From Wikipedia, the free encyclopedia
Priča o Ahikaru ili Povest o Akiru Premudrom je drevna priča prvi put potvrđena na aramejskom jeziku u petom veku p.n.e, koja je vekovima kružila Srednjim i Bliskim Istokom. Smatra se „jednom od najranijih međunarodnih knjiga svetske književnosti“.[1] Priča o Ahikaru pojavila se, kako se veruje, u 7. veku pre nove ere u Asiriji.[2]
Do danas su preživele razne sirijske, arapske i jermenske verzije priče. U srednjem veku je prevođena na mnoge evropske jezike, uključujući i staroslovenski. Neki naučnici smatraju da je Povest’ ob Akire Premudrom jedino staroslovensko delo prevedeno sa sirijskog originala.[3]
Glavni lik je Ahikar koji je rođen u Kalhu (Nimrudu), drevnoj prestonici Asirije, mudrac poznat po svojoj izuzetnoj mudrosti. U priči je Ahikar bio savetnik asirskih kraljeva Senaheriba i Esarhadona. Nemajući sopstveno dete, usvojio je svog nećaka Nadaba/Nadina i odgajao ga za naslednika. No, nećak je nezahvalno kovao zaveru, ubedivši cara Esarhaddona da je Ahikar počinio izdaju. Esarhaddon naređuje da se Ahikar pogubi, te ga hapsi i zatvara. Međutim, dok čeka kaznu Ahikar podseća krvnika da ga je spasio od slične sudbine pod Senaheribom, pa tako krvnik umesto njega ubija drugog osuđenika koji mu nalikuje. Ahikar se neko vreme krije u zemunici, a potom izlazi iz skrovišta na carev poziv da krene u misiju u Egipat, nakon čega se trijumfalno vraća u Esarhaddon.
Neki naučnici smatraju da je najstarija slovenska recenzija Povesti o Akiru nastala u Bugarskoj, kao izravan prevod sa sirijskog originala.[3] Drugi, pak, smatraju da je tekst jermenske verzije služio kao izvornik.[2] Priča je stigla na slovensko tlo još u Kijevskoj Rusiji.[2] Staroslovenska, odnosno staroruska verzija priče je poznata u nekoliko izdanja i sačuvana je u mnogim srednjevekovnim prepisima.
Najstariji sačuvani ruski prijepisi datiraju iz 15. stoljeća, a objavio ih je A. Grigoriev u svom monumentalnom djelu "Priča o Akiri Premudrom" („Повесть об Акире Премудром“). Najstariji južnoslavenski prijepis (srpski, s raškim pravopisom i tragovima srednjobugarskog izvornika) sačuvan je u kodeksu datiranom oko 1380. godine iz zbirke manastira Savina, u Herceg Novom.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
