From Wikipedia, the free encyclopedia
Helmi i gjarprit është një pështymë[1] shumë toksike që përmban zootoksina që lehtëson imobilizimin dhe tretjen e gjahut. Kjo siguron gjithashtu mbrojtje kundër kërcënimeve. Helmi i gjarprit injektohet nga këpurdha unike gjatë një kafshimi, ndërsa disa specie janë gjithashtu në gjendje të pështyjnë helmin.
Gjëndrat që sekretojnë zootoksina janë një modifikim i gjëndrave të pështymës parotide që gjenden te vertebrorët e tjerë dhe zakonisht ndodhen në secilën anë të kokës, poshtë dhe pas syrit dhe të mbyllura në një mbështjellës muskulor. Helmi ruhet në gjëndra të mëdha të quajtura alveola përpara se të përcillet nga një kanal në bazën e këpurdhave të kanalizuara ose tubulare përmes të cilave nxirret.[2][3]
Helmi përmban më shumë se 20 komponime të ndryshme, të cilat janë kryesisht proteina dhe polipeptide.[4][5] Përzierja komplekse e proteinave, enzimave dhe substancave të tjera të ndryshme ka veti toksike dhe vdekjeprurëse.[6] Helmi shërben për të imobilizuar gjahun.[7] Enzimat në helm luajnë një rol të rëndësishëm në tretjen e gjahut,[8] dhe substanca të tjera të ndryshme janë përgjegjëse për efekte biologjike të rëndësishme,[9] por jo vdekjeprurëse. Disa nga proteinat në helmin e gjarprit kanë efekte shumë specifike në funksione të ndryshme biologjike, duke përfshirë koagulimin e gjakut, rregullimin e presionit të gjakut dhe transmetimin e impulseve nervore ose muskulore. Këto helme janë studiuar dhe zhvilluar për t'u përdorur si mjete farmakologjike ose diagnostike, madje edhe ilaçe.[10][11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.