Sistemi politik

Në shkencat politike, një sistem politik nënkupton llojin e organizatës politike që mund të njihet, vëzhgohet ose deklarohet ndryshe nga një shtet . ^[1]

Ai përcakton procesin për marrjen e vendimeve zyrtare të qeverisë . Zakonisht ai përfshin sistemin ligjor dhe ekonomik qeveritar, sistemin social dhe kulturor dhe sisteme të tjera specifike shtetërore dhe qeveritare. Megjithatë, kjo është një pamje shumë e thjeshtuar e një sistemi shumë më kompleks kategorish që përfshin pyetjen se kush duhet të ketë autoritet dhe çfarë duhet të jetë ndikimi i qeverisë mbi njerëzit dhe ekonominë e saj.

Llojet kryesore të sistemeve politike janë demokracitë, monarkitë dhe regjimet autoritare dhe totalitare me sisteme hibride të ndryshme. ^[2]

Përkufizimi

Sipas David Easton, "Një sistem politik mund të përcaktohet si ndërveprimet përmes të cilave vlerat shpërndahen në mënyrë autoritative për një shoqëri". ^[3]

Interesi sociologjik në sistemet politike është të kuptojë se kush e mban pushtetin brenda marrëdhënieve midis qeverisë dhe njerëzve të saj dhe si përdoret fuqia e qeverisë. Sipas profesorit të Yale, Juan José Linz, sot ekzistojnë tre lloje kryesore të sistemeve politike: demokracitë, regjimet totalitare dhe, ndërmjet këtyre dyve, regjimet autoritare (me regjime hibride ). ^{[4] [5]} Një sistem tjetër klasifikimi modern përfshin monarkitë si një entitet i pavarur ose si një sistem hibrid i tre kryesoreve. ^[6] Studiuesit në përgjithësi i referohen një diktature ose si një formë autoritarizmi ose totalitarizmi. ^{[7] [8] [4] [9]}

Shih edhe

• Politika
• Sistemi i votimit 

Referime

1. "Political system | Types, Components, Functions, & Facts | Britannica". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
2. "14.2 Types of Political Systems". 8 prill 2016. Arkivuar nga origjinali më 22 tetor 2022. Marrë më 19 nëntor 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
3. Easton, David. (1971). The political system : an inquiry into the state of political science. Knopf. OCLC 470276419. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
4. Juan José Linz (2000). Totalitarian and Authoritarian Regimes. Lynne Rienner Publisher. fq. 143. ISBN 978-1-55587-890-0. OCLC 1172052725. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
5. Jonathan Michie, red. (3 shkurt 2014). Reader's Guide to the Social Sciences. Routledge. fq. 95. ISBN 978-1-135-93226-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
6. Ginny Garcia-Alexander; Hyeyoung Woo; Matthew J. Carlson (3 nëntor 2017). Social Foundations of Behavior for the Health Sciences. Springer. fq. 137–. ISBN 978-3-319-64950-4. OCLC 1013825392. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
7. Allan Todd; Sally Waller (10 shtator 2015). Allan Todd; Sally Waller (red.). History for the IB Diploma Paper 2 Authoritarian States (20th Century). Cambridge University Press. fq. 10–. ISBN 978-1-107-55889-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
8. Ezrow & Frantz 2011. Gabim me sfn - Nuk ka shënjestrim CITEREFEzrowFrantz2011 (Ndihmë!)
9. Sondrol, P. C. (2009). "Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner". Journal of Latin American Studies. 23 (3): 599–620. doi:10.1017/S0022216X00015868. JSTOR 157386. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)