Gjeneva

Gjeneva ose Zheneva (dʒɨˈniːvə; fre.: Genève ʒənɛv, ger.: Genf  [gɛnf], ita.: Ginevra [dʒiˈneːvra], rom.: Genevra) është qytet në Zvicër, gjendet në skajin perendimor të liqenit Léman. Në termin e popullsisë, është qyteti i dytë i Zvicrës më i populluar pas Zyrihut. Është kryeqyteti i Kantonit të Genevës. Në dhjetor të vitit 2015, komuna e Gjenevës numëronte 201.164 mes 490.578 që numëron kantoni^[1]. Zona metropolitane e qytetit formon një aglomerat kufitar të qujatur : « Grand Genève », i cili kufizohet me kantonin Vaud dhe departamentet franceze Ain dhe Haute-Savoie, për një total të 1.242.601 banorëve^[2] ·^[3]. Emblema e qytetit është shadërvani me një lartësi prej 140 m.

Gjeneva Genève
Qytet
Nga lart deri poshtë dhe nga e majta në të djathtë: pallati i Kombeve të Bashkuara, shadërvani, laboratori i OEKB-së, Gjeneva dhe liqeni Léman.
Stema
Popullsia
• Gjithsej	201 164
Faqja zyrtare	ville-geneve.ch

Me 22 organizata ndërkombetare dhe më shum se 250^[4] organizata jo qeveritare (OJQ), Gjeneva është qyteti që mirëpret më së shumti organizata ndërkombëtare në botë^[5]. Selia evropiane e Kombeve të Bashkuara, Komiteti ndërkombëtar i Kryqit të Kuq (KNKK), Organizata botërore e tregtisë (OBT), Organizata botërore e shëndetësisë (OBSH), l'Organizata Evropiane për Kërkime Bërthamore (CERN), janë pjesë e organizatave ndërkombëtare.

Gjeneva dhe New York-u janë dy qendrat e bashkpunimit ndërkombëtar më të rëndësishmet në botë, Gjeneva është më e rëndesishmja në numër të takimeve. Zyra e Kombeve të Bashkuara në Gjenevë (ZKBGJ) është qendra e diplomacisë shumëpalëshe më aktive në botë^[6] dhe ishte skena e shumë negociatave historike.

Gjeneva është vendi i dytë finaciar i shtetit pas Zyrihut. Konsiderohet si qyteti më i rëndesishëm në botë në aspektn e menaxhimit ndërkombëtar të pasurisë private dhe rradhitet ne vendin e parë në botë per tregtinë e naftës para Londrës^[7]. Duke marr parasysh në të njëjtën kohë rolin politik dhe ekonomik, është pjesë e « qyteteve botërore ». Sipas një studimi të vitit 2011 i bërë nga Mercer Consulting^[8], Gjeneva është një nga metropolet që ofron cilësinë më të mirë të jetës në botë.

Gjuha zyrtare e qytetit është frengjishtja. Gjeneva ka regjistruar 2,9 milion pagesa për natë nëpër hotele vetëm në vitin 2008^[9], që kontribuon në karakteristikën e saj si « qytet botëror ».

Gjeografia

Pika e kryqëzimit në Gjenevë - lumi Rhône dhe Arve.

Gjeneva shtrihet në skajin jug-perëndimor të liqenit Léman, mbi dy lumenjtë e Rhône, në qendër të një pellgu të rrethuar nga malet që gjenden të gjithë në teritorin francez si : Voirons, Salève, Môle, Vuache (departamenti i Haute-Savoie) dhe Malet Jura (pjesë e cila gjendet në departamentin Ain). Në limanin e Gjenevës gjenden dy gurë të quajtur Gurët e Nitonit, dy shkëmbinj emergjent të liqenit Léman dhe që datojnë nga fundi i periodës akullnajore.

Historia

Ekonomia

Arsimi dhe kultura

Shkolla ështe obligim deri 16 vjet.

Shkolla fillore (école primaire) deri 13 vjet. Cikli i orientimi (cycle d'orientation) deri 16 vjet.

Pastaj vjen Gjimnazi ose Shkollat profesionale.

Universiteti i Gjënevës i krijuar nga Kalvini në vitin 2009 mbushi plot 450 vjet.

Sporti

Ngjarjet

Transporti

Turizmi

Lidhje të jashtme

Shënimet dhe referencat

1. Faqja zyrtare e republikes se kantonit te Gjeneves. "Popullsia rezidente e kantonit të Gjenevës, sipas origjinës,gjinisë, komunë, fund dhjetorit 2015". Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2016. Marrë më 24 shkurt 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
2. LE « GRAND GENÈVE » : CENTRE URBAIN ET PÔLE MÉTROPOLITAIN, ge.ch, nëntor 2011
3. "Office fédéral du développement territorial ARE, DETEC, Étude thématique A1: l'évolution des villes et des agglomérations suisses, 19 décembre 2006". Arkivuar nga origjinali më 19 qershor 2010. Marrë më 10 maj 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
4. "Liste des ONG du site de la commune de Genève". Arkivuar nga origjinali më 1 dhjetor 2012. Marrë më 10 maj 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
5. . François Modoux, « La Suisse engagera 300 millions pour rénover le Palais des Nations », Le Temps, e premte 28 qershor 2013, faqe 9.
6. Site de la Confédération, konsulltuar më 3 qershor 2010 l
7. Genève arbitre le négoce mondial Arkivuar 4 qershor 2012 tek Archive.today, Le Temps, e mërkur 23 shkurt 2011
8. Mercer Consulting 2011. "Cilësia e jetës". Marrë më 11 maj 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra shifrorë: lista e autorëve (lidhja)
9. https://www.ge.ch/statistique/tel/publications/2015/informations_statistiques/autres_themes/is_hotellerie_21_2015.pdf

Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Zvicrës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë.