![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Jupiter.jpg/640px-Jupiter.jpg&w=640&q=50)
Jowisz
nojsrogszŏ planeta Słōnecznego Układu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Jowiš to je pjůnto podug uodlyguośći uod suůńca planeta we Ukuodźe Suonečnym, je uůna nojwjynkšo ze wšyjskich. Mo mynga kśynžycůw (do śyrpńa 2008 znajůmych je jejich 63) a tyž systym ringůw. Tak samo kej Saturn, Urůn a Neptůn je to planeta gazowo. Jowiš je jydnům s pjyńću planet, kere idźe uobezdřeć gouymi ślypjůma, a štwortym podug jasnośći uobjektym na źymskim ńybje. Masa Jowiša to je 1,8987×1027 kg, a je to 317,8 x wjyncy kej masa Źymje a 2,5 x wjyncy kej wšyjskich inkšych planet do kupy. Uobjygo suůńce nauokouo bez 11,8565 roku, uobrůt nauokouo wuasnyj uośi trwo 9 godźin, 55 minut a 30 sekund. Uodlyguość uod suůńca uod 740 do 816 mln km. Šyřka 142984 km (růwńikowo) a 133709 km (bjegůnowo). Pod wzglyndym chymičnym skuodo śe guůwńy s wodoru a helu.
![]() |
Tyn artikel ńy bůł jeszcze sprawdzůny we poprawnośći zapisowańo Steuerowům uortografijům a gramatycznyj. Jeli zdo Ći śe, co je to fest do porzůndku narychtowany artikel, symńij tyn muster. Tyn artikel niy bōł jeszcze sprawdzōny we poprawności zapisowaniŏ Ślabikŏrzowym szrajbōnkym a gramatycznyj. Jeli zdŏ Ci sie, co je to fest do porzōndku narychtowany artikel, symnij tyn muster. |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png)
![]() Zdjyńće Jowiša zuůnačůne bez sůnda Voyager 2 | |
---|---|
Uodkryće | |
Uodkrywca | - |
Data uodkryćo | Znůmy we starožytnośći |
Parametry uorbity (J2000) | |
Středńe uoddalyńe uod Suůńca | 778 412 020 km 5,203 36 j.a. |
Uobwůd orbity | 4,774 T m 31,912 2 j.a. |
Mimostřůd | 0,048 392 66 |
Peryhelium | 740 742 600 km 4,951 558 43 j.a. |
Aphelium | 816 081 455 km 5,455 167 59 j.a. |
Rok gwjozdowy | 4 333,286 7 dni (11,8565 rokůw) |
Synodyčny uokres uobjygu | 398,86 dńi |
Gibkość uorbitalno | min. — 12,44 km/s śred. — 13,07 km/s maks. — 13,72 km/s |
Inklinacyjo | 1,305° (6,09° do puaščyzny růwńika Suůńca) |
kśynžyce | 63 |
Charakterystyka fizyčno | |
Šyřka růwńikowo | 142 984 km (11,209 Źymje) |
Šyřka bjegunowo | 133 709 km (10,517 Źymje) |
Klapńyńće | 0,064 87 |
Plac | 62,1796×109 km2 (120,5 Źymje) |
Uobjyntość | 142,55×1013 km3 (1321,3 Źymje) |
Masa | 1,8987×1027 kg (317,8 Źymje) |
Gynstość | 1,33 g/cm3 |
grawitacyjny szwůng na růwńiku | 24,79 m/s2 (2,530 g)[1] |
Gibkość ućečki | 59,54 km/s |
Uokres zwyrtńyńćo | 9h 55min 30s |
Gibkość uobrotu na růwńiku | 45 360 km/h (12,6 km/s) |
Nachylyńe uośi planety |
3,12° |
Deklinacyjo | 64,49° |
Albedo | 0,52 |
Temp. powjeřchńi* | |
– minimalno | 110K (-163 °C) |
– středńo | 152K (-121 °C) |
– maksymalno | b.d |
Skuod atmosfery | |
Ciśńyńe atmosferyčne | 70 kPa |
Wodůr | ~86% |
Hel | ~14% |
Metan | ~0,1% |
Para wodno | ~0,1% |
Amońak | ~0,02% |
Etan | ~0,0002% |
Fosforowodůr | ~0,0001% |
Śarkowodůr | <0,0001% |