిగి ఉన్నాయి. డైరెక్టర్లు దృశ్యాలను కృత్రిమ అమరిక లేకుండా సహజ వాతావరణాన్ని కాపాడటానికి ప్రయత్నించారు. 1960 లో ప్రత్యేకత 1970 ల ప్రారంభంలో దర్శకుడు ఫ్రాంటిషెక్ వ్లాసిల్ మాన్యుస్క్రిప్ట్, లోతైన మానసిక భావం, అసాధారణమైన అధిక నాణ్యత కలిగిన కళలతో చిత్రాలను నిర్మించాడు. ఆయన సినిమాలు మార్కెటా లజరోవా, ఉడోలి వ్సెల్, ("బీస్ యొక్క లోయ") అడెల్హీడ్ చెక్ సినిమాను కళాత్మకంగా శిఖరాగ్రానికి చేర్చాయి. 1998 లో చెక్ చలనచిత్ర విమర్శకులు, ప్రచురణకర్తల ప్రతిష్ఠాత్మకమైన చిత్రం "మార్కెట్ లాజరావా" ఆల్-టైమ్ బెస్ట్ చెక్ చలన చిత్రంగా ఓటు వేయబడింది. ఇంకొక అంతర్జాతీయంగా బాగా తెలిసిన రచయిత జాన్ స్చ్వాన్మజెర్ (పైన పేర్కొన్న ప్రాజెక్ట్ "లటెరినా మాజికా "తో కలిపి వృత్తి జీవితం ప్రారంభంలో)ఒక చిత్రనిర్మాత, కళాకారుడుగా రాణించాడు. అతను ప్రపంచవ్యాప్తంగా పలువురు కళాకారులను ప్రభావితం చేసిన ఆయన యానిమేషన్లు మాధ్యాన్ని ప్రభావితం చేసాయి.^[147]

చెక్ గణతంత్రంలో కార్లోవీ వేరి ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ అనేది అతిపెద్ద ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్

కడూర్ & క్లోస్ ది షాప్ ఆన్ మెయిన్ స్ట్రీట్ (1965), మెన్జెల్ క్లోజ్లీ వాచెడ్ ట్రైన్స్ (1967), జాన్ స్వేర్రాక్ కొలియ (1996) (ఉత్తమ విదేశీ భాషా చిత్రం కోసం అకాడెమి అవార్డు గెలుచుకుంది) ఆరుగురు నామినేషన్ పొందారు: లవ్స్ ఆఫ్ ఎ బ్లోండ్ (1966), ఫైర్ మాన్'స్ బాల్ (1968), మై స్వీట్ లిటిల్ విలేజ్ (1986), ది ఎలిమెంటరీ స్కూల్ (1991), డివైడెడ్ విల్ ఫాల్ (2000), జెలరీ (2003).

చెక్ లయన్ చిత్ర విజయానికి అత్యధిక చెక్ అవార్డులను అందుకున్నది. హెర్బర్ట్ లోమ్, కరేల్ రోడన్, లిబుస్సే స్ఫ్రాన్కోవ (క్రిస్మస్ సాంప్రదాయ చిత్రంగా ప్రసిద్ధి చెందిన " త్రీ నట్స్ ఫర్ సిండ్రెల్లా " ముఖ్యంగా నార్వేలో ప్రసిద్ధి చెందింది) ప్రసిద్ధి చెందిన చెక్ నటులుగా గుర్తించబడుతున్నారు.

ప్రేగ్లోని బార్రాండోవ్ స్టూడియో దేశంలో అతిపెద్ద చలనచిత్ర స్టూడియోగా గుర్తించబడుతుంది. దేశంలో పలు ప్రముఖ చలనచిత్రాలను చిత్రీకరించడానికి అనువైన ప్రదేశాలతో ఐరోపాలో ప్రథమస్థానంలో ఉంది.^[148] బెర్లిన్, ప్యారిస్, వియన్నాలో లభించని దృశ్యాలను చిత్రీకరించటానికి చిత్రనిర్మాతలు ప్రేగుకు వచ్చారు. 2006 జేమ్స్ బాండ్ చిత్రం క్యాసినో రాయల్ కోసం కార్లోవీ వేరీ నగరం ఉపయోగించబడింది.^[149]

కార్లోవీ వేరీ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైనది ఇది మధ్య, తూర్పు ఐరోపా, ప్రధాన చలన చిత్ర కార్యక్రమంగా మారింది. ఫిబ్రవరిలో ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్ ఫెఫియోఫెస్ట్, జిహ్లావా ఇంటర్నేషనల్ డాక్యుమెంటరీ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్, వన్ వరల్డ్ ఫిలిం ఫెస్టివల్, జ్లీన్ ఫిలిం ఫెస్టివల్, ఫ్రెష్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ మొదలైన చిత్రోత్సవాలు నిర్వహించబడుతూ ఉన్నాయి.

మాధ్యమం

చెక్ గణతంత్రం ఒక ప్రజాస్వామ్య గణతంత్రం కనుక పాత్రికేయులు, మాధ్యమాలు చాలా ఎక్కువ స్వేచ్ఛను పొందుతున్నారు. నాజీయిజం, జాత్యహంకారం, చెక్ చట్టాన్ని ఉల్లంఘించడం వంటి రచనలకు వ్యతిరేకంగా మాత్రమే పరిమితులు ఉన్నాయి. 2017 లో రిపోర్టర్లు వితౌట్ బోర్డర్స్ ఆధారంగా ప్రపంచ ఫ్రీడమ్ ఇండెక్సులో ఇది 23 వ స్థానంలో నిలిచింది.^[150] అమెరికన్ రేడియో ఫ్రీ యూరోప్, రేడియో లిబర్టీ లకు ప్రేగ్లో ప్రధాన కార్యాలయాలు ఉన్నాయి.

అత్యధికంగా వీక్షించిన ప్రధాన వార్తా కార్యక్రమం టి.వి. నోవా.^[151] చెక్ గణతంత్రంకులో అత్యంత విశ్వసనీయ వార్తల వెబ్పేజ్ సి.టి.24.సిజెడ్, ఇది చెక్ టెలివిజన్ను నిర్వహిస్తుంది. జాతీయ పబ్లిక్ టెలివిజన్ సేవలతో - 24-గంటల న్యూస్ ఛానల్ సిటి 24 ఇందులో భాగంగా ఉన్నాయి.^[152] ఇతర ప్రభుత్వం చెక్ రేడియో, చెక్ న్యూస్ ఏజెన్సీ వంటి ఇతర సేవలు అందిస్తుంది. టివి నోవా, టివి ప్రిమా, టి.వి. బార్రాండో వంటి ప్రైవేట్ టెలివిజన్ సేవలు కూడా చాలా జనాదరణ పొందాయి. టివి నోవా చెక్ గణతంత్రంలో అత్యంత జనాదరణ పొందింది.

చెక్ గణతంత్రంలో వార్తాపత్రికలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. ఉత్తమ అమ్మకాల సాధించిన రోజువారీ జాతీయ వార్తాపత్రికలలో బెస్సెక్ (సగటు 1.15 మిలియన్ రోజువారీ పాఠకులు), మాలాడా ఫ్రంట్ డి.ఎన్.ఇ.ఎస్. (సగటు 752,000 రోజువారీ పాఠకులు), ప్రవా (సగటు 260,00 రోజువారీ పాఠకులు), డెనిక్ (సగటు 72,000 రోజువారీ పాఠకులు) ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి.^[153]

వీడియో క్రీడలు

చెక్ గణతంత్రంలో పలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విజయవంతమైన వీడియో గేమ్ డెవలపర్లు ఉన్నాయి. ఇందులో ఇల్యూజన్ సోఫ్వర్క్స్ (2K చెక్), బోహెమియా ఇంటరాక్టివ్, కీన్ సాఫ్ట్వేర్ హౌస్, అమనిటా డిజైన్, మాడ్ఫింగర్ గేమ్స్ ఉన్నాయి. చెక్ వీడియో గేమ్ డెవలప్మెంట్ సుదీర్ఘ చరిత్రను కలిగి ఉంది. అనేక చెక్ గేమ్స్ 1980 లలో జెడ్.ఎక్స్ స్పెక్ట్రం, పి.ఎం.డి.85, అటారీ వ్యవస్థల కొరకు ఉత్పత్తి చేయబడ్డాయి. 2000 ల ఆరంభంలో అనేక చెక్ గేమ్స్ అంతర్జాతీయంగా ప్రశంసలు అందుకున్నాయి. వీటిలో హిడెన్ అండ్ డేంజరస్, ఆపరేషన్ ఫ్లాష్‌పాయింటు, విట్కాంగ్, మాఫియా ఉన్నాయి. నేడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విజయవంతమైన చెక్ గేమ్స్ ఎ.ఆర్.ఎం.ఎ, డేజ్, స్పేస్ ఇంజనీర్స్, మషినారియం, యూరో ట్రక్ సిమ్యులేటర్, అమెరికన్ ట్రక్ సిమ్యులేటర్, సైలెంట్ హిల్: డౌన్పౌర్, 18 వీల్స్ ఆఫ్ స్టీల్, బస్ డ్రైవర్, షాడోగన్, బ్లాక్ హోల్ ఉన్నాయి. వీడియో గేమ్ డెవలప్మెంట్లో విజయాలను గుర్తించడానికి ప్రతి సంవత్సరం చెక్ గేమ్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డులను నిర్వహిస్తారు.

ఆహారసంస్కృతి

చెక్ ఆహారసంస్కృతిలో మాంసాహారాలు బలమైన పాత్రవహిస్తుంటాయి. ఆహారంలో పందిమాసం సాధారణం. గొడ్డు మాసం, కోడి కూడా ఆహారంలో ప్రాధాన్యం వహిస్తున్నాయి. ఆహారంలో గూస్, బాతు, కుందేలు, వేటమాంసం వడ్డిస్తారు. ఫిష్ అరుదుగా ఉంటుంది. అప్పుడప్పుడూ క్రిస్మస్లో వడ్డించే తాజా ట్రౌట్, కార్ప్ మినహాయింపుగా ఉంటాయి.

చెక్ బీర్ దీర్ఘమైన, ముఖ్యమైన చరిత్ర ఉంది. 993 లో మొట్టమొదటి సారాయి ఉనికిలో ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. చెక్ గణతంత్రం ప్రపంచంలో తలసరి అధికమైన బీర్ వినియోగం చేస్తున్న దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. ప్రఖ్యాత "పిల్స్నర్ " శైలి బీరు (పిల్స్) పశ్చిమ బోహేమియన్ నగరమైన ప్లెజెన్లో ఉద్భవించింది. ఇక్కడ ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి సొగసైన లాగేర్ పిల్‌స్నేర్ ఉర్క్యూల్ ఇప్పటికీ ఉత్పత్తి చేయబడుతోంది. ప్రపంచంలో ఉత్పత్తి చేయబడిన మూడింట రెండు వంతుల బీరు తయారీకి ఇది ప్రేరణగా ఉంది. మరింత దక్షిణాన జర్మనీలో ఉన్న బుద్వెయిస్ అని పిలవబడే చెస్కే బ్యూజెజోయిస్ పట్టణంలో తయారుచేయబడే బీరుకు ఆ పట్టణం పేరు వచ్చింది. చివరికి బుడ్వైజర్ బడ్వార్ అని పిలవబడింది. ఇతర ప్రధాన బ్రాండ్లు మాత్రమే కాకుండా చెక్ గణతంత్రంలో చిన్న సంఖ్యలో చిన్న చిన్న-బ్రూవరీస్ ఉన్నాయి.^{[ఆధారం చూపాలి]}

దక్షిణ మొరేవియన్ ప్రాంతం చుట్టూ పర్యాటక రంగం చాలా నెమ్మదిగా అభివృద్ధి చెందుతూ ఉంది. ఇది మధ్య యుగాల నుంచి వైన్ ఉత్పత్తి చేస్తుంది; చెక్ గణతంత్రంలో 94% ద్రాక్ష తోటలు మోరవియన్ ప్రాంతంలో ఉన్నాయి. స్లివోవిట్జ్, చెక్ బీరు, వైన్తో చెక్ ప్రజలు ఫెర్నెట్ స్టాక్, బెచేరోవ్కా అనే రెండు ప్రాముఖ్యత కలిగిన లిక్కర్లు తయారు చేస్తున్నారు. కోఫొలా ప్రజాదరణలో మద్యరహిత సాఫ్ట్ డ్రింకులైన కోకా-కోలా, పెప్సితో పోటీపడుతుంది.

• కొన్ని ప్రముఖ చెక్ వంటలలో ఇవి భాగంగా ఉన్నాయి:
• వెప్రొ నెడ్లొ జెలో : బ్రెడ్ డంప్లింగ్స్, ఉడికించిన క్యాబేజీతో కాల్చిన పంది.
• స్వికొవా నా స్మెటనె: ఆవిరి డంప్లింగ్స్, కూరగాయల సాస్ క్రీంతో కాల్చిన గొడ్డు మాంసం సిర్లోయిన్
• రాజస్కా (ఓంకాకా): టమాటో సాస్లో గొడ్డు మాంసం, సాంప్రదాయకంగా డంప్లింగ్సుతో వడ్డిస్తారు
• కొప్ప్రోవ: డిల్ సాస్ లో గొడ్డుమాంసాన్ని సాంప్రదాయకంగా కుడుములుతో వడ్డిస్తారు
• పెసెనా కచ్నా: రొట్టె లేదా బంగాళాదుంప డంప్లింగ్స్, వేపిన ఎరుపు క్యాబేజీతో కాల్చిన బాతు
• గులాస్: గొడ్డు మాంసం, పంది మాంసంతో వేయించిన వివిధ రకాల డంప్లింగ్స్ లేదా రొట్టెలతో వడ్డిస్తారు
• ఫ్రెష్ చీజ్, సాధారణంగా బంగాళాదుంపలు లేదా ఫ్రెంచ్ ఫ్రైస్, టార్టార్ సాస్తో వడ్డిస్తారు
• బ్రాంబోరైకి: బంగాళాదుంప పాన్కేక్లు, సంప్రదాయబద్ధంగా పుల్లని క్యాబేజీతో వడ్డిస్తారు

స్థానిక సాసేజ్లు, రస్ట్, పాట్స్, స్మోక్డ్, ఎండబెట్టిన మాంసాలు కూడా చెక్ ఆహారంలో భాగంగా ఉన్నాయి. చెక్ డెసెర్ట్లలో పలు రకాల క్రీములు, చాక్లెట్, ఫ్రూట్ పేస్టరీలు, టార్ట్స్, క్రిప్స్, క్రీమ్ డిజర్ట్లు జున్ను, గసగసాల తయారు చేసిన బుచ్టీ, కొలాసీ, స్ట్రుడి వంటి ఇతర రకాల సాంప్రదాయ కేక్లు ఉంటాయి.

Czech Cuisine

A mug of Pilsner Urquell, the first pilsner type of pale lager beer, brewed since 142

Svíčková: marinated sirloin steak with root vegetable and cream gravy, dumplings, and cranberries

Vepřo-knedlo-zelo: roast pork, sauerkraut and dumplings

Sweet roll (koláč) with poppy seed or a fruit preserve (povidla)

Easter bread baked during the celebrations of Easter

క్రీడలు

Ice hockey is the most popular sport in the Czech Republic and the Czech national team is one of the world's most successful teams

చెక్ ప్రజల జీవితంలో క్రీడలు భాగంగా ఉన్నాయి. ప్రజలు అత్యధికంగా వారి అభిమాన జట్లకు, వ్యక్తులకు నమ్మకమైన మద్దతుదారులుగా ఉన్నారు. చెక్ గణతంత్రంలో ఐస్ హాకీ, ఫుట్ బాల్ క్రీడలు ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. చెక్ గణతంత్రంలో ఒలింపిక్ ఐస్ హాకీ టోర్నమెంట్లను, ఐస్ హాకీ ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్పులను ప్రజలు అధికంగా వీక్షిస్తుంటారు.^[154] చెక్ గణతంత్రంకులో టెన్నిస్ కూడా చాలా ప్రజాదరణ పొందింది. బాస్కెట్బాల్, వాలీబాల్, జట్టు హ్యాండ్బాల్, ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెటిక్సు, ఫ్లోర్‌బాలు వంటి అనేక ఇతర క్రీడలు ప్రొఫెషనల్ లీగ్లు ఉన్నాయి.

వేసవిలో ఒలింపిక్సు క్రీడలలో చెక్ గణతంత్రం 14 బంగారు పతకాలు గెలిచింది. శీతాకాల ఒలింపిక్సు క్రీడలలో 5 బంగారు పతకాలు సాధించింది. ఒలింపిక్ క్రీడాకారులలో వేరా కాస్లవ్‌స్కా, ఎమిల్ జటొపెక్, జాన్ జెలెంజీ, బార్బొరా స్పొటకోవా, మార్టినా సబ్లికొవా, మార్టిన్ డాక్టర్, స్టెపంకా హిల్జర్యోవా, కాటెరినా న్యుమనోవా మొదలైన క్రీడాకారులు ప్రాముఖ్యత వహిస్తూ ఉన్నారు. రన్నర్ జర్మిలా క్రటోచ్విలోవా, చెస్ ఆటగాడు విల్హెమ్ స్టీనిట్జ్ క్రీడలలో చరిత్ర సృష్టించారు.

చెక్ హాకీ శిక్షణాలయం మంచి ఖ్యాతిని కలిగి ఉంది. 1998 వింటర్ ఒలింపిక్సులో చెక్ ఐస్ హాకీ జట్టు స్వర్ణ పతకం గెలిచింది. అలాగే ప్రపంచ చాంపియన్‌షిప్స్ (6 జెకోస్లోవేకియా కూడా ఉంటుంది) క్రీడలలో 12 బంగారు పతకాలు గెలుచుకుంది. ప్రస్తుతం చెక్ NHL స్టార్ డేవిడ్ పాస్ట్రాంక్ (బోస్టన్ బ్రూయిన్స్) అత్యుత్తమ చెక్ హాకీ క్రీడాకారుడుగా గుర్తించబడుతున్నాడు.

చెకొస్లోవేకియా జాతీయ ఫుట్ బాల్ జట్టు ఫిఫా ప్రపంచ కప్ ఫైనల్సులో ఎనిమిది ఆటలతో 1934, 1962 లో రెండో స్థానంలో నిలిచింది. ఇది 1976 లో యూరోపియన్ ఫుట్ బాల్ చాంపియన్షిప్ గెలిచింది. 1980 లో మూడవ స్థానంలో నిలిచింది. చెకొస్లోవేకియా రద్దు తరువాత చెక్ జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు యూరోపియన్ ఫుట్బాల్ ఛాంపియన్షిప్పులో రెండవ (1996), మూడవ (2004) స్థానంలో నిలిచింది. చెక్ ఫుట్బాల్ క్రీడాకారులలో ఓల్డ్రిచ్ నెజెడ్లీ, అంటోనిన్ పి.యు.సి., ఫ్రంటిసేక్ ప్లానికా, జోసెఫ్ బైకన్, జోసెఫ్ మాసొపుస్టు, (బాలన్ డి 'ఓర్ 1962), లడిస్లావ్ నోవాక్, స్వటోప్లక్ ప్లస్కల్, అంటోనిన్ పనెంకా, ఐవో విక్టర్ను, పావెల్ నెడ్వడ్ (బాలన్ డి' ఓర్ 2003), కరేల్ పోబ్సొర్కీ, వ్లాదిమిర్ స్సిజర్, జాన్ కోలేర్, మిలన్ బారోస్, మరేక్ జంక్లోవ్స్కి, టోమాస్ రోసికి, పీటర్ సెక్ వంటి వారు అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందారు.

చెక్ గణతంత్రం టెన్నిస్లో గొప్ప ప్రభావం చూపింది. చెక్ గణతంత్రంకులో కరోలినా ప్లిస్కోవా, టోమస్ బెర్డిచ్ను, జనవరి కోడ్స్, బిజార్న్ బ్రాగ్, జరాస్లేవ్ డ్రోబ్నీ, హనా మండ్లికోవా, వింబుల్డన్ మహిళల సింగిల్స్ విజేతలు పెట్ర క్విటోవా, జానా నోవోట్నా 8 మార్లు గ్రాండ్ స్లామ్ సింగిల్స్ సాధించిన ఇవాన్ లెండిల్, 18-సార్లు గ్రాండ్ స్లామ్ విజేత మార్టినా నవ్రతిలోవా వంటి టెన్నిస్ క్రీడాకారులు ఉన్నారు.

చెక్ గణతంత్రం పురుషుల జాతీయ వాలీబాల్ జట్టు 1964 సమ్మర్ ఒలంపిక్సు క్రీడలలో వెండి పతకం సాధించింది. ఈ జట్టు ఎఫ్.ఐ.వి.బి. వాలీబాల్ ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్పు 1956, 1966 క్రీడలలో రెండు మార్లు బంగారుపతకాలు సాధించింది. చెక్ గణతంత్రం మహిళల జాతీయ బాస్కెట్బాల్ జట్టు యూరోబాస్కెట్ 2005 విజయం సాధించింది. చెకోస్లోవకియా జాతీయ బాస్కెట్బాల్ జట్టు యూరోబాస్కెట్ 1946 క్రీడలో విజయం సాధించింది.

క్రీడలు బలమైన దేశభక్తి తరంగాలకు మూలంగా ఉన్నాయి. సాధారణంగా క్రీడలు నిర్వహించడానికి కొన్ని రోజులు లేదా వారాల ముందు ఇది అధికరిస్తూ ఉంటుంది. చెక్ అభిమానులు అత్యంత ముఖ్యమైనవిగా పరిగణించబడుతున్న క్రీడా ఉత్సవాలు: ఐస్ హాకీ వరల్డ్ ఛాంపియన్షిప్స్, ఒలింపిక్ ఐస్ హాకీ టోర్నమెంట్, యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యురోపియన్ ఫుట్బాల్ ఛాంపియన్షిప్, యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. ఛాంపియన్స్ లీగ్, ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ.వరల్డ్ కప్ వంటి ఈవెంట్లు, క్వాలిఫికేషన్ మ్యాచ్లు ఉన్నాయి.^[155] సాధారణంగా చెక్ ఐస్ హాకీ లేదా ఫుట్బాల్ జాతీయ జట్టు ఏ అంతర్జాతీయ మ్యాచ్లో పాల్గొన్నా ప్రజలందరి దృష్టిని ఆకర్షిస్తుంటాయి.

చెక్ క్రీడలలో హైకింగ్ అత్యంత ప్రజాదరణ క్రీడలలో ఒకటిగా ఉంది (ప్రధానంగా చెక్ పర్వతాలలో). టూరిస్టు అనే ఆగ్లపదానికి చెక్ భాషా పదం " టూరిస్టా " ("ట్రెక్కర్" లేదా "హైకర్" అని అర్థం) మూలం అని భావిస్తున్నారు. హైకర్లు 120 సంవత్సరాల కంటే అధికమైన సాంప్రదాయ చరిత్ర ఉంది. చెక్ హైకింగ్ మార్కర్స్ సిస్టం " ట్రైల్ బ్లేజింగ్ " ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనీ దేశాలు అనుసరిస్తూ ఉన్నాయి. చెక్ గణతంత్రంకులో దేశం మొత్తంలో ఉన్న చెక్ పర్వతాలు అన్నింటిని దాటే 40,000 కిలోమీటర్ల మార్క్, స్వల్పదూరం, సుదూర మార్గాల ట్రెక్కింగ్ నెట్వర్క్ ఉంది.^[156][157]

చెక్ గణతంత్రంకులో ఈడెన్ అరేనా (2013 యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. సూపర్ కప్, 2015 యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యురేపియన్ అండర్ 21 చాంపియన్‌షిప్, ఇది ఎస్.కె. స్లావియా హోం వేదికగా ఉంది), 02 అరేనా (ఇక్కడ 2015 యూరోపియన్ అథ్లెటిక్స్ ఇండోర్ ఛాంపియన్షిప్స్, 2015 ఐ.ఐ.హెచ్.ఎఫ్. ప్రపంచ చాంపియన్షిప్;జరిగాయి హెచ్.సి. స్పార్టా స్వంత వేదికగా ఉంది), జనరలి అరేనా (ఎ.సి. స్పార్టా ప్రేగ్ సొంత వేదిక), మసరిక్ సర్క్యూట్ (వార్షిక చెక్ గణతంత్రం మోటార్సైకిల్ గ్రాండ్ ప్రిక్స్), స్ట్రాహొవ్ స్టేడియం (కమ్యూనిస్ట్ యుగంలో స్పార్టాకియాడెస్, సొకొల్ గేమ్స్), టిప్స్ పోర్టు అరేనా (1964 ప్రపంచ పురుషుల హ్యాండ్బాల్ చాంపియన్షిప్, యురోబాస్కెట్ 1981, 1990 ప్రపంచ పురుషుల హ్యాండ్బాల్ చాంపియన్షిప్, మాజీ కె.హెచ్.ఎల్, హెచ్.సి. లేవ్ ప్రాహా హోమ్ వేదిక), స్టేడియన్ ఎవ్జిన రోస్కియో (1978 యూరోపియన్ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్షిప్స్) వంటి క్రీడా వేదికలు ఉన్నాయి.

ఇవి కూడా చూడండి

• చెక్ గణతంత్రం‌లో హిందూమతం

మూలాలు

1. "Czech Republic". International Monetary Fund. Retrieved 2008-10-09.
2. Emperor Charles IV elected Greatest Czech of all time, Radio Prague
3. "Europa > Publications Office > Style guide > III. Common conventions > 7. Countries, languages, currencies: 7.1. Countries – 7.1.1 Designations and abbreviations to use – Member States: Short name, in source language(s) (geographical name) (The short name in the source language(s) is used to fix the protocol order and is used in multilingual documents): Česká republika, Official name, in source language(s) (protocol name): Česká republika, Short name in English (geographical name): Czech Republic, Official name in English (protocol name): Czech Republic, Country code: CZ".
4. "the Czech Republic". The United Nations Terminology Database. Archived from the original on 15 సెప్టెంబరు 2016. Retrieved 2 September 2016.
5. "Information about the Czech Republic". Czech Foreign Ministry.
6. "Oxford English Dictionary". Retrieved 13 September 2014.
7. There is no distinction in the Czech language between adjectives referring to Bohemia and to the Czech Republic; i.e. český means both Bohemian and Czech.
8. Mlsna, Petr; Šlehofer, F.; Urban, D. (2010). "The Path of Czech Constitutionality" (PDF). 1st edition (in Czech and English). Praha: Úřad Vlády České Republiky (The Office of the Government of the Czech Republic). pp. 10–11. Retrieved 31 October 2012.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
9. Čumlivski, Denko (2012). "800 let Zlaté buly sicilské" (in czech). National Archives of the Czech Republic (Národní Archiv České Republiky). Archived from the original on 11 జనవరి 2013. Retrieved 23 డిసెంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
10. Dijk, Ruud van; Gray, William Glenn; Savranskaya, Svetlana; Suri, Jeremi; Zhai, Qiang (2013). Encyclopedia of the Cold War (in ఇంగ్లీష్). Routledge. p. 76. ISBN 1135923116.
11. Velinger, Jan (28 February 2006). "World Bank Marks Czech Republic's Graduation to 'Developed' Status". Radio Prague. Retrieved 22 January 2007.
12. "Edit/Review Countries". Imf.org. 14 September 2006. Retrieved 14 May 2014.
13. Country and Lending Groups. World Bank. Accessed on 3 July 2014.
14. "World Economic Outlook April 2014" (PDF). International Monetary Fund. April 2014. Retrieved 2 April 2017.
15. "Quality of Life Index by Country 2014 Mid Year". Retrieved 13 September 2014.
16. Social Progress Index
17. "2011 Human Development Report" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 ఫిబ్రవరి 2012. Retrieved 13 September 2014.
18. "Oxford English Dictionary". Askoxford.com. Archived from the original on 10 మే 2011. Retrieved 4 March 2011.
19. Czech. CollinsDictionary.com. Collins English Dictionary – Complete & Unabridged 11th Edition. Retrieved 19 November 2012.
20. Spal, Jaromír. "Původ jména Čech". Naše řeč. Retrieved 10 December 2012.
21. Instructions of the Foreign Ministry of the Czech Republic (26 February 1993, ČSN ISO 3166-1; MZV č.j.81.628/98 OKKV, 17 March 1998)
22. "Meeting with the members of the Diplomatic Corps". www.hrad.cz. Prague Castle. 29 October 2014. Retrieved 27 April 2015.
23. "Short country name "Česko"/"Czechia" to be entered in UN databases". Ministry of Foreign Affairs of the Czech Republic. 21 April 2016. Retrieved 2 April 2017.
24. "UNTERM: the Czech Republic". unterm.un.org. Retrieved 2 April 2017.
25. "Czechia – UNGEGN World Geographical Names". Retrieved 2 April 2017.
26. "Czechia". State.gov. Retrieved 10 December 2016.
27. "U.S. Embassy in The Czech Republic".
28. "Schapiro, Andrew H."
29. http://www.iso.org/iso/home/standards/country_codes.htm /
30. "Tjekkiet og Slovakiet ". Archived 2013-01-20 at the Wayback Machine dsn.dk, Sprognævnet 1992/4. december. Retrieved 11 November 2016. మూస:Da
31. Reuter, Mikael (1992): "Mikael Reuter". sprakinstitutet.fi. Retrieved 11 November 2016. మూస:Sv
32. "MAPS.ME". maps.me (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2017-09-28.
33. Embury-Dennis, Tom. "Czechia: English speakers told to use new name for Czech Republic". The Independent. Retrieved 13 September 2017.
34. Čulík, Jan. "From the Czech Republic to 'Czechia': Shaping Modern Identity". European Futures. Edinburgh. Archived from the original on 13 సెప్టెంబరు 2017. Retrieved 13 September 2017.
35. Grousset, René (1970). The Empire of the Steppes. Rutgers University Press. p. 266. ISBN 978-0-8135-1304-1.
36. Jan Dugosz, Maurice Michael (1997) The Annals of Jan Dlugosz, IM Publications, ISBN 1-901019-00-4
37. "The rise and fall of the Przemyslid Dynasty". Archiv.radio.cz. Archived from the original on 17 ఫిబ్రవరి 2012. Retrieved 23 డిసెంబరు 2017.
38. "Václav II. český král". panovnici.cz.
39. "The flowering and the decline of the Czech medieval state". Arts.gla.ac.uk. Archived from the original on 15 ఆగస్టు 2011. Retrieved 23 డిసెంబరు 2017.
40. "Plague epidemics in Czech countries". E. Strouhal. p.49.
41. "Mentor and precursor of the Reformation". Archived from the original on 2016-04-04. Retrieved 2017-12-23.
42. "Protestantism in Bohemia and Moravia (Czech Republic)". Virtual Museum of Protestantism. Retrieved 25 May 2015.
43. Oskar Krejčí, Martin C. Styan, Ústav politických vied SAV. (2005). Geopolitics of the Central European region: the view from Prague and Bratislava. p.293. ISBN 80-224-0852-2
44. "RP's History Online – Habsburgs". Archiv.radio.cz. Archived from the original on 17 జూలై 2011. Retrieved 25 April 2010.
45. "History of the Mongols from the 9th to the 19th Century. Part 2. The So-Called Tartars of Russia and Central Asia. Division 1". Henry Hoyle Howorth. p.557. ISBN 1-4021-7772-0
46. "The new Cambridge modern history: The ascendancy of France, 1648–88". Francis Ludwig Carsten (1979). p.494. ISBN 0-521-04544-4
47. "The Cambridge economic history of Europe: The economic organization of early modern Europe". E. E. Rich, C. H. Wilson, M. M. Postan (1977). p.614. ISBN 0-521-08710-4
48. Hlavačka, Milan (2009). "Formování moderního českého národa 1815–1914". Historický obzor (in Czech). 20 (9/10): 195.{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
49. Cole, Laurence; Unowsky, David (eds.). The Limits of Loyalty: Imperial Symbolism, Popular Allegiances, and State Patriotism in the Late Habsburg Monarchy (PDF). New York, Oxford: Berghahn Books. Archived from the original (PDF) on 25 మే 2015. Retrieved 24 మే 2015.
50. "Radio Praha – zprávy". Archived from the original on 14 September 2012. Retrieved 13 September 2014.
51. "Tab. 3 Národnost československých státních příslušníků podle žup a zemí k 15 February 1921" (PDF) (in Czech). Czech Statistical Office. Archived from the original (PDF) on 5 జూన్ 2007. Retrieved 23 డిసెంబరు 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
52. Stephen J. Lee. Aspects of European History 1789–1980. Page 107. Chapter "Austria-Hungary and the successor states". Routledge. Jan 28, 2008.
53. "Ekonomika ČSSR v letech padesátých a šedesátých". Blisty.cz. 21 August 1968. Retrieved 14 May 2014.
54. Gerhard L. Weinberg, The Foreign Policy of Hitler's Germany: Starting World War II, 1937–1939 (Chicago, 1980), pp. 470–481.
55. Stephen A. Garrett (1996). "Conscience and power: an examination of dirty hands and political leadership". Palgrave Macmillan. p.60. ISBN 0-312-15908-0
56. Snyder, Timothy (2010). Bloodlands: Europe Between Hitler and Stalin. Basic Books. p. 160. ISBN 0465002390
57. "A Companion to Russian History". Abbott Gleason (2009). Wiley-Blackwell. p.409. ISBN 1-4051-3560-3
58. Gemeinsame Deutsch-Tschechischee Historikerkommission, Stellungnahme der Deutsch-Tschechischen Historikerkommission zu den Vertreibungsverlusten, in: Hoensch, Jörg K. und Hans Lemberg, Begegnung und Konflikt. Schlaglichter auf das Verhältnis von Tschechen, Slowaken und Deutschen 1815–1989 Bundeszentrale für politische Bildung 2001, pp. 254–8
59. F. Čapka: Dějiny zemí Koruny české v datech Archived 2008-06-20 at the Wayback Machine. XII. Od lidově demokratického po socialistické Československo – pokračování. Libri.cz మూస:Cs icon
60. "Czech schools revisit communism". Retrieved 13 September 2014.
61. "Human Development Report 2009" (PDF). UNDP.org. Retrieved 25 April 2010.
62. R. Tolasz, Climate Atlas of the Czech Republic, Czech Hydrometeorological Institute, Prague, 2007. ISBN 80-244-1626-3, graphs 1.5 and 1.6
63. "Czech absolute record temperature registered near Prague". České noviny. ČTK. Retrieved 20 August 2012.
64. R. Tolasz, Climate Atlas of the Czech Republic, Czech Hydrometeorological Institute, Prague, 2007. ISBN 80-244-1626-3, graph 2.9.
65. "Country Rankings". Yale. 2016. Archived from the original on 2 ఫిబ్రవరి 2016. Retrieved 21 November 2016.
66. www.mccanndigital.cz. "Getting to know Czech Republic". Archived from the original on 19 జూలై 2014. Retrieved 13 September 2014.
67. "World Bank 2007". Web.worldbank.org. Archived from the original on 24 మే 2008. Retrieved 7 మార్చి 2018.
68. "GDP per capita in PPS". Eurostat. Retrieved 16 June 2015.
69. Stastny, Daniel (2010). "Czech Economists on Economic Policy: A Survey". Econ Journal Watch. 7 (3): 275–287. Archived from the original on 2018-04-24. Retrieved 2018-03-07.
70. "HN: Foreign firms took CZK 300 billion in profits out of CR last year". Radio Prague. 11 June 2014.
71. "Czech Republic to join Schengen". The Prague Post. 13 December 2006. Archived from the original on 25 February 2008. Retrieved 8 October 2007.
72. "MIT Observatory of Economic Complexity". Archived from the original on 2017-10-14. Retrieved 2018-03-07.
73. "Czech Koruna Approaches Euro Cap: Intervention Policy Explained". 8 July 2015 – via www.bloomberg.com.
74. "ČNB". Archived from the original on 6 ఫిబ్రవరి 2017. Retrieved 7 మార్చి 2018.
75. "Czech Central Bank Zeros In on Ending Koruna Cap in Mid-2017". 29 September 2016 – via www.bloomberg.com.
76. "Czech Central Banker Quashes Bets on Earlier Koruna Cap Exit". 13 September 2016 – via www.bloomberg.com.
77. "Range of rank on the PISA 2006 science scale" (PDF). OECD.org. Retrieved 25 April 2010.
78. "HDP, národní účty | ČSÚ". www.czso.cz (in చెక్). Archived from the original on 1 ఏప్రిల్ 2019. Retrieved 26 March 2017.
79. "Unemployment statistics". ec.europa.eu. Eurostat. Retrieved 26 March 2017.
80. "Czech Top 100". Archived from the original on 2016-08-14. Retrieved 2018-03-07.
81. "Market – Vaclav Havel Airport Prague, Ruzyne". www.prg.aero. Archived from the original on 2017-10-14. Retrieved 2018-03-07.
82. "Transport infrastructure at regional level – Statistics explained". Epp.eurostat.ec.europa.eu. Retrieved 25 April 2010.
83. "Railway Network in the Czech Republic". SZDC.cz. Retrieved 9 November 2010.
84. మూస:Cs icon Roads and Motorways in the Czech Republic. RSD.cz (2009).
85. "Czech Motorways > Homepage". Motorway.cz. 22 December 2015. Retrieved 10 December 2016.
86. Travel, D. K. (2016-05-02). Family Guide France (in ఇంగ్లీష్). Dorling Kindersley Limited. ISBN 9780241278376.
87. Lee Taylor (2 May 2012). "'State of the Internet' report reveals the fastest web speeds around the world". news.com.au. Archived from the original on 2 మే 2012. Retrieved 2 May 2012.
88. "Wi-Fi: Poskytovatelé bezdrátového připojení". internetprovsechny.cz. Archived from the original on 8 మార్చి 2008. Retrieved 7 మార్చి 2018.
89. "Bezdrátové připojení k internetu". bezdratovepripojeni.cz. Retrieved 18 May 2008.
90. "Antivirus giant Avast is acquiring rival AVG for $1.3b". TNW. 7 July 2016.
91. "Avast not done with deal-making after AVG buy, but no rush". Reuters. 30 September 2016.
92. "Avast Buys Piriform, the Company Behind CCleaner and Recuva". BleepingComputer (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్).
93. "Ingenious inventions". Archived from the original on 24 March 2009. Retrieved 24 March 2009.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link). Czech.cz. Retrieved 3 March 2009.
94. "Faces of the Presidency". eu2009.cz. EU2009.cz. Archived from the original on 19 జనవరి 2009. Retrieved 8 January 2009.
95. Burns, Thorburn (1987). "Aspects of the development of colorimetric analysis and quantitative molecular spectroscopy in the ultraviolet-visible region". In Burgess, C.; Mielenz, K. D. (eds.). Advances in Standards and Methodology in Spectrophotometry. Burlington: Elsevier Science. p. 1. ISBN 978-0-444-59905-6.
96. The History of Contact Lenses Archived 29 ఏప్రిల్ 2013 at the Wayback Machine. Retrieved 3 March 2009.
97. Bremner, Caroline (2015). "Top 100 City Destinations Ranking". Euromonitor International. Retrieved 9 February 2015.
98. "Promotion Strategy of the Czech Republic in 2004–2010". Czech Tourism. Archived from the original on 28 మార్చి 2007. Retrieved 7 మార్చి 2018.
99. "Prague sees significant dip in tourist numbers". Radio.cz. 21 April 2010. Retrieved 25 April 2010.
100. "Prague mayor goes undercover to expose the great taxi rip-off". The Independent. Retrieved 13 September 2014.
101. "Tips on Staying Safe in Prague". Archived from the original on 23 సెప్టెంబరు 2014. Retrieved 13 September 2014.
102. "Czech Republic – Country Specific Information". Archived from the original on 17 డిసెంబరు 2013. Retrieved 7 మార్చి 2018.
103. "Třetím nejoblíbenějším cílem turistů jsou industriální památky v Ostravě" (in Czech). iDNES.cz. 20 January 2016. Retrieved 12 May 2016.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
104. "Czech Republic Travel Guide - Tourist Information and Guide to Czech Republic". www.travelguidepro.com (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2018-08-23. Retrieved 2018-01-10.
105. "Aquapalace Praha bude největším aquaparkem ve střední Evropě". Konstrukce.cz. Archived from the original on 16 జనవరి 2013. Retrieved 27 May 2012.
106. První předběžné výsledky Sčítání lidu, domů a bytů 2011: Obyvatelstvo podle národnosti podle krajů Archived 16 జనవరి 2013 at the Wayback Machine. (PDF) . Retrieved on 12 August 2012.
107. "The History and Origin of the Roma". Romove.radio.cz. Retrieved 25 April 2010.
108. Green, Peter S. (5 August 2001). "British Immigration Aides Accused of Bias by Gypsies". New York Times. Retrieved 25 April 2010.
109. "Jarosław Jot-Drużycki: Poles living in Zaolzie identify themselves better with Czechs". European Foundation of Human Rights. 3 September 2014.
110. Foreigners in the Czech Republic - 2017. Prague: Czech Statistical Office. 2017. ISBN 978-80-250-2781-3.
111. "The Holocaust in Bohemia and Moravia". Ushmm.org. Retrieved 25 April 2010.
112. "The Virtual Jewish Library". Retrieved 13 September 2014.
113. "PM Fischer visits Israel". Radio Prague. 22 July 2009.
114. "The World Factbook – Central Intelligence Agency". Cia.gov. Archived from the original on 26 డిసెంబరు 2018. Retrieved 10 December 2016.
115. "Population change – year 2016 – CZSO". www.czso.cz.
116. "The World Factbook". Cia.gov. Archived from the original on 26 డిసెంబరు 2018. Retrieved 14 May 2014.
117. "Press: Number of foreigners in ČR up ten times since 1989". Prague Monitor. 11 November 2009. Archived 28 డిసెంబరు 2014 at the Wayback Machine
118. O'Connor, Coilin (29 May 2007). "Is the Czech Republic's Vietnamese community finally starting to feel at home?". Czech Radio. Retrieved 1 February 2008.
119. "Crisis Strands Vietnamese Workers in a Czech Limbo". Retrieved 13 September 2014.
120. ""Foreigners working in the Czech Republic"". Archived from the original on 3 June 2009. Retrieved 3 June 2009.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link). Ministry of Foreign Affairs. July 2006.
121. Czechs and Bohemians Archived 4 మార్చి 2016 at the Wayback Machine. Encyclopedia of Chicago.
122. "Czech and Slovak roots in Vienna". wieninternational.at. Archived from the original on 12 మే 2014. Retrieved 2 మే 2018.
123. "Total ancestry reported". U.S. Census Bureau. Retrieved 13 July 2014.
124. "Population by religious belief and by municipality size groups" (PDF). Czech Statistical Office. Archived from the original (PDF) on 21 ఫిబ్రవరి 2015. Retrieved 2 మే 2018.
125. "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 9 మార్చి 2017. Retrieved 2 మే 2018.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
126. "NÁBOŽENSKÁ VÍRA OBYVATEL PODLE VÝSLEDKŮ SČÍTÁNÍ LIDU". Czech Statistical Office. 27 February 2014. Archived from the original on 13 మే 2018. Retrieved 27 December 2017. Chapter 1. "Změny struktury obyvatel podle náboženské víry v letech 1991, 2001 a 2011"; table "Struktura obyvatel podle náboženské víry (náboženského vyznání) v letech 1991 - 2011": believers 20,8%; non-believers 34,5%; no declared religion 44,7%
127. Global Index of Religion and Atheism Archived 2017-12-26 at the Wayback Machine Press Release Archived 21 అక్టోబరు 2013 at the Wayback Machine. 2012. secularpolicyinstitute.net
128. Richard Felix Staar, Communist regimes in Eastern Europe, Issue 269, p. 90
129. The Czechoslovak Hussite Church contains mixed Protestant, Catholic, Eastern Orthodox and national elements. Classifying it as either one is disputable. For more details and dispute about this, see Czechoslovak Hussite Church.
130. "Population by denomination and sex: as measured by 1921, 1930, 1950, 1991 and 2001 censuses" (PDF) (in Czech and English). Czech Statistical Office. Archived from the original (PDF) on 21 ఫిబ్రవరి 2011. Retrieved 9 March 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
131. http://iconics.cehd.umn.edu/OrbisSensualiumPictus/Lecture/default.html Archived 2017-10-08 at the Wayback Machine Orbis Sensualium Pictus Lecture
132. "Expansion of schooling and educational inequality in Europe: the educational Kuznets curve revisited". Oxford Economy Papers. 66 (3): 660–680. 10 December 2013. doi:10.1093/oep/gpt036. Retrieved 17 September 2015. {{cite journal}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help)
133. "Range of rank on the PISA 2006 science scale" (PDF). OECD.org. Retrieved 25 April 2010.
134. Education index Archived 2018-01-04 at the Wayback Machine.
135. Holcik, J; Koupilova, I. "Primary health care in the Czech Republic: brief history and current issues". Int J Integr Care. 1: e06. PMC 1534002. PMID 16902697.
136. "Euro Health Consumer Index 2016" (PDF). Health Consumer Powerhouse. Archived from the original (PDF) on 14 అక్టోబరు 2017. Retrieved 8 April 2017.
137. "History of Czech Architecture". eu2009.cz. Czech Presidency of the European Union. Archived from the original on 15 అక్టోబరు 2015. Retrieved 20 July 2015.
138. "The History of Architecture". www.czech.cz. Archived from the original on 23 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 18 August 2015.
139. Kotalík, Jiří (2002). Architektura barokní (in Czech) (Deset století architektury ed.). Praha: Správa Pražského hradu a DaDa. p. 13. ISBN 80-86161-38-2.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
140. "Společnost Franze Kafky – Cena Franze Kafky". www.franzkafka-soc.cz.
141. Patterson, Dave (21 July 2016). "The Czech Republic Has The Densest Library Network In The World". Archived from the original on 11 ఫిబ్రవరి 2017. Retrieved 26 అక్టోబరు 2018.
142. The chronicles of Beneš Krabice of Veitmil – the hymn "Svatý Václave" mentioned there as old and well-known in the end of the 13th century
143. Dějiny české hudby v obrazech (History of Czech music in pictures); in Czech
144. "Czech Music". Archived from the original on 2016-01-02. Retrieved 2018-10-26.
145. "Gustav Machatý's Erotikon (1929) & Ekstase (1933): Cinema's Earliest Explorations of Women's Sensuality". Open Culture.
146. "History of Czech cinematography". Archived from the original on 2016-01-28. Retrieved 2018-10-26.
147. Solomon, Charles (19 July 1991). "Brooding Cartoons From Jan Svankmajer". LA Times. Retrieved 24 August 2010.
148. "KFTV". Wilmington Publishing and Information Ltd. Retrieved 26 October 2012.
149. "Czech Film Commission – Karlovy Vary". Czech Film Commission. Archived from the original on 16 జనవరి 2013. Retrieved 26 అక్టోబరు 2018.
150. "Czech Republic : Rise of the oligarchs". Reporters Without Borders. Retrieved 9 February 2018.
151. "Zpravodajský trojboj: Hvězdná Nova oslabuje, Prima se tahala s Událostmi ČT o druhé místo". Ihned. 27 August 2014.
152. "Nejserióznější zpravodajství hledejte na webu ct24.cz". Czech Television. Archived from the original on 18 జూలై 2015. Retrieved 17 July 2015.
153. "Čechy nejvíce zajímá bulvár. Nejčtenější v zemi je deník Blesk". Czech News Agency. Archived from the original on 23 జూలై 2015. Retrieved 17 July 2015.
154. "ČT sport vysílá deset let, nejsledovanější byl hokej". MediaGuru.cz (in చెక్).
155. "Prague's Most Popular Sports". Prague.fm. Retrieved 14 May 2014.
156. "Hiking in the Czech Republic". Expats. Archived from the original on 2016-10-23. Retrieved 2018-10-26.
157. "Turistické značení KČT". KČT.