From Wikipedia, the free encyclopedia
Aishe bint Ebu Bekër (Arabisht: عائشة بنت أبي بكر 'Ā'iša bint Ebi Bekr, lindur më 613[1] ose 614;. vdiq 678 në Medinë) ishte guraja e tretë dhe më e reja e dhjetë grave të profetit islam Muhamed. Në shkrimet islame, emri i saj është parashtesuar kështu me titullin "Nëna e Besimtarëve" (arabisht: أمّ المؤمنين, romanizuar: umm al-muʾminīn), duke iu referuar përshkrimit të grave të Muhamedit në Kuran.[2][3]
Aisheja Nëna e Besimtarëve | |
|---|---|
 | |
| U lind në | Aishe bint Ebi Bekër rreth 613/614 e.r |
| Vdiq | rreth 13 korrik 678 e.r, 17 Ramazan 58 pas hixhretit (rreth 64 vjet) |
| Vendi i prehjes | Jannat al-Baqi, Medinë |
| Bashkëshorti/ja | Muhamedi (m. 620; deri në vdekjen e tij më 632) |
| Prind/ër | Ebu Bekri (babai) Umm Ruman (nënë) |
Aishja pati një rol të rëndësishëm në historinë e hershme islame, si gjatë jetës së Muhamedit ashtu edhe pas vdekjes së tij. Në traditën sunite, Aishja është portretizuar si dijetare dhe kërkuese. Ajo kontribuoi në përhapjen e mesazhit të Muhamedit dhe i shërbeu komunitetit mysliman për 44 vjet pas vdekjes së tij. Ajo është gjithashtu e njohur për transmetimin e 2210 haditheve,[4] jo vetëm për çështje që lidhen me jetën private të Muhamedit, por edhe për tema të tilla si trashëgimia, pelegrinazhi dhe eskatologjia.[5] Intelekti dhe njohuritë e saj në lëndë të ndryshme, duke përfshirë poezinë dhe mjekësinë, u vlerësuan shumë nga njerëz të famshëm të hershëm si el-Zuhri dhe studenti i saj Urwa ibn el-Zubejr.[5]
Aisheja lindi më 613 ose 614. Ajo ka qenë vajza e Umm Rumanit dhe Ebu Bekrit. Ajo ishte gruaja e tretë dhe më re e Muhammedit. Ideja që Aisheja të martohet me Muhammedin ishte nga Havle bint Hakim. Aisheja ishte gruaja më e dashur e Muhammedit pas Hatixhes. Një prej shokëve të tij e kanë pyetur Muhammedin se cilin e don më së shumti, Muhammedi u përgjigj, "Ajshen". Poashtu në momentin kur Muhammedi ishte në prag të vdekjes, ai dëshironte që Aisheja t'i qëndronte afër tij.
Nga te dhenat islame, Aishja në kohen e lidhjes se martesës me Muhammedin ishte gjashtë vjeçe dhe gjate zbatimit te marteses ishte nëntë vjeçe[6] Historiani Muhammed ibn Sa'di († 845 në Bagdad) deklaron në librin e tij, se Aishja ka thënë: "i dërguari i Zotit u martua me mua në muajin e Shevalit në vitin e dhjetë te profecisë, tre vjet përpara emigrimit, kur une isha gjashtë vjeç. I Dërguari i Zotit emigroj dhe arriti në Medina të hënën te 12 Rebi el-Evvel, dhe e organizoj dasmën time në muajin Sheval, tetë muaj pas largimit të tij. Martesa u zbatua me mua kur isha nëntë vjeçe."[7][8] Sipas raporteve të tjera, si dhe transmetimit si dëshmi te Aishes, ajo, ne lidhjen e marteses, ishte jo gjashtë, por shtatë vjeçe[9] Prandaj, nga kjo del se martesa është kryer rreth vitit 620. Pas vdekjes së Muhammedit, ajo jetoi edhe pesëdhjetë vjetë. Aisheja ishte një prej tre grave që e ka memorizuar Kuranin.
Gjatë Kalifatit të babait të asjë dhe pasardheseve të tijë, Aishja kishte qendruar në masë të madhe jashtë politikës. Vetëm ne rritjen e rebelimi kundër Kalifit të tretë vleu simpatia e saje, dhe i mbështeti rebelët. Megjithatë, pasi ajo ishte kundër udhëheqësit te Kalifatit Alisë, ajo mori vrasjen e Osmanit si një mjet kundder sundimit te Aliut. Së bashku me Talha ibn Ubaidullah dhe Abdullah ibn ez-Zybejrit, dy ish-shokët e Muhammedit, thiri ne 656 një revoltë kundër kalifit të katërt Ali, një kushëri të burrit të saj të ndjerë. Kalifi, megjithatë, fitoj në të ashtuquajturën "Beteja e Devesë" në Basra poshtë kryengritjes dhe të kapi rob ndër të tjerë edhe Aishen. Ai më vonë e fali dhe ata e shoqëruan në Medinë, ku jetoi deri në vdekjen e saj më 7 Ramazan të vitit 58 hixhri dmth. më 16 korrik 678[10]. Namazin e xhenazes pas namazit të natës i'a fali Ebu Hurejre dhe e varrosi në Xhannat el-Baki.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
