Salijska pesma (lat. carmen saliare) jeste drevna pesma u saturnijskom stihu, zapravo bajalica, koju je u starome Rimu uz ples pevao sveštenički kolegij Salijevaca (lat. salire = skakati, plesati). Uz Arvalsku pesmu predstavlja najstariji spomenik rimskog pesništva. Na osnovu oblika i jezika pretpostavlja se da potiče iz 6. ili 5. veka pne. Možda se zapravo radi ne o jednoj, nego o više pesama, pa u tom slučaju govorimo o carmina saliaria. I pored komentara koje su pisali Lucije Elije Stilon Prekonin i drugi, sačuvani stihovi već u antici bili su nerazumljivi. Tako npr. Horacije kaže:
- Salijsku Numinu pesmu ko hvali – a kao god ni ja –
- reč ne razume, taj želi da ispadne jedini znalac...[1]
Slično tome, Kvintilijan piše: "Salijske pesme njihovi vlastiti sveštenici jedva razumeju".[2]
Malobrojni fragmenti koji su nam sačuvani, a čiji je tekst još u antici iskvaren, većinom odslikavaju starinski govor, kao što je intervokalsko z koje je kasnije rotacizmom prešlo u r. Među jezičkim odlikama teksta jesu sikonopirani imperativ cante umesto canite "pevajte" i naziv divum deo "bog bogova" za Jana (fragment 1), nepromenjen indoevropski oblik tremonti umesto klasičnog tremunt "tresu se" i ime Leucesios ili Lucetius[3] za Jupitera (fragment 2). Međutim, utvrđivanje i samoga teksta i njegova značenja još uvek je predmet istraživanja. Jedna verzija teksta glasi ovako:
fragment 1:
- divum empta cante! divum deo supplicate![4]
fragment 2:
- quome tonas, Leucesie, ... prae tet tremonti
- quot ibe tet e nubi ... deiscunt tonare[5]
fragment 3:
- cozeulodorieso. omnia vero adpatula coemisse. ian cusianes duonus ceruses. dunus Ianusve vet pom melios eum recum[6]
Reference
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
