From Wikipedia, the free encyclopedia
ఆదిత్య ఎల్1, సౌర వాతావరణాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి భారతీయ అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో), అనేక ఇతర భారతీయ పరిశోధనా సంస్థలతో కలిసి రూపొందిచిన కరోనాగ్రఫీ అంతరిక్ష నౌక. దీన్ని భూమి, సూర్యుల వ్యవస్థ లోని L1 బిందువు చుట్టూ ఒక హేలో కక్ష్యలో ప్రక్షేపిస్తారు. ఇక్కడ నుండి ఇది సౌర వాతావరణం, సౌర అయస్కాంత తుఫానులను, భూమి పర్యావరణంపై వాటి ప్రభావాన్ని అధ్యయనం చేస్తుంది.
మిషన్ రకం | సౌర పరిశీలన |
---|---|
ఆపరేటర్ | ఇస్రో |
COSPAR ID | 2023-132A |
SATCAT no. | 57754 |
మిషన్ వ్యవధి | 5 సంవత్సరాలు (ప్రణాళిక)[1] |
అంతరిక్ష నౌక లక్షణాలు | |
బస్ | I-1K |
తయారీదారుడు | ఇస్రో / IUCAA / ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఏస్ట్రోఫిజిక్స్ |
లాంచ్ ద్రవ్యరాశి | 1,475 కి.గ్రా. (3,252 పౌ.) [2] |
పే లోడ్ ద్రవ్యరాశి | 244 కి.గ్రా. (538 పౌ.) [1] |
మిషన్ ప్రారంభం | |
ప్రయోగ తేదీ | 2023 జనవరి (ప్రణాళిక) [2][3][4][5] |
రాకెట్ | PSLV-XL (PSLV-C56) [6][1] |
లాంచ్ సైట్ | సతీష్ ధావన్ అంతరిక్ష కేంద్రం |
కాంట్రాక్టర్ | ఇస్రో |
కక్ష్య పారామితులు | |
రిఫరెన్స్ వ్యవస్థ | సౌర-భూమి వ్యవస్థలో ఎల్1 బిందువు |
రెజిమ్ | హేలో కక్ష్య |
వ్యవధి | 177.86 రోజులు [7] |
మూస:Infobox spaceflight/Instruments | |
ఈ అంతరిక్ష నౌక కరోనల్ హీటింగ్, సోలార్ విండ్ యాక్సిలరేషన్, కరోనల్ మాగ్నెటోమెట్రీ, UV-సమీప సోలార్ రేడియేషన్ను అధ్యయనం చేస్తుంది. ఫోటోస్పియర్, క్రోమోస్పియర్, కరోనా, సౌర శక్తి కణాలు, సూర్యుని అయస్కాంత క్షేత్రాన్ని నిరంతరం గమనిస్తూంటుంది.
సూర్యుడిని పరిశీలించడానికే ఉద్దేశించిన మొట్టమొదటి భారతీయ మిషన్ ఇది. దీనిని 2 సెప్తెంబర్ 2023 PSLV-XL వాహనంపై ప్రయోగించారు.[3][6][8][9][4]
అడ్వైజరీ కమిటీ ఫర్ స్పేస్ రీసెర్చ్ 2008 జనవరిలో ఆదిత్య ఆలోచన చేసింది. మొదట్లో దీన్ని సౌర కరోనాను అధ్యయనం చేయడానికి కరోనాగ్రాఫ్తో భూ నిమ్న కక్ష్యలో ఉండి పనిచేసే చిన్న 400 కి.గ్రా. (880 పౌ.) ఉపగ్రహంగా ఆలోచన చేసారు. 2016–2017 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ. 3 కోట్ల ప్రయోగాత్మక బడ్జెట్ను కేటాయించారు.[10][11][12] అప్పటినుండి ఈ మిషన్ పరిధిని విస్తరించారు. ఇప్పుడు దీనిని లాగ్రాంజ్ పాయింట్ L1 వద్ద ఉంచి, ఒక సమగ్ర సౌర అంతరిక్ష పర్యావరణ అబ్జర్వేటరీగా ప్లాన్ చేసారు.[13] అంచేత ఈ మిషన్కు "ఆదిత్య-L1" అని పేరు పెట్టారు. 2023 జూలై నాటికి, మిషన్ ప్రయోగ ఖర్చులు కాకుండా ₹378.53 కోట్లను కేటాయించారు.[14]
ఆదిత్య-L1 మిషన్ ప్రయోగించిన [15] తర్వాత, భూమి నుండి దాదాపు 1,500,000 కి.మీ. (930,000 మై.) దూరంలో ఉన్న L1 పాయింట్ వద్ద ఉన్న హేలో కక్ష్యను చేరుకోడానికి దానికి దాదాపు 109 రోజులు పడుతుంది. 1,500 కి.గ్రా. (3,300 పౌ.) కరోనల్ హీటింగ్, సోలార్ విండ్ యాక్సిలరేషన్, కరోనల్ మాగ్నెటోమెట్రీ, సమీపంలోని UV సోలార్ రేడియేషన్ పర్యవేక్షణ వంటి విభిన్న లక్ష్యాలతో ఏడు సైన్స్ పేలోడ్లను ఈ నౌక తీసుకువెళుతుంది.
ఆదిత్య-L1 సూర్యుని ఫోటోస్పియర్, క్రోమోస్పియర్, కరోనాల పరిశీలన చేస్తుంది. అదనంగా, ఇందులోని ఒక పరికరం L1 కక్ష్యకు చేరే సౌర శక్తి కణాల ప్రవాహాన్ని అధ్యయనం చేస్తుంది. మాగ్నెటోమీటర్ పేలోడ్, L1 వద్ద ఉన్న హేలో ఆర్బిట్ వద్ద అయస్కాంత క్షేత్ర బలంలో వచ్చే అంతరాలను కొలుస్తుంది. ఈ పేలోడ్లను భూమి అయస్కాంత క్షేత్రం వలన కలిగే అంతరాయానికి వెలుపల ఉంచాలి. తొలుత ప్రతిపాదించిన విధంగా భూ నిమ్న కక్ష్యలో ఉంటే ఈ వీలు ఉండదు. [16]
సౌర భౌతిక శాస్త్రంలో పరిష్కారం కాని ప్రధాన సమస్యలలో ఒకటి - సూర్యుడి దిగువ వాతావరణం కేవలం 6,000 K (5,730 °C; 10,340 °F) ఉంటే, సూర్యుని ఎగువ వాతావరణం మాత్రం 1,000,000 K (1,000,000 °C; 1,800,000 °F) ఉండడం. దానికి తోడు, సూర్యుని రేడియేషను భూ వాతావరణపు డైనమిక్స్ను స్వల్ప కాల, దీర్ఘ కాలాల్లో ఎలా ప్రభావితం చేస్తుందో ఇంకా అర్థం కాలేదు. ఈ మిషన్ సూర్యుని వాతావరణంలోని వివిధ పొరల చిత్రాలను దాదాపుగా ఏకకాలంలో సేకరిస్తుంది. ఇది ఒక పొర నుండి మరొక పొరకు శక్తి ఎలా ప్రసారమౌతుందో వెల్లడిస్తుంది. ఈ విధంగా ఆదిత్య-L1 మిషన్ సూర్యుని గతిశీల ప్రక్రియల గురించి సమగ్ర అవగాహనను కలిగిస్తుంది. సౌర భౌతిక శాస్త్రం, హీలియోఫిజిక్స్లోని కొన్ని అపరిష్కృత సమస్యలను పరిష్కరిస్తుంది.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.