2009 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు
భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు From Wikipedia, the free encyclopedia
ప్రపంచంలో పెద్ద ప్రజాస్వామ్యదేశమైన భారతదేశం 15 వ లోక్‌సభ ఎన్నికలు 2009 సంవత్సరంలో జరిగాయి.ఇవి ఏప్రిల్ 16 న మొదటిదశ ఎన్నికలతో ప్రారంభమై, ఐదవ దశ ఎన్నికలు చివరగా మే 13 న జరిగాయి. 2014 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల తరువాత, 714 మిలియన్ల ఓటర్లతో (యూరోపియన్ యూనియన్, యునైటెడ్ స్టేట్సు ఓటర్ల కంటే ఎక్కువ), [1][2] ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్రజాస్వామ్య ఎన్నిక.[3] భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం లోక్‌సభకు (భారత పార్లమెంటు దిగువ సభ) ఎన్నికలు ప్రతి ఐదేళ్లకోసారి, లేదా భారత రాష్ట్రపతి పార్లమెంటును రద్దు చేసిన సందర్భంలో జరుగుతుంటాయి.2004 మే 14 లో లోక్‌సభ మునుపటి ఎన్నికలు జరిగాయి.దాని పదవీకాలం సహజంగా 2009 జూన్ 1తో ముగిసింది.వీటిని భారత ఎన్నికల సంఘం నిర్వహిస్తుంది.పెద్ద ఎన్నికల ప్రక్రియలు దాని భద్రతా సమస్యలను చక్కగా నిర్వహించడానికి సాధారణంగా బహుళ దశల్లో జరుగుతాయి.[4] 2009 ఫిబ్రవరిలో ఈ ఎన్నికల ప్రక్రియ కోసం భారత పార్లమెంటు ఎన్నికల ఖర్చుల కోసం రూ .11.20 బిలియన్లు (5 200.5 మిలియన్లు) బడ్జెట్ అలాటుమెంటు చేసింది.[5] ఈ ఎన్నికలలో 543 లోక్‌సభ స్థానాలకుగాను మొత్తం 8070 మంది అభ్యర్థులు పోటీ చేశారు.[6] ఐదు దశల ఎన్నికల పోలింగ్ శాతం 56.97గా నమోదు అయింది.అన్ని ఎన్నికల ఫలితాలు 2009 మే 16 న ప్రకటించబడ్డాయి.ఈ ఎన్నికల్లో అత్యధిక సీట్లు సాధించిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ దేశంలో ఏకైక అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించింది. భారతీయ జనతా పార్టీ నేతృత్వంలోని ఎన్డీయే పరాజయాన్ని అంగీకరించగా, వామపక్షాలు ఎన్నడూ లేనంతగా నష్టపోయాయి.
_(cropped).jpg)
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలోని యునైటెడ్ ప్రోగ్రెసివ్ అలయన్సు (యుపిఎ) ఆంధ్రప్రదేశ్, కేరళ, మహారాష్ట్ర, రాజస్థాన్, తమిళనాడు, ఉత్తర ప్రదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్ లలో బలమైన ఫలితాల ఆధారంగా మెజారిటీ సీట్లను పొంది ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. 1962 లో జవహర్ లాల్ నెహ్రూ తరువాత ఐదేళ్ల పూర్తి పదవిని పూర్తి చేసిన తరువాత తిరిగి ఎన్నికైన మన్మోహన్ సింగ్ మొదటి ప్రధానమంత్రి అయ్యారు.[7] లోక్‌సభలోని 543 మంది సభ్యులలో 322 మంది సభ్యుల మద్దతుతో యుపిఎ సౌకర్యవంతమైన మెజారిటీని సమకూర్చకొనగలిగింది.బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ (బిఎస్పి), సమాజ్ వాదీ పార్టీ (ఎస్పీ), జనతాదళ్ (సెక్యులర్) (జెడి (ఎస్), జాతీయ జనతాదళ్ (ఆర్జెడి), ఇతర మైనరు పార్టీల నుండి బాహ్య మద్దతు లభించింది.[8] 2009 మే 22 న రాష్ట్రపతి భవన్, అశోక హాలులో మన్మోహన్ సింగ్ ప్రధానమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.[8][9]
కూటమిల వారిగా ఫలితాలు
| కూటమి | పార్టీ | గెలిచిన సీట్లు | మార్పు |
|---|---|---|---|
| ఐక్య ప్రగతిశీల కూటమి (యూపీఏ) సీట్లు: 260 సీట్ల సంఖ్యలో మార్పు: +79 |
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 205 | +60 |
| ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 18 | +2 | |
| నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ | 9 | - | |
| తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | 19 | +17 | |
| నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ | 3 | +1 | |
| జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా | 2 | -3 | |
| మజ్లిస్ పార్టీ | 1 | - | |
| భారతీయ రిపబ్లికన్ పార్టీ | - | - | |
| ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | 2 | +1 | |
| కేరళ కాంగ్రెస్ | 1 | +1 | |
| నేషనల్ డెమొక్రటిక్ అలయన్స్ (ఎన్.డి.ఎ) సీట్లు: 159 సీట్ల సంఖలో మార్పు: -17 |
భారతీయ జనతా పార్టీ | 116 | -22 |
| జనతాదళ్ (యునైటెడ్) | 20 | +12 | |
| శివసేన | 11 | -1 | |
| రాష్ట్రీయ లోక్ దళ్ | 5 | +2 | |
| శిరోమణి అకాలీ దళ్ | 4 | -4 | |
| అసోం గణ పరిషత్ | 1 | -1 | |
| ఇండియన్ నేషనల్ లోక్ దళ్ | - | - | |
| తెలంగాణా రాష్ట్ర సమితి | 2 | -3 | |
| యునైటెడ్ నేషనల్ ప్రోగ్రెసివ్ అలయన్స్ (థర్డ్ ఫ్రంట్) సీట్లు: 78 సీట్ల సంఖ్యలో మార్పు: -27 |
వామపక్ష ఫ్రంట్ | 24 | -29 |
| బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ | 21 | +2 | |
| బిజూ జనతాదళ్ | 14 | +3 | |
| ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 9 | +9 | |
| తెలుగుదేశం పార్టీ | 6 | +1 | |
| జనతాదళ్ (సెక్యులర్) | 3 | - | |
| హర్యానా జనహిత్ కాంగ్రెస్ (బిఎల్) | 1 | +1 | |
| పాట్టాళి మక్కల్ కచ్చి | - | - | |
| నాలుగో ఫ్రంట్ సీట్లు: 26 సీట్ల సంఖ్యలో మార్పు: -38 |
సమాజ్ వాదీ పార్టీ | 22 | -14 |
| రాష్ట్రీయ జనతా దళ్ | 4 | -20 | |
| లోక్ జనశక్తి పార్టీ | 0 | -4 | |
| ఇతర పార్టీలు సీట్లు: 18 |
18 | - |
పార్ఠీలు వారిగా గెలుపొందిన అభ్యర్థులు
| రాష్ట్రం / కేంద్రపాలిత ప్రాంతం | భారత జాతీయ కాంగ్రెసు | భారతీయ జనతా పార్ఠీ | బహుజన సమాజ్
|
కమ్యూనిష్ఠు పార్టీ (మార్కిష్టు) | స్వతంత్రులు | సమాజవాది | త్రిణమూల్ కాంగ్రెసు | తెలుగు దేశం | జాతీయ కాంగ్రెసు | డిఎంకె | ఇతర పార్టీలు | మొత్తం |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ఆంధ్రప్రదేశ్ | 33 | 6 | 3 | 42 | ||||||||
| అరుణాచల ప్రదేశ్ | 2 | 2 | ||||||||||
| అస్సాం | 7 | 4 | 3 | 14 | ||||||||
| బీహార్ | 2 | 12 | 2 | 24 | 40 | |||||||
| చత్తీస్ ఘడ్ | 1 | 10 | 11 | |||||||||
| గోవా | 1 | 1 | 2 | |||||||||
| గుజరాత్ | 11 | 15 | 26 | |||||||||
| హర్యాణా | 9 | 1 | 10 | |||||||||
| హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 1 | 3 | 4 | |||||||||
| జమ్మూ, కాశ్మీరు | 2 | 1 | 3 | 6 | ||||||||
| జార్కండ్ | 1 | 8 | 2 | 3 | 14 | |||||||
| కర్ణాటక | 6 | 19 | 3 | 28 | ||||||||
| కేరళ | 13 | 4 | 3 | 20 | ||||||||
| మధ్యప్రదేశ్ | 12 | 16 | 1 | 29 | ||||||||
| మహారాష్ట్ర | 17 | 9 | 1 | 8 | 13 | 48 | ||||||
| మణిపూర్ | 2 | 2 | ||||||||||
| మేఘాలయ | 1 | 1 | 2 | |||||||||
| మిజోరాం | 1 | 1 | ||||||||||
| నాగాలాండ్ | 1 | 1 | ||||||||||
| ఒడిస్సా | 6 | 15 | 21 | |||||||||
| పంజాబ్ | 8 | 1 | 4 | 13 | ||||||||
| రాజస్థాన్ | 20 | 4 | 1 | 25 | ||||||||
| సిక్కిం | 1 | 1 | ||||||||||
| తమిళనాడు | 8 | 1 | 18 | 12 | 39 | |||||||
| త్రిపుర | 2 | 2 | ||||||||||
| ఉత్తర ప్రదేశ్ | 21 | 10 | 20 | 1 | 23 | 5 | 80 | |||||
| ఉత్తరాఖండ్ | 5 | 5 | ||||||||||
| పశ్చిమబెంగాల్ | 6 | 1 | 9 | 1 | 19 | 6 | 42 | |||||
| అండమాన్, నికోబార్ దీవులు | 1 | 1 | ||||||||||
| చండీఘడ్ | 1 | 1 | ||||||||||
| దాద్రా, నాగర్ హైవేలి | 1 | 1 | ||||||||||
| డామన్, డయ్యూ | 1 | 1 | ||||||||||
| డిల్లీ | 7 | 7 | ||||||||||
| లక్షద్వీప్ | 1 | 1 | ||||||||||
| పాండిచ్చేరి | 1 | 1 | ||||||||||
| మొత్తం | 206 | 116 | 21 | 16 | 9 | 23 | 19 | 6 | 9 | 18 | 100 | 543 |
ఇవి కూడా చూడండి
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.