Appeasement (na engleskom: "povlađivanje", "primirivanje" ili "popuštanje") je izraz kojim se opisuje vanjska politika vodećih zapadnih velesila 1930-ih, prije svega Ujedinjenog Kraljevstva, i to u kontekstu odnosa sa nacističkom Njemačkom, fašističkom Italijom i, u manjoj mjeri, Japanom, a koje je karakterizirala nedostatak bilo kakve odlučne reakcije na njihovu agresivnu politiku, čak i kada je ona uključivala pokretanje oružanih sukoba, odnosno aneksiju ili okupaciju drugih država, odnosno nastojanje da se slični postupci spriječe i zaustave diplomatskim kompromisima, odnosno izdašnim teritorijalnim, političkim i drugim ustupcima u njihovu korist. Ličnost koja se najčešće vezuje uz tu politiku bio je Neville Chamberlain, britanski premijer od 1937. do 1940. godine, a za vrijeme čijeg mandata je Njemačka aneksirala Austriju i čiji je zahtjev za aneksijom čehoslovačkih Sudeta na kraju prihvaćen od strane britanske vlade koja je u ljeto 1938. Münchenskim sporazumom ostavila svoje čehoslovačke saveznike na cjedilu. Taj je sporazum, pak, za samo nekoliko mjeseci doveo do komadanja Čehoslovačke, te još ambicioznijih njemačkih zahtjeva na račun Poljske, što je na kraju dovelo do izbijanja novog oružanog sukoba koji je eskalirao u Drugi svjetski rat.
Appeasement je nedugo nakon izbijanja Drugog svjetskog rata postao predmetom snažnih kritika, odnosno široko rasprostranjenog stava kako je značajno poboljšao geostratešku i ekonomsku poziciju Njemačke i drugih osovinskih sila, te tako ne samo potakao nastavak agresije i izbijanje sukoba, nego bio i zaslužan za osovinske uspjehe u prvim godinama rata. U ljevičarskim krugovima se Appeasement često tumačio kao posljedica antikomunističkog raspoloženja u britanskom političkom establishmentu, odnosno nastojanja da se nacistička Njemačka i fašistička Italija okrenu protiv Sovjetskog Saveza. Sami zagovornici Appeasementa su, pak, tvrdili da im je glavni motiv bilo nastojanje da se po svaku cijenu izbjegne izbijanje novog globalnog krvoprolića. Kasniji historičari, prije svega A. J. P. Taylor, su Appeasement tumačili kao posljedicu objektivnih okolnosti u kojima su se našle vodeće zapadne sile, odnosno kombinacije ekonomskih problema uzrokovanih Velikom depresijom i pacifizma koji je dominirao u najširom slojevima stanovništva i birača. Appeasement se ponekad tumači manje kao nastojanje da se spriječi rat, a više kao nastojanje da se kupi dragocjeno vrijeme kako bi se Britanija i Francuska mogle adekvatno naoružati pred neizbježni sukob.
Povezano
- Golub (politika)
- Umrijeti za Danzig
- Why England Slept
- Gulity Men
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
