Anglishtja amerikane
From Wikipedia, the free encyclopedia
Anglishtja amerikane (AmE, AE, AmEng, USEng, en-US),[lower-alpha 1], është grupi i shumëllojshmërive të gjuhës angleze amtare në Shtetet e Bashkuara.[4] Anglishtja është gjuha më e folur në Shtetet e Bashkuara dhe në shumicën e rrethanave është gjuha e zakonshme de facto e përdorur në qeveri, arsim dhe tregti. Që nga shekulli i 20-të, anglishtja amerikane është bërë forma më me ndikim e anglishtes në mbarë botën.[5][6][7]
Anglishtja amerikane | |
---|---|
Rajoni | Shtetet e Bashkuara |
Folës amtare | 225 milion, të gjitha llojet e anglishtes në Shtetet e Bashkuara (2010) 25.6 milion folës si gjuhë të dytë në Shtetet e Bashkuara (2003) |
Familje gjuhësore | Indo-Evropiane
|
Format e hershme | Anglishtja e Vjetër
|
Latin (Alfabeti anglez) Braille e Bashkuar Angleze[1] | |
Statusi zyrtar | |
Gjuhë zyrtare në | ![]() (32 shtete të SHBA-së, 5 territore amerikane joshtetërore) (shih artikullin) |
Kodet gjuhësore | |
ISO 639-3 | – |
Glottolog | Asnjë |
IETF | en-US[2][3] |
This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters. For an introductory guide on IPA symbols, see Help:IPA. |
Shumëllojshmëria e anglishtes amerikane përfshijnë shumë modele të shqiptimit, fjalorit, gramatikës dhe veçanërisht drejtshkrimit që janë të bashkuara në mbarë vendin, por të dallueshme nga dialektet e tjera angleze në mbarë botën. Çdo theks amerikan ose kanadez që perceptohet si i munguar dukshëm lokal, etnik ose kulturor quhet gjerësisht "i përgjithshëm" ose "standard" amerikan, një vazhdimësi theksimi mjaft uniform, vendas në rajone të caktuara të SHBA-së dhe i lidhur në nivel kombëtar me mediat masive transmetuese dhe me arsim të lartë të folurit. Megjithatë, dëshmitë historike dhe të tanishme gjuhësore nuk e mbështesin nocionin se ekziston një theks i vetëm "mainstream" amerikan. Tingulli i anglishtes amerikane vazhdon të evoluojë, me disa thekse lokale që po zhduken, por disa thekse më të mëdha rajonale u shfaqën në shekullin e 20-të.[8]