Remove ads
Windows Millennium Edition, ili Windows ME je grafički operativni sistem kompanije Microsoft koji je izbačen za komercijalnu upotrebu 19. juna 2000. godine[1] a za širu upotrebu 14. septembra 2000.[2] To je zadnji operativni sistem iz porodice Windows 9x.
Windows ME je nasljednik Windows 98 SE i namijenjen je posebno za korisnike kućnih računara.[2] Sadržava preglednik Internet Explorer 5.5, medijski program Windows Media Player 7 i novi Windows Movie Maker softver za kreiranje video klipova. Microsoft je također unaprijedio grafički interfejs, ljusku sistema (shell), kao i Windows Explorer u Windowsu ME sa stvarima koje su prvi put predstavljene u Windowsu 2000, koji je izdat kao operativni sistem za biznis sedam mjeseci ranije. Windows ME može nadograditi Internet Explorer 6 SP1 (ne do SP2 (SV1) ili Internet Explorer 7), Outlook Express 6 SP1 i Windows Media Player 9 Series. Microsoft podržava .NET Framework do verzije 2.0; ipak, verzije 2.0 SP1, 3.x, i iznad nisu podržane. Office XP je zadnja verzija Microsoft Office-a kompatibilna sa Windows ME.
Windows ME nastavak Windows 9x modela, ali sa slabijim pristupom realnom načinu rada MS-DOS-a u cilju da se smanji vrijeme dizanja sistema.[3] Ovo je jedna od najneuobičajenijih izmjena u Windowsu ME, jer aplikacije koje su se prije mogle pokretati u DOS načinu rada, kao npr. stariji alati za disk, se ne mogu pokretati pod Windowsom ME (iako se sistem može dizati i u DOS načinu preko floppy diskete).
Poredeći sa ostalim izdanjima Windowsa, Windows ME je imao kratak rok trajanja od nešto više od godinu dana. Microsoft je ciljao da napravi ME prvim korisničkim sistemom baziranim na NT kernelu. Ipak, ovo se nije desilo i ME je upao na tržište nakon što je Neptun projekat otkazan. Windows ME je kritikovan radi bugova, sporosti i nestabilnosti. Windows ME, zajedno sa Windowsom 2000, je uskoro zamijenjen sa NT tipom sistema, Windowsom XP, koji je pokrenut na 24. august 2001. Podrška za ME je završila 11. jula 2006., što je isto vrijeme kao i kod sistema Windows 98.
Remove ads
Godine 1998, Microsoft je izjavio da neće izdavati verziju Windowsa 9x nakon Windowsa 98.[4] U maju 1999. ipak je izbačen Windows 98 Second Edition (bos. drugo izdanje), te nakon toga objavljena nova verzija Windowsa 9x koja je kasnije kodno preimenovana u Millennium. 2000-te, ovo izdanje je poznato kao Windows Millennium Edition (Windows ME).[5]
Najmanje 3 beta verzije Windowsa ME su bile dostupne tokom svoje faze razvoja. Na dan 24. septembar 1999., Microsoft je objavio da će Windows Millennium Beta 1 biti izdat.[6] Windows Millennium Beta 2 je izdat 24. novembra 1999. i imao je dodatih par novih svojstava kao System File Protection i Kontrolna ploča ta upravljanje igrica. Nekoliko privremenih izdanja je predstavljeno između verzija Beta 1 i 2 i imali su nove mogućnosti kao automatska nadogradnja i personalizirani izbornici. Beta 3 je izdata na 11. april 2000. i ova verzija je označila prvo pojavljivanje finalne verzije zvukova prilikom "paljenja" i "gašenja" računara (izvedeni iz Windows 2000), dok su prethodne beta verzije koristile zvukove of Windowsa 98 SE prilikom istih. Finalna verzija slike na bootu je prvi put predstavljena u verziji Beta 3 build 2513. Generalna dostupnost je omogućena na 31. decembar 2000, a Microsoft je ugasio podršku za Windows Millennium Edition na 31. decembar 2003. Produžena podrška je završila ipak na 11. juli 2006. Windows 98 i Windows 98 SE produžena podrška je finalizirana isti dan.[7] Windows ME je također sadržavao Microsoft Java Virtual Machine, što je uzrokovalo, kao i kod Windowsa 98 i Windowsa 98 SE, da budu izbačeni iz MSDN-a krajem 2003.[8] Prilikom izdavanja, Microsoft je obavio vremenski ograničenu promociju[9] od septembra 2000. do januara 2001. gdje su tražili da korisnici Windowsa 95 ili Windowsa 98 nadograde svoj sistem na Windows ME za $59.95 umjesto regularne cijene nadogradnje od $109.[9]
Nedugo nakon što je Windows ME izdat, Microsoft je pokrenuo inicijativu da promoviše Windows ME u SAD-u, koju su nazvali Meet Me Tour. Program je isticao Windows ME, kompanije partnere i ostale firme u interaktivnoj multimedijalnoj atrakciji u 25 gradova širom SAD-a.[10]
Remove ads
Korisnički interfejs
Windows ME je predstavio poboljšanja shell-a kojeg je naslijedio iz Windowsa 2000 kao personalizirani izbornici, podesive Windows Explorer trake, auto-complete u Windows Explorer traci adrese i Run kutija, Windows 2000 je pojačao asociranje tipova datoteka, prikaz komentara u prečicama kao tooltip-ovi, proširive kolone u prikazu detalja (detail view) (tzv. IColumnProvider interfejs), prekrivače ikona, integrisanu traku za traženje u Windows Exploreru, sortiranje po imenu u iizbornicima, Places traka u uobičajenim dijaloškim okvirima za Otvaranje i Sačuvavanje, skakajući Start meni za specijalne direktorije, neke Plus! 95 i ! 98 teme, i poboljšana grafika. Područje obavijesti u Windowsu ME i kasnijim verzjama podržava 16-bit high color ikone. Multimedia control panel je također poboljšan u odnosu na Windows 98 SE. Taskbar i Start meni opcije dozvoljavaju isključivanje opcije drag and drop i može se isključiti pomjeranje ili promjena veličine taskbara, što je dobro za nove korisnike.
Poboljšanja hardverske podrške
- Brže dizanje sistema: Windows ME nudi mnoga poboljšanja za pojačavanje hladnog startovanja, prije i poslije prijave vrijeme dizanja sistema i vrijeme potrebno za nastavak rada nakon hibernacije.[11] Radom na konfiguracijskim fajlovima,
CONFIG.SYSiAUTOEXEC.BAT, je zaobiđeno određeno zaostajanje, a glavni driveri poputHIMEM.SYSiSMARTDRV.EXEsu objedinjeni uIO.SYS.[11] Registar se pokreće samo jednom; za efikasno učitavanje, registar je razdijeljen u 3 datoteke umjesto u 2 (SYSTEM.DATiUSER.DAT), sa novom datotekomCLASSES.DATkoja sadržiHKEY_CLASSES_ROOTpodatke potrebne da se startovanje sistema odvija inicijalno.[11] Plug and Play (bos. uštekaj i igraj) je unaprijeđen u odnosu na Windows 98 SE.[11] Vrijeme startovanja nije uzrokovano zbog nedostupnosti DHCP servera ili ostalih komponenata mreže.[11] Tu su također optimizacije radi izbjegavanja usporavanja kod dizanja sistema zbog BIOS-ovih post-operacija.[11] - USB HID Class: Podrška za miš sa 5 tipki je također ubačeno kao standard[12] i instaliranje IntelliPoint dopušta podešavanje tipki koje su programabilne.[13]
- Windows Image Acquisition: Windows ME je predstavio tzv. Windows Image Acquisition API kao standardnu metodu dopušštanja Windowsovim aplikacijama transparentnost (efekat providnosti) i jednostavniju komunikaciju sa uređajima za dobijanje slike, kao što su digitalne kamere i skeneri. WIA je težio da poboljša konfiguraciju i korisnički interfejs za interakciju sa skenerima kao ulaznim uređajima, (gdje se prije podržavao TWAIN standard) i pojednostavljenje drivera pisaćih uređaja za developere. WIA također sadrži podršku za snimanje slika preko USB uređaja kao što su skeneri i kamere koristeći PTP - Picture Transfer Protocol.[14]
- Poboljšano upravljanje napajanjem i funkcijama suspend/resume: OEM verzije Windowsa ME podržavaju OS-upravljani ACPI S4 stanje spavanja[15] (hibernacija) i drugi alati za upravljanje napajanjem bez drivera pravog proizvođača.[16]
- USB i FireWire popravke podrške: Windows ME je jedini operativni sistem iz porodice Windows 9x koji sadrži generične drivere za USB uređaje za spremanje podataka[17] i USB printere.[18] Podrška za FireWire SBP-2 skenere i uređaje za spremanje je također pojačana.[19]
- Modulli waveOut, DirectSound i DirectShow podržavaju ne-PCM formate kao AC-3 ili WMA preko S/PDIF.[20]
Digitalni mediji
- Windows Movie Maker: Alat baziran na DirectShow i Windows Media tehnoogijama kojima se omogućava jednostavno snimanje videa i izmjena.[21]
- Windows Media Player 7: Nova verzija aplikacije za pokretanje multimedijalnih datoteka, predstavlja biblioteku multimedije, podršku za prženje CD-ova, integrisani enkoder, mogućnost za prijenos muzike na prenosive uređaje. Također posjeduje i radio tuner koji se koristi za spajanje na poznate internet radio stranice. Korisnici također mogu izmijeniti izgled i osjetiti korisnički interfejs preko interaktivnih tema.[22]
- Windows DVD Player: Redizajnirana verzija u odnosu na onu iz Windowsa 98 SE koji, za razliku od prethodnika, ne treba dodatnu karticu za dekodiranje DVD-a. Umjesto toga, podržava dekodiranje preko dekodera treće strane.[23]
- Prikaz slike: Slike se u Windowsu ME mogu pregledati koristeći Image Preview alat. Dopušta korisnicima rotaciju slike, printanje ili zumiranje. Image Preview podržava slike sa ekstenzijama: .
BMP, .DIB, .EMF, .GIF, .JPEG, .PNG, .TIFand .WMF. Folder My Pictures integriše prikaz slika. - Igrice: Windows ME sadrži verziju 7.1 DirectX-a koji predstavlja DirectPlay Voice i nudi nekoliko novih igrica: Internet Backgammon, Internet Checkers, Internet Hearts, Internet Reversi, Internet Spades. Završna verzija DirectX-a dostupna Windowsu ME je DirectX 9.0c, koja je izdata na 7. april 2006.
Mrežne tehnologije
- Net Crawler: Windows ME je predstavio net crawling mogućnost[24] koja automatski traži i kreira prečice mrežnih dijeljenja i printera u My Network Places. Ovo može biti upravljano korištenjem Automatically search for network folders and printers opcije. Prečice koje su dodate od strane net crawlera, ali kasnije nisu pronađene, same se brišu sa liste nakon određenog vremenskog perioda.
- Novi TCP/IP stog: Windows ME sadrži Windows 2000 mrežni stog i arhitekturu[25] koja je poznata po svojoj stabilnosti, mogućnostima,istaknutosti, stabilnosti i boljim performansama. Podrška za umrežavanje preko FireWire, poboljšana podrška za infracrveni prijenos podataka, alat za popravak problema mreže i novi Home Networking čarobnjak su također dodati.
- Home Networking Wizard je dizajniran da pomogne korisnicimapri podešavanju računara koji radi sa Windowsom ME na manjim kućnim mrežama. Ovo uključuje podešavanje Internet Connection Sharing (ICS) na računaru koji radi sa Windowsom ME tako da računar može dijeliti konekcije sa ostalim računarima kućne mreže..
- Dial-up Networking komponenta je nadograđena u Windowsu ME i pruža nekoliko poboljšanja prilikom rada sa željenim osobinama prethodnih verzija ovog operativnog sistema. Korisnički interfejs je prerađen da pruži sve podesive parametre u jednoj utješnoj lokaciji. Korisnički interfejs sada ima nova tri tabulatora: Networking, Security i Dialing. Za poboljšanje dial-up umrežavanja, Windows ME sadrži ugrađenu podršku za Connection Manager dial-up client. Korištenjem modula "Connection Manager Administration Kit" (po izboru komponenta u Windows 2000 Server), administratori mreže mogu prethodno podesiti i pokrenuti dial-up konekcije, u smislu Connection Manager servisnog profila, prema Windows ME baziranim klijentima-mašinama.
- Network Driver Interface Specification (NDIS) NDIS v5.0 za Windows ME je namijenjena da pruži jednak programski interfejs kao u NDIS v 5.0 kod Windowsa 2000. Ovo znači da je programski interfejs koji koristi autor drivera mrežnog uređaja isti na obje Windows platforme.
- Universal Plug and Play: Windows ME je oredstavio podršku za univerzalni Plug and Play (UPnP). Univerzalni Plug and Play i NAT API mogu također biti instalirani na Windows 98 i Windows 98 SE instaliranjem Network Setup Wizarda sa Windowsa XP.[26]
Sistemski alati
- System Restore (povratak sistema): Windows ME je predstavio "System Restore" za spašavanje podataka i sistem vraćanja, koji su bili namijenjeni da pojednostave rješavanje problema. Težilo se da ova opcija radi kao povratak unazad i popravak u slučaju instalacije programa ili drivera koji uzrokuju nestabilnost sistema, čime je korisnik mogao povratiti instalaciju i sistem u prethodno radno stanje. Ovo je omogućeno stalnim praćenjem promjena na sistemskim datotekama Windowsa, kao i registrom. System Restore štiti samo datoteke operativnog sistema, a ne dokumente, i svakako ne može biti zamjena za backup program.
- System File Protection (zaštita sistemskih datoteka): Prvi put sadržano u Windowsu 2000 (kao Windows File Protection) i proširujući se na mogućnosti predstavljene sa System File Checkerom u Windowsu 98, System File Protection je ciljao da zaštiti sistemske datoteke od modificiranja i padova na tih i automatski način. Kada je zaštita datoteka u radu, premještanje ili brisanje sistemskih datoteka uzrokuje da Windows ME istovremeno i tiho povrati originalne kopije istih. Originali se čuvaju na lokaciji direktorija (
%WinDir%\Options\Install) ili na instalacionom CD-u sistema Windows ME, ukoliko je spremljena kopija sa hard diska već obrisana. Ako nema instalacionog CD-a unutar čitača, dijaloški okvir upozorava korisnika o problemu i zahtjeva da CD bude ubačen. System File Protection je različita u odnosu na System Restore i ne bi se trebalo to dvoje miješati. System Restore ima veliki set izmijenjenih datoteka uključujući aplikacije i korisničku konfiguraciju koja se spremljena više puta na posebne vremenske tačke, dok System File Protection štiti operativni sistem i njegove datoteke bez korisničkog upravljanja. - System Configuration Utility (alat za podešavanje sistema) dopušta korisnicima da ručno raspakuju i vrate pojedine sistemske datoteke sa Windows ME datoteka za instalaciju. Također je nadograđen sa tri nova tabulatora imenom: "Static VxDs", "Environment" i "International". Static VxDs tabulator dopušta korisnicima da omoguće ili ukinu drivere statičkih virtuelnih uređaja da se učitivaju tokom pokretanja sistema, Environment tab dopušta korisnicima da omoguće ili ukinu varijable okoline, te International tabulator dopušta korisnicima da podese međunarodne jezike na tastaturi koji su se prethodno podešavali preko realnog načina rada MS-DOS-a. Cleanup tipka na Startup tabulatoru dopušta čišćenje nevažećih ili obrisanih unosa na pokretanju.
- System Monitor (praćenje sistema) je nadograđen sa Dial-Up Adapter sekcijom. Korisnici sada mogu pratiti elemente kao Connection Speeds (brzina konekcije), Bytes Received (primljeni bajtovi) ili Transmitted / Second (preneseno po sekundi).
- SCANDISK (provjera diska) se pokreće iz Windowsa nakon nepravilnog isključivanja računara prije nego se pokrene Windows Shel.
- Automatic Updates: Alat za automatsku nadogradnju automatski skida i instalira kritične nadogradnje iz Windows Update internet servera sa malo korisničke interakcije. Po standardu, Windows Update provjerava najnovije nadogradnje svakih 24 sata. Korisnici mogu izabrati koju nadogradnju žele skinuti, ali se moraju prvo instalirati nadogradnje većeg prioriteta.
- Compressed Folders (kompresovani direktoriji): Windows ME sadržava podršku za ZIP datoteke kroz shell ekstenziju poznatu kao Kompresovani direktoriji. Ova opcija je prvo predstavljena kao dio Plus! 98 paketa za Windows 98, ovaj alat nudi korisnicima da kreiraju, pristupe i raspakuju datoteke iz ZIP arhiva slično kao kod običnih direktorija u Windows. Moguće je postavljati lozinke na datoteke.
- Help and Support (pomoć i podrška) je također dodat, zamjenjujući pomoć u obliku HTML koda u Windowsu 2000 i Windowsu 98.
- Windows ME također sadrži Internet Explorer 5.5 koji podržava novu opciju Print Preview (prikaži prije printanja).[27] Opremljen je sa MSN Messenger servisom.
Pristupne mogućnosti
- On-Screen Keyboard (tastatura na ekranu): Početno predstavljanje je bilo u Win 2000, kao program imenom On-Screen Keyboard, a dopušta unošenje slova korištenjem miša umjesto tastature. Ova mogućnost je korisna za računare koji koriste tablet kao primarni ulazni uređaj ili radi pristupnih mogućnosti.
- Mouse Control (kontrola miša) uvodi IntelliPoint mogućnosti, imenom ClickLock (odabir ili premještanje bez konstantnog držanja tipke na mišu), skrivanje pointera prilikom kucanja i prikazivanje klikom na Ctrl. Kursor se može podesiti na manju debljinu.
- Pojačana Active Accessibility (aktivni pristup) podrška kod alata Calculator i Magnifier.
Remove ads
DOS u stvarnom smislu
Windows ME je ukinuo podršku za realni način rada u MS-DOS. Kao rezultat, IO.SYS u Windowsu ME zanemaruje CONFIG.SYS, COMMAND.COM i WIN.COM i direktno pokreče VMM32.VXD. U svojoj standardnoj konfiguraciji, sistem se ne pokreče u MS-DOS command prompt-u, niti ulazi u DOS nakon isključenja Windowsa; driveri realnog načina rada kao ANSI.SYS se ne mogu učitati i starije aplikacije koje traže ove drivere se ne mogu pokrenuti. Microsoft je izjavio da je to zbog poboljšanja brzine i pouzdanosti procesa dizanja sistema.[3][11]
U Windowsu ME, datoteke CONFIG.SYS i AUTOEXEC.BAT se koriste samo radi podešenja globalnih parametara okoline. Dvije datoteke (ako su prisutne) provjeravaju podešenja vezana za varijable okoline i bilo koja druga komanda koja je prisutna se briše u Windowsovom registry ključu (pogledati ispod). Ove dvije datoteke sadrže samo podešenja i prednosti koje upravljaju "globalnom okolinom" računara tokom dizanja sistema ili pokretanja nove virtuelne DOS mašine (VDM).
Za oređivanje ili izmjene ostalih vrijednosti startup-a (koji, u Windowsu 98, se sadrže u AUTOEXEC.BAT) korisnik mora izmijeniti sljedeći registarski podatak:
HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control\SessionManager\Environment
Za rješavanje problema i oporavka pada, Windows ME CD-ROM i Windows ME startup disk su omogućeni da bootaju direktno u DOS realni način rada.
Ostale komponente
Za razliku od starijih verzija, Windows ME je namijenjen prvenstveno kućnim korisnicima i ne posjeduje određene alate za preduzetnike. Nekoliko mogućnosti svojih prethodnika nisu radile ili su službeno bile bez podrške Microsofta na Windowsu ME, uključujući automatsku instalaciju,[28] aktivni direktorij,[29] izmjenjivač politike sistema,[30] lični web server i ASP. Ovo je bilo podržano na prethodnicima, Windowsu 98 i Windowsu 95.[31] Resource Kit alat, namijenjen sistemskim administratorima, nikad nije objavljen na Windowsu ME.
Ostale mogućnosti koje su izbačene iz ME ili nisu nikad nadograđene su Microsoft Fax,[32] QuickView i DriveSpace, kao i GUI FAT32 alat za konverziju.[33] Nekoliko komandi Windows Explorera su uklonjene iz ME.[34]
Remove ads
Windows ME je žestoko kritikovan od strane nekih korisnika, najviše zbog manjka stabilnosti. Članak PC World magazina je označio Windows ME kao "Izdanje greška" i dao mu 4. poziciju u svom "Najgori tehnički proizvodi svih vremena" članku.[35] "Nedugo nakon što se ME pojavio krajem 2000-te," navodi se u članku, "korisnici su prijavili probleme prilikom instalacije, pokretanja, rada sa ostalim hardverom i softverom, te prilikom zaustavljanja rada."
System Restore je također trpio programske greške kod funkcije dodavanja datuma koji može uzrokovati da System Restore nepravilno radi sa podacima koji su uzeti nakon 8. septembra 2001. Ovo sprječava System Restore od lociranja ovih podataka i može uzrokovati da proces vraćanja padne. Microsoft je ponudio nadogradnju da popravi ovaj problem.[36]
Remove ads
Windows ME je nadopunjen sa NT tipom sistema, Windowsom 2000, koji cilja prema službenim licima. Oba operativna sistema su naslijeđena Windowsom XP koji ima objedinjene mogućnosti i jednog i drugog. Sva podrška Windowsa ME, uključujući sigurnosne nadogradnje i hotfix-ove, je okončana na 11. juli 2006. Podrška za Windows 98 i Windows 98 SE je također okončana na isti dan. Microsoft je prekinuo podršku za ove proizvode je ih kompanija smatra zastarjelim i smatra da korištenje istih od može dovesti korisnike do izlaganja sigurnosnim rizicima.[37]
Većina programa treće strane napisani za starija izdanja Windowsa, posebno starije igrice, se mogu pokretati u Windows ME, ali ne pod Windowsom 2000. Ova činjenica je postala manje važna zbog oštrog pada popularnosti Windowsa ME nakon pojave Windowsa XP, koji prezentira kompatibilni način rada koji dopušta dosta starijih aplikacija.
Ako je instalacioni CD sistema iz porodice Win 2000 ubačen u CD-ROM uređaj kada računar radi sa Windowsom ME, korisniku je ponuđeno da nadogradi Windows ME u Windows 2000 jer Windows ME ima stariji broj verzije nego ovaj drugi. Ovo pak nije tehnički ispravno (jer je Windows ME izbačen nekoliko mjeseci nakon 2000), Windows ME je u principu nastao od starijeg, monolithic MS-DOS kodne baze (Win 4x), dok je Windows 2000 prvi iz NT 5.0 porodice.
Windows 2000 ne može, ipak, biti nadograđen na Windows ME. Kada se ubaci instalacioni CD od Windowsa ME prilikom pokretanja Windowsa 2000, korisnik dobije poruku da se desila greška i da se instalacija ne može pokrenuti u Windowsu 2000. Korisnik dobija uputu da treba isključiti Windows 2000, restartovati računar korištenjem Windowsa 95, 98 ili 98 SE ili startovati MS-DOS te nakon toga pokrenuti instalaciju preko DOS Command Prompta.
Windows XP, koji nije dio NT porodice, postao je nasljednik Windowsa ME. Također je zatvorena rupa između korisničkog Windowsa i Windowsa NT. Dodatno, nijedan servisni paket za Windows ME nije izdata. Zajedno sa Windowsom 2000 iz NT porodice, Windows ME je zadnja verzija Windowsa koja nije imala aktivaciju proizvoda. Windows ME je zadnji Windows baziran na Windows 9x (monolithic) kernelu i MS-DOS-u.
Remove ads
Windows ME nije kreiran da može raditi sa više od 512 MB RAM memorije po preporuci.[38] Sistemi sa više od preporučene veličine RAM-a mogu imati manju stabilnost; ipak, zavisno od hardversko-softverske konfiguracije, ponekad je moguće ručno podesiti instalaciju da nastavi raditi sa nešto većim količinama RAM-a.[38][39] Sistemi sa 1,5 GB RAM-a ili više se mogu često restartovati tokom dizanja sistema.[40]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads