Gjuha xhavaneze

Gjuha xhavaneze/javaneze ( xhavanisht: basa Jawa , Aksara Jawa : ꦧꦱꦗꦮ , Pegon : بَاسَا جَاوَا) është një gjuhë malajo-polineziane e folur nga populli xhavanez nga pjesët qëndrore dhe lindore të ishullit të Xhavës, Indonezi. Ka xhepa folësish të xhavanishtes edhe në Xhavën Perëndimore. Është gjuha amtare e më shumë se 98 milionë njerëzve.

Javaneze
Shqiptimi	/bɔsɔ d͡ʒɔwɔ/
Vendase për	Indonezia
Folës amtare	820 milionë (2007)[1]
Familje gjuhësore	Austronesian Malajo-Polineziane Javaneze
Format e hershme	Javanishtja e Vjetër Javanishtja e Mesme
Format standarde	Gjuha kavi (Forma e hershme standarde) Javanishtja sukarta (Forma moderne standarde)
Shkrimi	Alfabeti latin Shkrimi javanez Shkrimi pegon
Statusi zyrtar
Gjuhë zyrtare në	Indonzia Rajoni Special i Jogjakartës[2]
Kodet gjuhësore
ISO 639-1	jv
ISO 639-2	jav
ISO 639-3	Variously: jav – Javanese jvn – Javanishtja Karaibiane jas – Javanishtja neokaledoneze osi – Osing tes – Tengereze kaw – Kavi
Glottolog	java1253  Javanesic java1254
Linguasphere	31-MFM-a
E gjelbër: zonat ku javanishtja është gjuhë e shumicës. Jeshile: zonat ku javanishtja është gjuha e një pakice.
This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters. For an introductory guide on IPA symbols, see Help:IPA.

Ky/kjo artikull përmban karaktere të veçantë. Pa përkrahjen e duhur të interpretimit, juve mund tu shfaqen pikëpyetje, kuti apo simbole të tjera.

Fjala Jawa ( Xhava ) e shkruar me shkrimin Javanez

Dy folëse xhavaneze, të regjistruara në Indonezi

Javanishtja është më e madhja nga gjuhët austroneziane në numrin e folësve amtarë . Ajo ka disa dialekte rajonale dhe një numër stilesh të statusit qartësisht të dallueshme. ^[3] Të afërmit e saj më të afërt janë gjuhët fqinje si Sundanishtja, Madurishtja dhe Balinishtja . Shumica e folësve të Javanishtes flasin gjithashtu indonezisht për qëllime zyrtare dhe komerciale, si dhe një mjet për të komunikuar me indonezianët jo-xhavanezë.

Ka folës të xhavanishtes në Malajzi (të përqendruar në pjesën e Bregut Perëndimor të shteteve Selangor dhe Xhohor ) dhe Singapor . Javanishtja flitet gjithashtu nga komunitetet tradicionale të emigrantëve me prejardhje javaneze në Surinam, Sri Lanka dhe Kaledoninë e Re . ^[4]

Së bashku me indonezishten, Javanishtja është një gjuhë zyrtare në Rajonin Special të Yogyakarta, Indonezi.

Gjuha madureze në shkrimin Javanez

Fonologjia

Fonemat e Javanishtes Standarde Moderne siç tregohet më poshtë. ^{[5] [6]}

	E parme	Qendrore	E pasme
E mbyllur	i		u
E mesme e hapur	e	ə	o
E mesme e mbyllur	( ɛ )		( ɔ )
E hapur		a

Bashkëtingëlloret

		Labiale	Dhëmbore / Alveolare	Retrofleks	Qiellzore	Velare	Glotale
Hundore		m	n		ɲ	ŋ
Shpërthyese / Jofërkuese	zë i fortë	p	t̪	ʈ	tʃ	k	ʔ
	zë i lirë	b̥	d̪̥	ɖ̥	dʒ̊	ɡ̊
Fërkuese			s				h
Gjysmëzanore					j	w
E lëngshme	anësore		l
	rotike		r

1. Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in Nationalencyklopedin
3. "Javanese language". britannica.com. Encyclopedia Britannica. 2010. Marrë më 17 mars 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
4. Akhyari Hananto (8 dhjetor 2017). "121 Years of Javanese People in New Caledonia". Seasia: Good News from Southeast Asia. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
5. Brown, Keith; Ogilvie, Sarah (2008). Concise encyclopedia of languages of the world. Elsevier. fq. 560. ISBN 9780080877747. Marrë më 2010-05-24. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Madurese also possesses aspirated phonemes, including at least one aspirated retroflex phoneme.
6. Suharno, Ignatius (1982). A Descriptive Study of Javanese. Canberra: ANU Asia-Pacific Linguistics / Pacific Linguistics Press. fq. 4–6. doi:10.15144/PL-D45. hdl:1885/145095. ISBN 9780858832589. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)