Shqiponja e detit

Një shqiponjë deti është çdonjëri prej zogjve grabiqarë në gjininë Haliaeetus në familjen e zogjve grabitqarë Accipitridae.

Shqiponjat e detit Vargu kohor: Mioceni mesëm deri më tani 16–0 Ma[1] PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
Shqiponja kokëbardhë (Haliaeetus leucocephalus)
Klasifikimi shkencor
Mbretëria:	Animalia
Filumi:	Chordata
Klasa:	Aves
Rendi:	Accipitriformes
Familja:	Accipitridae
Nënfamija:	Haliaeetinae
Gjinia:	Haliaeetus Savigny, 1809
Lloji i species
Haliaeetus albicilla Linnaeus (1753)
Llojet
Shiko tekstin
Sinonimet
Ichthyophaga Lesson,1843

Përshkrimi

Shqiponjat e detit ndryshojnë në madhësi, që nga shqiponja e detit të Salomoneve, mesatarisht 2 deri në 2.7 kilogram, deri te shqiponja detare e Paqësorit, që mund të peshojë 9 kilogram.^[2] Me peshë deri në 6.9 kg, shqiponja bishtbardhë është shqiponja më e madhe në Evropë. Shqiponjat kokëbardhë mund të peshojnë deri në 6.3 kilogram, duke i bërë ato shqiponja më e madhe vendase në Amerikën e Veriut. Ka të dhëna të jashtëzakonshme për individidë edhe më të rëndë te shqiponjat bishtbardhë dhe ato kokëbardhë, megjithëse asnjëri nuk e tejkalonë shqiponjën e detit të Salomoneve. Shqiponja e detit barkbardha mund të peshojë deri në 4.5 kilogram.^[2] Ato kanë, në përgjithësi, ngjyrë kafe, me një kokë, bisht, ose bark të bardhë. Disa nga llojet kanë një sqep krejt të verdhë kur rriten, gjë që është e pazakontë në mesin e shqiponjave.^[2]

Dieta e tyre përbëhet kryesisht nga peshq, zogj ujorë dhe gjitarë të vegjël. Foletë janë zakonisht shumë të mëdha dhe të pozicionuara në një pemë, por ndonjëherë në një shkëmb.^[2]

Bishti është tërësisht i bardhë në llojet e rritura të Haliaeetus, me përjashtim të shqiponjës së detit të Salomoneve, shqiponjës barkbardhë dhe shqiponjës së Pallasit. Ekzistojnë tre çifte: shqiponjat bishtbardhë me ato kokëbardhë, shqiponja e detit të Salomoneve dhe asaj barkbardhë dhe, shqiponjat e detit Afrikane me ata të Madagaskarit.^[3]

Llojet

Dhjetë llojet ekzistuese janë:^[2]

Foto	Emri shkencor	Emri i zakonshëm	Shpërndarja
	Haliaeetus leucocephalus	Shqiponja kokëbardhë	Të gjitha Shtetet e Bashkuara kontinentale, Kanadaja dhe Meksika Veriore
	Haliaeetus leucogaster	Shqiponja barkbardhë	India dhe Sri Lanka deri në Azinë Juglindore dhe Australi
	Haliaeetus sanfordi	Shqiponja e detit të Salomoneve	Ishujt e Salomoneve
	Haliaeetus vocifer	Shqiponja Afrikane e detit	Afrika nën-Sahariane
	Haliaeetus vociferoides	Shqiponja e Madagaskarit	Madagaskari
	Haliaeetus leucoryphus	Shqiponja e detit të Pallasit	Azia Qendrore, midis Detit Kaspik dhe Detit të Verdhë, nga Kazakistani dhe Mongolia në Himalajet, Bangladeshi dhe India Veriore
	Haliaeetus albicilla	Shqiponja bishtbardhë	Grenlanda Perëndimore, pjesa më e madhe e Euroazisë deri në Jug në Kinën Juglindore dhe Japoni.
	Haliaeetus pelagicus	Shqiponja detare e Paqësorit	Azia bregdetare Verilindore
	Haliaeetus humilis	Shqiponja e vogël e detit	Kashmir përmes Indisë Juglindore, Nepalit dhe Birmanisë drejt Indokinës
	Haliaeetus ichthyaetus	Shqiponja kokëgri	Azia Juglindore

Referime

1. "Mindat.org". www.mindat.org (në anglisht). Marrë më 2021-05-28.
2. del Hoyo, J.; Elliott, A.; Sargatal, J., red. (1994). Handbook of the Birds of the World (në anglisht). Vëll. 2. Barcelona: Lynx Edicions. ISBN 84-87334-15-6.
3. Wink, M.; Heidrich, P.; Fentzloff, C. (1996). "A mtDNA phylogeny of sea eagles (genus Haliaeetus) based on nucleotide sequences of the cytochrome b gene" (PDF). Biochemical Systematics and Ecology (në anglisht). 24 (7–8): 783–791. doi:10.1016/S0305-1978(96)00049-X.