Indijsko-pakistanski rat (1965)

Drugi Indijsko-pakistanski rat ili Drugi Kašmirski rat bio je oružani sukob koji se u ljeto 1965. godine vodio između Indije na jednoj, i Pakistana na drugoj strani. Uzrok je bio u neriješenim graničnim sporovima nastalim tokom podjele Indije, odnosno oko Kašmira, koji je 1947/48. bio predmet ranijeg rata. Povod za izbijanje sukoba je bila Operacija Gibraltar, odnosno slanje pakistanskih gerilaca u indijsku državu Džamu i Kašmir s ciljem da među tamošnjim većinski muslimanskim stanovništvom podignu ustanak i pripoje tu državu Pakistanu. Nakon neuspjeha gerilaca, Pakistan je u Kašmir poslao regularne snage koje su, nakon nekog vremena, počele da potiskuju Indijce; to je indijsku vladu natjeralo da otvori tzv. južni front, odnosno otpočne ofanzivne operacije u Pendžabu na indijsko-pakistanskoj granici. To je dovelo do intenzivnih borbi u kojima su obje strane koristile ratno vazduhoplovstvo i oklopne jedinice, a koje su imale promjenljiv uspjeh. Nakon mjesec dana su i Pakistan i Indija prodrle na teritoriju protivnika, ali i imale ogromne gubitke, pogotovo u oklopnoj tehnici. To, kao i zajednički diplomatski pritisak SAD i SSSR, obje je strane prisilio da pristanu na prijedlog o obustavi neprijateljstava, odnosno potpišu Taškentsku deklaraciju kojom su pristali na . Iako su se i Indija i Pakistan proglasili pobjednicima, negativna iskustva su Indiju potakla na intenzivno naoružavanje i vojne reforme koje će šest godina donijeti ploda u pobjedonosnom Trećem Indijsko-pakistanskom ratu.

Indijsko-pakistanski rat 1965.
Dio Indijsko-pakistanskih ratova
Sporna područja Indije
Vrijeme: avgust – 23. septembar 1965. Mjesto: Južna Azija Ishod: primirje pod mandatom UN;[1] bez permanentnih teritorijalnih promjena (v. Taškentska deklaracija). Teritorijalne promjene: u skladu sa Taškentskom deklaracijom
Sukobljene strane
Indija	Pakistan
Komandanti i vođe
Sarvepali Radakrišnan (predsjednik Indije) Lal Bahadur Šastri (premijer Indije) Dž. N. Čauduri (Načelnik štaba Vojske) Lt.Gen. Harbakš Sing (Zapadna komanda Vojske) ACM Ardžan Sing (načelnik Štaba vazduhoplovstva) Maj.Gen. Gurbakš Sing (GOC, 15. pješadijska divizija)	Ajub Kan (predsjednik Pakistana) Gen Muhamed Musa (načelnik Štaba vojske) Adm S. M. Ahsan (načelnik Štaba mornarice) AM Nur Kan (načelnik Vazduhoplovnog štaba) MGen Tika Kan (GOC, 12. pukovnija artiljerije) MGen A. H. Malik (GOC, 12. divizija) MGen Iftikar Džandžua BGen A. A. Malik (24. pješadijska) Cdre S. M. Anvar (komandant, 25. mornarička grupa)
Žrtve i gubici
neutralne tvrdnje[2] 3.000 ljudi[2] 150[3]-190 tanks[2] 60–75 vazduhoplova[2] 540 km2 (210 mi2) teritorije izgubljene (pretežno u području Rann of Kutch)[4][5] indijske tvrdnje 75 izgubljenih vazduhoplova [6] 322 km2 izgubljene teritorije[7] pakistanske tvrdnje 8.200 ljudi ubijeno ili zarobljeno[7] 110,[8] 113[7] vazduhoplova uništeno 500 tenkova zarobljeno ili uništeno [7] 2602,[9] 2575 km2[7] teritorije ugrabljeno	neutralne tvrdnje[2] 3.800 ljudi[2] 200[2]-300 tenkova[10] 20 vazduhoplova[2] preko 1.840 km2 (710 mi2) teritorije izgubljeno (pretežno u sektorima Sialkot, Lahore i Kashmir)[4][5] pakistanske tvrdnje 19 izgubljenih vazduhoplova indijske tvrdnje 5259 ljudi ubijeno ili zarobljeno [7] 43,[11] 73 vazduhoplova uništeno [7] 471 tenkova uništeno [7] 1920,[12] 1078 km2 [7] dobijeno

Reference

2. Thomas M. Leonard (2006). Encyclopedia of the developing world. Taylor & Francis. стр. 806—. ISBN 978-0-415-97663-3. Приступљено 14. 4. 2011.
3. Tucker, Spencer (2004). Tanks: An Illustrated History of Their Impact. ABC-CLIO. стр. 172. ISBN 978-1-57607-995-9.
4. Praagh, David. The greater game: India's race with destiny and China. McGill-Queen's Press – MQUP, 2003. ISBN 0-7735-2639-0.
5. Johnson, Robert (2005). A region in turmoil: South Asian conflicts since 1947. Reaktion Books, 2005. ISBN 1-86189-257-8.
7. O' Nordeen, Lon (1985). Air Warfare in the Missile Age. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press. стр. 84–87. ISBN 978-0-87474-680-8.
9. 1965 War Архивирано на сајту (7. мај 2017). Pakistan army (2009-09-01). Retrieved on 2011-04-14.
10. Tucker, Spencer (2004). Tanks: An Illustrated History of Their Impact. стр. 172.
11. The Sunday Tribune – Spectrum. Tribuneindia.com. Retrieved on 2011-04-14.