Struga
qytet në jug-perëndim të Republikës së Maqedonisë From Wikipedia, the free encyclopedia
Strugë
Струга | |
|---|---|
Qytet | |
.jpg) | |
 Flamuri  Stema | |
| Popullsia | |
| • Gjithsej | 16.559 |
| Emri i banorëve | Strugan |
| {{{postal_code_type}}} | 6330 |
| Targat |  |
| Faqja zyrtare | struga.gov.mk |
Struga është qytet dhe qendër e ame të njëjtin emër që shtrihet në pjesën jugperëndimore të Maqedonisë së Veriut. Qyteti shtrihet në brigjet veriore të Liqenit të Ohrit. Përmes qytetit kalon lumi Drini i Zi i cili buron nga liqeni. Struga përmendet që nga antika, aty pranë kalonte rruga romake Via Egnatia, emri i vjetër ilir i Strugës ishte Enhallon.
Qyteti i Strugës gjatë shekujve ka formuar fizionominë e tij në aspektin historik, kulturor dhe arkitektonik. Qyteti i Liqenit, ka histori të pasur. Gjatë zhvillimit qyteti kalon nëpër periudhat e zhvillimit të traditave, ekonomisë dhe kulturës. Historia e Strugës fillon nga neoliti. Buzë Drinit të Zi dhe në afërsi të tij janë zbuluar figura arti që padyshim tregon se prej neolitit e këtej Struga ka qenë vend i banuar. Sipas asaj që është e njohur prej epokës greko-romake mund të thuhet se Struga ka qenë vendbanim i rëndësishëm peshkimi në afërsi të vendbanimeve Lyhnida (Ohri i sotëm) dhe Patra (vendbanim antik mbeturinat e të cilit janë gjetur ne fshatin Ladorisht 2 kilometra larg Strugës). Në epokën greko-romake, Struga ka qenë territor ku intensivisht është zhvilluar jeta kulturore. Prej asaj kohe është e rëndësishme nekropola në fshatin Trebenisht e cila ka dhënë material të shkëlqyer për shkencën e Maqedonisë së Veriut dhe ballkanit si dhe për bazilikat e mëvonshme ilire, romake dhe bizantine në Ladorisht,[1] Oktisi dhe Dollogozhdë.
Për historinë kulturore të Strugës dhe rrethinës me një rendësi të veçantë janë bazilikat në Oktis dhe në Ladorisht. Për bazilikën në Ladorisht, e cila i ka përkitur fisit ilir Dasaret, dihet se ka pasur atrium, dhe varrezat në të kanë ngjashmëri dhe lidhje me kulturën Komani-Kruja. Bazilika të tilla ka në të gjithë Ballkanin mirëpo rrallë gjenden bazilika me mozaik në podium. Në një terren kaq të pasur në shekullin e VII erdhën sllavët, në atë periudhë Ohri ishte shkatërruar nga një tërmet, gjithashtu edhe bazilikat në Oktis dhe Ladorisht.
Ekonomia Strugane kryesisht vjen nga turizmi, i cili është një nga më të lartit në Maqedoninë e Veriut. Degë të tjera ekonomike përfshin: bujqësinë, blegtorinë, peshkatarinë dhe indistrualizmi.
Duke iu referuar të dhënave statistikore të regjistrimit të popullsisë të vitit 2002 Komuna e Strugës ka pasur 63376 banorë. Shkalla e nataliteti në vitin 2004 ishte 10,2 % (në 1000 banorë), kurse shkalla e mortalitetit të përgjithshëm ishte 7,5 % (në 1000 banore). Shkalla e vdekshmërisë tek foshnjat ishte 10,6 promilë. Shumëzimi natyror në numra ka qenë 101, në promilë 2,7. Me këto të dhëna komuna është nën mesataren e republikës. Qarku i migracionit në vitin 2004 është 6. Ndaj saj si të ardhur janë regjistruar gjithsej 223 persona, nga të cilët 152 janë qytetarë të ardhur brenda Maqedonisë së Veriut. Numri i përgjithshëm i të shpërngulurve është 217, prej të cilëve 150 janë qytetarë të shpërngulur brenda R. së Maqedonisë së Veriut. Karakteristikë është se nga numri i përgjithshëm i qytetarëve të shpërngulur (113) janë të gjinisë femërore, kurse shkaqet më të shpeshta për shpërngulje janë kurorëzimi dhe shkaqet tjera familjare (respektivisht 78 dhe 52). Numri mesatar i banorëve është 130,5 persona na km². Numri i kurorëzimeve në vitin 2004 ishte 288 ose 7,8 kurorëzime në 1000 banorë dhe numri i shkurorëzimeve ishte 12 ose 0,3 shkurorëzime në 1000 banorë. Në raport me kurorëzimet komuna është mbi, ndërsa në krahasim me shkurorëzimet komuna është nën mesataren republikane, gjegjësisht i takon grupit të komunave me shkallë më të ulët të shkurorëzimeve.
Struktura sipas gjinisë në Komunën e Strugës është 31743 (50 %) të gjinisë femërore dhe 31633 (50 %) të gjinisë mashkullore. Shkalla mesatare e moshës së popullatës sipas regjistrimit të vitit 2002, është 33,1 vite. Pjesëmarrja e popullatës së re deri ne 20 vjeç moshë është 36,2 %. Pjesëmarrje më të madhe në numrin e përgjithshëm të banorëve ka popullata me moshë nën dyzet vjeç 67,2 %, ndërsa përqindja e banorëve mbi 60 vjeç është 11,7 %.
Ne pjesën jugperëndimore të Maqedonisë së Veriut shtrihet Pellgu i Ohrit dhe Strugës, i vendosur ndërmjet maleve Jabllanica, Malit të Belicës dhe Mokrës në perëndim, Galiçicës, Petrinjës, Malit Pllaçin dhe Ilien në lindje ; Stogovës dhe pjesës së saj e Karaormanit në veri dhe krahinës malore Gora në jug[2]. Pellgu përfshin sipërfaqe prej 103.407 ha. Struga gjendet në lartësi mbidetare prej 698 m. Struga është e vendosur në rrëzë të malit Jabllanica në Pellgun e Ohrit dhe në anën veriore të Liqenit të Ohrit pranë vendit ku rrjedh lumi Drini i Zi po nga Liqeni i Ohrit. Mendohet se qysh nga periudhat e hershme kohore ka ekzistuar një vendbanim me emrin Enhalon, emër që mendohet se ka prejardhje nga gjuha e vjetër greke, që në përkthim don të thotë ngjalë. Më vonë vendbanimi e mori emrin Strugë, që don të thotë mëngë dore, hu edhe atë në vendin e gjuajtjes së peshkut. Komuna e Strugës përfshin sipërfaqe prej 573 ha, ose në 1/3-tën pjesë nga linja e përgjithshme bregore e liqenit, d.m.th në gjysmën e sipërfaqes së përgjithshme të pellgut. Në këtë sipërfaqe ndodhet qyteti Strugë me 50 vendbanime (Misleshova, Drasllavica, Morovishti, Llozhani, Bezeva, Bixhova, Vranishti, Belica e Poshtme, Zagraçani, Kalishti, Ermëzi, Ladorishti, Rodohozhda, Frëngova, Shumi, Oktisi, Vishnja, Belica e Sipërme, Drenoku, Modriçi, Glloboçica, Nerezi, Bërçeva, Jabllanica, Llakavica, Preskopshtina, Burineci, Zbazhdi, Llukova, Prisovjani, Rzhanova, Sellca, Brezova, Bogovica, Toska, Dollogozhda, Koroshishti, Livadhi, Misllodezhda, Novosella, Pohumi, Zhepini, Boroveci, Llabunishti, Podgorca, Morunishta, Veleshta, Tateshi i Epërm, Tateshi i Poshtëm dhe Dobovjani).
- Fshatrat shtrihen :
- Nga ana e majtë e Drinit në lindje të rrëzës së Malit Jabllanica, si fshatra të Drimkollit të
Strugës dhe dy fshatra ne bregun e liqenit.
- Në rrëzën malore të Jabllanicës fshatrat e Drimkollit të Dibrës.
- Pozita gjeografike
- Nga ana e djathtë e Drinit ndodhet krahina e Malësisë, por më në veri të saj krahina e
Zhupës së Dibrës.
- Në rrezen jugore të Karaormainit dhe në skajin e fushës.
- Në pjesën përfundimtare të Fushës së Strugës.
Fshatrat e Komunës së Strugës kryesisht janë të tipit të ngushtuar.
Mbrëmjet e poezisë
Festivali "Këngë Jeho"
Është festival qe ndodh një here në vit ne qytetin e Struges.Gjatë tre mbrëmjeve të festivalit marrin pjesë 20 ansamble dhe shoqëri kulturo-artistike nga Maqedonia eVeriut, Kosova, Shqipëria, Italia, dhe Mali i Zi.
Burimi i Drinit të Zi në mes të qytetit
Rrugët e vjetra të qytetit
Mangalia, Romania
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
