From Wikipedia, the free encyclopedia
Ju Ieme (Apis mellifera) is ne Oard fon do Insekte. Dät rakt fuul Unneroarden fon disse Oard, wierfon in Seelterlound ju Nominatfoarm (Apis mellifera mellifera) heemsk is. Daach häbe masse Imkere in Middel-Europa däälich uurswäkke, as ju Unneroard Apis mellifera carnica (ap Deele fon dän Balkan heemsk) af Buckfast-Iemen (een Misk-Tuchtenge uut Änglound). Ju Nominat-Foarm is deeruum in wäkke Rebätte fon't Uutstierwen betruued. Do Moanskene nutsje do Iemen, deermäd jo Huunich, Woaks un uur Ärtjuuchnisse hääbe. Dät naamt me Imkeräi. Wan me fon Iemen baalt, meent me normoal disse Oard, dät rakt uk uur nai früünde Oarden, toun Biespiel Moasiemen[1], do me uk Iemen naamt. Een noch äänelkere Oard, Apis cerana rakt dät uk in't Aaste un Suudaaste fon Asien, fon düsse Oard is ju freeselke Miete[2] Varroa destructor ap uus wäästelke Iemen uurgeen, ju do Ieme al as Moaden läip süük moaket un, juust so as t.B. wäkke Gifte, do in ju Buuräi (deelwiese indäid legoal!) iensät wäide, waareldwied een iedensthoaftige Betruuenge foar do Iemenbestounde is. Iemen fon ju hier beskrieuwene Oard Apis mellifera rakt dät däälich truch Imkeräi in ju heele Waareld, man fon Natuur uut kuume do bloot in Europa, Afrikoa un Faander-Asien foar.
Dissen Artikkel stoant in dät Wikipedia-Review.| Ieme | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ne Oarbaidsieme | ||||||||
| Systematik | ||||||||
|
Dät rakt een Muur, dät is n fruchtboar wieuwelk Diert, wät dän Swoorm gruundje mout un aal do Oaiere lait, dät rakt do Oarbaidsiemen, do uk wieuwelk, man uunfruchtboar sunt, un dät rakt do Droanen, dät sunt monnelke Iemen. Ne Muur äntstoant wan do Oarbaidsiemen ne Moade mäd n speziellen Foddersaap, dän me in ju Fäksproake "Gelée Royale" naamt, fodderje. Do Oarbaidsiemen kriege fuuls tou min Gelée Royale, moor Huunich un Blöimte, uut dissen Gruund ferkwienje se, wäide uunfruchtboar un sunt Oarbaidsiemen. Droanen äntstounde innerdoat uut n Oai, wät nit befruchted wuude. In n Swoorm rakt dät foarallen Oarbaidsiemen un een uutwoaksene Muur. Wan junge Muure ap ju Waareld kuume, gruundje se ätter ne kuute Tied hieren oainen Swoorm.
Deermäd do uur Iemen fluks wiete, wier ne fulle, goude Fodderwälle is, hääbe do Iemen n System, uum hiere Meeoarbaidere tou wiesen, wier fuul Fodder is. Ju wiest mäd ne Oard fon Dons-Sproake, wo die Winkel fon Sunne un ju Fodder-Wälle is. Wan ju hier Bääterdeel deerbie gau bewääget, betjut dät, dät ju Fodderwälle nai is, wan ju et nit so gau bewääget, dät ju Fodderwälle nit nai is. (Do Bielden links: A is die Dons, B is ju Betjuudenge)
N Foarskengeprojekt fon dän Biologe James L. Gould wiest, dät jo nit bloot disse Dons-Sproake hääbe, sunnern uk geografiske, mathematiske un logiske Gedanken hääbe: Hie toachte toueerst, do Iemen orientierje sik an apfaalende Punkte in ju Loundskup. Hie staalde dät Iemesküül in n Woold, truch dän me nit kiekje kuud, wier neen apfaalende Punkte (buute n poor oolde Boome) wieren. Hie määrkde, dät do Iemen liekuut tou ju Fodderwälle fljooge, man jo wieten uk Punkte in dät Lound un ju Loangte fon dän Ploats twiske do two Punkte. Jo hieden in hieren litjen Kop ne gjuchte Loundkoarte! Gould waas uurrasked un interessierde sik gnauer foar ju Intelligens fon Iemen. Hie noom also sien Iemesküül un staalde et an n gans grooten Fiskediek. Deerätter noom hie n Boot mäd fuul Bloumen un feronkerde et in ju Midde fon dän Fiskediek. Ätter do eerste Iemen spikkelierden un in ju Donssproake do uur Iemen fon ju Fodderwälle ap dän Fiskediek tälden, ignorierden jo dät, wült jo slau genouch wieren, uum dät uunlogisk tou fienden, dät Bloumen in n Fiskediek woakse. Uum seeker tou wieten, dät do Iemen nit bloot fon dän Woater-Röäk ouskräkked wuuden, geen hie snoagens mäd dät Iemesküül ätter ne Mäid wai, ju jusälge Foarm as die Fiskediek hiede, man as aal Mäide naan Woater-Röäk hiede. Dät Boot mäd do Bloumen laide hie in ju Midde fon ju Mäid. As smäidens do Iemen apwoakeden un toachten, jo wieren noch bie dän Fiskediek, wüül ook neen Ieme tou do Bloumen fljooge. Gould moakede noch n Experiment. Hie noom ne fierboare Fodderstation un häd ju älken Ättermiddai uum dän sälge Oustand ferskäuwen. Ätter ne kuute Tied kuuden do Iemen bereekenje, wier ju Fodderstation an dän naiste Ättermiddai weese woll un ferwachteden ju an disse Steede. Gould wüül nu wiete, af do Iemen uk noch beeter reekenje konnen. Hie häd dän Oustand, uum dän ju Fodderwälle ferskäuwen wuude, älken Dai uum 25 Prozent gratter moaked. Uk dät kuuden do Iemen ätter ne kuute Tied goud bereekenje un ferwachteden ju wier älken Ättermiddai.
Iemen konnen Faawen sjo. Uut dissen Gruund hääbe moonige Imkere ferskeedenfaawiche Iemensküüle. Karl von Frisch kuud dät truch dät lokjen fon Iemen mäd jeele Koarten ätterwiese. Man Iemen konnen, as me däälich weet, moor Faawen sjo as do Moanskene: So kon ne Ieme Ultraviolett sjo, dät is ne Faawe, ju do Moanskene eenfach nit sjo konnen. Foar Iemen sunt Faawen uk fuul wichtiger as foar Moanskene, wült Iemen fon Blöiten lieuwje. So konnen Iemen in ne Blöite, ju foar dät moanskelke Ooge bloot wiet is, mongs ne ultraviolette Teekenge sjo un disse Blöite so fon uur Blöiten beeter unnerskeede.
Haudartikkel: Imkeräi
Imkeräi is, wan n Moanske Iemen häd. Fröier, in ju Steentied, roowden do Ljuude wüülden Huunich, as me ap oolde Kritselteekengen sjo kon. Däälich häd die Moanske sälwen Iemen un kon so Woaks, Huunich un uur Ärtjuuchnisse gewinne. Uk foar dät Seelterlound waas die Honnel mäd Huunich wichtich.
Ju Ieme is 11 bit 18 mm loange. Die Bääterdeel häd ljoachtbruune "wullige" Striepen. Do Skienen fon do bääterste Beene hääbe ne Heeuwe. Iemen hääbe n Stiekel.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
