Ufinyanzi

Ufinyanzi ni teknolojia na ufundi wa kutengeneza vyombo kwa matumizi ya binadamu kwa kutumia udongo wa mfinyanzi au kauri.

Chungu kinafinyangwa juu ya gurudumu la mfinyanzi

Mfinyanzi akiwa kazini mjini Bangalore, India

Mfinyanzi anatoa chungu kwa kutumia gurudumu

Chombo kilichofinyangwa kwa udongo mjini Hidalgo, Meksico

Udongo wa ufinyanzi unapewa umbo unaotakiwa, kukaushwa, kupambwa na kuchomwa kwa moto na kwa njia hii vyombo vigumu vinatokea kwa matumizi yanayotakiwa kama vile sahani, bakuli, chungu, kikombe au birika.

Udongo unaofaa

Udongo wa aina ya ufinyanzi ni udongo wa pekee ambao una chembechembe ndogo sana. Chembe zake ni ndogo kuliko mikromita 2. Unapokea maji na kuyashika ndani yake na katika hali ya unyevu ni laini sana una tabia ya kushikamana. Tabia hii inamruhusu mfinyanzi kuupa maumbo mbalimbali.

Lakini baada ya kukauka unakuwa mgumu. Ukichomwa motoni ugumu unaongezeka pia uwezo wake wa kuvumilia kanieneo.

Mbinu za kufinyanga udongo

Kuna mbinu mbalimbali za kufinyanga vyombo.

• vipande bapa vya udongo wa mfinyazi vinatandikwa kwa umbo kama chapati, kukatwa na kuunganishwa katika hali bichi halafu kusawazishwa.
• koili ambazo ni vipande virefu vyembamba vinabingirishwa na kupewa umbo kama kamba halafu kuviringishwa rusu juu ya rusu, halafu uso unasawazishwa.
• wafinyanzi wengi hutumia gurudumu la mfinyanzi. Kipande cha udongo wa mfinyanzi kinaviringishwa na gurudumu halafu uwazi wa ndani unatengenezwa kwa mkono au kifaa chenye umbo na umbo la nje vilevile.
• leo hii vyombo vingi vya kufinyangwa vinatengenezwa viwadani wa kutumia mashine na kalibu.

• 
  Koili inaandaliwa
• 
  Koili inawekwa juu ya chanzo cha chombo
• 
  Koili ya juu inasawazishwa na kukandamizwa

Kukausha vyombo

Kupamba vyombo

Kutia kioo

Kuchoma

Historia

Viungo vya nje

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Ufinyanzi

• Ancient pottery in Canada
• Ceramic Collection at the Royal Military College of Canada Museum Ilihifadhiwa 24 Septemba 2015 kwenye Wayback Machine.
• Pottery manufacture in recent past
• Stoke-on-Trent Museums - Ceramics Collections Online Ilihifadhiwa 10 Juni 2017 kwenye Wayback Machine.