From Wikipedia, the free encyclopedia
இட்டைட்டு பேரரசு (Hittites) (/ˈhɪtaɪts/) வடமத்திய அனதோலியாவில், தற்கால துருக்கி, சிரியா மற்றும் லெபனான் பகுதிகளை, அட்டுசா எனும் நகரத்தை தலைமையிடமாகக் கொண்டு, கிமு 1,600 முதல் கிமு 1,178 முடிய இந்திய-ஐரோப்பிய மொழிகளில் ஒன்றான இட்டைட்டு மொழி பேசிய இட்டைட்டு மக்கள் ஆட்சி செய்தனர்.
இட்டைட்டு பேரரசு (Hittite Empire) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
கிமு 1600–கிமு 1178 | |||||||||
தலைநகரம் | அட்டுசா | ||||||||
பேசப்படும் மொழிகள் | இட்டைட் மொழி, லூவியான் மொழி, அக்காடியன் மொழி, அட்டிக் மொழி | ||||||||
அரசாங்கம் | முழு முடியாட்சி(சிறு இராச்சியம்) அரசியலமைப்புக்குட்பட்ட முடியாட்சி (மத்தியகால மற்றும் புதிய இராச்சியம்)[1] | ||||||||
பேரரசர் | |||||||||
வரலாற்று சகாப்தம் | வெண்கலக் காலம் | ||||||||
• தொடக்கம் | கிமு 1600 | ||||||||
• முடிவு | கிமு 1178 | ||||||||
| |||||||||
தற்போதைய பகுதிகள் | துருக்கி சிரியா லெபனான் |
கிமு 14ம் நூற்றாண்டின் நடுவில், இட்டையிட்டுப் பேரரசர் முதலாம் சுப்பிலுலியுமா காலத்தில், அனதோலியா மட்டுமின்றி, வடக்கு லெவண்ட் மற்றும் மேல் மெசொப்பொத்தேமியாவைக் கைப்பற்றி ஆட்சி அதிகாரத்தில் உச்சத்தில் இருந்தது.
கிமு 15 முதல் 13ம் நூற்றாண்டு வரை, இட்டையிட்டுபேரரசு, அண்மைக் கிழக்குப் பகுதிகளில் ஆதிக்கம் செலுத்துவதற்காக, பண்டைய எகிப்து, இடைக்கால அசிரியா பேரரசு மற்றும் மிட்டன்னி (Mitanni) பேரரசுகளுடன் பிணக்குகள் கொண்டிருந்தது.
இறுதியில் அசிரியர்கள் இட்டைட்டுப் பேரரசின் பல பகுதிகளை தங்கள் இராச்சியத்துடன் இணைத்துக் கொண்டனர். இட்டைட்டு பேரரசின் எஞ்சிய பகுதிகளை, மேற்கு மத்திய அனதோலியாவின் பிரிகியா இராச்சியம் ஆக்கிரமித்துக் கொண்டது.[2]
கிமு 1180க்குப் பின்னர் வெண்கலக் காலத்தில், இட்டைட்டுப் பேரரசு உருக்குலைந்து, புதிய தன்னாட்சியுடன் கூடிய இட்டைட்டு குறுநில நகர அரசுகளாக சிதறுண்டது. இந்த குறுநில நகர இட்டைட்டு இராச்சியங்கள், கிமு 8ம் நூற்றாண்டில், புதிய அசிரியப் பேரரசால் உள்வாங்கப்படும் வரை ஆட்சி செலுத்தின.
இட்டைட்டு மொழி, இந்திய-ஐரோப்பிய மொழிகளில் ஒன்றான, அனதோலியா மொழிகளில் ஒன்றாகும்.[3]
யூதர்களின் பழைய ஏற்பாடு நூல்களில், இட்டையிட்டுகள் குறித்த செய்திகள் உள்ளது.[4]
ஆட்சியாளர் | ஆட்சிக் காலம் | வம்சாவளி & முக்கிய நிகழ்வுகள் |
---|---|---|
லபர்னா | மரபு வழி நிறுவனர் | |
முதலாம் ஹட்டுசிலி என்ற இரண்டாம் லபர்னா | கிமு 1586–1556 | |
முதலாம் முர்சிலி | முதலாம் ஹட்டுசிலியின் பேரன்; கிமு 1531ல் பாப்லோனை இடித்தவர் | |
முதலாம் ஹண்டிலி | முதலாம் முர்சிலியை கொன்றவர் | |
முதலாம் சிதந்தா | ஹண்டிலியின் மருமகன் | |
அம்முனா | முதலாம் சிதந்தாவின் மகன்; தனது தந்தையை கொன்றவர். | |
முதலாம் ஹுஸ்சியா | அம்முனாவின் மகன்? | |
தெலிபினஸ் | ஹுஸ்சியாவின் மைத்துனன்; ஹுஸ்சியாவை அரியணையிலிருந்து துரத்தியவர் | |
ஆட்சியாளர் | ஆட்சிக் காலம் | வம்சாவளி & முக்கிய நிகழ்வுகள் |
---|---|---|
அல்லுவம்னா | கிமு 15ம் நூற்றாண்டு | தெலிபினுவின் மருமகன் |
இரண்டாம் ஹண்டிலி | கிமு 1500-1450 | அல்லுவம்னாவின் மகன் |
தஹுர்வய்லி | ||
இரண்டாம் சிதந்தா | இரண்டாம் ஹண்டிலியின் மகன் | |
இரண்டாம் ஹுஸ்சியா | இரண்டாம் சிதந்தாவின் மகன் | |
முதலாம் மூவாதலி | கிமு1400 | இரண்டாம் ஹுஸ்சியாவை கொன்று நாட்டை ஆண்டவன் |
ஆட்சியாளர் | ஆட்சிக் காலம் | வம்சாவளி & முக்கிய நிகழ்வுகள் |
---|---|---|
முதலாம் துதாலியா | கிமு 14ம் நூற்றாண்டு | மூவாதாலியை கொன்றபின் அரியணை ஏறியவர். |
முதலாம் அர்னுவந்தா | துதாலியாவின் மருமகன் | |
இரண்டாம் ஹட்டுசிலி (?) | ||
இரண்டாம் துதாலியா | கிமு 1360? – 1344 | (அர்னுவந்தா அல்லது ஹட்டுசிலியின் மகன்? ) |
இரண்டாம் துதாலியா (இளையவர்) | இரண்டாம் துதாலியாவின் மகன் | |
முதலாம் சுப்பிலுலியுமா | கிமு 1344–1322 | இரண்டாம் துதாலியாவின் மகன்; நாட்டை விரிவாக்கினார் |
இரண்டாம் அர்னுவந்தா | கிமு 1322–1321 | சுப்பிலுலியுமாவின் மகன் |
இரண்டாம் முர்சிலி | கிமு 1321–1295 | முதலாம் சுப்பிலுலியுமாவின் மகன் |
இரண்டாம் மூவாதாலி | கிமு 1295–1272 | இரண்டாம் முர்சில்யின் மகன்; 1274ல் காதேஷ் போரில் ஈடுபட்டவன் |
மூன்றாம் முர்சிலி எனும் உர்கி-தேசுப் | கிமு 1272–1267 | இரண்டாம் மூவாதாலியின் மகன் |
மூன்றாம் ஹட்டுசிலி | கிமு 1267–1237 | இரண்டாம் முர்சிலியின் மகன்; 1258ல் எகிப்துடன் போர் ஒப்பந்தம் மேற்கொண்டவன். |
நான்காம் துதாலியா | கிமு 1237–1209 | மூன்றாம் ஹட்டுசிலியின் மகன்; நிக்கிரியா போர் |
குருந்தா | கிமு 1228–1227 | இரண்டாம் மூவாதாலியின் மகன் |
மூன்றாம் அர்னுவந்தா | கிமு 1209–1207 | நான்காம் துதாலியாவின் மகன் |
இரண்டாம் சுப்பிலுலியுமா | கிமு 1207–1178 | நான்காம் துதாலியாவின் மகன்; கிமு 1178ல் தலைநகரம் ஹட்டுசா வீழ்ந்தது. |
இட்டையிட் பேரரசின் தொல்பொருட்கள் துருக்கியின் தலைநகர் அங்காராவில் உள்ள அனதோலியா நாகரீகங்களின் அருங்காட்சியகத்தில் காட்சிக்கு வைக்கப்பட்டுள்ளது.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.