Sitka, Alaska

Sitka je grad, luka i okrug (borough) u američkoj saveznoj državi Aljaska od 8 881 stanovnika.^[1]

Sitka City and Borough of Sitka
Centar grada Centar grada
Koordinate: 57°03′N 135°20′W
Država	SAD
Savezna država	Aljaska
Okrug	Sitka
Vlast
- Gradonačelnik	Mim McConnell
Površina
- Ukupna	12 461km²
Visina	8
Stanovništvo (2013.)
- Urbano područje	8 881
Vremenska zona	UTC-9 (UTC-8)
Poštanski broj	99835
Pozivni broj	907
Službena stranica www.sitka
Karta
Sitka Sitka na karti Aljaske

Geografija

Sitka leži na jugoistoku Aljaske na zapadnoj obali Otoka Baranof u arhipelagu Alexander, udaljena oko 150 km jugozapadno od Juneaua. Sitka je jedini grad jugoistočne Aljaske koji leži na Pacifiku.^[1]

Klima

Sitka ima Okeansku klimu prema Köppenovoj klasifikaciji.

Historija

Izvorni stanovnici toga kraja bili su indijanci Tlingit, prvi Evropljani koji su doplovili do tog kraja bili su Rusi - 1741.^[1] Njihov prvi guverner Aljaske Aleksandar Baranov izgradilo je u julu 1799. utvrdu sv. Mihajlo. Utvrdu su razorili indijanci Tlingit 1802. Nakon tog je guverner Baranov na istom mjestu 1804. osnovao grad Novoarhangelsk ( ruski: Новоaрхангельск) i premjestio upravu Rusko-američke kompanije sa otoka Kodiak u novi grad. Svečana primopredaja Aljaske Sjedinjenim Američkim Državama, od dotadašnjih vlasnika - Carske Rusije, održana je u gradu 18. oktobra 1867., nakon tog se počelo upotrebljavati staro indijansko ime za taj lokalitet - Sitka, koje značilo izvan otoka Shi (Baranof).^[1]

Sve do 1906. Sitka je bila administrativni centar Aljaske tad je on premješten u Juneau. Za vrijeme Drugog svjetskog rata Američka ratna mornarica izgradila je pomorsku bazu, pa je grad u to vrijeme narastao na skoro 40 000 stanovnika. Danas se tom bazom služi Američka obalna straža.^[1]

Privreda, znamenitosti, obrazovanje

Ribarstvo i konzerviranje riba, eksploatacija šuma i turizam su danas najvažnije privredne grane grada. Za ekonomiju grada važna je i bolnica koja je regionalni zdravstveni centar za čitav kraj.^[1]

U Sitki se nalazi saborna crkva sv.Mihajla, prva ruska pravoslavna crkva izgrađena na tlu Sjeverne Amerike - 1848., ona je danas obnovljena nakon što je izgorjela u požaru 1966.^[1]

Sitka je i važan regionalni obrazovni centar, u njoj djeluje kampus Univerziteta jugoistočne Aljaske i koledž Sheldon Jackson osnovan 1878.

Najveća atrakcija Sitke za turiste je godišnji festival kitova koji se održava u novembru od 1995. kad stotine turista dođu promatrati godišnju migraciju kitova u Zaljevu Sitka.^[1]

Zanimljivosti

U Sitki je 1853. boravio prvi Hrvat koji je oplovio svijet, Brođanin Tomo Skalica. U putopisima Sitku opisuje kao čvrsti i ruskom posadom proviđeni glavni grad ruske sjeverne Amerike i glavno mjesto ruske kumpanije, trgovačkog društva koje se koristi i upravlja ruskom Amerikom (Aljaskom) kao Istočnoindijska kompanija istočnom Indijom. Piše da je grad opkoljen čvrstim bedemom i ima oko 1 500 stanovnika koji su Rusi, Finci ili domoroci Aleuti.^[2] Uz grad je na zapadnoj strani smještena varoš oko 3 000 domorodaca Aljkuta i Kaloša. Divjaci u toj varoši imaju svoga vođu koji nosi od ruske kompanije darovanu odoru ruskog stožernog časnika, a za uzvrat Rusi traže od njega paziti da domoroci ne napadaju Ruse.^[3]

Izmedju palisadah što diele ruski grad i divjačku varoš, stoji na malom brežuljku malena crkvica ruska s jedniem vratima pram divjačkoj, a s drugiem prama ruskoj varoši. Ova je crkva zato ondje sagradjena da se time divjakom, koji se žele pokrstiti i primiti ruski zakon, olakša po njihovom komoditetu ulaz u hristjansku crkvu. Nu divjaci na žalost! neotimaju se mnogo za zakonom, pa ako, i kada dolaze u crkvu iz znatiželje, a oni s lulami u zubih gledaju crkvenu službu kao kakvu zabavnu igru. Ruski je grad okrunjen sa do 600 topovah, koji su većom stranom naprti prama moru, a prama varoši divjakah zjevaju dvie baterije svaka sa 18 topovah. U dvorištu palače gubernatora sagradjena je od drveta, ali vrlo čvrsta, kula na četiri kata ili toranj, 60 po prilici nogah (stopah) visok, sa 16 ogromnieh topovah, 4 na svaku stranu. U Sitki ima osim one medju palisadi, još jedna prekrasna ruska crkva u gradu, koju zovu vladinom crkvom, jer u Sitki stoluje ruski vladika. Imade u gradu i jedna luteranska crkvica u kojoj se svake nedelje služi služba božja i prodikuje u 7 satih u jutro na čudskom (finskom), u 9 na švedskom, a u 11 sati u njemačkom jeziku. - Pol sata izvan grada pokraj mora liepom stazom iduć dodje se u neku pivaru, a ono je jedina šetnja tamošnjeg otmjenog svieta. U ovoj pivari toči se jedino piće što može Evropejac za novce kupit u Sitki, a to je pivo, koje iz ukisnuta kraha sgotavljaju i bocu (holbu) za 10 kopjek (naših 11 forinti srebra) prodaju. Tud sam se često šetao i u toj pivari u družtvu mnogu veselu uru kod čaše piva u razgovoru sproveo. U obće našao sam svuda i u Ameriki, i u Aziji, i u Polineziji pivaru kao prvi znak civilizacije, gdjegod su se Evropejci zapadnjaci naselili. Izmedju sgradah u Sitki najljepša je i najotmjenija gubernatorska kuća, akoprem od drveta nu ipak vješto i ukusno sagradjena u tri kata. U luki od Sitke ima uviek dva parobroda, koji neprestano izmjenice iz nutarnjeg zatoka (Bucht, Bai) drva za japiju (gradju) dovažaju.