Alfabeti i Stambollit

Alfabeti i Stambollit ose Alfabeti i Frashërit^[1] ose i Samiut^[2] ishte një alfabet i krijuar nga Sami Frashëri, me anë të Shoqërisë së Stambollit, dhe që më pas ishte gjerësisht i përdorur për gati 30 vite^[3] duke u shtypir të përkohshme, libra shkollorë dhe botime të tjera letrare, politike, historike përgjithësisht në dialektin toskë, duke i vlejtur gatimit të ndërgjegjes kombëtare. Qendrat e para të shtypshkronjave të pajisura me gërmat e rralla, që ndoqën parimin një tingëll e një shenj, pas asaj të Stambollit ("Drita"), kanë qenë ato të Bukureshtit ("Dituria") dhe në Sofie ("Mbrothësia")^[1].

Tabela e Alfabetit të Stambollit

Ky ishte një nga tre alfabetët që u diskutuan në Kongresin e Manastirit , në vitin 1908. Alfabeti i gjuhës shqipe standarde është bazuar në të, me disa ndryshime të plotësuara nga alfabeti i shoqërisë "Bashkimi" mbështetur nga Fishta, dhe nga alfabeti i De Radës, duke arritur në formën që ruhet edhe sot.^[1][4]

Shih edhe

• Alfabeti shqip
• Alfabeti i Vithkuqit
• Alfabeti i Gjirokastrës
• Shoqëria e të Shtypurit Shkronja Shqip

Referime

1. Rrota, Justin (2006). Gjuha e shkrueme ase vërejtje gramatikore. Shkodër: Botime Françeskane. fq. 116–117. ISBN 99943-696-9-5.
2. Janura, Petro (1969), Nga historia e alfabetit të gjuhës shqipe, Shkup: NIP Nova Makedonija, fq. 28, OCLC 50816250
3. Instituti i Historisë (Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë). Instituti Gjuhësisë dhe i Letersisë.; Universiteti Shtetëror i Tiranës. Instituti i Historisë dhe i Gjuhësisë. (2004), Studia Albanica (në frëngjisht), vëll. 37, Tirana: Académie des sciences de la République Populaire d'Albanie, Institut d'histoire, Institut de linguistique et littérature, fq. 20, ISSN 0585-5047, OCLC 466875837{{citation}}: Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
4. Robert Elsie (2010), Historical Dictionary of Albania, Historical Dictionaries of Europe (në anglisht), vëll. 75 (bot. 2), Scarecrow Press, Inc., fq. 89, ISBN 978-0-8108-6188-6, The three main alphabets under discussion were the Istanbul alphabet devised by Sami bey Frashëri, the Bashkimi alphabet supported by Gjergj Fishta and his Bashkimi literary society of Shkodra, and the Agimi alphabet of the Agimi literary society, represented by Ndre Mjeda. A committee of 11 delegates headed by Fishta was elected, and, after three days of deliberations, they resolved to support two alphabets: a modified form of Sami Frashëri's Istanbul alphabet, which was most widely used at the time, and a new Latin alphabet almost identical to the Bashkimi in order to facilitate printing abroad.