Vienne

Vienne ( shqiptimi frëngjisht: [vjɛn]  ( dëgjoni) ; Poitevin-Saintongeais : Viéne ; Shqip: Vjena) është një departament pa dalje në det në rajonin francez të Nouvelle-Aquitaine . Emrin e ka marrë nga lumi Vjenë . Kishte një popullsi prej 438,435 banorësh në 2019. ^[1]

Vjena Vienne (Frëngjisht)
Department
Ndërtesa e prefekturës së departamentit Vjenë në Poitiers
Flamuri Stema
Vendndodhja e Vjenës në Francë
Shteti	Franca
Rajoni	Nouvelle-Aquitaine
Prefektura	Poitiers
Nënprefekturat	Châtellerault Montmorillon
Sipërfaqja
• Gjithsej	6.990 km2 (2,700 sq mi)
Popullsia  (Janar 2020)
• Gjithsej	439.332
• Dendësia	63/km2 (160/sq mi)
Zona kohore	UTC+1 (CET)
• Verës (DST)	UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit	86
Qarqet	3
Kantonet	19
Komunat	266

Historia

E themeluar më 4 mars 1790, gjatë Revolucionit Francez, Vjena është një nga 83 departamentet origjinale. Ajo u krijua nga pjesë të provincave të mëparshme të Poitou, Touraine dhe Berry, kjo e fundit ishte pjesë e Dukatit të Akuitanisë deri në shekullin e XV-të.

Akadianët fillestarë, të cilët u vendosën në dhe rreth asaj që tani është Nova Scotia, u larguan nga Vjena për në Amerikën e Veriut pas vitit 1604. Kennedy (2014) argumenton se emigrantët bartën në Kanada zakonet dhe strukturën e tyre shoqërore. Ata ishin popuj kufitarë, të cilët shpërndanin vendbanimet e tyre bazuar në lidhjet farefisnore. Ata optimizuan përdorimin e tokës bujqësore dhe theksuan tregtinë për të përfituar. Ata ishin hierarkikë dhe politikisht aktivë. ^[2]

Gjeografia

Departamenti i Vjenës ka një sipërfaqe prej 6,990 km katorë. Pjesë e rajonit Nouvelle-Aquitaine, kufizohet me Maine-et-Loire në veriperëndim, Indre-et-Loire në veri, Indre në lindje, Haute-Vienne në juglindje, Charente në jug dhe Deux-Sèvres në jug. perëndim. Përshkohet nga lumi Vienne, degë e Luarës .

Qytetet kryesore

Komuna më e populluar është Poitiers, prefektura. Që nga viti 2019, ka 6 komuna me më shumë se 7000 banorë: ^[1]

Komuna	Emri në shqip	Popullsia (2019)
Poitiers	Puatjeri	89,212
Châtellerault	Shatelroja	31,487
Buxerolles	Buxhrolla	10,060
Jaunay-Marigny	Zhanjë-Marinja	7600
Saint-Benoît	Shën Benua	7267
Chauvigny	Shavinja	7062

Demografia

Zhvillimi i popullsisë që nga viti 1801:

Viti Pop. ±% 1801 240,99 —     1806 252,351 +4.7% 1821 260,697 +3.3% 1831 282,731 +8.5% 1841 294,25 +4.1% 1851 317,305 +7.8% 1861 322,028 +1.5% 1872 320,598 −0.4% 1881 340,295 +6.1% 1891 344,355 +1.2% 1901 336,343 −2.3% 1911 332,276 −1.2% 1921 306,248 −7.8% 1931 303,072 −1.0% 1936 306,82 +1.2% 1946 313,932 +2.3% 1954 319,208 +1.7% 1962 331,619 +3.9% 1968 340,256 +2.6% 1975 357,366 +5.0% 1982 371,428 +3.9% 1990 380,005 +2.3% 1999 399,13 +5.0% 2006 418,46 +4.8% 2011 427,193 +2.1% 2016 436,069 +2.1%

Feja

Kryeqyteti, Poitiers, është selia e Kryedioqezës Katolike Romake të Poitiers, e cila i shërben departamentit në mënyrë baritore.

Turizmi dhe pamjet

Vendet më të famshme turistike përfshijnë parkun tematik Futuroscope, Poitiers (qyteti i Artit dhe Historisë), Kisha-Abaci e Saint-Savin-sur-Gartempe, një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s, parqet e kafshëve të Luginës së Majmunëve në Romagne dhe Planeti i Krokodilit në Civaux .

Ekonomia

Prodhimi i djathit të dhisë është një industri e rëndësishme e Vjenës.

Galeri

• 
  Notre-Dame e Poitiers
• 
  Saint-Martin-l'Ars
• 
  Romagne
• 
  Blanzay
• 
  Timpani i Kishës së Civray

Referencat

1. Populations légales 2019: 86 Vienne, INSEE
2. Gregory M.W. Kennedy.