Vannes

Vannes ( shqiptimi frëngjisht: [van]  ( dëgjoni); Bretonisht: Gwened ; Shqip: Vana) është një komunë në departamentin Morbihan në Bretanjë në Francën veriperëndimore. Ajo u themelua mbi 2000 vite më parë.

Vana Gwened
Prefekturë dhe komunë
Kolazh nga Vana Lart majtas: Pamje e kopshtit të Vanës dhe muzeut-kështjellë Gaillard; Lart djathtas: Katedralja e Shën Pjetrit; Mes majtas: Vieux lavoirs, vendi i vjetër i larjes; Qendër: Kulla e lidhshme; Mes djathtas: rruga e ngushtë Intra Muros; Posthë majtas: Kisha Saint Paterne ; Poshtë djathtas: Pierre Conleau
Flamuri Stema
Vendi	Franca
Rajoni	Brittany
Departamenti	Morbihan
Qarku	Vannes
Kantoni	Vannes-1, 2 and 3
Ndërkomunalitet	Golfe du Morbihan - Vannes Agglomération
Qeveria
• Kryetari (2020–2026)	David Robo[1]
Sipërfaqja 1	32,3 km2 (125 sq mi)
Popullsia  (Janar 2020)	54.017
• Dendësia	170/km2 (430/sq mi)
Zona kohore	UTC+01:00 (CET)
• Verës (DST)	UTC+02:00 (CEST)
INSEE/Kodi postar	56260 /56000
Lartësia	0–56 m (0–184 ft) (avg. 22 m or 72 ft)
1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Historia

Epoka kelte

Emri frëng Vannes vjen nga fisi Veneti, një popull detar kelt që jetonte në pjesën jugperëndimore të Armorica në Gali përpara pushtimeve romake .

Epoka romake

Venetët u mundën nga flota e Jul Çezarit në vitin 56 BC përballë Locmariaquer ; shumë nga fisi Veneti pastaj ose u therën ose u shitën në skllavëri. Romakët vendosën një qytet të quajtur Darioritum në një vend që më parë i përkiste Venetit.

Britanikët mbërrijnë

Nga shekulli i 5-të deri në shekullin e 7-të, galët e mbetur u zhvendosën ose u asimiluan nga valët e emigrantëve britanikë që iknin nga pushtimet saksone të Britanisë . Nën emrin breton Gwened (gjithashtu rrjedh nga Veneti), qyteti ishte qendra e një principate ose mbretërie të pavarur të quajtur ndryshe Bro-Wened ("Vannes") ose Bro-Ereg ("toka e Gwereg "), kjo e fundit për një anëtar të shquar të dinastisë së saj, i cili pretendonte prejardhjen nga Caradog Strongarm . Dioqeza e Vanës u ngrit në shekullin e 5-të. Këshilli i Vanës u mbajt atje në 461. Mbretëria aneksoi Cornouaille për një kohë në fillim të shekullit të 6-të, por u bashkua përgjithmonë me Domnonia nën mbretin dhe Shenjtorin e saj, Judicaël rreth vitit 635.

Popullatë

Viti Pop. ±% 1793 9.131 —     1800 9.131 +0.0% 1806 10.902 +19.4% 1821 11.289 +3.5% 1831 10.395 −7.9% 1836 11.623 +11.8% 1841 11.737 +1.0% 1846 12.974 +10.5% 1851 12.356 −4.8% 1856 14.329 +16.0% 1861 14.564 +1.6% 1866 14.560 −0.0% 1872 14.690 +0.9% 1876 17.946 +22.2% 1881 19.284 +7.5% 1886 20.036 +3.9% 1891 21.504 +7.3% 1896 22.189 +3.2% 1901 23.375 +5.3% 1906 23.561 +0.8% 1911 23.748 +0.8% 1921 21.402 −9.9% 1926 22.089 +3.2% 1931 22.413 +1.5% 1936 24.068 +7.4% 1946 28.189 +17.1% 1954 28.403 +0.8% 1962 30.411 +7.1% 1968 36.576 +20.3% 1975 40.359 +10.3% 1982 42.178 +4.5% 1990 45.644 +8.2% 1999 51.759 +13.4% 2007 52.984 +2.4% 2012 52.648 −0.6% 2017 53.352 +1.3%

Monumentet dhe pamjet

Muret e qytetit të Vannes

"Vannes dhe gruaja e tij"

gjuha bretone

Komuna nisi një plan gjuhësor përmes Ya d'ar brezhoneg më 12 tetor 2007. Në vitin 2008, 7,71% e fëmijëve ndiqnin shkollat dygjuhëshe në arsimin fillor. ^[2]

1. "Maires du Morbihan" (PDF). Préfecture du Morbihan. 7 korrik 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
2. (in frëngjisht) Ofis ar Brezhoneg: Enseignement bilingue