Tri kraljevstva

Period Tri kraljevstva (trad. kin. 三國 / 時代, uprošć. kin. 三国 / 时代, pin. Sānguó / Shídài) je naziv za period kineske historije nakon kolapsa dinastije Han, odnosno početak viševjekovnog doba političke nestabilnosti i razjedinjenosti poznatog kao Šest dinastija. U užem smislu se pod time podrazumijeva period koji je počeo kada je godine 220. osnovana nezavisna država Cao Wei na sjeveru Kine, a prestao godine 280. kada je Kina ponovno politički ujedinjena pod vlašću dinastije Jin. Veliki dio kineskih i drugih historičara, pak, početak perioda smješta u godinu 184. kada je izbio ustanak Žutih turbana.

Ne treba izjednačavati sa Ratovi tri kraljevstva.

Za ostale upotrebe, v. Tri kraljevstva (razvrstavanje).

Historija Kine Historija Kine
DREVNA
3 Suverena & 5 Careva
Dinastija Xia 2100–1600 pne.
Dinastija Shang 1600–1046 pne.
Dinastija Zhou 1045–256 pne.
Zapadni Zhou
Istočni Zhou
Period Proljeća i Jeseni
Period Zaraćenih država
CARSKA
Dinastija Qin 221 pne.–206 pne.
Dinastija Han 206 pne.–220 n.e.
Zapadni Han
Dinastija Xin
Istočni Han
Tri kraljevstva 220–280
Wei, Shu & Wu
Dinastija Jin 265–420
Zapadni Jin	16 kraljevstava 304–439
Istočni Jin
Južne & Sjeverne dinastije 420–589
Dinastija Sui 581–618
Dinastija Tang 618–907
( Drugi Zhou 690–705 )
5 dinastija & 10 kraljevstava 907–960	Dinastija Liao 907–1125
Dinastija Song 960–1279
Sjeverni Song		Z. Xia
Južni Song	Jin
Dinastija Yuan 1271–1368
Dinastija Ming 1368–1644
Dinastija Qing 1644–1911
MODERNA
Republika Kina 1912–1949
Narodna Republika Kina 1949–	Republika Kina (Tajvan) 1945–
Srodni članci  Kineska historiografija Kronologija kineske historije Dinastije u kineskoj historiji Lingvistička historija Historija umjetnosti Ekonomska historija Historija obrazovanja Historija nauke i tehnologije Pravna historija Kine Medijska historija Vojna historija Pomorska historija
This box: prikaži razgovor uredi

Tri kraljevstva po kojima je period dobio ime su bili: Wei na sjeveru, Shu na jugozapadu i Wu na jugoistoku. Historičari su im kasnije dali imena Cao Wei, Shu Han i Istočni Wu kako bi ih mogli razlikovati od istoimenih država u ranijim i kasnijim periodima. Iako se u stranim prijevodima nazivaju kraljevstvima, ispravniji naziv za svaku od tih država bi trebao biti carstvo, s obzirom da su se vladari sve tri države nazivali carevima, odnosno legitimnim nasljednicima prijestolja svrgnute dinastije. Usprkos toga što bi naziv Tri carstva trebao biti ispravniji ^[1] izraz Tri kraljevstva je postao standard među sinolozima.

Period Tri kraljevstva se obično na dijeli na tri cjeline: prvi, "neslužbeni" period od 184 do 220. godine, koji su karakterizirali stalni sukobi, prvo između pobunjenih seljaka i carske vlasti, a potom između odmetnutih i suparničkih vojnih komandanata koji su se pretvorili u gospodare rata; drugi period je karakterizirala relativna stabilnost unutar granica novostvorene tri države; treći period je karakterizirala nova eskalacija nasilja nakon što je državu Shu uništila država Wei (263), a potom vladajuću dinastiju Weija svrgnula dinastija Jin te konačno osvajanje države Wu od strane dinastije Jin.

Tri kraljevstva se općenito smatraju jednim od najkrvavijih perioda kineske historije. Kao argument za takve tvrdnje se navodi popis stanovništva izveden pred kraj dinastije Han, kada je u Kini zabilježeno preko 50 miliona stanovnika ^[2], dok je popis napravljen od strane Zapadne dinastije Jin vijek kasnije zabilježio tek 16 miliona stanovnika.^[2] Usprkos tome, isti je period zabilježio i izvjestan tehnološki napredak, koji se najčešće vezuje uz inovacije Zhuge Lianga i Ma Juna.

Zbog niza dramatičnih događaja i živopisnih ličnosti koje su u njima sudjelovale, Tri kraljevstva su ostavila dubok trag na kinesku, a preko nje i na istočnoazijsku kulturu, što se očituje u brojnim referencama u narodnim pričama, pjesmama, književnim i umjetničkim djelima, odnosno filmovima, TV-serijama i video-igrama. Od svih tih referenci je vjerojatno najpoznatija Romansa Tri kraljevstva, historijski roman iz 14. vijeka koji se smatra jednim od klasika kineske i svjetske književnosti; glavnu građu za taj tekst je dao Sanguo Zhi Chen Shoua, koji je, s obzirom da je sastavljen u 3. vijeku, glavni i autorativni izvor podataka o periodu.

Položaj Tri kraljevstva

Povezano

• Romansa Tri kraljevstva
• Romansa Tri kraljevstva (TV serija)
• Tri kraljevstva (TV serija)
• Romance of the Three Kingdoms (serija video igara)
• Zapisi Tri kraljevstva
• Ličnosti Tri kraljevstva
• Dynasty Warriors
• Kraj dinastije Han
• Rafe de Crespigny
• Period razjedninjenosti
• Šest dinastija
• Three Kingdoms Online
• Chi Bi (video igra)
• Destiny of an Emperor

Izvori

1. Chinaknowledge, Chinese History - Three Kingdoms
2. de Crespigny, Rafe (November 2003). „The Three Kingdoms and Western Jin: A history of China in the Third Century AD”. Australian National University. Arhivirano iz originala na datum 2012-04-26. Pristupljeno 29. X 2010.

Vanjske veze

Tri kraljevstva na Wikimedijinoj ostavi

• Online Three Kingdoms publications of Dr Rafe de Crespigny, Australian National University Arhivirano 2004-08-23 na Wayback Machine-u
• Early Imperial China: A Working Collection of Resources Arhivirano 2010-06-25 na Wayback Machine-u

Prethodi: Dinastija Han

Dinastije u kineskoj historiji 220–280

Slijedi: dinastija Jin